Jafnréttisbaráttan gangi líka út á að gefa körlum tækifæri Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 7. nóvember 2025 08:59 Hanna Birna Kristjánsdóttir á heimsþingi kvenleiðtoga árið 2020. Vísir/Vilhelm Heimsþing kvenleiðtoga fer fram í Hörpu í áttunda sinn í næstu viku. Þótt þátttakendur verði langflestir konur hvaðanæva að úr heiminum, þá verður sérstök áhersla á þátttöku á karla og drengja í ár. Það er mikilvægt að þeirra rödd og hagsmunir gleymist ekki í jafnréttisbaráttunni að sögn stjórnarformanns ráðstefnunnar. Bakslag í jafnréttismálum sé áhyggjuefni á heimsvísu, þótt staðan sé mun betri hér á landi en annars staðar. Hanna Birna Kristjánsdóttir er stofnandi þingsins og stjórnarformaður Samtaka kvenleiðtoga sem heldur þingið. Í viðtali við Bítið á Bylgjunni í morgun var Hanna Birna spurð hvort það væri enn nauðsynlegt að halda þing af þessum toga. Bakslag víða, meðal annars í Bandaríkjunum „Það er mjög mikil þörf. Þetta er er auðvitað alþjóðlegt þing þar sem saman koma fimm hundruð leiðtogar frá sjötíu löndum. Þó að umhverfið sé íslenskt, þá er umræðan alþjóðleg, og það er svo sannarlega þörf á því núna. Ef þú lítur alþjóðlega á verkefnið jafnréttismál þá hefur orðið bakslag, þó að við séum ekki að finna fyrir því hér á landi í neinum sambærilegum mæli og annars staðar,“ segir Hanna Birna. Til að mynda þurfi ekki að líta lengra en til Bandaríkjanna til að sjá að þar sé að eiga sér stað „ákveðin breytt afstaða gagnvart því hvernig konur geta sótt fram og eiga að sækja fram,“ nefnir Hanna Birna sem dæmi. Í mörgum öðrum ríkjum séu konur á þeim stað að mega ekki vinna ákveðin störf, fái ekki að sækja nám og megi jafnvel ekki eiga eignir. Mikill áhugi sé fyrir þinginu á hverju ári og í hvert sinn séu öll sæti full. Þótt ekki sé skortur á kvenleiðtogum á Íslandi, þá sé staðan sú á heimsvísu að aðeins 13% forseta og forsætisráðherra í heiminum konur, ráðherrar 22% og þinkonur 27% svo dæmi séu tekin. Þá sé aðeins 10% af stærstu fyrirtækjum í heimi stýrt af konum. Karlar eigi fullt erindi í jafnréttisbaráttunni Þá bendir Hanna Birna á að þær hugmyndir um ólík hlutverk kynjanna, og rótgrónar og menningarlegar væntingar til þeirra, eigi ekkert síður við um karla. Samfélagslega ríkjandi viðhorf til þess hvað karlar eigi að gera megi ekki gleymast í jafnréttisbaráttunni. „Körlum er ætlað það hlutverk að sjá fyrir fjölskyldunni, vera sterkir í ákveðnum aðstæðum, ekkert endilega að hugsa um börnin sín, sannarlega ekki að vera heima hjá þeim, þó svo að allar rannsóknir sýni að karlmenn hafa alveg jafn mikinn áhuga á því og konur, þá ætlast samfélagið til annarra hluta. Og svo ætlast það til að við séum umhyggjusamar og sinnum ákveðnum „mýkri málum,“ þannig það eru þessi viðhorf,“ segir Hanna Birna. Árangurinn sem náðst hafi á Íslandi sé ekki síður vegna þess að víðtæk samstaða hafi ríkt um jafnréttismál í samfélaginu, óháð kyni, stöðu eða pólitík. Bakslagið sem nú sé að eiga sér stað alþjóðlega felist hins vegar einnig í því, að karlar og drengir upplifi að þeir hafi verið skildir eftir. Upplifi að þeim sé ógnað „Rannsóknir sýna að körlum finnst hluti af þessari baráttu ógnandi gangvart þeim. Það er eitthvað sem við þurfum að horfast í augu við og við verðum að reyna að átta okkur á því vegna þess að jafnréttisbaráttan gengur líka út á það að gefa karlinum tækifæri til að vera eins og hann vill.“ Árangur Íslands í jafnréttisbaráttunni sé líka körlum að þakka. Ekkert land í heiminum hafi komist jafn langt í því að loka hinu svokallaða kynjabili og Ísland. Það hefði ekki áunnist nema með þátttöku alls samfélagsins. Á þinginu í ár verði sérstök áhersla á karla og drengi. „Á afstöðu þeirra og mikilvægi þess að þeir móti líka umræðuna og taki þátt í henni og skynji hvað þetta er líka mikilvægt fyrir þá til að hafa frelsi til að velja í sínu eigin lífi, og þá erum við með mjög marga og mjög flotta fyrirlesara og þátttakendur sem eru karlmenn,“ segir Hanna Birna. Jafnréttismál Heimsþing kvenleiðtoga Mest lesið Vaktin: Klofinn dómur en Albert sýknaður Innlent Grunaði strax að kveikt hefði verið í bílnum hans Innlent Segir fæðingarorlofskerfið meingallað: „Ótrúlegt að þetta hafi viðgengist í svona langan tíma“ Innlent Nú hægt að aka nýja leið af flugvallarsvæðinu Innlent „Við erum með stórt sár á sálinni“ Innlent Friðuð Árbæjarstífla fái nýtt útlit og verði „upplifunarbrú“ Innlent Kristrún og Rutte boða til blaðamannafundar Innlent Átta ára fangelsi fyrir að skipuleggja fjöldamorð á Eurovision Erlent Makar Bandaríkjamanna handteknir í dvalarleyfisviðtölum Erlent Að minnsta kosti 44 látnir og 280 saknað Erlent Fleiri fréttir Heljarinnar verðmunur á sömu flugferðinni Lýsti Íslandi sem „augum og eyrum“ Nató Vaktin: Klofinn dómur en Albert sýknaður Grunaði strax að kveikt hefði verið í bílnum hans Bein útsending: Staða fæðuöryggis á Íslandi Kristrún og Rutte boða til blaðamannafundar Veginum lokað milli Skaftafells og Jökulsárlóns vegna veðurs Íslandsheimsókn þegar uppi er flókin og erfið staða í NATO Nú hægt að aka nýja leið af flugvallarsvæðinu Gæti þýtt aukna viðveru NATO hér á landi Milljarðauppbygging í Helguvík og verðbólgan hjaðnar Vilja að borgin selji Carbfix og bílastæðahúsin Ritstjóri Mosfellings vill leiða lista Sjálfstæðismanna Tíu milljarða fjárfesting í Helguvíkurhöfn vegna NATO Friðuð Árbæjarstífla fái nýtt útlit og verði „upplifunarbrú“ Vill fá svör um málsmeðferðartíma úrskurðarnefndar Fundar með Kristrúnu, Þorgerði og þingmönnum á Íslandi í dag Tugir á bráðamóttökuna á dag vegna hálku Framsóknarmenn boða til blaðamannafundar Segir fæðingarorlofskerfið meingallað: „Ótrúlegt að þetta hafi viðgengist í svona langan tíma“ Ákall íbúa leiðir til enn minni þéttingar í Grafarvogi Lögmannafélagið aðhefst ekki Allir Grindvíkingar fái að kjósa í Grindavík Stjórn RÚV vill vísa Ísraelum úr Eurovision Mjófirðingar segja laxeldi geta lyft byggðinni snöggt „Við erum með stórt sár á sálinni“ Grindvíkingar fá orðið, hálkuslys og frestun barneigna „Það er búið að vera steinpakkað“ Þakkar fjölmiðlaumfjöllun að grænt ljós fékkst „Fullkomið hneyksli“ ef Alþingi veitti Daða Má skattlagningarvald Sjá meira
Hanna Birna Kristjánsdóttir er stofnandi þingsins og stjórnarformaður Samtaka kvenleiðtoga sem heldur þingið. Í viðtali við Bítið á Bylgjunni í morgun var Hanna Birna spurð hvort það væri enn nauðsynlegt að halda þing af þessum toga. Bakslag víða, meðal annars í Bandaríkjunum „Það er mjög mikil þörf. Þetta er er auðvitað alþjóðlegt þing þar sem saman koma fimm hundruð leiðtogar frá sjötíu löndum. Þó að umhverfið sé íslenskt, þá er umræðan alþjóðleg, og það er svo sannarlega þörf á því núna. Ef þú lítur alþjóðlega á verkefnið jafnréttismál þá hefur orðið bakslag, þó að við séum ekki að finna fyrir því hér á landi í neinum sambærilegum mæli og annars staðar,“ segir Hanna Birna. Til að mynda þurfi ekki að líta lengra en til Bandaríkjanna til að sjá að þar sé að eiga sér stað „ákveðin breytt afstaða gagnvart því hvernig konur geta sótt fram og eiga að sækja fram,“ nefnir Hanna Birna sem dæmi. Í mörgum öðrum ríkjum séu konur á þeim stað að mega ekki vinna ákveðin störf, fái ekki að sækja nám og megi jafnvel ekki eiga eignir. Mikill áhugi sé fyrir þinginu á hverju ári og í hvert sinn séu öll sæti full. Þótt ekki sé skortur á kvenleiðtogum á Íslandi, þá sé staðan sú á heimsvísu að aðeins 13% forseta og forsætisráðherra í heiminum konur, ráðherrar 22% og þinkonur 27% svo dæmi séu tekin. Þá sé aðeins 10% af stærstu fyrirtækjum í heimi stýrt af konum. Karlar eigi fullt erindi í jafnréttisbaráttunni Þá bendir Hanna Birna á að þær hugmyndir um ólík hlutverk kynjanna, og rótgrónar og menningarlegar væntingar til þeirra, eigi ekkert síður við um karla. Samfélagslega ríkjandi viðhorf til þess hvað karlar eigi að gera megi ekki gleymast í jafnréttisbaráttunni. „Körlum er ætlað það hlutverk að sjá fyrir fjölskyldunni, vera sterkir í ákveðnum aðstæðum, ekkert endilega að hugsa um börnin sín, sannarlega ekki að vera heima hjá þeim, þó svo að allar rannsóknir sýni að karlmenn hafa alveg jafn mikinn áhuga á því og konur, þá ætlast samfélagið til annarra hluta. Og svo ætlast það til að við séum umhyggjusamar og sinnum ákveðnum „mýkri málum,“ þannig það eru þessi viðhorf,“ segir Hanna Birna. Árangurinn sem náðst hafi á Íslandi sé ekki síður vegna þess að víðtæk samstaða hafi ríkt um jafnréttismál í samfélaginu, óháð kyni, stöðu eða pólitík. Bakslagið sem nú sé að eiga sér stað alþjóðlega felist hins vegar einnig í því, að karlar og drengir upplifi að þeir hafi verið skildir eftir. Upplifi að þeim sé ógnað „Rannsóknir sýna að körlum finnst hluti af þessari baráttu ógnandi gangvart þeim. Það er eitthvað sem við þurfum að horfast í augu við og við verðum að reyna að átta okkur á því vegna þess að jafnréttisbaráttan gengur líka út á það að gefa karlinum tækifæri til að vera eins og hann vill.“ Árangur Íslands í jafnréttisbaráttunni sé líka körlum að þakka. Ekkert land í heiminum hafi komist jafn langt í því að loka hinu svokallaða kynjabili og Ísland. Það hefði ekki áunnist nema með þátttöku alls samfélagsins. Á þinginu í ár verði sérstök áhersla á karla og drengi. „Á afstöðu þeirra og mikilvægi þess að þeir móti líka umræðuna og taki þátt í henni og skynji hvað þetta er líka mikilvægt fyrir þá til að hafa frelsi til að velja í sínu eigin lífi, og þá erum við með mjög marga og mjög flotta fyrirlesara og þátttakendur sem eru karlmenn,“ segir Hanna Birna.
Jafnréttismál Heimsþing kvenleiðtoga Mest lesið Vaktin: Klofinn dómur en Albert sýknaður Innlent Grunaði strax að kveikt hefði verið í bílnum hans Innlent Segir fæðingarorlofskerfið meingallað: „Ótrúlegt að þetta hafi viðgengist í svona langan tíma“ Innlent Nú hægt að aka nýja leið af flugvallarsvæðinu Innlent „Við erum með stórt sár á sálinni“ Innlent Friðuð Árbæjarstífla fái nýtt útlit og verði „upplifunarbrú“ Innlent Kristrún og Rutte boða til blaðamannafundar Innlent Átta ára fangelsi fyrir að skipuleggja fjöldamorð á Eurovision Erlent Makar Bandaríkjamanna handteknir í dvalarleyfisviðtölum Erlent Að minnsta kosti 44 látnir og 280 saknað Erlent Fleiri fréttir Heljarinnar verðmunur á sömu flugferðinni Lýsti Íslandi sem „augum og eyrum“ Nató Vaktin: Klofinn dómur en Albert sýknaður Grunaði strax að kveikt hefði verið í bílnum hans Bein útsending: Staða fæðuöryggis á Íslandi Kristrún og Rutte boða til blaðamannafundar Veginum lokað milli Skaftafells og Jökulsárlóns vegna veðurs Íslandsheimsókn þegar uppi er flókin og erfið staða í NATO Nú hægt að aka nýja leið af flugvallarsvæðinu Gæti þýtt aukna viðveru NATO hér á landi Milljarðauppbygging í Helguvík og verðbólgan hjaðnar Vilja að borgin selji Carbfix og bílastæðahúsin Ritstjóri Mosfellings vill leiða lista Sjálfstæðismanna Tíu milljarða fjárfesting í Helguvíkurhöfn vegna NATO Friðuð Árbæjarstífla fái nýtt útlit og verði „upplifunarbrú“ Vill fá svör um málsmeðferðartíma úrskurðarnefndar Fundar með Kristrúnu, Þorgerði og þingmönnum á Íslandi í dag Tugir á bráðamóttökuna á dag vegna hálku Framsóknarmenn boða til blaðamannafundar Segir fæðingarorlofskerfið meingallað: „Ótrúlegt að þetta hafi viðgengist í svona langan tíma“ Ákall íbúa leiðir til enn minni þéttingar í Grafarvogi Lögmannafélagið aðhefst ekki Allir Grindvíkingar fái að kjósa í Grindavík Stjórn RÚV vill vísa Ísraelum úr Eurovision Mjófirðingar segja laxeldi geta lyft byggðinni snöggt „Við erum með stórt sár á sálinni“ Grindvíkingar fá orðið, hálkuslys og frestun barneigna „Það er búið að vera steinpakkað“ Þakkar fjölmiðlaumfjöllun að grænt ljós fékkst „Fullkomið hneyksli“ ef Alþingi veitti Daða Má skattlagningarvald Sjá meira
Segir fæðingarorlofskerfið meingallað: „Ótrúlegt að þetta hafi viðgengist í svona langan tíma“ Innlent
Segir fæðingarorlofskerfið meingallað: „Ótrúlegt að þetta hafi viðgengist í svona langan tíma“ Innlent