Aftur til ársins 2007 Sævar Freyr Þráinsson skrifar 16. maí 2009 06:00 Verði frumvarp til nauðasamninga Teymis samþykkt mun eiga sér stað alvarlegur markaðsbrestur á einum mikilvægasta samkeppnismarkaði landsins, fjarskiptamarkaði. Frumvarpið gerir ráð fyrir að skuldir Teymis, Vodafone, Kögunar, Skýrr og fleiri dótturfélaga verði skrifaðar niður um 30 milljarða króna og ekki verði byrjað að greiða afborganir af þeim lánum sem eftir standa fyrr en á árinu 2011. Í blönduðu hagkerfi, þar sem jafnræði skal ríkja á markaði, er algerlega nauðsynlegt að leikreglur séu skýrar og að eitt gangi yfir alla. Tillögur um stórkostlega fyrirgreiðslu ríkisbanka gagnvart einum aðila á markaði fela augljóslega í sér mismunun gagnvart öðrum. Rekstur TeymisÍ nóvember 2006 varð til fyrirtækið Teymi og rúmum tveimur árum síðar er Teymi gjaldþrota. Félagið skuldaði um 50 milljarða króna í árslok 2008 og var með neikvætt eigið fé upp á 25 milljarða króna. Á þessu tímabili tóku stjórnendur Teymis fjölmargar afdrifaríkar ákvarðanir.Vandamál Teymis máttu vera öllum ljós um mitt seinasta ár og hefði mátt forðast mikinn skaða ef gripið hefði verið til ráðstafana þá. Eigið fé félagsins var að brenna upp. Þá var ákveðið að endurmeta virði farsímakerfis Vodafone.Bókfært virði kerfisins var fært upp um 5,4 milljarða til að styrkja eigið fé, á pappírunum að minnsta kosti. Fyrir þessa fjármuni hefði mátt byggja tvö ný landsdekkandi farsímakerfi! Svona mætti lengi telja en allt ber að sama brunni; Teymi var komið í þrot löngu áður en til hruns íslensks bankakerfis kom.Eða hvernig öðruvísi getur eigið fé fyrirtækis farið úr því að vera jákvætt um 7,5 milljarða í það að vera neikvætt um 25 milljarða á 8 mánuðum? Ástæðurnar voru ekki hvirfilbyljir á alþjóðlegum lánamörkuðum heldur röð mistaka og rangar ákvarðanir í rekstri félagsins. Jafnræði?Tillagan nú er að breyta óheyrilegum skuldum í hlutafé í eigu ríkisbankanna með þeim afleiðingum að dótturfélög Teymis, til dæmis Vodafone, standi eftir, hóflega skuldsett, tilbúin í grimma samkeppni sem aldrei fyrr. Orðrétt segir: „Vaxtagreiðslur hefjast í byrjun árs 2010 en afborganir í byrjun árs 2011. Vegna mikillar óvissu um framvindu í íslensku efnahagslífi og þróun vaxta fela þessi greiðslukjör í sér verulegt svigrúm til greiðslu afborgana og vaxta."Standa slík kjör öðrum fyrirtækjum til boða eða eiga þau eingöngu við fyrirtæki sem búið er að keyra í þrot? „Óvissa í efnahagslífinu" á að sjálfsögðu við um alla sem starfa á íslenskum markaði og víst að allir tækju fegins hendi tilboði frá banka um „verulegt svigrúm". Tökum dæmi af Símanum og Skiptum. Þessi fyrirtæki hafa alltaf greitt af sínum lánum og keypt gengisvarnir. Þegar harðna fór á dalnum var gripið til viðamikilla og erfiðra aðhaldsaðgerða í rekstrinum; starfsfólk tók á sig launalækkun, dregið var úr fjárfestingum, endursamið við birgja og svo mætti lengi telja. Niðurstaðan er sú að fyrirtækin hafa staðið storminn af sér og ekkert bendir til annars en að svo verði áfram. Okkar starfsfólk spyr nú: „Til hvers erum við að þessu ef ríkið tekur á sig öll vandamál samkeppnisaðilans svo hann geti haldið áfram eins og ekkert hafi í skorist?" MarkaðsbresturAð kollvarpa markaðnum þannig að þeim sé umbunað sem ekki standa sig er ekki bara ósanngjarnt heldur beinlínis hættulegt fyrir samfélagið til lengri tíma litið. Þessi aðferð gengur þvert á tilmæli Samkeppniseftirlits í áliti nr. 3 frá 2008 um að fyrirtækjum sé ekki mismunað með ómálefnalegum hætti auk þess sem erfitt er að sjá hvernig hún getur samræmst ríkisstyrkjareglum samningsins um Evrópska efnahagssvæðið.Sé það ætlun ríkisbankanna að skrifa niður skuldir fyrirtækja sem hafa keyrt sig í þrot til þess að þau haldi áfram rekstri er það lágmarkskrafa að horft sé til annarra fyrirtækja á viðkomandi mörkuðum. Verði skuldir Teymis skrifaðar niður með þessum hætti hverfur Teymi aftur til ársins 2007, sömu stjórnendur en verulega lægri skuldir en þá. Vandinn er sá að það er komið árið 2009 hjá okkur hinum.Höfundur er forstjóri Símans. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason Skoðun Tímaskekkja á 21. öldinni Valerio Gargiulo Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Sögufölsun eytt í kyrrþey Hjörtur Hjartarson Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Halldór 27.04.2024 Halldór Vopn, sprengjur og annað eins Árný Björg Blandon Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Vopn, sprengjur og annað eins Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir skrifar Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir skrifar Skoðun Tímaskekkja á 21. öldinni Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason skrifar Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Sjá meira
Verði frumvarp til nauðasamninga Teymis samþykkt mun eiga sér stað alvarlegur markaðsbrestur á einum mikilvægasta samkeppnismarkaði landsins, fjarskiptamarkaði. Frumvarpið gerir ráð fyrir að skuldir Teymis, Vodafone, Kögunar, Skýrr og fleiri dótturfélaga verði skrifaðar niður um 30 milljarða króna og ekki verði byrjað að greiða afborganir af þeim lánum sem eftir standa fyrr en á árinu 2011. Í blönduðu hagkerfi, þar sem jafnræði skal ríkja á markaði, er algerlega nauðsynlegt að leikreglur séu skýrar og að eitt gangi yfir alla. Tillögur um stórkostlega fyrirgreiðslu ríkisbanka gagnvart einum aðila á markaði fela augljóslega í sér mismunun gagnvart öðrum. Rekstur TeymisÍ nóvember 2006 varð til fyrirtækið Teymi og rúmum tveimur árum síðar er Teymi gjaldþrota. Félagið skuldaði um 50 milljarða króna í árslok 2008 og var með neikvætt eigið fé upp á 25 milljarða króna. Á þessu tímabili tóku stjórnendur Teymis fjölmargar afdrifaríkar ákvarðanir.Vandamál Teymis máttu vera öllum ljós um mitt seinasta ár og hefði mátt forðast mikinn skaða ef gripið hefði verið til ráðstafana þá. Eigið fé félagsins var að brenna upp. Þá var ákveðið að endurmeta virði farsímakerfis Vodafone.Bókfært virði kerfisins var fært upp um 5,4 milljarða til að styrkja eigið fé, á pappírunum að minnsta kosti. Fyrir þessa fjármuni hefði mátt byggja tvö ný landsdekkandi farsímakerfi! Svona mætti lengi telja en allt ber að sama brunni; Teymi var komið í þrot löngu áður en til hruns íslensks bankakerfis kom.Eða hvernig öðruvísi getur eigið fé fyrirtækis farið úr því að vera jákvætt um 7,5 milljarða í það að vera neikvætt um 25 milljarða á 8 mánuðum? Ástæðurnar voru ekki hvirfilbyljir á alþjóðlegum lánamörkuðum heldur röð mistaka og rangar ákvarðanir í rekstri félagsins. Jafnræði?Tillagan nú er að breyta óheyrilegum skuldum í hlutafé í eigu ríkisbankanna með þeim afleiðingum að dótturfélög Teymis, til dæmis Vodafone, standi eftir, hóflega skuldsett, tilbúin í grimma samkeppni sem aldrei fyrr. Orðrétt segir: „Vaxtagreiðslur hefjast í byrjun árs 2010 en afborganir í byrjun árs 2011. Vegna mikillar óvissu um framvindu í íslensku efnahagslífi og þróun vaxta fela þessi greiðslukjör í sér verulegt svigrúm til greiðslu afborgana og vaxta."Standa slík kjör öðrum fyrirtækjum til boða eða eiga þau eingöngu við fyrirtæki sem búið er að keyra í þrot? „Óvissa í efnahagslífinu" á að sjálfsögðu við um alla sem starfa á íslenskum markaði og víst að allir tækju fegins hendi tilboði frá banka um „verulegt svigrúm". Tökum dæmi af Símanum og Skiptum. Þessi fyrirtæki hafa alltaf greitt af sínum lánum og keypt gengisvarnir. Þegar harðna fór á dalnum var gripið til viðamikilla og erfiðra aðhaldsaðgerða í rekstrinum; starfsfólk tók á sig launalækkun, dregið var úr fjárfestingum, endursamið við birgja og svo mætti lengi telja. Niðurstaðan er sú að fyrirtækin hafa staðið storminn af sér og ekkert bendir til annars en að svo verði áfram. Okkar starfsfólk spyr nú: „Til hvers erum við að þessu ef ríkið tekur á sig öll vandamál samkeppnisaðilans svo hann geti haldið áfram eins og ekkert hafi í skorist?" MarkaðsbresturAð kollvarpa markaðnum þannig að þeim sé umbunað sem ekki standa sig er ekki bara ósanngjarnt heldur beinlínis hættulegt fyrir samfélagið til lengri tíma litið. Þessi aðferð gengur þvert á tilmæli Samkeppniseftirlits í áliti nr. 3 frá 2008 um að fyrirtækjum sé ekki mismunað með ómálefnalegum hætti auk þess sem erfitt er að sjá hvernig hún getur samræmst ríkisstyrkjareglum samningsins um Evrópska efnahagssvæðið.Sé það ætlun ríkisbankanna að skrifa niður skuldir fyrirtækja sem hafa keyrt sig í þrot til þess að þau haldi áfram rekstri er það lágmarkskrafa að horft sé til annarra fyrirtækja á viðkomandi mörkuðum. Verði skuldir Teymis skrifaðar niður með þessum hætti hverfur Teymi aftur til ársins 2007, sömu stjórnendur en verulega lægri skuldir en þá. Vandinn er sá að það er komið árið 2009 hjá okkur hinum.Höfundur er forstjóri Símans.
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar