Vexti settar skorður í sjávarútvegi og orku 25. október 2010 02:15 Hagvöxtur og ný störf spretta tæpast upp úr þeim geirum sem oft er horft til, sjávarútvegi og orkugeira, að því er fram kemur í skrifum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Efla þarf fjárfestingu í öðrum geirum. Fréttablaðið/GVA Fréttaskýring Hvaðan á hagvöxturinn að koma? Hagvöxtur hér á landi þarf nær örugglega að vera sprottinn af aukinni framleiðslu skiptanlegra gæða, en svo nefnist á máli hagfræðinnar varningur og þjónusta sem léttilega má flytja á milli landa. Þetta kemur fram í skýrslu sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS) í tengslum við þriðju endurskoðun efnahagsáætlunar Íslands. Í skýrslunni er dreginn fram ákveðinn vandi við að auka hagvöxt hér á landi. Skuldir þjóðarinnar og skorðurnar sem þær setja eftirspurn innanlands bendi til þess að umframgeta í framleiðslu óskiptanlegra gæða (vörur og þjónusta sem aðeins miðast við innanlandsmarkað) svo sem í byggingariðnaði verði ekki nýtt í bráð. Fram kemur að þótt fall krónunnar hafi aukið samkeppnishæfni útflutningsgeirans og dregið úr framleiðslukostnaði þá sé framleiðslugeta útflutningsgeira nærri hámarki. Það bendi til þarfarinnar fyrir nýja fjárfestingu, en þrengt sé að henni vegna fábreytni í framleiðslu. Sjávarútvegur og orkugeiri sé aðgreindur frá öðrum iðnaði og það bendi til þess að kostnaður við nýfjárfestingu við uppbyggingu á öðrum sviðum verði mikill. Nýfjárfesting sé þó ein uppspretta vaxtar þegar þjóðir séu að ná sér upp úr kreppu. Bent er á að ekki sé svo einfalt að auka framleiðsluna. Fiskistofnar séu takmörkuð auðlind og langan tíma taki að koma af stað orkufrekum verkefnum. „Brýn mál voru því að draga úr kostnaði við fjárfestingu á Íslandi og stytta tímann sem það tekur," segir í skýrslu sendinefndarinnar. Stjórnvöld eru sögð meðvituð um þörfina til að ýta undir fjárfestingu í útflutningsgeira og skoða með AGS leiðir til að gera það. Efst er þar á blaði fullt afnám gjaldeyrishafta og lok opinberra fjárhagsaðgerða sem aflétta myndu óvissu um regluverk viðskipta- og skattaumhverfis landsins. Þar á eftir kemur endurreisn fjármálageirans og úrlausn mála skuldugra fyrirtækja, sem myndi hjálpa til við að losa um fjárhagshömlur sem að öðrum kosti myndu draga úr nýfjárfestingu. Þriðja áhersluatriðið er svo að tryggja norrænt velferðarkerfi landsins, en með því yrði dregið úr landflótta - en með því að halda mannauðnum yrði dregið úr kostnaði við nýsköpun. Sendinefndin og stjórnvöld sjá þó bæði blikur á lofti hvað fjárfestingu varðar, að hluta til vegna hiks þegar kemur að erlendri fjárfestingu í viðkvæmum geirum, svo sem í orkuiðnaði, segir í skýrslu sendinefndarinnar. olikr@frettabladid.is Mest lesið Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Neytendur Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Atvinnulíf Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Neytendur Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Viðskipti innlent Topplúgan kom á óvart á annars praktískum ferðatrukk Samstarf Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Viðskipti innlent Yfir 20.000 viðskiptavinir og tíföldun gengis á fimm árum Samstarf Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Viðskipti innlent Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Viðskipti innlent Meðallaun 758 þúsund á mánuði Viðskipti innlent Fleiri fréttir Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Hrefna stýrir Attentus SFF hafna ásökunum bifreiðaeigenda „Klárlega“ breytingar í ytra umhverfi sem ÁTVR þurfi að laga sig að Vilborg Arna og Auðbjörg til liðs við FranklinCovey Þorgerður skipuð forstjóri ÁTVR „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ Ríkið greiddi 25 milljarða í laun Skor flytur: „Ansi þreytt“ að þurfa að reka fólk út klukkan tíu Meðallaun 758 þúsund á mánuði Saka hagfræðing SFF um að reyna að draga úr samkeppni í tryggingum Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Sveiflujöfnunarauki helst óbreyttur Ráðinn framkvæmdastjóri Janusar heilsueflingar Fyrsta sinni í mörg herrans ár neftóbakslaust í Leifsstöð Mun stýra Starfsþróunarsetri BHM Tilfallandi neftóbaksskortur veldur skjálfta 134 sagt upp í þremur hópuppsögnum Ingvi Steinn frá Arion til Defend Iceland Ferjuleiðir taka við rekstri ferjunnar Baldurs Nýr verslunarkjarni opnaður á Selfossi Íslensk fyrirtæki geti endurheimt verulegar fjárhæðir Í hópi þeirra sem hlutu Viator Experience-verðlaunin Heiður Björk tekur við eftir brotthvarf Gunnars Egils GeoSilica hefur framleiðslu á Þeistareykjum Sigurður Jökull stýrir Cruise Iceland Taka við nýjum forstöðumannastöðum hjá Krónunni Sjá meira
Fréttaskýring Hvaðan á hagvöxturinn að koma? Hagvöxtur hér á landi þarf nær örugglega að vera sprottinn af aukinni framleiðslu skiptanlegra gæða, en svo nefnist á máli hagfræðinnar varningur og þjónusta sem léttilega má flytja á milli landa. Þetta kemur fram í skýrslu sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS) í tengslum við þriðju endurskoðun efnahagsáætlunar Íslands. Í skýrslunni er dreginn fram ákveðinn vandi við að auka hagvöxt hér á landi. Skuldir þjóðarinnar og skorðurnar sem þær setja eftirspurn innanlands bendi til þess að umframgeta í framleiðslu óskiptanlegra gæða (vörur og þjónusta sem aðeins miðast við innanlandsmarkað) svo sem í byggingariðnaði verði ekki nýtt í bráð. Fram kemur að þótt fall krónunnar hafi aukið samkeppnishæfni útflutningsgeirans og dregið úr framleiðslukostnaði þá sé framleiðslugeta útflutningsgeira nærri hámarki. Það bendi til þarfarinnar fyrir nýja fjárfestingu, en þrengt sé að henni vegna fábreytni í framleiðslu. Sjávarútvegur og orkugeiri sé aðgreindur frá öðrum iðnaði og það bendi til þess að kostnaður við nýfjárfestingu við uppbyggingu á öðrum sviðum verði mikill. Nýfjárfesting sé þó ein uppspretta vaxtar þegar þjóðir séu að ná sér upp úr kreppu. Bent er á að ekki sé svo einfalt að auka framleiðsluna. Fiskistofnar séu takmörkuð auðlind og langan tíma taki að koma af stað orkufrekum verkefnum. „Brýn mál voru því að draga úr kostnaði við fjárfestingu á Íslandi og stytta tímann sem það tekur," segir í skýrslu sendinefndarinnar. Stjórnvöld eru sögð meðvituð um þörfina til að ýta undir fjárfestingu í útflutningsgeira og skoða með AGS leiðir til að gera það. Efst er þar á blaði fullt afnám gjaldeyrishafta og lok opinberra fjárhagsaðgerða sem aflétta myndu óvissu um regluverk viðskipta- og skattaumhverfis landsins. Þar á eftir kemur endurreisn fjármálageirans og úrlausn mála skuldugra fyrirtækja, sem myndi hjálpa til við að losa um fjárhagshömlur sem að öðrum kosti myndu draga úr nýfjárfestingu. Þriðja áhersluatriðið er svo að tryggja norrænt velferðarkerfi landsins, en með því yrði dregið úr landflótta - en með því að halda mannauðnum yrði dregið úr kostnaði við nýsköpun. Sendinefndin og stjórnvöld sjá þó bæði blikur á lofti hvað fjárfestingu varðar, að hluta til vegna hiks þegar kemur að erlendri fjárfestingu í viðkvæmum geirum, svo sem í orkuiðnaði, segir í skýrslu sendinefndarinnar. olikr@frettabladid.is
Mest lesið Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Neytendur Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Atvinnulíf Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Neytendur Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Viðskipti innlent Topplúgan kom á óvart á annars praktískum ferðatrukk Samstarf Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Viðskipti innlent Yfir 20.000 viðskiptavinir og tíföldun gengis á fimm árum Samstarf Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Viðskipti innlent Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Viðskipti innlent Meðallaun 758 þúsund á mánuði Viðskipti innlent Fleiri fréttir Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Hrefna stýrir Attentus SFF hafna ásökunum bifreiðaeigenda „Klárlega“ breytingar í ytra umhverfi sem ÁTVR þurfi að laga sig að Vilborg Arna og Auðbjörg til liðs við FranklinCovey Þorgerður skipuð forstjóri ÁTVR „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ Ríkið greiddi 25 milljarða í laun Skor flytur: „Ansi þreytt“ að þurfa að reka fólk út klukkan tíu Meðallaun 758 þúsund á mánuði Saka hagfræðing SFF um að reyna að draga úr samkeppni í tryggingum Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Sveiflujöfnunarauki helst óbreyttur Ráðinn framkvæmdastjóri Janusar heilsueflingar Fyrsta sinni í mörg herrans ár neftóbakslaust í Leifsstöð Mun stýra Starfsþróunarsetri BHM Tilfallandi neftóbaksskortur veldur skjálfta 134 sagt upp í þremur hópuppsögnum Ingvi Steinn frá Arion til Defend Iceland Ferjuleiðir taka við rekstri ferjunnar Baldurs Nýr verslunarkjarni opnaður á Selfossi Íslensk fyrirtæki geti endurheimt verulegar fjárhæðir Í hópi þeirra sem hlutu Viator Experience-verðlaunin Heiður Björk tekur við eftir brotthvarf Gunnars Egils GeoSilica hefur framleiðslu á Þeistareykjum Sigurður Jökull stýrir Cruise Iceland Taka við nýjum forstöðumannastöðum hjá Krónunni Sjá meira