Stýrivexti í ellefu prósent 4. nóvember 2009 03:00 Þórður Friðjónsson Ég tel að lækka eigi stýrivexti úr tólf prósentum í ellefu og innlánsvexti úr 9,5 prósentum í níu. Hér að baki liggja þau tímamót sem felast í fyrstu endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins á efnahagsáætlun Íslands. Þar með hefur stefnan í efnahagsmálum verið mörkuð fyrir næstu ár. Margt hefur gerst frá síðustu vaxtaákvörðun í lok september - og flest jákvætt. Fyrst ber þar að telja umrædda endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þessi endurskoðun leggur grunninn að efnahagsstefnunni, varðar þá leið sem við höfum ákveðið að fara út úr kreppunni. Í öðru lagi hefur náðst samkomulag um Icesave-málið, þótt Alþingi hafi ekki enn afgreitt það. Í þriðja lagi hafa kjarasamningar verið framlengdir. Loks hefur fjárlagafrumvarpið verið lagt fram og þótt þar eigi eftir að vinna í mörgum liðum hefur það að geyma mikilvægan leiðarvísi um áherslur stjórnvalda í ríkisfjármálum. Þannig hefur ramminn um efnahagslífið verið mótaður fyrir næstu ár. Þótt sitt sýnist hverjum um þennan ramma blandast engum hugur um að afar brýnt er að hann liggi fyrir - í því felast jákvæðu skilaboðin sem jafnframt gefa fullt tilefni til lækkunar vaxta. Þróun efnahagsmála hefur jafnframt um flest verið fremur hagfelld borið saman við spár, bæði hér á landi og erlendis. Að mínu viti er enginn vafi á að erfiðasti hjallinn er að baki á alþjóðavettvangi og hér innanlands hefur ýmislegt gengið betur en áætlað var. Í því efni nægir að benda á umskiptin í viðskiptum við önnur lönd, heldur minni samdrátt en spáð var og nokkru minna atvinnuleysi. Þann skugga ber helst á að verðbólgan er meiri en reiknað var með. Í mínum huga er þó enginn efi á að öll efnisleg hagræn rök styðja lækkun vaxta - og í raun meiri lækkun en hér er lagt til. Það sem vegur á móti, hvetur til að hægar verði farið í sakirnar, er ímyndarvandi þjóðarinnar. Mikil vaxtalækkun gæti leitt til lækkunar gengis krónunnar og fyrir vikið valdið aukinni verðbólgu. Jafnframt liggur í hlutarins eðli að það er afar þýðingarmikið að Seðlabankinn setji fram og skýri ákvörðun sína vel. Einkum þarf að skýra vel fyrir útlendingum að í raun felist lítil breyting á aðhaldsstigi efnahagslífsins í þessari vaxtalækkun. Mest lesið Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Viðskipti innlent Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Viðskipti innlent Gengi Play í frjálsu falli Viðskipti innlent HBO Max streymisveitan komin til Íslands Viðskipti innlent Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play Viðskipti innlent Svona verður hægt að horfa á enska boltann í vetur Neytendur Að líða ömurlega í andrúmslofti jákvæðrar sálfræði Atvinnulíf Orri til liðs við Íslandsbanka Viðskipti innlent Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Viðskipti innlent Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play HBO Max streymisveitan komin til Íslands Gengi Play í frjálsu falli Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Búast við tveggja milljarða tapi Samruninn muni taka langan tíma Orri til liðs við Íslandsbanka Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Vaka stýrir Collab Hagnaður Arion flaug fram úr væntingum Fjárfestar í sjávarútvegi fari að líta annað Hvenær er skynsamlegt að taka út viðbótalífeyrissparnað? Stígur til hliðar vegna „ólíkrar sýnar“ á breytingar Davíð nýr framkvæmdastjóri áfangastaða hjá Arctic Adventures Seldi íbúðina og keypti Bitcoin í staðinn Íbúðum í byggingu fækkar Selja Lagarfoss með tæplega hálfs milljarðs tapi Ójafnrétti að konur þurfi að ganga á veikindarétt vegna barneigna Fyrirtæki í vopnaframleiðslu eru á rauðum lista Völdu Noreg fram yfir Ísland þrátt fyrir að besta lausnin væri hér Eiginkona stjórnarmanns keypti óvart í bankanum Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum Atli Óskar ráðinn rekstrarstjóri framleiðslu Sjá meira
Ég tel að lækka eigi stýrivexti úr tólf prósentum í ellefu og innlánsvexti úr 9,5 prósentum í níu. Hér að baki liggja þau tímamót sem felast í fyrstu endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins á efnahagsáætlun Íslands. Þar með hefur stefnan í efnahagsmálum verið mörkuð fyrir næstu ár. Margt hefur gerst frá síðustu vaxtaákvörðun í lok september - og flest jákvætt. Fyrst ber þar að telja umrædda endurskoðun Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þessi endurskoðun leggur grunninn að efnahagsstefnunni, varðar þá leið sem við höfum ákveðið að fara út úr kreppunni. Í öðru lagi hefur náðst samkomulag um Icesave-málið, þótt Alþingi hafi ekki enn afgreitt það. Í þriðja lagi hafa kjarasamningar verið framlengdir. Loks hefur fjárlagafrumvarpið verið lagt fram og þótt þar eigi eftir að vinna í mörgum liðum hefur það að geyma mikilvægan leiðarvísi um áherslur stjórnvalda í ríkisfjármálum. Þannig hefur ramminn um efnahagslífið verið mótaður fyrir næstu ár. Þótt sitt sýnist hverjum um þennan ramma blandast engum hugur um að afar brýnt er að hann liggi fyrir - í því felast jákvæðu skilaboðin sem jafnframt gefa fullt tilefni til lækkunar vaxta. Þróun efnahagsmála hefur jafnframt um flest verið fremur hagfelld borið saman við spár, bæði hér á landi og erlendis. Að mínu viti er enginn vafi á að erfiðasti hjallinn er að baki á alþjóðavettvangi og hér innanlands hefur ýmislegt gengið betur en áætlað var. Í því efni nægir að benda á umskiptin í viðskiptum við önnur lönd, heldur minni samdrátt en spáð var og nokkru minna atvinnuleysi. Þann skugga ber helst á að verðbólgan er meiri en reiknað var með. Í mínum huga er þó enginn efi á að öll efnisleg hagræn rök styðja lækkun vaxta - og í raun meiri lækkun en hér er lagt til. Það sem vegur á móti, hvetur til að hægar verði farið í sakirnar, er ímyndarvandi þjóðarinnar. Mikil vaxtalækkun gæti leitt til lækkunar gengis krónunnar og fyrir vikið valdið aukinni verðbólgu. Jafnframt liggur í hlutarins eðli að það er afar þýðingarmikið að Seðlabankinn setji fram og skýri ákvörðun sína vel. Einkum þarf að skýra vel fyrir útlendingum að í raun felist lítil breyting á aðhaldsstigi efnahagslífsins í þessari vaxtalækkun.
Mest lesið Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Viðskipti innlent Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Viðskipti innlent Gengi Play í frjálsu falli Viðskipti innlent HBO Max streymisveitan komin til Íslands Viðskipti innlent Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play Viðskipti innlent Svona verður hægt að horfa á enska boltann í vetur Neytendur Að líða ömurlega í andrúmslofti jákvæðrar sálfræði Atvinnulíf Orri til liðs við Íslandsbanka Viðskipti innlent Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Viðskipti innlent Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play HBO Max streymisveitan komin til Íslands Gengi Play í frjálsu falli Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Búast við tveggja milljarða tapi Samruninn muni taka langan tíma Orri til liðs við Íslandsbanka Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Vaka stýrir Collab Hagnaður Arion flaug fram úr væntingum Fjárfestar í sjávarútvegi fari að líta annað Hvenær er skynsamlegt að taka út viðbótalífeyrissparnað? Stígur til hliðar vegna „ólíkrar sýnar“ á breytingar Davíð nýr framkvæmdastjóri áfangastaða hjá Arctic Adventures Seldi íbúðina og keypti Bitcoin í staðinn Íbúðum í byggingu fækkar Selja Lagarfoss með tæplega hálfs milljarðs tapi Ójafnrétti að konur þurfi að ganga á veikindarétt vegna barneigna Fyrirtæki í vopnaframleiðslu eru á rauðum lista Völdu Noreg fram yfir Ísland þrátt fyrir að besta lausnin væri hér Eiginkona stjórnarmanns keypti óvart í bankanum Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum Atli Óskar ráðinn rekstrarstjóri framleiðslu Sjá meira
Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun