Samstaða til sigurs á verðbólgu Ingibjörg Sólrún Gísladóttir skrifar 1. maí 2008 00:01 Umræðan Í tilefni af 1. maí Í dag fagnar alþjóðleg hreyfing jafnaðarmanna 1. maí við krefjandi aðstæður sem okkur svíður öll undan. Ókyrrð á fjármálamörkuðum, lánsfjárkreppa, verðhækkanir á nauðsynjum og erfiðleikar á húsnæðismörkuðum eru heimsfyrirbæri sem jafnaðarmenn við stjórnvölinn um víða veröld þurfa nú að takast á við. Áhættusækin og fyrirhyggjulaus peningahyggja hefur eina ferðina enn orðið þess valdandi að efnahagsfleyið hefur steytt á skeri og það þarf sameiginlegt átak til að koma því á siglingu aftur. Það þurfti alltaf reglur eins og jafnaðarmenn hafa margítrekað. Markaðurinn er hluti af samfélaginu en ekki yfir það hafinn. Eins og Gylfi Þ. Gíslason sagði: Þarfur þjónn en vondur herra. Vandinn sem við Íslendingar glímum nú við er í senn heimsvandi og heimavandi. Við þurfum eins og aðrir að draga af hvoru tveggja lærdóma. Allir viðurkenna nú að kosningaloforð stjórnarflokkanna frá vorinu 2003 um allt í senn 90% húsnæðislán, stærstu framkvæmdir Íslandssögunnar og skattalækkanir reyndust samfélaginu dýr í framkvæmd. Afleiðingin var mikil þensla, mesti viðskiptahalli sem sögur fara af og alltof hátt gengi krónunnar. Og nú er komið að skuldadögunum. Þá bregður svo við - eins og stundum vill gerast - að þeir sem harðast gengu fram í því að kveikja eldana standa nú álengdar og þykjast hvergi hafa nærri komið. Verjum heimilin1. maí, kröfuganga ASÍSamfylkingin átti enga aðkomu að stjórn efnahagsmálanna á síðasta kjörtímabili. Hún hlóð hvorki bálköstinn né kveikti í. Hún hefur hins vegar ákveðið að axla ábyrgð á þeim erfiðleikum sem nú steðja að með það að markmiði að standa vörð um kjör almenns launafólks. Allt frá því ný ríkisstjórn var mynduð hef ég ítrekað verið spurð að því hvert sé hennar mikilvægasta verkefni. Ég hef alltaf og undantekningalaust svarað efnahagsmálin, að ná hér jafnvægi og leggja nýjan grunn að velferð og framförum. Um þetta fjallaði Samfylkingin m.a. í sérstöku riti í aðdraganda kosninganna fyrir ári þar sem bent var á váboðana í efnahagsmálum en jafnframt þann ójöfnuð sem hér fékk að þrífast í skjóli þenslunnar. Frá því ný ríkisstórn tók við í maí á síðasta ári hefur hún gert verulegar endurbætur á velferðarkerfinu m.a. með viðamiklum réttarbótum fyrir aldraða, hækkun skattleysismarka sem og hækkun vaxta- og barnabóta. Um leið hefur hún búið í haginn í efnahagsmálum og fyrir framtíðina m.a. með því að koma á víðtæku samráði við aðila vinnumarkaðarins, hefja undirbúning rammafjárlaga til fjögurra ára og fjárfesta í rannsóknarsjóðum og grunngerð samfélagsins, með áherslu á samgöngubætur og bætt fjarskiptanet. Tala þurfti máli ÍslandsÞað er engin launung að íslenskir jafnaðarmenn vilja láta reyna á umsókn að Evrópusambandinu og telja að íslenskt launafólk greiði það alltof dýru verði að halda uppi sjálfstæðri örmynt sem skoppar eins og korktappi í ólgusjó alþjóðlegra fjármagnshreyfinga. Fjármagnseigendur geta hugsanlega varið sig en ekki almenningur. Um þessa sýn okkar jafnaðarmanna eru deildar meiningar í röðum annarra stjórnmálaflokka en kannanir bendi til þess að almenningur styðji okkar stefnu í vaxandi mæli. Hver sem niðurstaða þessarar umræðu kann að verða þá breytir það ekki þeirri staðreynd að íslenska krónan er og verður okkar gjaldmiðill enn um hríð. Meðan svo er verðum við að standa vörð um hana. Við Íslendingar sáum ekki fyrir að erlendir kaupahéðnar, sem skeyta hvorki um heiður né sóma, myndu nú á þessu vori sverfa svo skart að gjaldmiðlinum, hagkerfinu og bönkunum að það skapaði hættu fyrir afkomu fjölskyldna og fyrirtækja í landinu. Slíkar atlögur munu endurtaka sig ef við gefum á okkur færi. Þessvegna kom aldrei annað til greina en að ríkisstjórnin stæði þétt með bönkunum á alþjóðavettvangi og talaði ákveðið máli Íslands. Og þessvegna kemur ekki annað til greina en að treysta stoðir fjármálakerfisins til framtíðar. Ekki vegna þess að það þurfi að verja eigendur bankanna - eins og sumir vilja vera láta - heldur vegna hins að ef leiðir bankanna að lánsfé lokast þá eru þeir heldur ekki í stakk búnir til að veita einstaklingum og fyrirtækjum þá lánafyrirgreiðslu sem öllu máli skiptir fyrir vöxt og viðgang samfélagsins. Einn góður kosturÁ þessu vori brýnir maísólin okkur öll til einingar á erfiðum tímum. Samhent sókn gegn verðbólgu er brýnasta verkefni okkar allra. Enginn græðir á verðbólgu, hér eru allir með í tapinu og þurfa allir að leggja sitt af mörkum ef sigur á að nást. Með samstilltu átaki undir forystu Alþýðusambands Íslands tókst að berja verðbólguna niður árið 2001. Nú þurfum við að gera slíkt hið sama. Ríkisstjórnin, sveitarfélögin, seljendur vöru og þjónustu, Íslendingar allir, eiga einn góðan kost sem er að berjast gegn verðbólgunni og kveða hana hratt niður. Það er samstaða sem skilar sterkara samfélagi. Samfylkingin - jafnaðarflokkur Íslands sendir samstöðukveðju til verkalýðshreyfingarinnar sem á samkomum um land allt horfir í dag til framtíðar en minnist um leið upprunans og þeirra sem ruddu brautina. Verkalýðshreyfingin hefur skilað samfélaginu ómældum ávinningi á fyrri árum með því að veita mikilvæga forystu við aðstæður eins og nú eru uppi. Nú er slík forysta mikils metin og ríkisstjórnin er reiðubúin til samstarfs. Við höfum sögulega kjarasamninga að verja sem byggðu á jöfnuði og réttlæti. Þær hugsjónir verða áfram leiðarljós okkar jafnaðarmanna í þeim ögrandi verkefnum sem framundan eru.Höfundur er formaður Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ingibjörg Sólrún Gísladóttir Mest lesið Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Sjá meira
Umræðan Í tilefni af 1. maí Í dag fagnar alþjóðleg hreyfing jafnaðarmanna 1. maí við krefjandi aðstæður sem okkur svíður öll undan. Ókyrrð á fjármálamörkuðum, lánsfjárkreppa, verðhækkanir á nauðsynjum og erfiðleikar á húsnæðismörkuðum eru heimsfyrirbæri sem jafnaðarmenn við stjórnvölinn um víða veröld þurfa nú að takast á við. Áhættusækin og fyrirhyggjulaus peningahyggja hefur eina ferðina enn orðið þess valdandi að efnahagsfleyið hefur steytt á skeri og það þarf sameiginlegt átak til að koma því á siglingu aftur. Það þurfti alltaf reglur eins og jafnaðarmenn hafa margítrekað. Markaðurinn er hluti af samfélaginu en ekki yfir það hafinn. Eins og Gylfi Þ. Gíslason sagði: Þarfur þjónn en vondur herra. Vandinn sem við Íslendingar glímum nú við er í senn heimsvandi og heimavandi. Við þurfum eins og aðrir að draga af hvoru tveggja lærdóma. Allir viðurkenna nú að kosningaloforð stjórnarflokkanna frá vorinu 2003 um allt í senn 90% húsnæðislán, stærstu framkvæmdir Íslandssögunnar og skattalækkanir reyndust samfélaginu dýr í framkvæmd. Afleiðingin var mikil þensla, mesti viðskiptahalli sem sögur fara af og alltof hátt gengi krónunnar. Og nú er komið að skuldadögunum. Þá bregður svo við - eins og stundum vill gerast - að þeir sem harðast gengu fram í því að kveikja eldana standa nú álengdar og þykjast hvergi hafa nærri komið. Verjum heimilin1. maí, kröfuganga ASÍSamfylkingin átti enga aðkomu að stjórn efnahagsmálanna á síðasta kjörtímabili. Hún hlóð hvorki bálköstinn né kveikti í. Hún hefur hins vegar ákveðið að axla ábyrgð á þeim erfiðleikum sem nú steðja að með það að markmiði að standa vörð um kjör almenns launafólks. Allt frá því ný ríkisstjórn var mynduð hef ég ítrekað verið spurð að því hvert sé hennar mikilvægasta verkefni. Ég hef alltaf og undantekningalaust svarað efnahagsmálin, að ná hér jafnvægi og leggja nýjan grunn að velferð og framförum. Um þetta fjallaði Samfylkingin m.a. í sérstöku riti í aðdraganda kosninganna fyrir ári þar sem bent var á váboðana í efnahagsmálum en jafnframt þann ójöfnuð sem hér fékk að þrífast í skjóli þenslunnar. Frá því ný ríkisstórn tók við í maí á síðasta ári hefur hún gert verulegar endurbætur á velferðarkerfinu m.a. með viðamiklum réttarbótum fyrir aldraða, hækkun skattleysismarka sem og hækkun vaxta- og barnabóta. Um leið hefur hún búið í haginn í efnahagsmálum og fyrir framtíðina m.a. með því að koma á víðtæku samráði við aðila vinnumarkaðarins, hefja undirbúning rammafjárlaga til fjögurra ára og fjárfesta í rannsóknarsjóðum og grunngerð samfélagsins, með áherslu á samgöngubætur og bætt fjarskiptanet. Tala þurfti máli ÍslandsÞað er engin launung að íslenskir jafnaðarmenn vilja láta reyna á umsókn að Evrópusambandinu og telja að íslenskt launafólk greiði það alltof dýru verði að halda uppi sjálfstæðri örmynt sem skoppar eins og korktappi í ólgusjó alþjóðlegra fjármagnshreyfinga. Fjármagnseigendur geta hugsanlega varið sig en ekki almenningur. Um þessa sýn okkar jafnaðarmanna eru deildar meiningar í röðum annarra stjórnmálaflokka en kannanir bendi til þess að almenningur styðji okkar stefnu í vaxandi mæli. Hver sem niðurstaða þessarar umræðu kann að verða þá breytir það ekki þeirri staðreynd að íslenska krónan er og verður okkar gjaldmiðill enn um hríð. Meðan svo er verðum við að standa vörð um hana. Við Íslendingar sáum ekki fyrir að erlendir kaupahéðnar, sem skeyta hvorki um heiður né sóma, myndu nú á þessu vori sverfa svo skart að gjaldmiðlinum, hagkerfinu og bönkunum að það skapaði hættu fyrir afkomu fjölskyldna og fyrirtækja í landinu. Slíkar atlögur munu endurtaka sig ef við gefum á okkur færi. Þessvegna kom aldrei annað til greina en að ríkisstjórnin stæði þétt með bönkunum á alþjóðavettvangi og talaði ákveðið máli Íslands. Og þessvegna kemur ekki annað til greina en að treysta stoðir fjármálakerfisins til framtíðar. Ekki vegna þess að það þurfi að verja eigendur bankanna - eins og sumir vilja vera láta - heldur vegna hins að ef leiðir bankanna að lánsfé lokast þá eru þeir heldur ekki í stakk búnir til að veita einstaklingum og fyrirtækjum þá lánafyrirgreiðslu sem öllu máli skiptir fyrir vöxt og viðgang samfélagsins. Einn góður kosturÁ þessu vori brýnir maísólin okkur öll til einingar á erfiðum tímum. Samhent sókn gegn verðbólgu er brýnasta verkefni okkar allra. Enginn græðir á verðbólgu, hér eru allir með í tapinu og þurfa allir að leggja sitt af mörkum ef sigur á að nást. Með samstilltu átaki undir forystu Alþýðusambands Íslands tókst að berja verðbólguna niður árið 2001. Nú þurfum við að gera slíkt hið sama. Ríkisstjórnin, sveitarfélögin, seljendur vöru og þjónustu, Íslendingar allir, eiga einn góðan kost sem er að berjast gegn verðbólgunni og kveða hana hratt niður. Það er samstaða sem skilar sterkara samfélagi. Samfylkingin - jafnaðarflokkur Íslands sendir samstöðukveðju til verkalýðshreyfingarinnar sem á samkomum um land allt horfir í dag til framtíðar en minnist um leið upprunans og þeirra sem ruddu brautina. Verkalýðshreyfingin hefur skilað samfélaginu ómældum ávinningi á fyrri árum með því að veita mikilvæga forystu við aðstæður eins og nú eru uppi. Nú er slík forysta mikils metin og ríkisstjórnin er reiðubúin til samstarfs. Við höfum sögulega kjarasamninga að verja sem byggðu á jöfnuði og réttlæti. Þær hugsjónir verða áfram leiðarljós okkar jafnaðarmanna í þeim ögrandi verkefnum sem framundan eru.Höfundur er formaður Samfylkingarinnar.
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun