Stýrivexti í ellefu prósent 4. nóvember 2009 03:00 Þórður Friðjónsson Ég tel að lækka eigi stýrivexti úr tólf prósentum í ellefu og innlánsvexti úr 9,5 prósentum í níu. Hér að baki liggja þau tímamót sem felast í fyrstu endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins á efnahagsáætlun Íslands. Þar með hefur stefnan í efnahagsmálum verið mörkuð fyrir næstu ár. Margt hefur gerst frá síðustu vaxtaákvörðun í lok september - og flest jákvætt. Fyrst ber þar að telja umrædda endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þessi endurskoðun leggur grunninn að efnahagsstefnunni, varðar þá leið sem við höfum ákveðið að fara út úr kreppunni. Í öðru lagi hefur náðst samkomulag um Icesave-málið, þótt Alþingi hafi ekki enn afgreitt það. Í þriðja lagi hafa kjarasamningar verið framlengdir. Loks hefur fjárlagafrumvarpið verið lagt fram og þótt þar eigi eftir að vinna í mörgum liðum hefur það að geyma mikilvægan leiðarvísi um áherslur stjórnvalda í ríkisfjármálum. Þannig hefur ramminn um efnahagslífið verið mótaður fyrir næstu ár. Þótt sitt sýnist hverjum um þennan ramma blandast engum hugur um að afar brýnt er að hann liggi fyrir - í því felast jákvæðu skilaboðin sem jafnframt gefa fullt tilefni til lækkunar vaxta. Þróun efnahagsmála hefur jafnframt um flest verið fremur hagfelld borið saman við spár, bæði hér á landi og erlendis. Að mínu viti er enginn vafi á að erfiðasti hjallinn er að baki á alþjóðavettvangi og hér innanlands hefur ýmislegt gengið betur en áætlað var. Í því efni nægir að benda á umskiptin í viðskiptum við önnur lönd, heldur minni samdrátt en spáð var og nokkru minna atvinnuleysi. Þann skugga ber helst á að verðbólgan er meiri en reiknað var með. Í mínum huga er þó enginn efi á að öll efnisleg hagræn rök styðja lækkun vaxta - og í raun meiri lækkun en hér er lagt til. Það sem vegur á móti, hvetur til að hægar verði farið í sakirnar, er ímyndarvandi þjóðarinnar. Mikil vaxtalækkun gæti leitt til lækkunar gengis krónunnar og fyrir vikið valdið aukinni verðbólgu. Jafnframt liggur í hlutarins eðli að það er afar þýðingarmikið að Seðlabankinn setji fram og skýri ákvörðun sína vel. Einkum þarf að skýra vel fyrir útlendingum að í raun felist lítil breyting á aðhaldsstigi efnahagslífsins í þessari vaxtalækkun. Mest lesið „Þær eru bara of dýrar“ Neytendur Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Viðskipti innlent Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Viðskipti innlent Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Viðskipti innlent Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Viðskipti innlent Skamma og banna Play að blekkja neytendur Neytendur Isavia braut lög á Keflavíkurflugvelli Neytendur Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör Viðskipti innlent Vaka stýrir Collab Viðskipti innlent „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Viðskipti innlent Fleiri fréttir Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Vaka stýrir Collab Hagnaður Arion flaug fram úr væntingum Fjárfestar í sjávarútvegi fari að líta annað Hvenær er skynsamlegt að taka út viðbótalífeyrissparnað? Stígur til hliðar vegna „ólíkrar sýnar“ á breytingar Davíð nýr framkvæmdastjóri áfangastaða hjá Arctic Adventures Seldi íbúðina og keypti Bitcoin í staðinn Íbúðum í byggingu fækkar Selja Lagarfoss með tæplega hálfs milljarðs tapi Ójafnrétti að konur þurfi að ganga á veikindarétt vegna barneigna Fyrirtæki í vopnaframleiðslu eru á rauðum lista Völdu Noreg fram yfir Ísland þrátt fyrir að besta lausnin væri hér Eiginkona stjórnarmanns keypti óvart í bankanum Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum Atli Óskar ráðinn rekstrarstjóri framleiðslu Engin U-beygja hjá Play Veitingamenn verulega óánægðir með eftirlitið Hindranir í vegi þess að lífeyrissjóðirnir taki þátt í hernaðaruppbyggingu Evrópu Spá umtalsverðum samdrætti í byggingu nýrra íbúða Falsaði fleiri bréf Veltir því upp hvort eigendum hafi verið refsað fyrir að tjá sig Hætta við yfirtökuna Harpa og Linda ráðnar forstöðumenn Stærsti samruninn í áraraðir á borð Samkeppniseftirlitsins Sjá meira
Ég tel að lækka eigi stýrivexti úr tólf prósentum í ellefu og innlánsvexti úr 9,5 prósentum í níu. Hér að baki liggja þau tímamót sem felast í fyrstu endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins á efnahagsáætlun Íslands. Þar með hefur stefnan í efnahagsmálum verið mörkuð fyrir næstu ár. Margt hefur gerst frá síðustu vaxtaákvörðun í lok september - og flest jákvætt. Fyrst ber þar að telja umrædda endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þessi endurskoðun leggur grunninn að efnahagsstefnunni, varðar þá leið sem við höfum ákveðið að fara út úr kreppunni. Í öðru lagi hefur náðst samkomulag um Icesave-málið, þótt Alþingi hafi ekki enn afgreitt það. Í þriðja lagi hafa kjarasamningar verið framlengdir. Loks hefur fjárlagafrumvarpið verið lagt fram og þótt þar eigi eftir að vinna í mörgum liðum hefur það að geyma mikilvægan leiðarvísi um áherslur stjórnvalda í ríkisfjármálum. Þannig hefur ramminn um efnahagslífið verið mótaður fyrir næstu ár. Þótt sitt sýnist hverjum um þennan ramma blandast engum hugur um að afar brýnt er að hann liggi fyrir - í því felast jákvæðu skilaboðin sem jafnframt gefa fullt tilefni til lækkunar vaxta. Þróun efnahagsmála hefur jafnframt um flest verið fremur hagfelld borið saman við spár, bæði hér á landi og erlendis. Að mínu viti er enginn vafi á að erfiðasti hjallinn er að baki á alþjóðavettvangi og hér innanlands hefur ýmislegt gengið betur en áætlað var. Í því efni nægir að benda á umskiptin í viðskiptum við önnur lönd, heldur minni samdrátt en spáð var og nokkru minna atvinnuleysi. Þann skugga ber helst á að verðbólgan er meiri en reiknað var með. Í mínum huga er þó enginn efi á að öll efnisleg hagræn rök styðja lækkun vaxta - og í raun meiri lækkun en hér er lagt til. Það sem vegur á móti, hvetur til að hægar verði farið í sakirnar, er ímyndarvandi þjóðarinnar. Mikil vaxtalækkun gæti leitt til lækkunar gengis krónunnar og fyrir vikið valdið aukinni verðbólgu. Jafnframt liggur í hlutarins eðli að það er afar þýðingarmikið að Seðlabankinn setji fram og skýri ákvörðun sína vel. Einkum þarf að skýra vel fyrir útlendingum að í raun felist lítil breyting á aðhaldsstigi efnahagslífsins í þessari vaxtalækkun.
Mest lesið „Þær eru bara of dýrar“ Neytendur Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Viðskipti innlent Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Viðskipti innlent Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Viðskipti innlent Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Viðskipti innlent Skamma og banna Play að blekkja neytendur Neytendur Isavia braut lög á Keflavíkurflugvelli Neytendur Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör Viðskipti innlent Vaka stýrir Collab Viðskipti innlent „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Viðskipti innlent Fleiri fréttir Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Vaka stýrir Collab Hagnaður Arion flaug fram úr væntingum Fjárfestar í sjávarútvegi fari að líta annað Hvenær er skynsamlegt að taka út viðbótalífeyrissparnað? Stígur til hliðar vegna „ólíkrar sýnar“ á breytingar Davíð nýr framkvæmdastjóri áfangastaða hjá Arctic Adventures Seldi íbúðina og keypti Bitcoin í staðinn Íbúðum í byggingu fækkar Selja Lagarfoss með tæplega hálfs milljarðs tapi Ójafnrétti að konur þurfi að ganga á veikindarétt vegna barneigna Fyrirtæki í vopnaframleiðslu eru á rauðum lista Völdu Noreg fram yfir Ísland þrátt fyrir að besta lausnin væri hér Eiginkona stjórnarmanns keypti óvart í bankanum Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum Atli Óskar ráðinn rekstrarstjóri framleiðslu Engin U-beygja hjá Play Veitingamenn verulega óánægðir með eftirlitið Hindranir í vegi þess að lífeyrissjóðirnir taki þátt í hernaðaruppbyggingu Evrópu Spá umtalsverðum samdrætti í byggingu nýrra íbúða Falsaði fleiri bréf Veltir því upp hvort eigendum hafi verið refsað fyrir að tjá sig Hætta við yfirtökuna Harpa og Linda ráðnar forstöðumenn Stærsti samruninn í áraraðir á borð Samkeppniseftirlitsins Sjá meira
Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Viðskipti innlent
Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun
Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Viðskipti innlent