
Rammpólitísk áætlun
Hugmyndin að baki rammaáætluninni var að láta fara fram ítarlegt og faglegt mat á hartnær öllum möguleikum til nýtingar vatnsafls og jarðvarma, þar sem ólík sjónarmið yrðu vegin saman, með bestu vísindalegu og hlutlægu aðferðum sem í boði væru. Umhverfissjónarmið, náttúruvernd, tæknilegir möguleikar, hagkvæmni, jarðfræði, áhrif á byggðir, ferðamennsku og útiveru, allir þessir þættir skyldu krufnir saman. Þannig mætti fá sameiginlega og skýra niðurstöðu til langrar framtíðar, óháð pólitískum meirihluta á hverjum tíma, um hvar mætti hugsanlega beisla ónýtt afl, en hvar ekki. Ljóst var í upphafi að slík niðurstaða, hvernig sem hún liti út að lokum, yrði málamiðlun ólíkra sjónarmiða og að engin niðurstaða yrði fullkomlega að allra skapi.
En þarna átti þó að ná niðurstöðu eftir ríka greiningu fjölda fagfólks, eftir langt og opið ferli. Að niðurstöðunni fram kominni gætu orkufyrirtæki, sveitarfélög og iðnfyrirtæki mótað áætlanir til langrar framtíðar, skapað stöðugleika í framkvæmdum og forðast boðaföll, sem við þekkjum allt of vel úr íslenskri hagsögu. Landsnet gæti aukið nýtingu og hagkvæmni í kerfi sínu og fyrirtækið hefði skýrari forsendur um framkvæmdir og staðsetningu orkuöflunar fram í tímann. Þessi faglega langtímanálgun naut stuðnings allra stjórnmálaflokka vel á annan áratug.
Reimleikar í skjalagerðinniÍ febrúar árið 2010 sagði forsætisráðherra á Viðskiptaþingi að nú lægi á að rammaáætlunin, sem hefði verið í smíðum svo lengi og kostað á annan milljarð króna, kæmi til meðferðar á Alþingi. Fyrr yrði ekki ráðist í ný orkuverkefni. Í júlí 2011 komu hin endanlegu faglegu drög loks fram. Hafði þá þegar verið tekið tillit til fjölmargra ábendinga, fyrst og fremst um umhverfismál. Haustið 2011 settu umhverfis- og iðnaðarráðherra fram breytt drög, sem var stílbrot við hið faglega grunnstef ferlisins. Var engu líkara en pólitískur draugagangur hefði herjað á framlag sérfræðinganna. Nokkrir virkjanakostir, sem höfðu fengið hátt nýtingargildi og lágt verndargildi hjá sérfræðingunum, höfðu horfið úr nýtingarflokki með dularfullum hætti en framliðnir skotið upp kollinum í bið- eða verndarflokkum.
Enn hefur rammaáætlunin ekki verið lögð fyrir Alþingi, heldur dvelur hún langdvölum bak við luktar pólitískar dyr. Síðastliðinn föstudag átti loks að leggja fram áætlunina í ríkisstjórn, en frá því var horfið á síðustu stundu. Nú um helgina sagði forsætisráðherra að flytja ætti fleiri fullrannsakaða virkjanakosti úr nýtingarflokki í biðflokk, vegna nýrra athugasemda eins og það var útskýrt, sem þyrfti að skoða í um tvö ár í viðbót.
Vegna hins opinbera pólitíska ágreinings sem ríkir innan meirihlutans um ýmsa virkjanakosti, t.d. í neðrihluta Þjórsár, þarf nokkra trúgirni til að fallast á að frekari færslur úr nýtingarflokki séu tilkomnar vegna óvæntra faglegra sjónarmiða, meðal annars á kostum sem þegar hafa staðist umhverfismat. Forsætisráðherra mætti endilega lesa upphátt á næsta ríkisstjórnarfundi úr ræðu Steingríms J. Sigfússonar á Alþingi frá 22. nóvember 2005, þegar hann sagði: „Neðri virkjanirnar í Þjórsá eru mjög hagkvæmar vegna þess að þær nýta alla miðlunina sem fyrir er ofar í Þjórsársvæðinu. Núpavirkjun og síðan Urriðafossvirkjun eru að vísu ekki án umhverfisfórna. Það þarf vissulega að fara vel yfir það, en að breyttu breytanda eru þær mjög eðlilegur virkjunarkostur áður en menn ráðast í ný og óröskuð svæði.“
Stefnir í öruggan PyrrhosarsigurTilgangurinn með hinu langvinna rannsókna- og umsagnaferli var að láta afraksturinn standa til langs tíma, en ekki feykjast eftir því hvernig pólitískir vindar blésu hverju sinni. Í ljósi nýjustu hrossakaupa dregur úr líkum á að hinn þverpólitíski stuðningur við áætlunina verði varanlegur. Nýir meirihlutar á Alþingi munu varla una áætlun sem er útötuð í pólitískum fingraförum gamalla ríkisstjórna. Hringl með virkjanakosti inn og út úr nýtingarflokki blasir þá við á ný. Þeim sem vilja helst setja nær alla kosti í verndarflokk virðist vera að takast að sveigja rammaáætlunina með handafli frá hinni faglegu niðurstöðu. Ekki er líklegt það geri málstað þeirra mikinn greiða til langframa.
Skoðun

Gervigreind sem jafnréttistæki: Skóli án aðgreiningar
Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar

Verða boðaðar kjarabætur örorkulífeyristaka að veruleika eða ekki?
Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar

Þjónusta við konur með endómetríósu tryggð
Alma D. Möller skrifar

Húsnæðisöryggi – Sameiginleg ábyrgð
Kolbrún Halldórsdóttir skrifar

Sóun á Alþingi
Lovísa Oktovía Eyvindsdóttir skrifar

Veiðigjöldin leiðrétt
Hanna Katrín Friðriksson skrifar

Hvar er mennskan?
Ægir Máni Bjarnason skrifar

Hjúkrunarfræðingar í takt við nýja tíma
Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar

NPA miðstöðin 15 ára
Hallgrímur Eymundsson,Þorbera Fjölnisdóttir skrifar

Umhverfisráðherra á réttri leið
Jóhannes Þór Skúlason skrifar

Norðurþing treður yfir varnaðarorð og eignarrétt
Árni Björn Kristbjörnsson skrifar

Lífið í bænum - fyrir suma
Sigurður Kári Harðarson skrifar

Hver á arðinn af sjávarútvegsauðlindinni?
Einar G. Harðarson skrifar

Þegar dómarar eru hluti af vandanum og bókun 35
Sigríður Svanborgardóttir skrifar

Samræmt námsmat er ekki hindrun heldur hjálpartæki
Eiríkur Ólafsson skrifar

Aflögufærir, hafið samband við söngskóla í neyð
Gunnar Guðbjörnsson skrifar

Að neyðast til að meta sína eigin umsókn í opinberan sjóð
Bogi Ragnarsson skrifar

Tími vindorku á Íslandi – Hvað þyrfti til að koma í veg fyrir raforkuskerðingar?
Edvald Edvaldsson skrifar

Fimm ár í feluleik
Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar

Sunnudagsblús ríkisstjórnarinnar
Jens Garðar Helgason skrifar

Hver er í raun í fýlu?
Daði Freyr Ólafsson skrifar

Tálsýn um hugsun
Þorsteinn Siglaugsson skrifar

Handhafar sannleikans og hið gagnslausa væl
Helgi Héðinsson skrifar

Flokkarnir sem raunverulega öttu viðkvæmum hópum saman og þeir sem þrífa upp eftir þá
Þórður Snær Júlíusson skrifar

Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla
Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar

Valdhafar sem óttast þjóð sína eiga ekki skilið völdin
Ágústa Árnadóttir skrifar

Til hamingju með daginn á ný!
Árni Guðmundsson skrifar

Gefðu blóð, gefðu von: saman björgum við lífum
Davíð Stefán Guðmundsson skrifar

Versta sem gæti gerzt
Hjörtur J. Guðmundsson skrifar

Aðlögun á Austurvelli
Heiða Ingimarsdóttir skrifar