Framundan er málsmeðferð í Hæstarétti í máli ríkissaksóknara á hendur hollenskri móður og íslenskum karlmanni í umfangsmiklu fíkniefnamáli sem kennt hefur verið tálbeituaðgerð við Hótel Frón sem misfórst hrapalega. Málið verður tekið fyrir miðvikudaginn 27. janúar. 

Hollenska móðirin og burðardýrið,  Mirjam van Twuijver,  hlaut ellefu ára fangelsisdóm í héraði þrátt fyrir að hafa gert allt sem í hennar valdi stóð til þess að aðstoða lögreglu við rannsókn málsins. Íslendingurinn. Atli Freyr Fjölnisson, sem óvænt var handtekinn þar sem hann veitti ferðatösku með gerviefnum og eftirfararbúnaði viðtöku, hlaut fimm ára dóm.

Afbrotafræðingur hefur lýst því að dómarar séu komnir í ógöngur með dóma sína í fíkniefnamálum. Hámarksrefsing í málaflokknum er tólf ára fangelsi.

Áralangar og ítrekaðar athugasemdir

Vísir hefur fjallað ítarlega um málið en árum saman hafa ítrekaðar ábendingar borist um meinta spillingu lögreglufulltrúa, bæði frá núverandi og fyrrverandi samstarfsmönnum og almenningi. Sá lögreglufulltrúi stýrði aðgerðinni við Hótel Frón sem lauk með handtökunni óvæntu.

Ásakanir á hendur honum hafa þó aldrei verið rannsakaðar en fulltrúinn hefur hins vegar ítrekað verið færður til í starfi undanfarið hálft ár, alls þrisvar sinnum á um hálfu ári. 

Fyrir fyrstu tilfærslu í starfi gegndi hann bæði yfirmannsstöðu í upplýsinga- og fíkniefnadeild. Hafði þannig upplýsingar um uppljóstrara, sem oft tengjast fíkniefnamálum, og ákvörðunarvald í rannsóknum á fíkniefnamálum.

Fyrirkomulagið er svo til einstakt og þekkist ekki í nágrannalöndum okkar eins og Vísir hefur fjallað um.

Rétt er að taka fram að um annan lögreglumann er að ræða en þann sem sat í gæsluvarðhaldi yfir áramótin vegna ásakana um að þiggja peningagreiðslur frá aðilum í fíkniefnaheiminum.

Ásakanir á hendur þeim lögreglufulltrúa sem hér er til umfjöllunar eru ekki síður alvarlegar.

Meirihluta samstarfsmanna ofboðið

Ástæðan fyrir því að lögreglufulltrúinn var færður til í starfi var sú að meirihluti starfsmanna fíkniefnadeildar kvartaði sameiginlega yfir honum og taldi sig ekki geta unnið vinnuna sína með hann innan deildarinnar. 

Um athugasemdir samstarfsmanna fulltrúans var fjallað í kvöldfréttum Stöðvar 2 á föstudaginn. Fréttina má sjá hér að neðan.

Verjendur vilja fresta málsmeðferð í Hæstarétti

Samkvæmt heimildum fréttastofu íhuga verjendur í málinu að fara fram á að því verði frestað í ljósi þeirra upplýsinga sem fram hafa komið undanfarnar vikur. Ólíklegt má telja að Mirjam og Atli Freyr hefðu fengið jafnþunga dóma og raun ber vitni hefði efnunum verið fylgt eftir og stærri fiskar handteknir. 

Aldrei kom til þess vegna handtökunnar frægu en lögreglufulltrúinn, sem samstarfsmenn efast um, stýrði sem fyrr segir aðgerðinni. 

Handtakan óútskýrð

Athygli vekur að í gögnum málsins kemur þó ekki fram að umræddur lögreglufulltrúi hafi stýrt aðgerðum og þurfti hann ekki að bera vitni í málinu þegar það var til meðferðar í Héraðsdómi Reykjaness. Þar sat sá sem skrifaði undir skýrsluna, sem finna má í gögnum málsins, fyrir svörum en þurfti þó ekki að útskýra hvað leiddi til handtökunnar.

Hann bar því við eiðsvarinn fyrir dómi að um tæknilega örðugleika hefði verið að ræða auk þess sem almannahætta hefði verið á ferðum eftir að efnin voru komin í bílinn.

Hvernig lögreglumaðurinn, sem er náinn samstarfsmaður og vinur lögreglufulltrúans til margra ára, fær út að um almannahættu var að ræða þegar um gerviefni var að ræða og allt að ganga samkvæmt áætlun mun hann kannski að útskýra betur síðar.

Friðrik Smári Björgvinsson, yfirlögregluþjónn hjá LRH, sagði við Vísi í desember að handtökuna mætti rekja til ófullkomins fjarskiptabúnaðar.

Lögreglustjórinn óupplýstur

Ekki einu sinni Ólafur Helgi Kjartansson, lögreglustjóri á Suðurnesjum, var meðvitaður um að lögreglufulltrúinn hefði stýrt aðgerðum við Hótel Frón. Málið var á hans ábyrgð en lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu var falið að sjá um tálbeituaðgerðina.

Ólafur Helgi sagðist hafa gert ráð fyrir því að sá er ritaði skýrsluna, sem finna má í gögnum málsins, hefði stýrt aðgerðum.

Lögreglufulltrúinn stýrði aðgerðum á vettvangi, með aðstoð fyrrnefnds náins samstarfsmanns og vinar, í umboði yfirmanna sinna, Aldísar Hilmarsdóttur og Friðriks Smára Björgvinssonar, sem hafa áður sagst bera ábyrgð á aðgerðinni.

Yrði þyngsti fíkniefnadómurinn á Íslandi

Þau eru þeirrar skoðunar, eins og fram hefur komið á Vísi, að þau líti ekki svo á að handtakan hafi verið mistök.

Þó hafi markmiðið vissulega verið að fylgja sendisveininum eftir í þeirri von að ná „stærri fiskum“ en ekki sendisveini sem lofað hafði verið hundrað þúsundum króna fyrir að sækja töskuna.

Að neðan má sjá viðtal við hollensku móðurina sem tekið var eftir að hún hóf afplánun í fangelsinu á Akureyri. 

Þar segist hún telja þurfa að horfa um öxl sér út lífið eftir að hafa veitt lögreglu aðstoð. 

Verði dómurinn yfir hollensku móðurinni staðfestur er um að ræða þyngsta fíkniefnadóm sem fallið hefur hér á landi. Þrátt fyrir það bauðst sú hollenska að fyrra bragði til að veita lögreglu aðstoð í málinu og er það mat blaðamanns, sem farið hefur í gegnum gögn málsins og lesið símasamskipti hennar við innflytjendurna eða fulltrúa þeirra, að aðeins sé hægt að lýsa frammistöðu hennar sem frábærri.

Að neðan má sjá tímalínu um málið, frá því mæðgurnar koma til landsins og þar til dómur féll í héraði í haust.