Það kostar að taka lán Ásta S. Helgadóttir skrifar 12. mars 2015 08:00 Áður en tekið er lán er mikilvægt fyrir lántaka að gera sér grein fyrir öllum þeim kostnaði sem fylgir lántöku. Ekki er nægjanlegt að líta einungis til vaxtaprósentunnar þegar verið er að leita eftir hagstæðasta láninu. Lántökukostnaður og þau gjöld sem krafist er þegar greitt er af láninu, eins og seðilgjöld, geta verið misjöfn. Í lögum um neytendalán og í reglugerð byggð á þeim er fjallað um Árlega hlutfallstölu kostnaðar (ÁHK) þar sem vextir og lántökukostnaður er mældur á ársgrundvelli. Þessi prósentutala má ekki vera hærri en 50% að viðbættum stýrivöxtum. Með því að skoða ÁHK er því hægt að sjá hversu hagkvæm lán eru, með tilliti til lántökukostnaðar sem getur verið ærið misjafn milli lánveitenda. Lántökukostnaður getur til að mynda verið það hár að lán sem auglýst er „vaxtalaust“ getur verið óhagkvæmara en lán sem veitt er með vöxtum. Ef einstaklingur óskar eftir að taka lán að upphæð 2.000.000 kr., eða hærra, þarf lánveitandi að framkvæma mat á greiðslugetu. Ef um er að ræða hjón eða sambýlisfólk er miðað við 4.000.000 kr. Er mismunandi eftir fjármálafyrirtækjum hver kostnaður er við greiðslumat, en það getur verið á bilinu 3.500 kr. til 8.300 kr. Allir bankarnir krefjast 1-2% af heildarupphæð láns í lántökugjald. Því má velta fyrir sér hvort kostnaður við lántöku eigi að vera misjafn eftir því hve hátt lánið er, eða hvort eðlilegra sé að lántökugjaldið sé föst krónutala sem endurspegli kostnað við lántöku eða misjafn eftir fjölda gjalddaga til að endurspegla kostnað við innheimtu. Fjármálastofnanir krefjast svo einnig að lántaki greiði um 3.000 kr. til um 6.000 kr. fyrir skjalagerð. Þegar lán hefur verið veitt þarf lántaki einnig að greiða gjald fyrir þinglýsingu í ríkissjóð sem er nú föst krónutala 2.000 kr. Eftir lántöku þarf skuldari að greiða vexti og eftir atvikum verðbætur, auk greiðslna af höfuðstól láns. Þá er krafist greiðslna fyrir seðilgjald, eða tilkynningagjald, við hvern gjalddaga. Hagkvæmast er seðilgjaldið ef tilkynningin er rafræn og greiðsla af láni skuldfærist sjálfkrafa af reikningi lántakanda. Ef lántakandi kýs hins vegar að greiða sjálfur á gjalddaga getur seðilgjaldið rúmlega fjórfaldast og orðið jafnvel um 600 kr. á hvern gjalddaga. Það er umhugsunarvert að það skuli vera við lýði við greiðslu á lánum, sem og öðrum reikningum, að greiðanda skuli ekki bjóðast sá möguleiki á að borga sína skuld, án þess að vera rukkaður fyrir það sérstaklega. Það er mikilvægt að kynna sér vel verðskrár og allan kostnað hjá þeim sem veita lán og bera saman þar sem um verulegan verðmun getur verið að ræða. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 26.05.2024 Halldór Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Ég styð Baldur sem næsta forseta! Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir Skoðun Lestarsamgöngur milli Reykjavíkur og Keflavíkurflugvallar Guðmundur Björnsson Skoðun Af hverju er Baldur mitt val Ásta Kristín Sigurjónsdóttir Skoðun Þjóðarmorðið á Gasa í tölum og hlutverk Íslands Ingólfur Shahin Skoðun Jákvæðni á Bessastöðum Þorsteinn Magnússon Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann Skoðun Minn maður mun standa í lappirnar Helgi Pétursson Skoðun Skoðun Skoðun Minn maður mun standa í lappirnar Helgi Pétursson skrifar Skoðun Þetta snýst um orkuna Hildur Sif skrifar Skoðun Dýrmætt veganesti í forsetaembættið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er Baldur mitt val Ásta Kristín Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Í djúpneti íslenskra stjórnmála Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Lestarsamgöngur milli Reykjavíkur og Keflavíkurflugvallar Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Jákvæðni á Bessastöðum Þorsteinn Magnússon skrifar Skoðun Ég styð Baldur sem næsta forseta! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðarmorðið á Gasa í tölum og hlutverk Íslands Ingólfur Shahin skrifar Skoðun Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Pólítísk aflúsun Ólafur Þór Ólafsson skrifar Skoðun Að vaxa inn í framtíðina Viðar Hreinsson skrifar Skoðun A Letter of Encouragement for Voters of Foreign Origin. Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Sameiningaraflið Katrín Jakobsdóttir Kári Bjarnason skrifar Skoðun Snúningshurðin í ráðuneytinu Jón Kaldal skrifar Skoðun Til óákveðinna kjósenda Eygló Halldórsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til forsetaframbjóðenda Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Ómetanleg leiðsögn Magnús Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Vegið að æru embættismanna Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hverjum treystum við fyrir fjöreggjunum okkar? skrifar Skoðun Stöndum í lappirnar! Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Gjöf sem gefur Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Vegna hvers kýs ég Katrínu Jón Kristjánsson skrifar Skoðun Hvar er sómakenndin? Blakleikur Ísraels og Íslands Hrönn Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Alþingi slátrar jafnræðisreglunni Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Málfarslöggan verk sín vann Ari Páll Kristinsson skrifar Skoðun Verðmæti Döff kjósenda Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Nýja hægrið Davíð Bergmann skrifar Sjá meira
Áður en tekið er lán er mikilvægt fyrir lántaka að gera sér grein fyrir öllum þeim kostnaði sem fylgir lántöku. Ekki er nægjanlegt að líta einungis til vaxtaprósentunnar þegar verið er að leita eftir hagstæðasta láninu. Lántökukostnaður og þau gjöld sem krafist er þegar greitt er af láninu, eins og seðilgjöld, geta verið misjöfn. Í lögum um neytendalán og í reglugerð byggð á þeim er fjallað um Árlega hlutfallstölu kostnaðar (ÁHK) þar sem vextir og lántökukostnaður er mældur á ársgrundvelli. Þessi prósentutala má ekki vera hærri en 50% að viðbættum stýrivöxtum. Með því að skoða ÁHK er því hægt að sjá hversu hagkvæm lán eru, með tilliti til lántökukostnaðar sem getur verið ærið misjafn milli lánveitenda. Lántökukostnaður getur til að mynda verið það hár að lán sem auglýst er „vaxtalaust“ getur verið óhagkvæmara en lán sem veitt er með vöxtum. Ef einstaklingur óskar eftir að taka lán að upphæð 2.000.000 kr., eða hærra, þarf lánveitandi að framkvæma mat á greiðslugetu. Ef um er að ræða hjón eða sambýlisfólk er miðað við 4.000.000 kr. Er mismunandi eftir fjármálafyrirtækjum hver kostnaður er við greiðslumat, en það getur verið á bilinu 3.500 kr. til 8.300 kr. Allir bankarnir krefjast 1-2% af heildarupphæð láns í lántökugjald. Því má velta fyrir sér hvort kostnaður við lántöku eigi að vera misjafn eftir því hve hátt lánið er, eða hvort eðlilegra sé að lántökugjaldið sé föst krónutala sem endurspegli kostnað við lántöku eða misjafn eftir fjölda gjalddaga til að endurspegla kostnað við innheimtu. Fjármálastofnanir krefjast svo einnig að lántaki greiði um 3.000 kr. til um 6.000 kr. fyrir skjalagerð. Þegar lán hefur verið veitt þarf lántaki einnig að greiða gjald fyrir þinglýsingu í ríkissjóð sem er nú föst krónutala 2.000 kr. Eftir lántöku þarf skuldari að greiða vexti og eftir atvikum verðbætur, auk greiðslna af höfuðstól láns. Þá er krafist greiðslna fyrir seðilgjald, eða tilkynningagjald, við hvern gjalddaga. Hagkvæmast er seðilgjaldið ef tilkynningin er rafræn og greiðsla af láni skuldfærist sjálfkrafa af reikningi lántakanda. Ef lántakandi kýs hins vegar að greiða sjálfur á gjalddaga getur seðilgjaldið rúmlega fjórfaldast og orðið jafnvel um 600 kr. á hvern gjalddaga. Það er umhugsunarvert að það skuli vera við lýði við greiðslu á lánum, sem og öðrum reikningum, að greiðanda skuli ekki bjóðast sá möguleiki á að borga sína skuld, án þess að vera rukkaður fyrir það sérstaklega. Það er mikilvægt að kynna sér vel verðskrár og allan kostnað hjá þeim sem veita lán og bera saman þar sem um verulegan verðmun getur verið að ræða.
Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun
Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir skrifar
Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Hvar er sómakenndin? Blakleikur Ísraels og Íslands Hrönn Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar
Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun
Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann Skoðun