Óholl framleiðsla í íslenskum fjörðum Óðinn Sigþórsson skrifar 26. ágúst 2013 12:00 Laxeldi við Íslandsstrendur er enn komið á dagskrá. Stórfelld áform eru á teikniborðinu um sjókvíaeldi á norskum laxi og eldisfrömuðir lofa nú í þriðja skipti gulli og grænum skógum. Sama platan er spiluð eins og áður. En margt hefur breyst og nýjar upplýsingar um þessa atvinnugrein hafa komið fram. Tvær nýjar rannsóknir sýna að eldislax er hættuleg fæða fyrir mannfólkið. Þessar rannsóknir hafa verið framkvæmdar af norskum og skoskum aðilum. Niðurstaðan er sú að uppsöfnun þrávirkra eiturefna í feitum eldislaxi er hættuleg heilsu manna. Sérstaklega er varað við að ófrískar konur og börn neyti eldislaxins. Laxeldismenn á Íslandi munu sjálfsagt halda því fram að lax sem alinn er við Ísland sé eitthvað betri. Einnig er reynt að halda því að almenningi að eldi á norskum laxi við strendur landsins sé vistvænt. Þessi vænleiki er þó ekki meiri en svo að úrgangur frá 10 þúsund tonna eldi samsvarar skolpi frá a.m.k. 150 þúsund manna byggð. Þá er ótalin sú áhætta sem tekin er með því að ala innfluttan norskan stofn í sjó við Ísland. Greining á genamengi laxa hefur leitt í ljós að norski laxinn, sem illu heilli var fluttur til landsins á níunda ártug síðustu aldar, er mjög frábrugðinn eða fjarskyldur íslenskum laxastofnum. Og eldislaxinn sleppur úr kvíum. Í Noregi er almennt viðmið að einn lax sleppi fyrir hvert tonn sem alið er. Raunveruleikinn er því sá að strokulaxar af norskum uppruna verða á sveimi við strendur landsins. Eitthvað af þessum laxi verður kynþroska og mun leita í ferskvatn til að hrygna. Íslenskar laxveiðiár eru nauðugt í boði fyrir þennan vágest. Nýjar rannsóknir Veiðimálastofnunar hafa leitt í ljós að innstreymi framandi laxastofna er hættulegt staðbundnum stofnum. Það er sá veruleiki sem við stöndum frammi fyrir. Upphrópanir eldismanna undanfarið um skaðsemi seiðasleppinga breyta þar engu um og gerir þeirra hlut í engu betri. Fullyrðingar um að strokulaxar lifi ekki af sjávardvöl minnir á umræðuna þegar minkurinn var fluttur til landsins. Sporin hræða. En auðvitað eru eldismenn, með fráleitum málflutningi sínum, að vinna fyrir salti í grautinn. Þeir hika því ekki við að afvegaleiða þessa alvarlegu umræðu. Þeir ganga svo langt að fullyrða nú að það sé bara til bóta að sá norski hrygni í íslenskar ár! Tjónið af norskum eldislaxi í íslenskum ám verður ekki einungis á laxastofnum þeirra. Ímynd íslenskrar stangveiði myndi hrynja. Í stað ímyndar hreinleika og óspilltrar náttúru kæmi umhverfissóðaskapur. Það eru engir slíkir hagsmunir undir í laxeldi við Ísland að forsvaranlegt sé að taka þá áhættu með náttúru landsins að ala norskan frjóan lax í kvíum við Ísland. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Sjá meira
Laxeldi við Íslandsstrendur er enn komið á dagskrá. Stórfelld áform eru á teikniborðinu um sjókvíaeldi á norskum laxi og eldisfrömuðir lofa nú í þriðja skipti gulli og grænum skógum. Sama platan er spiluð eins og áður. En margt hefur breyst og nýjar upplýsingar um þessa atvinnugrein hafa komið fram. Tvær nýjar rannsóknir sýna að eldislax er hættuleg fæða fyrir mannfólkið. Þessar rannsóknir hafa verið framkvæmdar af norskum og skoskum aðilum. Niðurstaðan er sú að uppsöfnun þrávirkra eiturefna í feitum eldislaxi er hættuleg heilsu manna. Sérstaklega er varað við að ófrískar konur og börn neyti eldislaxins. Laxeldismenn á Íslandi munu sjálfsagt halda því fram að lax sem alinn er við Ísland sé eitthvað betri. Einnig er reynt að halda því að almenningi að eldi á norskum laxi við strendur landsins sé vistvænt. Þessi vænleiki er þó ekki meiri en svo að úrgangur frá 10 þúsund tonna eldi samsvarar skolpi frá a.m.k. 150 þúsund manna byggð. Þá er ótalin sú áhætta sem tekin er með því að ala innfluttan norskan stofn í sjó við Ísland. Greining á genamengi laxa hefur leitt í ljós að norski laxinn, sem illu heilli var fluttur til landsins á níunda ártug síðustu aldar, er mjög frábrugðinn eða fjarskyldur íslenskum laxastofnum. Og eldislaxinn sleppur úr kvíum. Í Noregi er almennt viðmið að einn lax sleppi fyrir hvert tonn sem alið er. Raunveruleikinn er því sá að strokulaxar af norskum uppruna verða á sveimi við strendur landsins. Eitthvað af þessum laxi verður kynþroska og mun leita í ferskvatn til að hrygna. Íslenskar laxveiðiár eru nauðugt í boði fyrir þennan vágest. Nýjar rannsóknir Veiðimálastofnunar hafa leitt í ljós að innstreymi framandi laxastofna er hættulegt staðbundnum stofnum. Það er sá veruleiki sem við stöndum frammi fyrir. Upphrópanir eldismanna undanfarið um skaðsemi seiðasleppinga breyta þar engu um og gerir þeirra hlut í engu betri. Fullyrðingar um að strokulaxar lifi ekki af sjávardvöl minnir á umræðuna þegar minkurinn var fluttur til landsins. Sporin hræða. En auðvitað eru eldismenn, með fráleitum málflutningi sínum, að vinna fyrir salti í grautinn. Þeir hika því ekki við að afvegaleiða þessa alvarlegu umræðu. Þeir ganga svo langt að fullyrða nú að það sé bara til bóta að sá norski hrygni í íslenskar ár! Tjónið af norskum eldislaxi í íslenskum ám verður ekki einungis á laxastofnum þeirra. Ímynd íslenskrar stangveiði myndi hrynja. Í stað ímyndar hreinleika og óspilltrar náttúru kæmi umhverfissóðaskapur. Það eru engir slíkir hagsmunir undir í laxeldi við Ísland að forsvaranlegt sé að taka þá áhættu með náttúru landsins að ala norskan frjóan lax í kvíum við Ísland.
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun