Svar til innanríkisráðherra frá Stígamótum

Ég vil þakka fyrir svar innanríkisráðherra við áskoruninni sem ég sendi honum í gegnum Fréttablaðið í síðustu viku. Það er vissulega rétt hjá ráðherra að ýmislegt hafi verið gert sem snertir kynferðisbrot í hans ráðherratíð, því hef ég aldrei mótmælt. Halla Gunnarsdóttir, aðstoðarkona hans, hefur beitt sér af alefli til þess að auka vitund og skilning á kynferðisofbeldi og gert hefur verið mikið átak til þess að auka fræðslu fyrir börn í skólum. Það er hið besta mál og sjálfsagt að þakka fyrir það.

Það þarf bara að gera svo margt og okkur Stígamótakonum finnst við hafa beðið alltof lengi eftir róttækum aðgerðum í nauðgunarmálum. Þess vegna finnst okkur mikilvægt að brýna ráðherrann til góðra verka á meðan hann hefur völdin, við vitum ekki hversu lengi það verður. Ég hef heldur ekki bent á töfralausnir, það hvarflar ekki að mér að þær séu til. Ég þekki vel hugmyndir prófessors Liz Kelly vinkonu minnar, en hef meiri metnað fyrir hönd okkar fólks en svo að nægilegt sé að taka vel á móti því. Mér finnst það svo sjálfsögð krafa að það taki því varla að nefna það.

Rannsóknir á nauðgunarmálum eru alveg ljómandi, en það eru þegar til gífurlega umfangsmiklar rannsóknir í nágrannalöndunum sem varpa ljósi á þær rannsóknarspurningar sem ráðherra nefnir í svari sínu. Má þar nefna Evrópurannsóknir prófessors Liz Kelly og Lindu Reagan undir yfirskriftinni „Nauðgun, hið gleymda málefni" og framhaldsrannsókn undir heitinu „Nauðgun, enn hið gleymda málefni". Stígamót tóku þátt í rannsókninni á sínum tíma fyrir Íslands hönd og í ljós kom að æ færri kærð mál leiða til dóma.

Bíðum enn

Það er líka nauðsynlegt að nefna umfangsmiklar rannsóknir þeirra Christians og Evu Diesen sem stýrðu rannsókn á meðferð 10.000 kynferðisbrotamála í Svíþjóð fyrir nokkrum árum. Stígamót buðu Evu Diesen til Íslands árið 2010 til þess að lýsa sínum niðurstöðum, en ég er hrædd um að fáir starfsmenn réttarkerfisins hafi þegið boð um að hlusta á hana. Eva lagði áherslu á að bæta þyrfti rannsókn mála á öllum stigum. Með fullri virðingu fyrir rannsóknum tel ég að það sé óþarfi að bíða eftir séríslenskum niðurstöðum til þess að gera það sem hægt er svo meðferð nauðgunarmála verði sem vönduðust. Þess vegna stakk ég upp á að skoðaðir yrðu möguleikar á að koma á laggirnar embætti sérstaks saksóknara og sérstaks dómstóls í málaflokknum. Spænsk stjórnvöld fullyrða að slíkt fyrirkomulag hafi bætt meðferð þar í landi og líta má til fleiri staða. Ýmislegt fleira mætti gera. Tími aðgerða er upprunninn.

Það hefur verið eitt af brýnum sameiginlegum baráttumálum allrar kvennahreyfingarinnar á Íslandi að vændi yrði skilgreint sem ofbeldi og þeir sem því beita sættu ábyrgð. Þegar sá skilningur náði inn í íslenska löggjöf fögnuðum við innilega. Umheimurinn dáist líka að Íslandi fyrir að hafa haft pólitískan dug til þess að loka klámbúllum á Íslandi. En lögin eru ekki pappírsins virði ef þau eru ekki virt og ef þeim er ekki beitt. Við bíðum enn, Ögmundur.