
Blysin og brennivínið
Það hefur einhvern veginn þróast þannig að áfengi er orðið í huga allt of margra, lykillinn að gleði og góðri skemmtun - að án áfengis sé ekki hægt að lyfta sér almennilega upp. Getur verið að við séum að senda yngri kynslóðinni röng skilaboð með okkar eigin hegðun á góðra vina stund? Það gæti reyndar verið athyglisvert ef gerð yrði aldursskipt könnun á því hversu margir sleppa því að neyta áfengis um Verslunarmannahelgi. Hversu stórt hlutfall skyldi treysta sér til að skemmta sér almennilega án þess að detta í það?
„Það læra börnin sem fyrir þeim er haft“, segir máltækið. Ef yngri kynslóðin lítur á áfengi og aðra vímugjafa sem ómissandi hluta af góðri skemmtun, þurfum við kannski að líta í eigin barm og skoða skilaboðin sem við höfum verið, og erum að senda henni í dag með okkar eigin áherslum og hegðun á tyllidögum. Erum við t.d. að hvetja ungu kynslóðina til dáða þegar við syngjum hástöfum “Við drekkum Jameson”, “Der var brændevin i flasken da vi kom”, “Á Spáni er gott að djamma og djúsa” og aðra fyllerísvísur á mannamótum? Hvaða skilaboð erum við að senda? Við getum alla vega ekki verið hissa á óábyrgri hegðun þegar við höfum sent skýr skilaboð um að fjörið sé fólgið í því að vera nógu fullur.
Ég á fimm börn sem eru öll komin yfir unglingsaldurinn. Á hverju ári hafa þessir frábæru einstaklingar, sem ég er auðvitað óendanlega stoltur af, öll skemmt sér konunglega um Verslunarmannahelgar, vakað með vinum sínum langt fram á nótt og fríkað út með fulla meðvitund án þess að drekka dropa af áfengi eða neyta nokkurra vímuefna. Eftir slíkar helgar hafa þau allsgáð ævinlega munað eftir öllu sem gerðist og sögurnar sem maður heyrir í kjölfarið eru stórskemmtilegar og alls ekki til að skammast sín yfir.
Þessa Verslunarmannahelgi stýrðu einmitt tvö af mínum börnum (sem eru auðvitað engin börn lengur) glæsilegri unglingadagskrá við mjög góðar undirtektir viðstaddra á vímuefnalausri hátíð í Kirkjulækjarkoti þar sem þúsundir manns komu saman til að skemmta sér edrú. Dúndrandi tónlist, skemmtiatriði og óvæntar uppákomur á sviðinu langt fram eftir og viðstaddir skemmtu sér konunglega. Það er einstakt að upplifa slíka stemmningu þegar maður veit að það er ekki áfenginu að þakka að fólk sé létt. Fólk er það sjálft, sýnir sínar bestu hliðar og engin hætta á að hlutir fari úr böndunum á þessari hátíð sem haldin er árlega í fallegu umhverfi Fljótshlíðarinnar.
Þessa hátíð sækir fólk úr öllum stéttum samfélagsins. Fagmennskan er þar alls staðar í fyrirrúmi og eru aðstæður og umgjörð svo sannarlega til fyrirmyndar. Fyrsta flokks tónlist undir stjórn Óskars Einarssonar og Gospelkórs Fíladelfíu kemur mótsgestum í góðan gír. Biggi lögga annast nú öryggis- og umgengnismál á svæðinu og óhætt að segja að umgengnin sé þar ávallt til fyrirmyndar - ólíkt þeim hryllingi og sóðaskap sem við blasti í fréttamyndum frá Flúðum, í kvöldfréttum Stöðvar 2 á sunnudagskvöldinu.
Þau kristnu gildi sem fjölmenn hátíð hvítasunnumanna um Verslunarmannahelgina byggir á, virðast alla vega ná að stýra hátíðinni listilega fram hjá ofbeldi, kynferðislegri misnotkun og allri óábyrgri hegðun. Það hefur alla vega aldrei borist slæm frétt af þeirri hátíð til þessa og er vert að hrósa þeim sem standa að þeirri hátíð fyrir vel heppnaða fjölskylduhátíð.
Kannski þarf sorgin ekki endilega að vera fastur fylgifiskur hátíða sem eiga auðvitað fyrst og fremst að einkennast af gleði og góðra vina fundum. Það kann varla góðri lukku að stýra þegar stór fjöldi fólks mætir á mannamót til að missa stjórn á sér vísvitandi með hjálp alls kyns vímugjafa.
Kannski er eitthvað vit í visku þeirri þeim sem finna má í Biblíu kristinna manna eftir allt saman: „Gefur lindin úr sama uppsprettuauga bæði ferskt og beiskt vatn?“ Við vitum að óhófleg neysla áfengis hefur fjötrað svo margra en engu að síður teljum við þennan fjanda besta vin okkar og hreint ómissandi þegar við viljum upplifa frelsi í fjölmenni. Við erum svolítið „dum i hovedet“ stundum – og svo erum við alltaf hissa á að við skulum uppskera eins og við sáum. Við þurfum að lesa betur skilaboðin sem við erum að senda áður en þau berast til þeirra sem líta upp til okkar og leita til okkar eftir leiðsögn.
Það var þó mjög ánægjulegt að frétta á mánudagsmorgninum að t.d. þjóðhátíðin í Eyjum hafi þó ekki dregið jafn stóran dilk á eftir sér og oft áður þrátt fyrir metaðsókn. Hegðun mótsgesta virtist betri að mati lögreglu og er það hughreystandi. Það er því ljóst að ekki þarf brennivín og aðra vímugjafa til að njóta hátíðarstunda í Herjólfsdal um Verslunarmannahelgi.
Umgjörð hátíðarinnar er öll svo mögnuð og meiriháttar og einfaldlega sorglegt þegar óábyrgri hegðun gesta tekst að varpa ljótum skugga á frábæra hátíð. Hátíðin er upplifun á heimsmælikvarða og ævintýralegt að sjá og heyra mannmergðina syngja saman í brekkunni gæsahúðar-lög eins og „Þar sem hjartað slær“ í rauðri birtu blysanna sem loguðu töfrandi og tignarleg í bakgrunninum.
Enn hátíðlegasta stundin að mínu mati, og að því er virðist margra annara, var þó að heyra mannhafið syngja þjóðsöng okkar Íslendinga og lofa af krafti Guðs vors lands einum rómi; af hjarta og sál. Á þeirri stundu varð ég vongóður um framhaldið. Kannski eru við að átta okkur að það er betra að njóta lífsins allsgáð og fara þannig ekki á mis við stóru stundirnar.
Hugsanlega er eitthvað annað og himneskara en áfengið sem betur sameinar okkur Íslendingana, og freistar þess enn að færa þjóð okkar fjötralaust frelsi.
Skoðun

Barnasáttmáli fyrir öll börn
Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar

Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka
Erna Bjarnadóttir skrifar

Bensínstöðvardíll og Birkimelur
Helgi Áss Grétarsson skrifar

Trollveiðar og veiðiráðgjöf
Magnús Jónsson skrifar

Gríðarlegir hagsmunir í húfi
Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar

Skynsamleg forgangsröðun fjár
Ragnhildur Jónsdóttir skrifar

Eins skýrt og það verður
Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar

Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson
Birgir Orri Ásgrímsson skrifar

Að sameinast fjölskyldu sinni
Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar

Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki
Sigríður Svanborgardóttir skrifar

Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78
Snorri Másson skrifar

Eru forvarnir í hættu?
Dagbjört Harðardóttir skrifar

Tveir alþingismenn og Gaza
Sverrir Agnarsson skrifar

Hver borgar fyrir ódýrar lóðir?
Sara Björg Sigurðardóttir skrifar

Erum við að lengja dauðann en ekki lífið?
Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar

Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu
Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar

Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna
Jóhann Páll Jóhannsson skrifar

Verður það að vera Ísrael?
Hjörtur J. Guðmundsson skrifar

Dýravernd - frumbyggjahættir
Árni Stefán Árnason skrifar

Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota
Magnús Guðmundsson skrifar

Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi
Snorri Sturluson skrifar

Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu
Guðjón Sigurbjartsson skrifar

Sjómenn til hamingju!
Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar

Leyfum mennskunni að sigra
Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar

Fjölskyldan fyrst
Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar

Hvað er markaðsverð á fiski?
Sverrir Haraldsson skrifar

Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda
Anna Karen Svövudóttir skrifar

Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt
BIrgir Dýrfjörð skrifar

Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað?
Valentina Klaas skrifar

Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti
Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar