Skinhelgi kirkjunnar Reynir Harðarson skrifar 21. september 2010 06:00 Áhugamenn um trúleysi hljóta að fagna þessa dagana, og ekki bara vegna þess að þjóðkirkjan er í vandræðum. Út er komin í íslenskri þýðingu bókin The God Delusion eftir Richard Dawkins, eitt áhrifamesta rit síðustu ára, nefnist á íslensku Ranghugmyndin um guð". Þannig hljóðar hluti nýlegrar bloggfærslu Egils Helgasonar, sem hann kallar „Jól hjá trúleysingjum". Sem formaður Vantrúar og þýðandi nefndrar bókar get ég viðurkennt að ég fagna því vissulega að þær konur sem voru úthrópaðar siðblindir lygarar, geðsjúklingar og druslur hafa hlotið uppreisn æru. Yfirlýstir trúleysingjar vita mætavel hvaða afleiðingar það hefur að voga sér að gagnrýna stjórnarskrárvarin sérréttindi ríkiskirkjunnar, ofurlaun presta, trúboð í leik- og grunnskólum, sjálfkrafa skráningu barna við fæðingu í trúfélag og fleira. Þótt yfirgnæfandi meirihluti landsmanna sé hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju og allir stjórnmálaflokkar stefni að því að afnema sjálfkrafa skráningu barna í trúfélag móður þarf enn nokkuð hugrekki til að hafa orð á því. En vogi maður sér að gagnrýna þá trú sem kirkjan kennir sig við eða boðun hennar er það ekki bara túlkað sem ókurteisi heldur hættulegt ofstæki, hatur og niðurrifsstarfsemi af versta tagi. Samstundis er fullyrt að með því sé vegið að grunnstoðum samfélagsins af frekju og yfirgangi sem stafar að sjálfsögðu af brenglun, firringu og sjúku yfirlæti þeirra trúlausu. Ég leyfi mér að fullyrða að almenningur gerir sér enga grein fyrir hvað hann er gjörsamlega gegnsósa af kenningum kirkjunnar og þeim lúmska áróðri sem hún beitir á opinberum vettvangi. Í Vantrú höfum við lengi gagnrýnt kristna trú, kirkju og málflutning kirkjunnar manna. Fyrir vikið höfum við fengið að reyna á eigin skinni andúð kirkjunnar manna og ofurkristinna. Við þekkjum skítkastið, símhringingarnar, slúðrið og áhrif á atvinnu okkar. Meirihluti landsmanna hefur hins vegar litla þekkingu á málstað okkar og málflutningi en trúir líklega tröllasögum hinna helgu manna. Kannski er ekki von á góðu þegar það er beinlínis kennt í guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands að málflutningur Dawkins og Vantrúar „grafi undan allsherjarreglu og almennu siðferði" með því að „skerða málfrelsi trúaðra, andmæla almennum mannréttindum, leggja menn í einelti og fordæma minnihlutahópa á borð við gyðinga". Þegar okkur varð þetta ljóst var okkur illa brugðið, og þarf þó nokkuð til. Siðanefnd Háskólans hefur þessa kennslu nú til athugunar. Þótt það sé lítið mál að kynna sér málflutninginn á vantru.is er auðveldara að gefa sér niðurstöðuna fyrirfram og klappa sér á bakið fyrir að vera nú ekki neinn öfgamaður í trúmálum heldur umburðarlyndið holdi klætt. En vissulega er full ástæða til að gleðjast yfir útkomu bókarinnar „Ranghugmyndin um guð" á íslensku. Það er ekki ofsagt hjá Agli að þetta er hugsanlega eitt áhrifamesta rit síðustu ára, skrifað af stórmerkum vísindamanni og bráðskemmtilegum penna. Vonandi verður umræða um trúmál á vitrænni nótum þegar fleiri kynnast rökum Dawkins fyrir trúleysi. Nú þekkjum við þrautagöngu kvennanna sem voguðu sér að segja sannleikann um háheilagan biskupinn. Í eftirmála þýðingar minnar vík ég að baráttu Helga Hóseassonar við kirkjuna og drep á eigin reynslu á því sviði. Þótt mér hafi tekist að fá úrskurð þess efnis að kirkjan hafi á mér brotið bólar ekkert á afsökunarbeiðni þaðan. Einhverra hluta vegna þykir kirkjunnar þjónum það nefnilega sjálfsagður réttur sinn og jafnvel skylda að troða boðskap sínum ofan í kokið á börnum, jafnvel þótt það sé þvert gegn vilja foreldranna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Áhugamenn um trúleysi hljóta að fagna þessa dagana, og ekki bara vegna þess að þjóðkirkjan er í vandræðum. Út er komin í íslenskri þýðingu bókin The God Delusion eftir Richard Dawkins, eitt áhrifamesta rit síðustu ára, nefnist á íslensku Ranghugmyndin um guð". Þannig hljóðar hluti nýlegrar bloggfærslu Egils Helgasonar, sem hann kallar „Jól hjá trúleysingjum". Sem formaður Vantrúar og þýðandi nefndrar bókar get ég viðurkennt að ég fagna því vissulega að þær konur sem voru úthrópaðar siðblindir lygarar, geðsjúklingar og druslur hafa hlotið uppreisn æru. Yfirlýstir trúleysingjar vita mætavel hvaða afleiðingar það hefur að voga sér að gagnrýna stjórnarskrárvarin sérréttindi ríkiskirkjunnar, ofurlaun presta, trúboð í leik- og grunnskólum, sjálfkrafa skráningu barna við fæðingu í trúfélag og fleira. Þótt yfirgnæfandi meirihluti landsmanna sé hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju og allir stjórnmálaflokkar stefni að því að afnema sjálfkrafa skráningu barna í trúfélag móður þarf enn nokkuð hugrekki til að hafa orð á því. En vogi maður sér að gagnrýna þá trú sem kirkjan kennir sig við eða boðun hennar er það ekki bara túlkað sem ókurteisi heldur hættulegt ofstæki, hatur og niðurrifsstarfsemi af versta tagi. Samstundis er fullyrt að með því sé vegið að grunnstoðum samfélagsins af frekju og yfirgangi sem stafar að sjálfsögðu af brenglun, firringu og sjúku yfirlæti þeirra trúlausu. Ég leyfi mér að fullyrða að almenningur gerir sér enga grein fyrir hvað hann er gjörsamlega gegnsósa af kenningum kirkjunnar og þeim lúmska áróðri sem hún beitir á opinberum vettvangi. Í Vantrú höfum við lengi gagnrýnt kristna trú, kirkju og málflutning kirkjunnar manna. Fyrir vikið höfum við fengið að reyna á eigin skinni andúð kirkjunnar manna og ofurkristinna. Við þekkjum skítkastið, símhringingarnar, slúðrið og áhrif á atvinnu okkar. Meirihluti landsmanna hefur hins vegar litla þekkingu á málstað okkar og málflutningi en trúir líklega tröllasögum hinna helgu manna. Kannski er ekki von á góðu þegar það er beinlínis kennt í guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands að málflutningur Dawkins og Vantrúar „grafi undan allsherjarreglu og almennu siðferði" með því að „skerða málfrelsi trúaðra, andmæla almennum mannréttindum, leggja menn í einelti og fordæma minnihlutahópa á borð við gyðinga". Þegar okkur varð þetta ljóst var okkur illa brugðið, og þarf þó nokkuð til. Siðanefnd Háskólans hefur þessa kennslu nú til athugunar. Þótt það sé lítið mál að kynna sér málflutninginn á vantru.is er auðveldara að gefa sér niðurstöðuna fyrirfram og klappa sér á bakið fyrir að vera nú ekki neinn öfgamaður í trúmálum heldur umburðarlyndið holdi klætt. En vissulega er full ástæða til að gleðjast yfir útkomu bókarinnar „Ranghugmyndin um guð" á íslensku. Það er ekki ofsagt hjá Agli að þetta er hugsanlega eitt áhrifamesta rit síðustu ára, skrifað af stórmerkum vísindamanni og bráðskemmtilegum penna. Vonandi verður umræða um trúmál á vitrænni nótum þegar fleiri kynnast rökum Dawkins fyrir trúleysi. Nú þekkjum við þrautagöngu kvennanna sem voguðu sér að segja sannleikann um háheilagan biskupinn. Í eftirmála þýðingar minnar vík ég að baráttu Helga Hóseassonar við kirkjuna og drep á eigin reynslu á því sviði. Þótt mér hafi tekist að fá úrskurð þess efnis að kirkjan hafi á mér brotið bólar ekkert á afsökunarbeiðni þaðan. Einhverra hluta vegna þykir kirkjunnar þjónum það nefnilega sjálfsagður réttur sinn og jafnvel skylda að troða boðskap sínum ofan í kokið á börnum, jafnvel þótt það sé þvert gegn vilja foreldranna.