Sigur jafnaðarstefnu: Afl hugmyndanna Hörður Filippusson skrifar 24. október 2016 11:20 Jafnaðarmenn á Íslandi hafa aldrei verið í þeirri stöðu að hafa hreinan meirihluta á þingi. Samt hafa þeir haft gifurleg áhrif á kjör og velferð þjóðarinnar. Jón Baldvinsson mun hafa verið eini þingmaður Alþýðuflokksins er honum tókst að fá samþykkt lög um hvíldartíma sjómanna, vökulögin, með því að sannfæra aðra þingmenn um réttmæti þeirra. Síðan hafa jafnaðarmenn átt frumkvæði að fjölmörgum mikilvægustu framfarasporum í átt til velferðarríkis á Íslandi. Stundum er afl hugmyndanna mikilvægara en afl atkvæðanna. Ef litið er til stefnumála og loforða stjórnmálaflokkanna í aðdraganda alþingiskosninga er ljóst að hvað sem upp úr kjörkössunum kemur verði það hugmyndir jafnaðarstefnunnar sem fara með sigur af hólmi. Menn virðast telja það vænlegast til árangursríkra atkvæðaveiða að fegra ímynd sina með loforðum í anda hugmyndaramma jafnaðarmanna um „réttlátt samfélag þar sem allir sitja við sama borð“ svo vitnað sé í aðfararorð nýrrar stjórnarskrár sem ríkisstjórn jafnaðarmanna lét semja og við þurfum svo sárlega að staðfesta. Þess vegna sækir hver flokkur eftir annan stefnumál í hugmyndabanka Samfylkingarinnar - Jafnaðarmannflokk Íslands. Er þá ekki sama hverjum þessara flokka við greiðum atkvæði? Gott ef satt væri, en því miður er ekki alltaf víst að hugur fylgi máli. Í þessu efni eins og öðrum er vissara að varast eftirlíkingar og halla sér heldur að því sem er ekta. Þó að hin ýmsu framboð beri á borð slitrur úr hugmyndum jafnaðarmanna er næsta víst að aðrar hugmyndir og hagsmunir verði ofaná þegar á hólminn kemur. Eðlið og sagan segja sína sögu: Sjálfstæðisflokkur boðar bætta heilsugæslu. En hann er ekki líklegur til átaka á velferðarsviðinu enda fyrst og fremst flokkur eftirlitslauss einkaframtaks og auðhyggju, flokkur hinnar rangnefndu frjálshyggju sem er stefnt gegn velferðarríkinu, flokkur einkavæðingar, sérhagsmuna og spillingar, varðhundur óréttláts kerfis. Viðreisn kennir sig við réttlátt samfélag og segist frjálslynd, hvað sem það annars merkir. En hún er í reynd skilgetið afkvæmi nýfrjálshyggjunnar, óvinar velferðarríkisins, með lítillega breyttum áherslum. Hún er hálfvolg í flestum málum, skilar auðu í stjórnarskrármálinu, ber kápuna á báðum öxlum í Evrópumálum, boðar skólagjöld í háskólum osfrv. Ekki að undra enda er hún undir forystu gallharðra hægrimanna, talsmanna atvinnurekenda. Tengsl og fortíð framámanna þar kalla á varúð, ekki viðreisn. Framsókn þykist vera flokkur velferðar. En hann er í reynd eins og alltaf áður flokkur sérhagsmunagæslu, hægri flokkur merktur af skattaskjólsmálum og daðri við útlendingahatur og öfgahyggju. Opinn í báða enda og ekki treystandi til góðra verka. Björt framtið var stofnuð af fólki sem sagði skilið við jafnaðarstefnuna og skilgreindi sig sem líberala, sama eðlis og framsókn. Fyrir síðustu kosningar hafði hún þó ekkert fram að færa nema stefnumál Samfylkingar. Nú virðist flokkurinn vera eins og framsókn opinn í báða, dregur í land varðandi útboð aflaheimilda, daðrar við hægri öflin og líklegur til að renna inn í Viðreisn áður en varir. Ekki traustvekjandi þó þar sé þekkilegur formaður í stafni. Píratar eru svo óþekkt stærð. Þeir hafa að vísu góð áform um stuðning við nýja stjórnarskrá og endurbætta stjórnarhætti á ýmsum sviðum en sýn þeirra á þjóðfélagið að öðru leyti er þoku hulin. Vinstri grænir standa jafnaðarmönnum næst í skoðunum á velferðarmálum og njóta þess að hafa vinsælan og vel gefinn formann. En þeir eru þversum í Evrópumálum og hálfvolgir í kvótamálum enda löngum verið hallir undir einhverskonar framsóknarmennsku og íhaldssemi. Samfylkingin er sá flokkur sem aðhyllist ómengaða jafnaðarstefnu, stefnu sem reynst hefur affarasælust meðal nágrannaþjóða okkar. "Besta stefna í heimi" eins og hinn trausti formaður Oddný G. Harðardóttir orðar það. Eftirfarandi setningar úr siðareglum Alþjóðasambands jafnaðamanna fanga býsna vel kjarnann í jafnaðarstefnunni (sjá hér): - „Að reka framsækna pólitík sem stuðlar að velferð einstaklingsins, eflingu atvinnulífs, sanngjörnum viðskiptum, félagslegu réttlæti og umhverfisvernd í anda sjálfbærrar þróunar. - Að veita viðnám gegn allri félagslegri og efnahagslegri pólitík sem styður hag forréttindahópa. - Að berjast gegn hverskyns spillingu og hindrunum í vegi góðra stjórnarhátta“. Kannanir sem birst hafa nýlega sýna svo ekki verður um villst að Íslendingar upp til hópa aðhyllast hugmyndir um jöfnuð og velferð. Þeir ættu þess vegna að sjá hag sínum best borgið með því að tryggja Samfylkingunni góða kosningu til Alþingis. Það er mikilvægt að talsmenn ómengaðrar jafnaðarstefnu verði sterkir á þingi. Þegar litið er til brýnna úrlausnarmála er stefna Samfylkingar skýr: Heilbrigðismál, almannatryggingar, húsnæðismál, stjórnarskrá, auðlindamál, Evrópumál, gjaldmiðillinn, umhverfismál, rammaáætlun, mannréttindamál, jöfnun atkvæðisréttar, velferð barna og svo framvegis. Í öllum þessum málum eru frambjóðendur Samfylkingar tilbúnir að leiða á forsendum jafnaðar, réttlætis og mannúðar. Stefna jafnaðarmanna er stefna fyrir alla, fátæka sem bjargálna, unga sem gamla, en ekki síst fyrir komandi kynslóðir. Það er ekki á allra vitorði en á yfirstandandi kjörtímabili er það fyrst og fremst forysta Samfylkingar sem hefur leitt góða samstöðu stjórnarandstöðunnar á Alþingi. Það skiptir máli að Samfylkingin geti haldið því góða starfi áfram og leitt til lykta þau mál sem umbótaöfl geta náð saman um, þrátt fyrir mismunandi áherslur. Það er margt gott og vel meinandi fólk í framboði fyrir núverandi stjórnarandstöðuflokka og og nauðsynlegt að halda því fólki saman til góðra verka. Til þess er nauðsynlegt að Samfylkingin hljóti góða kosningu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kosningar 2016 Skoðun Mest lesið „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Halldór 24.05.2025 Halldór Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Skoðun Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson skrifar Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Sjá meira
Jafnaðarmenn á Íslandi hafa aldrei verið í þeirri stöðu að hafa hreinan meirihluta á þingi. Samt hafa þeir haft gifurleg áhrif á kjör og velferð þjóðarinnar. Jón Baldvinsson mun hafa verið eini þingmaður Alþýðuflokksins er honum tókst að fá samþykkt lög um hvíldartíma sjómanna, vökulögin, með því að sannfæra aðra þingmenn um réttmæti þeirra. Síðan hafa jafnaðarmenn átt frumkvæði að fjölmörgum mikilvægustu framfarasporum í átt til velferðarríkis á Íslandi. Stundum er afl hugmyndanna mikilvægara en afl atkvæðanna. Ef litið er til stefnumála og loforða stjórnmálaflokkanna í aðdraganda alþingiskosninga er ljóst að hvað sem upp úr kjörkössunum kemur verði það hugmyndir jafnaðarstefnunnar sem fara með sigur af hólmi. Menn virðast telja það vænlegast til árangursríkra atkvæðaveiða að fegra ímynd sina með loforðum í anda hugmyndaramma jafnaðarmanna um „réttlátt samfélag þar sem allir sitja við sama borð“ svo vitnað sé í aðfararorð nýrrar stjórnarskrár sem ríkisstjórn jafnaðarmanna lét semja og við þurfum svo sárlega að staðfesta. Þess vegna sækir hver flokkur eftir annan stefnumál í hugmyndabanka Samfylkingarinnar - Jafnaðarmannflokk Íslands. Er þá ekki sama hverjum þessara flokka við greiðum atkvæði? Gott ef satt væri, en því miður er ekki alltaf víst að hugur fylgi máli. Í þessu efni eins og öðrum er vissara að varast eftirlíkingar og halla sér heldur að því sem er ekta. Þó að hin ýmsu framboð beri á borð slitrur úr hugmyndum jafnaðarmanna er næsta víst að aðrar hugmyndir og hagsmunir verði ofaná þegar á hólminn kemur. Eðlið og sagan segja sína sögu: Sjálfstæðisflokkur boðar bætta heilsugæslu. En hann er ekki líklegur til átaka á velferðarsviðinu enda fyrst og fremst flokkur eftirlitslauss einkaframtaks og auðhyggju, flokkur hinnar rangnefndu frjálshyggju sem er stefnt gegn velferðarríkinu, flokkur einkavæðingar, sérhagsmuna og spillingar, varðhundur óréttláts kerfis. Viðreisn kennir sig við réttlátt samfélag og segist frjálslynd, hvað sem það annars merkir. En hún er í reynd skilgetið afkvæmi nýfrjálshyggjunnar, óvinar velferðarríkisins, með lítillega breyttum áherslum. Hún er hálfvolg í flestum málum, skilar auðu í stjórnarskrármálinu, ber kápuna á báðum öxlum í Evrópumálum, boðar skólagjöld í háskólum osfrv. Ekki að undra enda er hún undir forystu gallharðra hægrimanna, talsmanna atvinnurekenda. Tengsl og fortíð framámanna þar kalla á varúð, ekki viðreisn. Framsókn þykist vera flokkur velferðar. En hann er í reynd eins og alltaf áður flokkur sérhagsmunagæslu, hægri flokkur merktur af skattaskjólsmálum og daðri við útlendingahatur og öfgahyggju. Opinn í báða enda og ekki treystandi til góðra verka. Björt framtið var stofnuð af fólki sem sagði skilið við jafnaðarstefnuna og skilgreindi sig sem líberala, sama eðlis og framsókn. Fyrir síðustu kosningar hafði hún þó ekkert fram að færa nema stefnumál Samfylkingar. Nú virðist flokkurinn vera eins og framsókn opinn í báða, dregur í land varðandi útboð aflaheimilda, daðrar við hægri öflin og líklegur til að renna inn í Viðreisn áður en varir. Ekki traustvekjandi þó þar sé þekkilegur formaður í stafni. Píratar eru svo óþekkt stærð. Þeir hafa að vísu góð áform um stuðning við nýja stjórnarskrá og endurbætta stjórnarhætti á ýmsum sviðum en sýn þeirra á þjóðfélagið að öðru leyti er þoku hulin. Vinstri grænir standa jafnaðarmönnum næst í skoðunum á velferðarmálum og njóta þess að hafa vinsælan og vel gefinn formann. En þeir eru þversum í Evrópumálum og hálfvolgir í kvótamálum enda löngum verið hallir undir einhverskonar framsóknarmennsku og íhaldssemi. Samfylkingin er sá flokkur sem aðhyllist ómengaða jafnaðarstefnu, stefnu sem reynst hefur affarasælust meðal nágrannaþjóða okkar. "Besta stefna í heimi" eins og hinn trausti formaður Oddný G. Harðardóttir orðar það. Eftirfarandi setningar úr siðareglum Alþjóðasambands jafnaðamanna fanga býsna vel kjarnann í jafnaðarstefnunni (sjá hér): - „Að reka framsækna pólitík sem stuðlar að velferð einstaklingsins, eflingu atvinnulífs, sanngjörnum viðskiptum, félagslegu réttlæti og umhverfisvernd í anda sjálfbærrar þróunar. - Að veita viðnám gegn allri félagslegri og efnahagslegri pólitík sem styður hag forréttindahópa. - Að berjast gegn hverskyns spillingu og hindrunum í vegi góðra stjórnarhátta“. Kannanir sem birst hafa nýlega sýna svo ekki verður um villst að Íslendingar upp til hópa aðhyllast hugmyndir um jöfnuð og velferð. Þeir ættu þess vegna að sjá hag sínum best borgið með því að tryggja Samfylkingunni góða kosningu til Alþingis. Það er mikilvægt að talsmenn ómengaðrar jafnaðarstefnu verði sterkir á þingi. Þegar litið er til brýnna úrlausnarmála er stefna Samfylkingar skýr: Heilbrigðismál, almannatryggingar, húsnæðismál, stjórnarskrá, auðlindamál, Evrópumál, gjaldmiðillinn, umhverfismál, rammaáætlun, mannréttindamál, jöfnun atkvæðisréttar, velferð barna og svo framvegis. Í öllum þessum málum eru frambjóðendur Samfylkingar tilbúnir að leiða á forsendum jafnaðar, réttlætis og mannúðar. Stefna jafnaðarmanna er stefna fyrir alla, fátæka sem bjargálna, unga sem gamla, en ekki síst fyrir komandi kynslóðir. Það er ekki á allra vitorði en á yfirstandandi kjörtímabili er það fyrst og fremst forysta Samfylkingar sem hefur leitt góða samstöðu stjórnarandstöðunnar á Alþingi. Það skiptir máli að Samfylkingin geti haldið því góða starfi áfram og leitt til lykta þau mál sem umbótaöfl geta náð saman um, þrátt fyrir mismunandi áherslur. Það er margt gott og vel meinandi fólk í framboði fyrir núverandi stjórnarandstöðuflokka og og nauðsynlegt að halda því fólki saman til góðra verka. Til þess er nauðsynlegt að Samfylkingin hljóti góða kosningu.
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun
Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar
Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar
Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun