Skikkaður til að drepa Kristjana Björg Guðbrandsdóttir skrifar 30. janúar 2016 07:00 Úkraínski liðhlaupinn og Arndís Anna Kristínar og Gunnarsdóttir Hermaðurinn fyrrverandi kemur á fund blaðamanns með Arndísi Gunnarsdóttur, talsmanni hans hjá Rauða krossinum. Hann leggur líf sitt í hættu með því að ræða við fjölmiðla og því kemur hann ekki fram undir nafni. Hann er rúmlega fimmtíu ára gamall og kom til landsins fyrir um það bil ári. Hann framvísaði úkraínsku vegabréfi og gaf sig fram við lögregluna á höfuðborgarsvæðinu og óskaði eftir hæli á Íslandi. Hann er hraustlegur en það er þungt yfir honum. Hann hefur búið í Reykjanesbæ, þar hefur hann fengið sálfræðiaðstoð vegna áfallastreitu. Hann segist gjarnan myndu vilja læra íslensku en talar ekki mikla ensku, svo það reynist erfitt.Þetta er ekki kvikmynd Þetta er ekki í fyrsta skipti sem hann flýr stríðið. Hann gerði tilraun til flótta fyrir nokkrum árum og flúði til annars lands. Hann var sendur aftur til Úkraínu. Eftir fyrsta flóttann var hann umsvifalaust kallaður í herinn aftur og sendur til baráttu í fremstu víglínu við uppreisnarsamtök aðskilnaðarsinna í Austur- Úkraínu þar sem hefur verið mikið mannfall. Í átökunum þar sem hann barðist létu eitt þúsund úkraínskir hermenn lífið. Hann segir hermenn hafa verið illa búnum vistum og hergögnum. „Þetta var nánast sjálfsvíg. Þetta er ekki kvikmynd, fólk var að deyja,“ segir hann og brotnar saman. Hann grætur og felur andlitið í greipum sér. Stendur upp og gengur um til að jafna sig. „Hann brotnaði líka saman í viðtali við kærunefnd,“ segir Arndís frá. Hann neitaði að fylgja frekari fyrirmælum yfirmanna og flúði til Íslands. Hann segir að í kjölfar þessara atburða geti hann ekki hugsað sér að taka þátt í stríðinu lengur. Hann hafi séð nógu mikið af blóði og mannskæðum átökum um ævina. Hann hafi tilneyddur þurft að taka þátt í tvennum blóðugum stríðsátökum og megni ekki meir.Synjað um hæli Útlendingastofnun synjaði honum um hæli sem flóttamanni á Íslandi vegna þess að þær hótanir og ofbeldi sem hann hefur orðið fyrir vegna þátttöku sinnar í átökum í Úkraínu geti ekki talist til ofsókna. Í rökstuðningi stofnunarinnar segir að andstæðingar ríkjandi stjórnvalda á Krímskaga séu úr röðum aðskilnaðarsinna. Ekki úr eigin herliði. Í ákvörðuninni segir ennfremur að ríkjandi stjórnvöld á Krímskaga hafi gert lista með 344 einstaklingum sem eru taldir andstæðingar þeirra og um leið óæskilegir sem fá ekki að snúa til baka á svæðið. Segir þar að þessir aðilar séu allir stjórnendur og hátt settir einstaklingar innan raða aðskilnaðarsinna og verði ekki séð að hermaðurinn fyrrverandi sé þeirra á meðal. Af þessu er dregin sú ályktun að hann sé ekki í neinni hættu í heimalandinu vegna stjórnmálaskoðana sinna. Arndís bendir á að það séu ekki aðeins þeir hátt settu sem eigi að njóta verndar. „Meira að segja í tilvikum þar sem vafi leikur á um hvort krafa um hæli geti grundvallast á flótta undan herskyldu af samviskuástæðum, telst það til ofsókna þegar aðstæður þeirra sem eru neyddir til að gegna herþjónustunni eru svo slæmar að jafnast á við pyntingar eða ómannúðlega meðferð í skilningi mannréttindasamninga. Það eru ekki bara hátt settir sem verða fyrir ofsóknum og eiga að njóta verndar. Það að skorast undan herskyldu getur veitt rétt til alþjóðlegrar verndar þegar fólki er ekki gefinn kostur á því að skorast undan herskyldu af samviskuástæðum. Þetta hefur verið staðfest af Mannréttindadómstóli Evrópu,“ segir hún.Vill ekki drepa Arndís greinir frá ástæðum flótta umbjóðanda síns „Meginástæður fyrir flótta hans frá Úkraínu eru tvær. Annars vegar sú staðreynd að hann er ofsóttur vegna stjórnmálaskoðana sinna þar sem hann tók virkan þátt í stjórnmálum. Þá sá hann engan kost annan en að flýja heimaland sitt vegna þess að hann var þvingaður í fremstu víglínu gegn eigin vilja. Vegna flóttans á hann yfir höfði sér fangelsisrefsingu fyrir liðhlaup og fyrir að hafa neitað að fylgja fyrirmælum yfirmanna sinna í úkraínska hernum.“ Í ákvörðun Útlendingastofnunar segir að umsækjandi hafi ekki borið það fyrir sig að hafa skorast undan herskyldu af þeim ástæðum sem veita rétt til alþjóðlegrar verndar heldur að hann hafi kveðið ástæðuna vera óviðunandi aðbúnað í úkraínska hernum. Arndís gerir alvarlega athugasemd við þessa staðhæfingu Útlendingastofnunar og telur hana villandi þar sem snúið er út úr frásögn kæranda. „Það er ekki tekin afstaða til þeirrar málsástæðu að hann á yfir höfði sér fangelsisrefsingu fyrir að hafa gerst liðhlaupi og þess að hann vill samvisku sinnar vegna ekki taka þátt í aðgerðum sem hann telur að jafnist á við að senda saklaust fólk út í opinn dauðann. Hann vill ekki drepa, vill ekki taka þátt í stríði, það er sannfæring hans.“ Hermaðurinn fyrrverandi segist þakklátur fyrir aðbúnað á Íslandi.„Þið eruð friðsæl þjóð og vinaleg sem takið afstöðu gegn stríði. Þess vegna kom ég hingað. Þess vegna vil ég vera hér. Ég vil ekki drepa, ég vil ekki taka þátt í stríði.“Ástandið í Úkraínu Í nýlegri skýrslu Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna frá 15. janúar 2015 segir að í ljósi versnandi ástands í Úkraínu á árinu sé mikilvægt að endurmeta stöðu þeirra einstaklinga sem flúið hafa aðstæður þar í landi og sótt um hæli í öðrum löndum og fengið neitun. Segir í skýrslunni að sérstaklega beri þar að skoða mál þeirra sem flýja vegna pólitískra ofsókna og þeirra sem flýja herskyldu. Í annarri nýlegri skýrslu frá Sameinuðu þjóðunum kemur fram að átökin í austurhluta Úkraínu hafi kostað í kringum 5.500 manns lífið og hrakið um milljón einstaklinga á flótta. Flóttamenn Mest lesið Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Innlent Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Innlent Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu Innlent Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Erlent Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Innlent Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Innlent Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Innlent Ekki áfellisdómur yfir kerfinu að farið sé með börn í meðferð í Suður-Afríku Innlent Fleiri fréttir Kyngreint nautasæði kemur vel út Samþykkt að kortleggja eignarhald sjávarútvegsfyrirtækja „Þýðir ekki bara að moka yfir hlutina“ Segir stöðuna á sjúkrahúsinu á Akureyri grafalvarlega „Það þarf að gera meira og hraðar“ Ekki áfellisdómur yfir kerfinu að farið sé með börn í meðferð í Suður-Afríku Snjór í Esjunni en ekki víst að hann festist Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu „Munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi“ „Ekki svo að allir bændur séu að kvarta“ Tvö ár liðin frá árásum Hamas og alvarlegt rútuslys á Snæfellsnesi Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Mótmæla við ríkisstjórnarfund og kalla eftir aðgerðum Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Telja að eitt prósent þjóðarinnar sé haldið barnagirnd Maður dvaldi í Alþingishúsinu yfir nótt Vilja að Reykjavík lögsæki ríkið „Við viljum bara grípa þau fyrr“ Risaskuld, nýr flokkur og áheyrnarprufur hunda Enginn slasaðist alvarlega þegar rútu hvolfdi á Snæfellsnesi Rúða brotin og flugeld kastað inn Riða staðfest á Kirkjuhóli Hafa þurft að sjóða vatnið í 79 daga Ágreiningur við ríkisstarfsmenn kostaði 642 milljónir á tíu árum Sjá meira
Hermaðurinn fyrrverandi kemur á fund blaðamanns með Arndísi Gunnarsdóttur, talsmanni hans hjá Rauða krossinum. Hann leggur líf sitt í hættu með því að ræða við fjölmiðla og því kemur hann ekki fram undir nafni. Hann er rúmlega fimmtíu ára gamall og kom til landsins fyrir um það bil ári. Hann framvísaði úkraínsku vegabréfi og gaf sig fram við lögregluna á höfuðborgarsvæðinu og óskaði eftir hæli á Íslandi. Hann er hraustlegur en það er þungt yfir honum. Hann hefur búið í Reykjanesbæ, þar hefur hann fengið sálfræðiaðstoð vegna áfallastreitu. Hann segist gjarnan myndu vilja læra íslensku en talar ekki mikla ensku, svo það reynist erfitt.Þetta er ekki kvikmynd Þetta er ekki í fyrsta skipti sem hann flýr stríðið. Hann gerði tilraun til flótta fyrir nokkrum árum og flúði til annars lands. Hann var sendur aftur til Úkraínu. Eftir fyrsta flóttann var hann umsvifalaust kallaður í herinn aftur og sendur til baráttu í fremstu víglínu við uppreisnarsamtök aðskilnaðarsinna í Austur- Úkraínu þar sem hefur verið mikið mannfall. Í átökunum þar sem hann barðist létu eitt þúsund úkraínskir hermenn lífið. Hann segir hermenn hafa verið illa búnum vistum og hergögnum. „Þetta var nánast sjálfsvíg. Þetta er ekki kvikmynd, fólk var að deyja,“ segir hann og brotnar saman. Hann grætur og felur andlitið í greipum sér. Stendur upp og gengur um til að jafna sig. „Hann brotnaði líka saman í viðtali við kærunefnd,“ segir Arndís frá. Hann neitaði að fylgja frekari fyrirmælum yfirmanna og flúði til Íslands. Hann segir að í kjölfar þessara atburða geti hann ekki hugsað sér að taka þátt í stríðinu lengur. Hann hafi séð nógu mikið af blóði og mannskæðum átökum um ævina. Hann hafi tilneyddur þurft að taka þátt í tvennum blóðugum stríðsátökum og megni ekki meir.Synjað um hæli Útlendingastofnun synjaði honum um hæli sem flóttamanni á Íslandi vegna þess að þær hótanir og ofbeldi sem hann hefur orðið fyrir vegna þátttöku sinnar í átökum í Úkraínu geti ekki talist til ofsókna. Í rökstuðningi stofnunarinnar segir að andstæðingar ríkjandi stjórnvalda á Krímskaga séu úr röðum aðskilnaðarsinna. Ekki úr eigin herliði. Í ákvörðuninni segir ennfremur að ríkjandi stjórnvöld á Krímskaga hafi gert lista með 344 einstaklingum sem eru taldir andstæðingar þeirra og um leið óæskilegir sem fá ekki að snúa til baka á svæðið. Segir þar að þessir aðilar séu allir stjórnendur og hátt settir einstaklingar innan raða aðskilnaðarsinna og verði ekki séð að hermaðurinn fyrrverandi sé þeirra á meðal. Af þessu er dregin sú ályktun að hann sé ekki í neinni hættu í heimalandinu vegna stjórnmálaskoðana sinna. Arndís bendir á að það séu ekki aðeins þeir hátt settu sem eigi að njóta verndar. „Meira að segja í tilvikum þar sem vafi leikur á um hvort krafa um hæli geti grundvallast á flótta undan herskyldu af samviskuástæðum, telst það til ofsókna þegar aðstæður þeirra sem eru neyddir til að gegna herþjónustunni eru svo slæmar að jafnast á við pyntingar eða ómannúðlega meðferð í skilningi mannréttindasamninga. Það eru ekki bara hátt settir sem verða fyrir ofsóknum og eiga að njóta verndar. Það að skorast undan herskyldu getur veitt rétt til alþjóðlegrar verndar þegar fólki er ekki gefinn kostur á því að skorast undan herskyldu af samviskuástæðum. Þetta hefur verið staðfest af Mannréttindadómstóli Evrópu,“ segir hún.Vill ekki drepa Arndís greinir frá ástæðum flótta umbjóðanda síns „Meginástæður fyrir flótta hans frá Úkraínu eru tvær. Annars vegar sú staðreynd að hann er ofsóttur vegna stjórnmálaskoðana sinna þar sem hann tók virkan þátt í stjórnmálum. Þá sá hann engan kost annan en að flýja heimaland sitt vegna þess að hann var þvingaður í fremstu víglínu gegn eigin vilja. Vegna flóttans á hann yfir höfði sér fangelsisrefsingu fyrir liðhlaup og fyrir að hafa neitað að fylgja fyrirmælum yfirmanna sinna í úkraínska hernum.“ Í ákvörðun Útlendingastofnunar segir að umsækjandi hafi ekki borið það fyrir sig að hafa skorast undan herskyldu af þeim ástæðum sem veita rétt til alþjóðlegrar verndar heldur að hann hafi kveðið ástæðuna vera óviðunandi aðbúnað í úkraínska hernum. Arndís gerir alvarlega athugasemd við þessa staðhæfingu Útlendingastofnunar og telur hana villandi þar sem snúið er út úr frásögn kæranda. „Það er ekki tekin afstaða til þeirrar málsástæðu að hann á yfir höfði sér fangelsisrefsingu fyrir að hafa gerst liðhlaupi og þess að hann vill samvisku sinnar vegna ekki taka þátt í aðgerðum sem hann telur að jafnist á við að senda saklaust fólk út í opinn dauðann. Hann vill ekki drepa, vill ekki taka þátt í stríði, það er sannfæring hans.“ Hermaðurinn fyrrverandi segist þakklátur fyrir aðbúnað á Íslandi.„Þið eruð friðsæl þjóð og vinaleg sem takið afstöðu gegn stríði. Þess vegna kom ég hingað. Þess vegna vil ég vera hér. Ég vil ekki drepa, ég vil ekki taka þátt í stríði.“Ástandið í Úkraínu Í nýlegri skýrslu Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna frá 15. janúar 2015 segir að í ljósi versnandi ástands í Úkraínu á árinu sé mikilvægt að endurmeta stöðu þeirra einstaklinga sem flúið hafa aðstæður þar í landi og sótt um hæli í öðrum löndum og fengið neitun. Segir í skýrslunni að sérstaklega beri þar að skoða mál þeirra sem flýja vegna pólitískra ofsókna og þeirra sem flýja herskyldu. Í annarri nýlegri skýrslu frá Sameinuðu þjóðunum kemur fram að átökin í austurhluta Úkraínu hafi kostað í kringum 5.500 manns lífið og hrakið um milljón einstaklinga á flótta.
Flóttamenn Mest lesið Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Innlent Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Innlent Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu Innlent Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Erlent Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Innlent Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Innlent Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Innlent Ekki áfellisdómur yfir kerfinu að farið sé með börn í meðferð í Suður-Afríku Innlent Fleiri fréttir Kyngreint nautasæði kemur vel út Samþykkt að kortleggja eignarhald sjávarútvegsfyrirtækja „Þýðir ekki bara að moka yfir hlutina“ Segir stöðuna á sjúkrahúsinu á Akureyri grafalvarlega „Það þarf að gera meira og hraðar“ Ekki áfellisdómur yfir kerfinu að farið sé með börn í meðferð í Suður-Afríku Snjór í Esjunni en ekki víst að hann festist Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu „Munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi“ „Ekki svo að allir bændur séu að kvarta“ Tvö ár liðin frá árásum Hamas og alvarlegt rútuslys á Snæfellsnesi Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Mótmæla við ríkisstjórnarfund og kalla eftir aðgerðum Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Telja að eitt prósent þjóðarinnar sé haldið barnagirnd Maður dvaldi í Alþingishúsinu yfir nótt Vilja að Reykjavík lögsæki ríkið „Við viljum bara grípa þau fyrr“ Risaskuld, nýr flokkur og áheyrnarprufur hunda Enginn slasaðist alvarlega þegar rútu hvolfdi á Snæfellsnesi Rúða brotin og flugeld kastað inn Riða staðfest á Kirkjuhóli Hafa þurft að sjóða vatnið í 79 daga Ágreiningur við ríkisstarfsmenn kostaði 642 milljónir á tíu árum Sjá meira