Óholl framleiðsla í íslenskum fjörðum Óðinn Sigþórsson skrifar 26. ágúst 2013 12:00 Laxeldi við Íslandsstrendur er enn komið á dagskrá. Stórfelld áform eru á teikniborðinu um sjókvíaeldi á norskum laxi og eldisfrömuðir lofa nú í þriðja skipti gulli og grænum skógum. Sama platan er spiluð eins og áður. En margt hefur breyst og nýjar upplýsingar um þessa atvinnugrein hafa komið fram. Tvær nýjar rannsóknir sýna að eldislax er hættuleg fæða fyrir mannfólkið. Þessar rannsóknir hafa verið framkvæmdar af norskum og skoskum aðilum. Niðurstaðan er sú að uppsöfnun þrávirkra eiturefna í feitum eldislaxi er hættuleg heilsu manna. Sérstaklega er varað við að ófrískar konur og börn neyti eldislaxins. Laxeldismenn á Íslandi munu sjálfsagt halda því fram að lax sem alinn er við Ísland sé eitthvað betri. Einnig er reynt að halda því að almenningi að eldi á norskum laxi við strendur landsins sé vistvænt. Þessi vænleiki er þó ekki meiri en svo að úrgangur frá 10 þúsund tonna eldi samsvarar skolpi frá a.m.k. 150 þúsund manna byggð. Þá er ótalin sú áhætta sem tekin er með því að ala innfluttan norskan stofn í sjó við Ísland. Greining á genamengi laxa hefur leitt í ljós að norski laxinn, sem illu heilli var fluttur til landsins á níunda ártug síðustu aldar, er mjög frábrugðinn eða fjarskyldur íslenskum laxastofnum. Og eldislaxinn sleppur úr kvíum. Í Noregi er almennt viðmið að einn lax sleppi fyrir hvert tonn sem alið er. Raunveruleikinn er því sá að strokulaxar af norskum uppruna verða á sveimi við strendur landsins. Eitthvað af þessum laxi verður kynþroska og mun leita í ferskvatn til að hrygna. Íslenskar laxveiðiár eru nauðugt í boði fyrir þennan vágest. Nýjar rannsóknir Veiðimálastofnunar hafa leitt í ljós að innstreymi framandi laxastofna er hættulegt staðbundnum stofnum. Það er sá veruleiki sem við stöndum frammi fyrir. Upphrópanir eldismanna undanfarið um skaðsemi seiðasleppinga breyta þar engu um og gerir þeirra hlut í engu betri. Fullyrðingar um að strokulaxar lifi ekki af sjávardvöl minnir á umræðuna þegar minkurinn var fluttur til landsins. Sporin hræða. En auðvitað eru eldismenn, með fráleitum málflutningi sínum, að vinna fyrir salti í grautinn. Þeir hika því ekki við að afvegaleiða þessa alvarlegu umræðu. Þeir ganga svo langt að fullyrða nú að það sé bara til bóta að sá norski hrygni í íslenskar ár! Tjónið af norskum eldislaxi í íslenskum ám verður ekki einungis á laxastofnum þeirra. Ímynd íslenskrar stangveiði myndi hrynja. Í stað ímyndar hreinleika og óspilltrar náttúru kæmi umhverfissóðaskapur. Það eru engir slíkir hagsmunir undir í laxeldi við Ísland að forsvaranlegt sé að taka þá áhættu með náttúru landsins að ala norskan frjóan lax í kvíum við Ísland. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Sjá meira
Laxeldi við Íslandsstrendur er enn komið á dagskrá. Stórfelld áform eru á teikniborðinu um sjókvíaeldi á norskum laxi og eldisfrömuðir lofa nú í þriðja skipti gulli og grænum skógum. Sama platan er spiluð eins og áður. En margt hefur breyst og nýjar upplýsingar um þessa atvinnugrein hafa komið fram. Tvær nýjar rannsóknir sýna að eldislax er hættuleg fæða fyrir mannfólkið. Þessar rannsóknir hafa verið framkvæmdar af norskum og skoskum aðilum. Niðurstaðan er sú að uppsöfnun þrávirkra eiturefna í feitum eldislaxi er hættuleg heilsu manna. Sérstaklega er varað við að ófrískar konur og börn neyti eldislaxins. Laxeldismenn á Íslandi munu sjálfsagt halda því fram að lax sem alinn er við Ísland sé eitthvað betri. Einnig er reynt að halda því að almenningi að eldi á norskum laxi við strendur landsins sé vistvænt. Þessi vænleiki er þó ekki meiri en svo að úrgangur frá 10 þúsund tonna eldi samsvarar skolpi frá a.m.k. 150 þúsund manna byggð. Þá er ótalin sú áhætta sem tekin er með því að ala innfluttan norskan stofn í sjó við Ísland. Greining á genamengi laxa hefur leitt í ljós að norski laxinn, sem illu heilli var fluttur til landsins á níunda ártug síðustu aldar, er mjög frábrugðinn eða fjarskyldur íslenskum laxastofnum. Og eldislaxinn sleppur úr kvíum. Í Noregi er almennt viðmið að einn lax sleppi fyrir hvert tonn sem alið er. Raunveruleikinn er því sá að strokulaxar af norskum uppruna verða á sveimi við strendur landsins. Eitthvað af þessum laxi verður kynþroska og mun leita í ferskvatn til að hrygna. Íslenskar laxveiðiár eru nauðugt í boði fyrir þennan vágest. Nýjar rannsóknir Veiðimálastofnunar hafa leitt í ljós að innstreymi framandi laxastofna er hættulegt staðbundnum stofnum. Það er sá veruleiki sem við stöndum frammi fyrir. Upphrópanir eldismanna undanfarið um skaðsemi seiðasleppinga breyta þar engu um og gerir þeirra hlut í engu betri. Fullyrðingar um að strokulaxar lifi ekki af sjávardvöl minnir á umræðuna þegar minkurinn var fluttur til landsins. Sporin hræða. En auðvitað eru eldismenn, með fráleitum málflutningi sínum, að vinna fyrir salti í grautinn. Þeir hika því ekki við að afvegaleiða þessa alvarlegu umræðu. Þeir ganga svo langt að fullyrða nú að það sé bara til bóta að sá norski hrygni í íslenskar ár! Tjónið af norskum eldislaxi í íslenskum ám verður ekki einungis á laxastofnum þeirra. Ímynd íslenskrar stangveiði myndi hrynja. Í stað ímyndar hreinleika og óspilltrar náttúru kæmi umhverfissóðaskapur. Það eru engir slíkir hagsmunir undir í laxeldi við Ísland að forsvaranlegt sé að taka þá áhættu með náttúru landsins að ala norskan frjóan lax í kvíum við Ísland.
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun