Karlar, tökum ábyrgð Heimir Örn Hólmarsson skrifar 28. nóvember 2017 06:00 Undanfarin misseri hafa netmiðlar og jafnvel fjölmiðlar verið stútfullir af skilaboðum frá konum sem innihalda skilaboð líkt og #höfumhátt, #þöggun, #metoo og fleiri skilaboð til samfélagsins. Ég sé ekki betur en að í þessu felist ákall til samfélagsins og þar með til okkar karlmanna en það virðist vera lítið um viðbrögð, fyrir utan #strákahitting sem er enn annað ákallið. Afhverju er það? Ég ætla að leyfa mér í þessum pistli að horfa á málið út frá sjónarmiði karlmanna. Teljum við okkur trú um að við séum ekki hluti af þessu vandamáli? Getur verið að við höfum rangt fyrir okkur í því samhengi? Ég fór að velta fyrir mér hvort ég sé ekki örugglega þessi heiðarlegi, góði og einfaldlega frábæri náungi sem hefur aldrei gert neinum neitt. Það er nefnilega mjög auðvelt að halda að maður sé algjörlega frábær einstaklingur og ástæðan er einföld. Ég er karlmaður og „er bara með ´etta“! En svörin við vangaveltum mínum hér að framan eru mjög einföld. Ég er hluti af vandamálinu og ef þú ert karlmaður þá ert þú sennilega það líka, meðvitað eða ómeðvitað. Ég er hluti af vandamálinu á ómeðvitaðan hátt. Ég fór að hugsa til baka hvort ég hafi kynferðislega áreitt einhvern eða lent jafnvel í því sjálfur. Fyrsta svar mitt var „nei“ við báðum spurningum. Síðan fór ég að hugsa mig vel um og þá komst ég að því að svarið var í raun „já“ við báðum spurningum. Ég man eftir einu atviki í menntaskóla þar sem ég hegðaði mér á mjög ósæmilegan máta. Þetta var á 80‘s balli í Menntaskólanum við Sund. Það var einhvern veginn viðurkennt af samnemendum, sennilega strákunum, að það væri í góðu lagi að vera ógeðslegur á þessum böllum þar sem allir voru hvort eð er í hallærislegum fötum og fáránlega málaðir í framan. Á þessu tiltekna balli var ég mjög uppáþrengjandi við eina stelpu og var frekar ógnandi þó svo að það hafi ekki verið ætlunin mín. Að lokum kom sameiginlegur félagi okkar að mér og sagði mér að hætta þessu þar sem henni leið illa vegna minnar hegðunar. Mér þykir enn leitt að hafa áreitt þessa stúlku og bið hana hér með afsökunar á hegðun minni. Svo var það hin spurningin, hvort ég hafi lent í því sjálfur. Ég man eftir nokkrum tilfellum þar sem ég hef lent í kynferðislegri áreitni af hálfu kvenna. Sú upplifun er verulega óþægileg. En þá er spurningin, afhverju hef ég ekki séð t.d. #metoo skilaboð frá karlmönnum á samfélagsmiðlum? Er það vegna þess að við lendum ekki í þessu? Jú, við lendum að öllum líkindum einnig í slíkri áreitni en er einhver munur þarna á og ef svo er hver ætli hann sé? Ég tel að ástæðan fyrir því að þetta snerti okkur karlmenn ekki eins mikið og konur er vegna þess að við karlmenn upplifum okkur ekki í hættu og að sama skapi lenda konur í þessu miklu oftar en karlmenn. Við erum svo uppteknir af okkur sjálfum að í fyrsta lagi hugsum við „vá hvað ég er með ´etta“ og ef þetta verður of óþægilegt þá getum við alltaf komið okkur sjálfir út úr aðstæðunum. Karlmaðurinn eru oft á tíðum líkamlega sterkari en konan sem verður fyrir áreitninni og því skil ég vel að hennar upplifun sé sú að hennar öryggi sé ógnað og veiti henni verulega mikilli vanlíðan. Það er ekki hægt að horfa lengur upp á skilaboð eins og #höfumhátt, #þöggun, #metoo án þess að bregðast við. Karlmenn! Tökum ábyrgð á hegðun okkar og gjörðum. Komum vel fram við samborgara okkar. Sýnum öllum virðingu og berum virðingu fyrir mannréttindum annarra. Tökum stöðu með konum í þessu máli. Ákallið er þeirra og við skulum virða það. Að sama skapi þurfum við að kenna ungum karlmönnum í samfélaginu að koma vel fram og byggja þar upp grunninn að góðri hegðun og ánægjulegu umhverfi fyrir alla. Hefjum samræðuna um kynbundið ofbeldi. Konur hafa kallað hátt og vel og núna hefjumst við handa við að laga ástandið í sameiningu. En hvernig gerum við það? Það hefst til dæmis með því að rjúfa þöggunarmúrinn og að menn viðurkenni mistök sín og læri af þeim. Ég tel líka að opinn samræðu vettvangur, líkt og þjóðfundar form, myndi vera góð byrjun á því að færa samfélag okkar á hærra siðferðislegt plan. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Dóttir mín – uppgjör eineltis Ragnheiður Harpa Sveinsdóttir Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Auðkenni þarf að passa upp á Eva Valdís Jóhönnudóttir skrifar Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er besti skólastjórinn? Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Vofa húsagans býsnast enn Haukur Már Helgason skrifar Skoðun Nokkrar staðreyndir um Ísland, Katrínu og Gaza Álfheiður Ingadóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem hyggjast kjósa Katrínu Jakobsdóttur Guðlaugur Bragason skrifar Skoðun Katrín og kvenhatrið Ólafur Sveinsson skrifar Skoðun Bessastaðir eru ekki fyrir byrjendur Þorbergur Þórsson skrifar Skoðun Ég vil Baldur og því kýs ég Baldur Ólafur Helgi M. Ólafsson / Starína skrifar Skoðun Inngönguspáin Eygló Halldórsdóttir skrifar Sjá meira
Undanfarin misseri hafa netmiðlar og jafnvel fjölmiðlar verið stútfullir af skilaboðum frá konum sem innihalda skilaboð líkt og #höfumhátt, #þöggun, #metoo og fleiri skilaboð til samfélagsins. Ég sé ekki betur en að í þessu felist ákall til samfélagsins og þar með til okkar karlmanna en það virðist vera lítið um viðbrögð, fyrir utan #strákahitting sem er enn annað ákallið. Afhverju er það? Ég ætla að leyfa mér í þessum pistli að horfa á málið út frá sjónarmiði karlmanna. Teljum við okkur trú um að við séum ekki hluti af þessu vandamáli? Getur verið að við höfum rangt fyrir okkur í því samhengi? Ég fór að velta fyrir mér hvort ég sé ekki örugglega þessi heiðarlegi, góði og einfaldlega frábæri náungi sem hefur aldrei gert neinum neitt. Það er nefnilega mjög auðvelt að halda að maður sé algjörlega frábær einstaklingur og ástæðan er einföld. Ég er karlmaður og „er bara með ´etta“! En svörin við vangaveltum mínum hér að framan eru mjög einföld. Ég er hluti af vandamálinu og ef þú ert karlmaður þá ert þú sennilega það líka, meðvitað eða ómeðvitað. Ég er hluti af vandamálinu á ómeðvitaðan hátt. Ég fór að hugsa til baka hvort ég hafi kynferðislega áreitt einhvern eða lent jafnvel í því sjálfur. Fyrsta svar mitt var „nei“ við báðum spurningum. Síðan fór ég að hugsa mig vel um og þá komst ég að því að svarið var í raun „já“ við báðum spurningum. Ég man eftir einu atviki í menntaskóla þar sem ég hegðaði mér á mjög ósæmilegan máta. Þetta var á 80‘s balli í Menntaskólanum við Sund. Það var einhvern veginn viðurkennt af samnemendum, sennilega strákunum, að það væri í góðu lagi að vera ógeðslegur á þessum böllum þar sem allir voru hvort eð er í hallærislegum fötum og fáránlega málaðir í framan. Á þessu tiltekna balli var ég mjög uppáþrengjandi við eina stelpu og var frekar ógnandi þó svo að það hafi ekki verið ætlunin mín. Að lokum kom sameiginlegur félagi okkar að mér og sagði mér að hætta þessu þar sem henni leið illa vegna minnar hegðunar. Mér þykir enn leitt að hafa áreitt þessa stúlku og bið hana hér með afsökunar á hegðun minni. Svo var það hin spurningin, hvort ég hafi lent í því sjálfur. Ég man eftir nokkrum tilfellum þar sem ég hef lent í kynferðislegri áreitni af hálfu kvenna. Sú upplifun er verulega óþægileg. En þá er spurningin, afhverju hef ég ekki séð t.d. #metoo skilaboð frá karlmönnum á samfélagsmiðlum? Er það vegna þess að við lendum ekki í þessu? Jú, við lendum að öllum líkindum einnig í slíkri áreitni en er einhver munur þarna á og ef svo er hver ætli hann sé? Ég tel að ástæðan fyrir því að þetta snerti okkur karlmenn ekki eins mikið og konur er vegna þess að við karlmenn upplifum okkur ekki í hættu og að sama skapi lenda konur í þessu miklu oftar en karlmenn. Við erum svo uppteknir af okkur sjálfum að í fyrsta lagi hugsum við „vá hvað ég er með ´etta“ og ef þetta verður of óþægilegt þá getum við alltaf komið okkur sjálfir út úr aðstæðunum. Karlmaðurinn eru oft á tíðum líkamlega sterkari en konan sem verður fyrir áreitninni og því skil ég vel að hennar upplifun sé sú að hennar öryggi sé ógnað og veiti henni verulega mikilli vanlíðan. Það er ekki hægt að horfa lengur upp á skilaboð eins og #höfumhátt, #þöggun, #metoo án þess að bregðast við. Karlmenn! Tökum ábyrgð á hegðun okkar og gjörðum. Komum vel fram við samborgara okkar. Sýnum öllum virðingu og berum virðingu fyrir mannréttindum annarra. Tökum stöðu með konum í þessu máli. Ákallið er þeirra og við skulum virða það. Að sama skapi þurfum við að kenna ungum karlmönnum í samfélaginu að koma vel fram og byggja þar upp grunninn að góðri hegðun og ánægjulegu umhverfi fyrir alla. Hefjum samræðuna um kynbundið ofbeldi. Konur hafa kallað hátt og vel og núna hefjumst við handa við að laga ástandið í sameiningu. En hvernig gerum við það? Það hefst til dæmis með því að rjúfa þöggunarmúrinn og að menn viðurkenni mistök sín og læri af þeim. Ég tel líka að opinn samræðu vettvangur, líkt og þjóðfundar form, myndi vera góð byrjun á því að færa samfélag okkar á hærra siðferðislegt plan.
Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar