Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar 8. júlí 2025 17:03 Úr ræðustól Alþingis heyrast oft og iðulega þessa dagana upphrópanir um 26 sveitarfélög. Gjarnan í þeim stíl að talað er í hástöfum um þessi TUTTUGU OG SEX SVEITARFÉLÖG. Þessu er svo gjarnan fylgt eftir með upptalning á téðum sveitarfélögum. Af málþófi minnihlutans má skilja að margt sé enn órætt í veiðigjaldaumræðunni. Samt kjósa stjórnarandstæðingar að hanga nær eingöngu í sömu ræðunum þar sem lesið er upp úr sömu umsögnunum. Aftur og aftur og aftur. Í hvert sinn sem upptalningin á sveitarfélögunum byrjar, sperri ég eyrun. Bíð eftir að heyra minnst á mitt sveitarfélag, Múlaþing. Þetta geri ég ekki vegna þess að mér finnist svo merkilegt að heyra minnst á sveitarfélagið mitt, heldur vegna þess að þetta stingur mig í hvert einasta skipti. Ég veit nefnilega að í Múlaþingi eru engar af þeim útgerðum sem greiða nær allt veiðigjaldið. Ég veit líka að málið er þannig vaxið að afslátturinn sem skrifaður er inn í frumvarpið gagnast vel þeim fáu útgerðum sem eftir eru í sveitarfélaginu. Hagsmunagæslan er víða Í málefnasamningi Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins í sveitarstjórn Múlaþings kemur fram að flokkarnir ætli að beita sér fyrir bættum samgöngum og almennt stuðla að góðum innviðum. Það skýtur því skökku við að setja sig upp á móti máli sem hefur það beinlínis að markmiði að byggja upp innviði um land allt. Í umsögn meirihluta byggðaráðs Múlaþings er talað á almennan máta um þá vankanta sem minnihluti Alþingis og samtök sjávarútvegssveitarfélaga hafa bent á. Þar skortir tilfinnanlega hnitmiðaða gagnrýni þar sem bein áhrif á sveitarfélagið eru dregin fram. Málið er að áhrifin á sveitarfélagið verða lítil sem engin, nema þá helst í formi nauðsynlegra og löngu tímabærra innviðauppbyggingar. Það kemur manni því spánskt fyrir sjónir að sjá meirihlutann setja sig upp á móti því. Sama meirihluta og gerði málefnasamning um að stuðla að einmitt þessu. Sveitarfélagið notar meðal annars skýrslu sem KPMG gerði fyrir samtök sjávarútvegssveitarfélaga sem rök í umsögn sinni. Greinagerðin er keypt af sveitarfélögunum og ber þess merki. Á fyrstu síðunni hefur KPMG meira að segja gert mikinn fyrirvara við niðurstöðu skýrslunnar. Þá talar sveitarfélagið um skort á greiningarvinnu fyrir frumvarpið í umsögn sinni þó staðreyndin sé sú að aldrei hafa verið lögð fram eins ítarleg gögn og gerðar eins mikilar greiningar við breytingar á lögum um veiðigjöld. Grímulaus hagsmunagæsla meirihluta sveitarstjórnar Múlaþings blasir við manni þegar umsögnin er lesin. Minnihluti í meirihluta Þegar málin eru skoðuð frekar ætti þetta kannski ekki að koma neinum á óvart því þeir flokkar sem eru í minnihluta Alþingis og standa þessa dagana í maraþon málþófi gegn frumvarpinu eru einmitt í meirihluta í langflestum þeirra sveitarfélaga sem sendu inn neikvæða umsögn. Það á einnig við í Múlaþingi. Þar stendur meirihluti sveitarstjórnar vörð um baráttumál minnihluta Alþingis þrátt fyrir að það fari þvert gegn hagsmunum nærsamfélags þeirra. Samfélagsins sem þau ættu að vera að vinna fyrir þegar þau sitja í sveitastjórn. En svona getur þetta orðið þegar fólk telur það heilaga skyldu sína að verja ákveðna hagsmuni. Við sjáum það vel í þinginu, þar sem þessir sömu einstaklingar hafa nú slegið Íslandsmet í málþófi. Þessir sömu einstaklingar væru vanhæfir vegna beinna hagsmunatengsla ef sömu reglur giltu á Alþingi og í sveitastjórnum. Raunveruleg áhrif á Múlaþing Ég hitti íbúa frá Djúpavogi á dögunum sem sagði: ,,Þið gefið ykkur EKKI með þetta mál, veiðigjöldin ERU nefnilega byggðamál!“ Skilaboðin frá samfélaginu eru skýr og íbúar sjá í gegnum rykið sem verið er að þyrla upp. Minnihluti Múlaþings sendi einnig inn umsögn um málið. Þar er komist nokkuð vel að kjarna málsins: ,,... Við beinum því jafnframt til ríkisstjórnarinnar að fjármagnið sem með þessu fæst verði sett í innviðauppbyggingu á landsbyggðinni enda koma gjöldin að mestu leyti frá fyrirtækjum á landsbyggðinni..... beinir hagsmunir Múlaþings í þessu máli eru litlir þar sem áhrif á þá sjávarútvegsstarfsemi sem eftir er innan sveitarfélagsins eru lítil. Má deila um hvort Múlaþing þyrfti yfir höfuð að skila inn umsögn. Þar sem stórútgerðin hefur ítrekað rústað sjávarútvegsstarfsemi í sjávarplássum Múlaþings er erfitt að sjá hvata sveitarfélagsins til þess að leggjast gegn því að sama útgerðin greiði sanngjarnt gjald til innviðauppbyggingar landsins. Það hljómar eins og pólitískur forarpyttur.“ Stjórnaraðstaðan á Alþingi vitnar af einhverjum ástæðum aldrei í þessa umsögn. Innan sveitarfélaganna eiga veiðigjöldin ekki að snúast um hagsmuni fárra heldur almannahag og þegar öllu er á botninn hvolft þá snýst þetta mál um takmarkaða auðlind sem er í sameign þjóðarinnar. Fyrir afnot af henni á að greiða réttlátt gjald. Höfundur er sitjandi varaþingmaður Viðreisnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Viðreisn Breytingar á veiðigjöldum Alþingi Múlaþing Mest lesið Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Skoðun Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir skrifar Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir skrifar Skoðun Örorkubyrði og örorkuframlag lífeyrissjóða Björgvin Jón Bjarnason skrifar Skoðun Komið gott! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Hvernig hugsar þú um hreint vatn? Lovísa Árnadóttir skrifar Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Blóðmerar - skeytingarleysi hinna þriggja valda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson skrifar Skoðun Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Sjá meira
Úr ræðustól Alþingis heyrast oft og iðulega þessa dagana upphrópanir um 26 sveitarfélög. Gjarnan í þeim stíl að talað er í hástöfum um þessi TUTTUGU OG SEX SVEITARFÉLÖG. Þessu er svo gjarnan fylgt eftir með upptalning á téðum sveitarfélögum. Af málþófi minnihlutans má skilja að margt sé enn órætt í veiðigjaldaumræðunni. Samt kjósa stjórnarandstæðingar að hanga nær eingöngu í sömu ræðunum þar sem lesið er upp úr sömu umsögnunum. Aftur og aftur og aftur. Í hvert sinn sem upptalningin á sveitarfélögunum byrjar, sperri ég eyrun. Bíð eftir að heyra minnst á mitt sveitarfélag, Múlaþing. Þetta geri ég ekki vegna þess að mér finnist svo merkilegt að heyra minnst á sveitarfélagið mitt, heldur vegna þess að þetta stingur mig í hvert einasta skipti. Ég veit nefnilega að í Múlaþingi eru engar af þeim útgerðum sem greiða nær allt veiðigjaldið. Ég veit líka að málið er þannig vaxið að afslátturinn sem skrifaður er inn í frumvarpið gagnast vel þeim fáu útgerðum sem eftir eru í sveitarfélaginu. Hagsmunagæslan er víða Í málefnasamningi Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins í sveitarstjórn Múlaþings kemur fram að flokkarnir ætli að beita sér fyrir bættum samgöngum og almennt stuðla að góðum innviðum. Það skýtur því skökku við að setja sig upp á móti máli sem hefur það beinlínis að markmiði að byggja upp innviði um land allt. Í umsögn meirihluta byggðaráðs Múlaþings er talað á almennan máta um þá vankanta sem minnihluti Alþingis og samtök sjávarútvegssveitarfélaga hafa bent á. Þar skortir tilfinnanlega hnitmiðaða gagnrýni þar sem bein áhrif á sveitarfélagið eru dregin fram. Málið er að áhrifin á sveitarfélagið verða lítil sem engin, nema þá helst í formi nauðsynlegra og löngu tímabærra innviðauppbyggingar. Það kemur manni því spánskt fyrir sjónir að sjá meirihlutann setja sig upp á móti því. Sama meirihluta og gerði málefnasamning um að stuðla að einmitt þessu. Sveitarfélagið notar meðal annars skýrslu sem KPMG gerði fyrir samtök sjávarútvegssveitarfélaga sem rök í umsögn sinni. Greinagerðin er keypt af sveitarfélögunum og ber þess merki. Á fyrstu síðunni hefur KPMG meira að segja gert mikinn fyrirvara við niðurstöðu skýrslunnar. Þá talar sveitarfélagið um skort á greiningarvinnu fyrir frumvarpið í umsögn sinni þó staðreyndin sé sú að aldrei hafa verið lögð fram eins ítarleg gögn og gerðar eins mikilar greiningar við breytingar á lögum um veiðigjöld. Grímulaus hagsmunagæsla meirihluta sveitarstjórnar Múlaþings blasir við manni þegar umsögnin er lesin. Minnihluti í meirihluta Þegar málin eru skoðuð frekar ætti þetta kannski ekki að koma neinum á óvart því þeir flokkar sem eru í minnihluta Alþingis og standa þessa dagana í maraþon málþófi gegn frumvarpinu eru einmitt í meirihluta í langflestum þeirra sveitarfélaga sem sendu inn neikvæða umsögn. Það á einnig við í Múlaþingi. Þar stendur meirihluti sveitarstjórnar vörð um baráttumál minnihluta Alþingis þrátt fyrir að það fari þvert gegn hagsmunum nærsamfélags þeirra. Samfélagsins sem þau ættu að vera að vinna fyrir þegar þau sitja í sveitastjórn. En svona getur þetta orðið þegar fólk telur það heilaga skyldu sína að verja ákveðna hagsmuni. Við sjáum það vel í þinginu, þar sem þessir sömu einstaklingar hafa nú slegið Íslandsmet í málþófi. Þessir sömu einstaklingar væru vanhæfir vegna beinna hagsmunatengsla ef sömu reglur giltu á Alþingi og í sveitastjórnum. Raunveruleg áhrif á Múlaþing Ég hitti íbúa frá Djúpavogi á dögunum sem sagði: ,,Þið gefið ykkur EKKI með þetta mál, veiðigjöldin ERU nefnilega byggðamál!“ Skilaboðin frá samfélaginu eru skýr og íbúar sjá í gegnum rykið sem verið er að þyrla upp. Minnihluti Múlaþings sendi einnig inn umsögn um málið. Þar er komist nokkuð vel að kjarna málsins: ,,... Við beinum því jafnframt til ríkisstjórnarinnar að fjármagnið sem með þessu fæst verði sett í innviðauppbyggingu á landsbyggðinni enda koma gjöldin að mestu leyti frá fyrirtækjum á landsbyggðinni..... beinir hagsmunir Múlaþings í þessu máli eru litlir þar sem áhrif á þá sjávarútvegsstarfsemi sem eftir er innan sveitarfélagsins eru lítil. Má deila um hvort Múlaþing þyrfti yfir höfuð að skila inn umsögn. Þar sem stórútgerðin hefur ítrekað rústað sjávarútvegsstarfsemi í sjávarplássum Múlaþings er erfitt að sjá hvata sveitarfélagsins til þess að leggjast gegn því að sama útgerðin greiði sanngjarnt gjald til innviðauppbyggingar landsins. Það hljómar eins og pólitískur forarpyttur.“ Stjórnaraðstaðan á Alþingi vitnar af einhverjum ástæðum aldrei í þessa umsögn. Innan sveitarfélaganna eiga veiðigjöldin ekki að snúast um hagsmuni fárra heldur almannahag og þegar öllu er á botninn hvolft þá snýst þetta mál um takmarkaða auðlind sem er í sameign þjóðarinnar. Fyrir afnot af henni á að greiða réttlátt gjald. Höfundur er sitjandi varaþingmaður Viðreisnar.
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar