Arðgreiðslur sjávarútvegsfyrirtækja Haukur Þór Hauksson skrifar 26. nóvember 2014 07:00 Ef Ísland ætlar að halda samkeppnishæfni sinni í sjávarútvegi á erlendum mörkuðum er mikilvægt að fyrirtæki í sjávarútvegi séu vel fjármögnuð, fjárfesti mikið og skili góðri afkomu. Ef ekki verður hægt að gera samkeppnishæfar arðsemiskröfur á sjávarútvegsfyrirtæki leita fjárfestingar og fjármagn í aðra valkosti og samkeppnishæfni greinarinnar minnkar. Af umræðunni að undanförnu að dæma má ætla að einhverjum þyki það tortryggilegt að sjávarútvegsfyrirtæki greiði út arð til hluthafa sinna. Í umræðunni er fjárhæðum arðgreiðslna nokkurra stórra sjávarútvegsfyrirtækja slegið fram og svo dregnar af þeim sterkar ályktanir um atvinnugreinina í heild án nokkurrar frekari greiningar á samhengi hlutanna.Forðumst fullyrðingar Það er varasamt að fullyrða eitthvað um öll sjávarútvegsfyrirtæki út frá afkomu nokkurra. Sjávarútvegsfyrirtæki á Íslandi eru mörg hundruð talsins og eru mjög mismunandi að stærð og gerð víðsvegar um land allt. Fyrirtæki í sjávarútvegi þurfa mikið fjármagn til starfseminnar, nauðsynleg fjárbinding í fastafjármunum í sjávarútvegi er sérstaklega mikil í samanburði við aðrar atvinnugreinar. Hjá sumum fyrirtækjum gengur vel á meðan önnur berjast í bökkum og á því eru margar skýringar. Maður myndi til dæmis fara varlega í að fullyrða að auðvelt sé að reka smásöluverslun á Íslandi með góðum árangri þótt Hagar hf. hafi verið reknir með myndarlegum hagnaði undanfarin ár og skilað mjög hárri ávöxtun eigin fjár. Þegar einstaklingar eða félög leitast við að ávaxta fjármuni koma til greina ýmsir valkostir. Sumir freista þess að fara út í eigin atvinnurekstur á meðan aðrir setja fjármuni í eitthvað sem þeir hafa trú á, án þess að fást endilega sjálfir við fyrirtækjarekstur. Þannig er hægt að leggja fjármuni inn á banka og fá fyrir það vaxtatekjur eða kaupa skuldabréf, verðtryggð eða óverðtryggð, sem gefa vaxtatekjur. Þá er einnig hægt að kaupa hlutabréf í fyrirtækjum.Á að gera lægri ávöxtunarkröfur? Af fjárfestingu í hlutabréfum fást ekki vaxtatekjur, líkt og af bankainnstæðum og skuldabréfum, heldur arðgreiðslur. Arðgreiðslur geta hlutafjáreigendur þó aðeins fengið ef fyrirtækin sem hluthafarnir eiga hluti í eru rekin með hagnaði. Í einföldu máli takmarkast mögulegt umfang arðgreiðslna við uppsafnaðan hagnað fyrirtækjanna. Í Kauphöll Íslands eru skráð fjölmörg fyrirtæki sem hægt er að kaupa hluti í. Fyrirtækin eru mismunandi að stærð og starfa á mismunandi sviðum. Má þar nefna: Marel hf. (tæknifyrirtæki), N1 hf. (olíufélag), Össur hf. (stoðtækjaframleiðandi), Haga hf. (smásöluverslun), Nýherja hf. (tölvu- og hugbúnaðarfyrirtæki), Icelandair Group hf. (flugfélag) og HB Granda hf. (sjávarútvegsfyrirtæki). Fyrirtækin sem skráð eru í Kauphöll Íslands eiga það öll sameiginlegt að keppast við að skila góðri afkomu til að hluthafarnir fái arð af fjárfestingu sinni. Sum fyrirtækjanna hafa sett sér arðgreiðslustefnu þar sem gjarnan er miðað við að arðgreiðslur nemi ákveðnu hlutfalli af hagnaði eftir skatta og ákveðið hlutfall hagnaðar sé notað til uppbyggingar og vaxtar. Af hverju ætti sá sem setur fjármuni í hlutabréf í stærsta sjávarútvegsfyrirtæki landsins, HB Granda hf., að gera lægri ávöxtunarkröfu til fjármunanna en hann myndi gera til fjárfestinga í hlutabréfum annarra fyrirtækja í Kauphöllinni – sem hann metur af svipaðri áhættu? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Er óverðtryggða lánið að ganga frá fjölskyldunni? Alma Björk Ástþórsdóttir Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Áhugaverðar ákvarðanir Sigurður Ingi Friðleifsson Skoðun Skoðun Skoðun Er óverðtryggða lánið að ganga frá fjölskyldunni? Alma Björk Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Ef Ísland ætlar að halda samkeppnishæfni sinni í sjávarútvegi á erlendum mörkuðum er mikilvægt að fyrirtæki í sjávarútvegi séu vel fjármögnuð, fjárfesti mikið og skili góðri afkomu. Ef ekki verður hægt að gera samkeppnishæfar arðsemiskröfur á sjávarútvegsfyrirtæki leita fjárfestingar og fjármagn í aðra valkosti og samkeppnishæfni greinarinnar minnkar. Af umræðunni að undanförnu að dæma má ætla að einhverjum þyki það tortryggilegt að sjávarútvegsfyrirtæki greiði út arð til hluthafa sinna. Í umræðunni er fjárhæðum arðgreiðslna nokkurra stórra sjávarútvegsfyrirtækja slegið fram og svo dregnar af þeim sterkar ályktanir um atvinnugreinina í heild án nokkurrar frekari greiningar á samhengi hlutanna.Forðumst fullyrðingar Það er varasamt að fullyrða eitthvað um öll sjávarútvegsfyrirtæki út frá afkomu nokkurra. Sjávarútvegsfyrirtæki á Íslandi eru mörg hundruð talsins og eru mjög mismunandi að stærð og gerð víðsvegar um land allt. Fyrirtæki í sjávarútvegi þurfa mikið fjármagn til starfseminnar, nauðsynleg fjárbinding í fastafjármunum í sjávarútvegi er sérstaklega mikil í samanburði við aðrar atvinnugreinar. Hjá sumum fyrirtækjum gengur vel á meðan önnur berjast í bökkum og á því eru margar skýringar. Maður myndi til dæmis fara varlega í að fullyrða að auðvelt sé að reka smásöluverslun á Íslandi með góðum árangri þótt Hagar hf. hafi verið reknir með myndarlegum hagnaði undanfarin ár og skilað mjög hárri ávöxtun eigin fjár. Þegar einstaklingar eða félög leitast við að ávaxta fjármuni koma til greina ýmsir valkostir. Sumir freista þess að fara út í eigin atvinnurekstur á meðan aðrir setja fjármuni í eitthvað sem þeir hafa trú á, án þess að fást endilega sjálfir við fyrirtækjarekstur. Þannig er hægt að leggja fjármuni inn á banka og fá fyrir það vaxtatekjur eða kaupa skuldabréf, verðtryggð eða óverðtryggð, sem gefa vaxtatekjur. Þá er einnig hægt að kaupa hlutabréf í fyrirtækjum.Á að gera lægri ávöxtunarkröfur? Af fjárfestingu í hlutabréfum fást ekki vaxtatekjur, líkt og af bankainnstæðum og skuldabréfum, heldur arðgreiðslur. Arðgreiðslur geta hlutafjáreigendur þó aðeins fengið ef fyrirtækin sem hluthafarnir eiga hluti í eru rekin með hagnaði. Í einföldu máli takmarkast mögulegt umfang arðgreiðslna við uppsafnaðan hagnað fyrirtækjanna. Í Kauphöll Íslands eru skráð fjölmörg fyrirtæki sem hægt er að kaupa hluti í. Fyrirtækin eru mismunandi að stærð og starfa á mismunandi sviðum. Má þar nefna: Marel hf. (tæknifyrirtæki), N1 hf. (olíufélag), Össur hf. (stoðtækjaframleiðandi), Haga hf. (smásöluverslun), Nýherja hf. (tölvu- og hugbúnaðarfyrirtæki), Icelandair Group hf. (flugfélag) og HB Granda hf. (sjávarútvegsfyrirtæki). Fyrirtækin sem skráð eru í Kauphöll Íslands eiga það öll sameiginlegt að keppast við að skila góðri afkomu til að hluthafarnir fái arð af fjárfestingu sinni. Sum fyrirtækjanna hafa sett sér arðgreiðslustefnu þar sem gjarnan er miðað við að arðgreiðslur nemi ákveðnu hlutfalli af hagnaði eftir skatta og ákveðið hlutfall hagnaðar sé notað til uppbyggingar og vaxtar. Af hverju ætti sá sem setur fjármuni í hlutabréf í stærsta sjávarútvegsfyrirtæki landsins, HB Granda hf., að gera lægri ávöxtunarkröfu til fjármunanna en hann myndi gera til fjárfestinga í hlutabréfum annarra fyrirtækja í Kauphöllinni – sem hann metur af svipaðri áhættu?
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun