Vexti settar skorður í sjávarútvegi og orku 25. október 2010 02:15 Hagvöxtur og ný störf spretta tæpast upp úr þeim geirum sem oft er horft til, sjávarútvegi og orkugeira, að því er fram kemur í skrifum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Efla þarf fjárfestingu í öðrum geirum. Fréttablaðið/GVA Fréttaskýring Hvaðan á hagvöxturinn að koma? Hagvöxtur hér á landi þarf nær örugglega að vera sprottinn af aukinni framleiðslu skiptanlegra gæða, en svo nefnist á máli hagfræðinnar varningur og þjónusta sem léttilega má flytja á milli landa. Þetta kemur fram í skýrslu sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS) í tengslum við þriðju endurskoðun efnahagsáætlunar Íslands. Í skýrslunni er dreginn fram ákveðinn vandi við að auka hagvöxt hér á landi. Skuldir þjóðarinnar og skorðurnar sem þær setja eftirspurn innanlands bendi til þess að umframgeta í framleiðslu óskiptanlegra gæða (vörur og þjónusta sem aðeins miðast við innanlandsmarkað) svo sem í byggingariðnaði verði ekki nýtt í bráð. Fram kemur að þótt fall krónunnar hafi aukið samkeppnishæfni útflutningsgeirans og dregið úr framleiðslukostnaði þá sé framleiðslugeta útflutningsgeira nærri hámarki. Það bendi til þarfarinnar fyrir nýja fjárfestingu, en þrengt sé að henni vegna fábreytni í framleiðslu. Sjávarútvegur og orkugeiri sé aðgreindur frá öðrum iðnaði og það bendi til þess að kostnaður við nýfjárfestingu við uppbyggingu á öðrum sviðum verði mikill. Nýfjárfesting sé þó ein uppspretta vaxtar þegar þjóðir séu að ná sér upp úr kreppu. Bent er á að ekki sé svo einfalt að auka framleiðsluna. Fiskistofnar séu takmörkuð auðlind og langan tíma taki að koma af stað orkufrekum verkefnum. „Brýn mál voru því að draga úr kostnaði við fjárfestingu á Íslandi og stytta tímann sem það tekur," segir í skýrslu sendinefndarinnar. Stjórnvöld eru sögð meðvituð um þörfina til að ýta undir fjárfestingu í útflutningsgeira og skoða með AGS leiðir til að gera það. Efst er þar á blaði fullt afnám gjaldeyrishafta og lok opinberra fjárhagsaðgerða sem aflétta myndu óvissu um regluverk viðskipta- og skattaumhverfis landsins. Þar á eftir kemur endurreisn fjármálageirans og úrlausn mála skuldugra fyrirtækja, sem myndi hjálpa til við að losa um fjárhagshömlur sem að öðrum kosti myndu draga úr nýfjárfestingu. Þriðja áhersluatriðið er svo að tryggja norrænt velferðarkerfi landsins, en með því yrði dregið úr landflótta - en með því að halda mannauðnum yrði dregið úr kostnaði við nýsköpun. Sendinefndin og stjórnvöld sjá þó bæði blikur á lofti hvað fjárfestingu varðar, að hluta til vegna hiks þegar kemur að erlendri fjárfestingu í viðkvæmum geirum, svo sem í orkuiðnaði, segir í skýrslu sendinefndarinnar. olikr@frettabladid.is Mest lesið Alltof margir sem sitja eftir með sárt ennið Viðskipti innlent „Alltaf leiðindamál að lenda í svona“ Viðskipti erlent Íslendingur missir leyfið fyrir KFC í Danmörku eftir meiriháttar hneyksli Viðskipti erlent Flügger rannsakað fyrir brot á viðskiptaþvingunum Viðskipti erlent Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Viðskipti innlent Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Viðskipti innlent Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Viðskipti innlent Áætla að húsnæði á Íslandi sé verulega vantryggt fyrir bruna Neytendur Opinn fundur HMS um endurmat brunabótamats Neytendur Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Viðskipti innlent Fleiri fréttir Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Ósátt með samráðsleysi stjórnvalda Atvinnuleysi minnkar lítillega Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Vonast til að hefja slátrun árið 2028 Öryggismyndavélar á grenndarstöðvum eigi að sporna við sóðaskap Vilja lækka fasteignaskatta um tvo milljarða: „Við eigum fyrir þessu“ Á von á fleiri fyrirtækjum í hópmálssókn gegn Booking.com Þrjú verkefni fengu styrk úr sjóði FrumkvöðlaAuðar Endurskoða áform um 1,5 milljarða skattahækkun Tekjur meiri af erlendum ferðamönnum og færri starfandi í ferðaþjónustu Flokka úrgang í fyrsta sinn á Norðurálsmótinu Hefur sjálfur séð eyðileggingu af völdum botnvörpuveiða Bjarg íbúðafélag reisir þrjátíu íbúðir í Reykjanesbæ Allir héldu stjörnunni og Óx fékk eina græna til Raquelita Rós ráðin tæknistjóri Um helmingur sérbýla kostar meira en 150 milljónir Sérstaða Íslendinga í máltækni nýtist í nýrri samnorrænni gervigreindarmiðstöð Ragnhildur, Svavar og Hreinn nýir stjórnendur hjá N1 Sigrún Ósk ráðin upplýsingafulltrúi Akraneskaupstaðar Selur ísbílinn eftir þrjátíu ár í bransanum Tilkynningum frá verslunareigendum um alvarleg atvik hafi fjölgað „Þetta var ekki gert til að flækja, alls ekki“ Gunnþór verður formaður SFS í stað Guðmundar Heilbrigðiseftirlitið varaði við breytingunum Hvernig get ég ávaxtað peninga barnanna minna sem best? Leita að einhverjum til að reka Kolaportið áfram á sama stað Efast um að veitingamenn óttist að styggja embættismenn Sjá meira
Fréttaskýring Hvaðan á hagvöxturinn að koma? Hagvöxtur hér á landi þarf nær örugglega að vera sprottinn af aukinni framleiðslu skiptanlegra gæða, en svo nefnist á máli hagfræðinnar varningur og þjónusta sem léttilega má flytja á milli landa. Þetta kemur fram í skýrslu sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS) í tengslum við þriðju endurskoðun efnahagsáætlunar Íslands. Í skýrslunni er dreginn fram ákveðinn vandi við að auka hagvöxt hér á landi. Skuldir þjóðarinnar og skorðurnar sem þær setja eftirspurn innanlands bendi til þess að umframgeta í framleiðslu óskiptanlegra gæða (vörur og þjónusta sem aðeins miðast við innanlandsmarkað) svo sem í byggingariðnaði verði ekki nýtt í bráð. Fram kemur að þótt fall krónunnar hafi aukið samkeppnishæfni útflutningsgeirans og dregið úr framleiðslukostnaði þá sé framleiðslugeta útflutningsgeira nærri hámarki. Það bendi til þarfarinnar fyrir nýja fjárfestingu, en þrengt sé að henni vegna fábreytni í framleiðslu. Sjávarútvegur og orkugeiri sé aðgreindur frá öðrum iðnaði og það bendi til þess að kostnaður við nýfjárfestingu við uppbyggingu á öðrum sviðum verði mikill. Nýfjárfesting sé þó ein uppspretta vaxtar þegar þjóðir séu að ná sér upp úr kreppu. Bent er á að ekki sé svo einfalt að auka framleiðsluna. Fiskistofnar séu takmörkuð auðlind og langan tíma taki að koma af stað orkufrekum verkefnum. „Brýn mál voru því að draga úr kostnaði við fjárfestingu á Íslandi og stytta tímann sem það tekur," segir í skýrslu sendinefndarinnar. Stjórnvöld eru sögð meðvituð um þörfina til að ýta undir fjárfestingu í útflutningsgeira og skoða með AGS leiðir til að gera það. Efst er þar á blaði fullt afnám gjaldeyrishafta og lok opinberra fjárhagsaðgerða sem aflétta myndu óvissu um regluverk viðskipta- og skattaumhverfis landsins. Þar á eftir kemur endurreisn fjármálageirans og úrlausn mála skuldugra fyrirtækja, sem myndi hjálpa til við að losa um fjárhagshömlur sem að öðrum kosti myndu draga úr nýfjárfestingu. Þriðja áhersluatriðið er svo að tryggja norrænt velferðarkerfi landsins, en með því yrði dregið úr landflótta - en með því að halda mannauðnum yrði dregið úr kostnaði við nýsköpun. Sendinefndin og stjórnvöld sjá þó bæði blikur á lofti hvað fjárfestingu varðar, að hluta til vegna hiks þegar kemur að erlendri fjárfestingu í viðkvæmum geirum, svo sem í orkuiðnaði, segir í skýrslu sendinefndarinnar. olikr@frettabladid.is
Mest lesið Alltof margir sem sitja eftir með sárt ennið Viðskipti innlent „Alltaf leiðindamál að lenda í svona“ Viðskipti erlent Íslendingur missir leyfið fyrir KFC í Danmörku eftir meiriháttar hneyksli Viðskipti erlent Flügger rannsakað fyrir brot á viðskiptaþvingunum Viðskipti erlent Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Viðskipti innlent Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Viðskipti innlent Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Viðskipti innlent Áætla að húsnæði á Íslandi sé verulega vantryggt fyrir bruna Neytendur Opinn fundur HMS um endurmat brunabótamats Neytendur Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Viðskipti innlent Fleiri fréttir Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Ósátt með samráðsleysi stjórnvalda Atvinnuleysi minnkar lítillega Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Vonast til að hefja slátrun árið 2028 Öryggismyndavélar á grenndarstöðvum eigi að sporna við sóðaskap Vilja lækka fasteignaskatta um tvo milljarða: „Við eigum fyrir þessu“ Á von á fleiri fyrirtækjum í hópmálssókn gegn Booking.com Þrjú verkefni fengu styrk úr sjóði FrumkvöðlaAuðar Endurskoða áform um 1,5 milljarða skattahækkun Tekjur meiri af erlendum ferðamönnum og færri starfandi í ferðaþjónustu Flokka úrgang í fyrsta sinn á Norðurálsmótinu Hefur sjálfur séð eyðileggingu af völdum botnvörpuveiða Bjarg íbúðafélag reisir þrjátíu íbúðir í Reykjanesbæ Allir héldu stjörnunni og Óx fékk eina græna til Raquelita Rós ráðin tæknistjóri Um helmingur sérbýla kostar meira en 150 milljónir Sérstaða Íslendinga í máltækni nýtist í nýrri samnorrænni gervigreindarmiðstöð Ragnhildur, Svavar og Hreinn nýir stjórnendur hjá N1 Sigrún Ósk ráðin upplýsingafulltrúi Akraneskaupstaðar Selur ísbílinn eftir þrjátíu ár í bransanum Tilkynningum frá verslunareigendum um alvarleg atvik hafi fjölgað „Þetta var ekki gert til að flækja, alls ekki“ Gunnþór verður formaður SFS í stað Guðmundar Heilbrigðiseftirlitið varaði við breytingunum Hvernig get ég ávaxtað peninga barnanna minna sem best? Leita að einhverjum til að reka Kolaportið áfram á sama stað Efast um að veitingamenn óttist að styggja embættismenn Sjá meira