Á Sjálfstæðisflokkurinn sér viðreisnar von? Ole Anton Bieltvedt skrifar 14. febrúar 2025 16:03 Í eina tíð var helzta slagorð Sjálfstæðisflokksins „stétt-með-stétt“. Þetta var meira en slagorð. Þetta var stefnumörkun, sem var í heiðri höfð og framkvæmd, leiðarljós, sem forustumenn flokksins lögðu sig fram um að fylgja. Framámmenn flokksins og þingmenn höfðu hinn margvísilegasta bakgrunn; komu úr öllum stéttum og þjóðfélagshópum. Flokkurinn hafði 35-40% fylgi. Var þjóðarflokkur. Þegar ég flutti til Þýzkalands 1989, vann Sjálfstæðisflokkurinn með svipaðri stefnumörkun og Kristilegi demókrataflokkurinn þar. Þetta voru nánast eins og systraflokkar. Þegar ég kom til baka, 27 árum síðar, sýndist mér Sjálfstæðisflokkurinn nokkuð eða mikið vera kominn inn á svið AfD, Alternative für Deutschland, sem er þýzkur hægri þjóðernis- og öfgaflokkur. Meðal aðdáenda/vina AfD eru menn eins og Elon Musk og Trump. 1929 höfðu Lýðræðisflokkurinn og Íhaldsflokkurinn sameinast og myndað Sjálfstæðisflokkinn. Þar varð til fjölbreytileg, frjó, marglit og krafmikil blanda. Þegar ég kom heim 2016, virtist Íhaldsflokkurinn einn vera eftir. Þjóðernis- og íhaldsarmurinn hafði tekið öll völd og hrakið frjálslynt og víðsýnt fólk úr flokknum. Fylgið var nánast hrunið. Í stað þess að elta AfD-sinna, eða reyna að halda þeim innan Kristilegra demókrata, færði Angela Merkel flokkinn meira inn á miðjuna, í átt frá íhaldi og þjóðernishyggju, í átt að aukinni fjáls- og alþjóðahyggju, umburðarlyndi og mannúð gagnvart mönnum og málleysingjum, virðingu við umhverfið og jörðina, fylgdi fólkinu og þörfum þess, fór til vinstri, inn á svið aukinnar umhverfisbaráttu - baráttu fyrir jörðinni - og beitti sér m.a. fyrir því, að kjarnorkuverum yrði lokað, sem hafði verið dæmigert baráttumál vinstri manna. Þannig sýndi Merkel í verki, að Kristilegir demókratar væru lifandi afl, sem brást við og breytti sér skv. þróun mála og vilja og þörfum manna. Enda héldu Kristilegir demókratar þjóðarfylgi í Þýzkalandi, 30-40%. Bezta dæmið um einangrunar- og afdalahyggju Sjálfstæðismanna er, að flokkurinn er á móti nánara samstarfi Evrópuþjóða, fullri aðild að ESB og upptöku Evrunnar. Forðast að ræða það. Í þessu sambandi má spyrja, hvað orðið hafi um skilning, þroska og stjórnmálalega sýn forystu Sjálfstæðisflokksins, frjálsræði og víðsýni hennar, sem þó er skipuð ungu og, að sjá, álitlegu og hæfileikaríku fólki? Skilur það ekki, að álfan okkar, Evrópa, mun ekki geta staðið af sér áskoranir og ógnir langrar framtíðar, nema sameinuð, elfd og samstillt? Árið 2100 verða Evrópubúar ekki nema um 4% af jarðarbúum. Skilur það ekki, að velferð, menning og öryggi barnanna okkar og barna þeirra er í húfi? Skilur það ekki, að við erum nú þegar komin 80% í ESB, í gegnum EES-samninginn og þátttöku í Schengen, og erum búin að undirgangast að taka upp og hlíta reglugerðum og lögum ESB á fjölmörgum sviðum, í öllum málum hins sameiginlega evrópska markaðar, án þess þó að hafa nokkra aðkomu að gerð og setningu þeirra? Skilur það ekki, að með því, að taka skrefið til fulls, ganga 100% í ESB, fengjum við okkar eiginn kommissar (ráðherra) hjá ESB, eins og allar aðrar aðildarþjóðir - hver hefur aðeins einn - 6 þingmenn á Evrópuþingið og fullt neitunarvald gagnvart nýjum lögum og öllum meiriháttar ákvörðunum sambandsins, og, gætum þannig tekið þátt í allri evrópskri stefnumótun og lagasetningu? Þetta fólk skilur greinilega ekki þá merkingu „sjálfstæðis“, sem Bjarni Benediktsson, eldri, skilgreindi svo vel í áramótaræðu fyrir meira en hálfri öld: „Við eigum þess vegna ekki að óttast samvinnu við aðra, heldur sækjast eftir henni til að bæta landið og lífskjör fólksins, sem í því býr“. Sjálfstæði nútímans byggist á skilningi á því, að fyrsta stig þess er efnahagslegt sjálfstæði, sem um leið er forsenda fyrir frekari stigum sjálfstæðis, en það næst aðeins með mikilli samvinnu, nánum samskiptum og viðskiptum við önnur ríki, einkum systra- og bræðaþjóðir, Evrópuríkin, en ekki á grundvelli einangrunarhugmynda og afdalahyggju. Það er líka raunalegt, hörmungarsaga, að forystumenn Sjálfstæðisflokksins skuli ekki hafa skilið, hvílíkt ólánstól íslenzka krónan er. Fyrir hundrað árum höfðu íslenzka krónan og sú danska sama verðgildi; ein íslenzk króna hafði sama verðgildi og ein dönsk. Í dag er verðgildi íslenzku krónunnar komið niður í brot úr einum dönskum eyri, en sú danska heldur sér uppi á Evrunni, með beintenginu við hana. Þessi hrikalega þróun og botnlaust hrap íslenzku krónunnar hefur svo leitt til þess, að hér hafa vextir verið margfalt hærri en í öðrum evrópskum löndum, sem m.a. hefur þýtt, að íbúðarkaupendur hér hafa þurft að greiða íbúðir sínar 3,5-4 sinnum, með vöxtum, á sama tíma og nágrannar okkar á meginlandinu, með stöðuga og traustan galdmiðil, Evruna, hafa ekki þurft að greiða sína íbúð nema 1,5 sinnum. Enn eitt svið, þar sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur algjörlega sofið á verðinum, er dýra-, náttúru- og umhverfisvernd. Vernd jarðarinnar. Skilja forustumenn flokksins ekki, að við eigum bara eina jörð!? Það er með ólíkindum, að það unga fólk, sem leiðir flokkinn, skuli vera blint fyrir því, að vernd jarðar – lofts, láðs og lagar – er langstærsta mál okkar tíma. Það er vart von til þess, að það fólk, sem hefur keyrt Sjálfstæðisflokkinn út í skurð, get reist hann við. Þar þurfa nýir, frjóir og óspilltir kraftar að koma til. Ný hugsun og sýn, ásamt með víðtækri og margbreytilegri reynslu úr atvinnulífi og félagasstarfi, frjálslynd, sveigjanleg og umburðarlynd nálgun er það eina, sem gæti tryggt farsæla endurreisn Sjálfstæðisflokksins. Hér lít ég helzt til Guðrúnar Hasteinsdóttur. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Sjálfstæðisflokkurinn Landsfundur Sjálfstæðisflokksins 2025 Mest lesið Halldór 24.05.2025 Halldór #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson Skoðun Nú þurfa foreldrar að vera hugrakkir Jón Pétur Zimsen Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Skoðun Skoðun #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Sjá meira
Í eina tíð var helzta slagorð Sjálfstæðisflokksins „stétt-með-stétt“. Þetta var meira en slagorð. Þetta var stefnumörkun, sem var í heiðri höfð og framkvæmd, leiðarljós, sem forustumenn flokksins lögðu sig fram um að fylgja. Framámmenn flokksins og þingmenn höfðu hinn margvísilegasta bakgrunn; komu úr öllum stéttum og þjóðfélagshópum. Flokkurinn hafði 35-40% fylgi. Var þjóðarflokkur. Þegar ég flutti til Þýzkalands 1989, vann Sjálfstæðisflokkurinn með svipaðri stefnumörkun og Kristilegi demókrataflokkurinn þar. Þetta voru nánast eins og systraflokkar. Þegar ég kom til baka, 27 árum síðar, sýndist mér Sjálfstæðisflokkurinn nokkuð eða mikið vera kominn inn á svið AfD, Alternative für Deutschland, sem er þýzkur hægri þjóðernis- og öfgaflokkur. Meðal aðdáenda/vina AfD eru menn eins og Elon Musk og Trump. 1929 höfðu Lýðræðisflokkurinn og Íhaldsflokkurinn sameinast og myndað Sjálfstæðisflokkinn. Þar varð til fjölbreytileg, frjó, marglit og krafmikil blanda. Þegar ég kom heim 2016, virtist Íhaldsflokkurinn einn vera eftir. Þjóðernis- og íhaldsarmurinn hafði tekið öll völd og hrakið frjálslynt og víðsýnt fólk úr flokknum. Fylgið var nánast hrunið. Í stað þess að elta AfD-sinna, eða reyna að halda þeim innan Kristilegra demókrata, færði Angela Merkel flokkinn meira inn á miðjuna, í átt frá íhaldi og þjóðernishyggju, í átt að aukinni fjáls- og alþjóðahyggju, umburðarlyndi og mannúð gagnvart mönnum og málleysingjum, virðingu við umhverfið og jörðina, fylgdi fólkinu og þörfum þess, fór til vinstri, inn á svið aukinnar umhverfisbaráttu - baráttu fyrir jörðinni - og beitti sér m.a. fyrir því, að kjarnorkuverum yrði lokað, sem hafði verið dæmigert baráttumál vinstri manna. Þannig sýndi Merkel í verki, að Kristilegir demókratar væru lifandi afl, sem brást við og breytti sér skv. þróun mála og vilja og þörfum manna. Enda héldu Kristilegir demókratar þjóðarfylgi í Þýzkalandi, 30-40%. Bezta dæmið um einangrunar- og afdalahyggju Sjálfstæðismanna er, að flokkurinn er á móti nánara samstarfi Evrópuþjóða, fullri aðild að ESB og upptöku Evrunnar. Forðast að ræða það. Í þessu sambandi má spyrja, hvað orðið hafi um skilning, þroska og stjórnmálalega sýn forystu Sjálfstæðisflokksins, frjálsræði og víðsýni hennar, sem þó er skipuð ungu og, að sjá, álitlegu og hæfileikaríku fólki? Skilur það ekki, að álfan okkar, Evrópa, mun ekki geta staðið af sér áskoranir og ógnir langrar framtíðar, nema sameinuð, elfd og samstillt? Árið 2100 verða Evrópubúar ekki nema um 4% af jarðarbúum. Skilur það ekki, að velferð, menning og öryggi barnanna okkar og barna þeirra er í húfi? Skilur það ekki, að við erum nú þegar komin 80% í ESB, í gegnum EES-samninginn og þátttöku í Schengen, og erum búin að undirgangast að taka upp og hlíta reglugerðum og lögum ESB á fjölmörgum sviðum, í öllum málum hins sameiginlega evrópska markaðar, án þess þó að hafa nokkra aðkomu að gerð og setningu þeirra? Skilur það ekki, að með því, að taka skrefið til fulls, ganga 100% í ESB, fengjum við okkar eiginn kommissar (ráðherra) hjá ESB, eins og allar aðrar aðildarþjóðir - hver hefur aðeins einn - 6 þingmenn á Evrópuþingið og fullt neitunarvald gagnvart nýjum lögum og öllum meiriháttar ákvörðunum sambandsins, og, gætum þannig tekið þátt í allri evrópskri stefnumótun og lagasetningu? Þetta fólk skilur greinilega ekki þá merkingu „sjálfstæðis“, sem Bjarni Benediktsson, eldri, skilgreindi svo vel í áramótaræðu fyrir meira en hálfri öld: „Við eigum þess vegna ekki að óttast samvinnu við aðra, heldur sækjast eftir henni til að bæta landið og lífskjör fólksins, sem í því býr“. Sjálfstæði nútímans byggist á skilningi á því, að fyrsta stig þess er efnahagslegt sjálfstæði, sem um leið er forsenda fyrir frekari stigum sjálfstæðis, en það næst aðeins með mikilli samvinnu, nánum samskiptum og viðskiptum við önnur ríki, einkum systra- og bræðaþjóðir, Evrópuríkin, en ekki á grundvelli einangrunarhugmynda og afdalahyggju. Það er líka raunalegt, hörmungarsaga, að forystumenn Sjálfstæðisflokksins skuli ekki hafa skilið, hvílíkt ólánstól íslenzka krónan er. Fyrir hundrað árum höfðu íslenzka krónan og sú danska sama verðgildi; ein íslenzk króna hafði sama verðgildi og ein dönsk. Í dag er verðgildi íslenzku krónunnar komið niður í brot úr einum dönskum eyri, en sú danska heldur sér uppi á Evrunni, með beintenginu við hana. Þessi hrikalega þróun og botnlaust hrap íslenzku krónunnar hefur svo leitt til þess, að hér hafa vextir verið margfalt hærri en í öðrum evrópskum löndum, sem m.a. hefur þýtt, að íbúðarkaupendur hér hafa þurft að greiða íbúðir sínar 3,5-4 sinnum, með vöxtum, á sama tíma og nágrannar okkar á meginlandinu, með stöðuga og traustan galdmiðil, Evruna, hafa ekki þurft að greiða sína íbúð nema 1,5 sinnum. Enn eitt svið, þar sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur algjörlega sofið á verðinum, er dýra-, náttúru- og umhverfisvernd. Vernd jarðarinnar. Skilja forustumenn flokksins ekki, að við eigum bara eina jörð!? Það er með ólíkindum, að það unga fólk, sem leiðir flokkinn, skuli vera blint fyrir því, að vernd jarðar – lofts, láðs og lagar – er langstærsta mál okkar tíma. Það er vart von til þess, að það fólk, sem hefur keyrt Sjálfstæðisflokkinn út í skurð, get reist hann við. Þar þurfa nýir, frjóir og óspilltir kraftar að koma til. Ný hugsun og sýn, ásamt með víðtækri og margbreytilegri reynslu úr atvinnulífi og félagasstarfi, frjálslynd, sveigjanleg og umburðarlynd nálgun er það eina, sem gæti tryggt farsæla endurreisn Sjálfstæðisflokksins. Hér lít ég helzt til Guðrúnar Hasteinsdóttur. Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun