Forvarnir og fyrirmyndir er á ábyrgð okkar allra Arnrún María Magnúsdóttir skrifar 12. desember 2024 13:31 Ég má til með að skrifa þennan pistil, hreinlega miður mín að nú berast fréttir nánast daglega frá hræðilega sorglegum atburðum þar sem fólk er beitt hrottalegu ofbeldi, það lætur lífið í átökum og mannleg samskipti eru engan vegin ekki í lagi. Það er augljóst að brýn þörf er fyrir forvarnir um bætt samskipti. Ég tel að við verðum að byrja strax frá fæðingu barns, þannig nái að verða hluti af menningu okkar. Hvar erum við fullorðna fólkið fyrirmyndir fyrir börn og ungmenni? Hvers vegna fylgjum við ekki reglum? Hvers vegna virðum við ekki umferðareglur, þrátt fyrir að þær séu settar til að vernda líf og heilsu okkar allra? Bara það eitt að „stjórna sér“ undir stýri í bíl virðist vera undantekning frekar en regla. Notkun síma, vímugjafa og annarra efna virðist vera samþykkt hegðun, þrátt fyrir alvarlegar afleiðingar. Umferðareglurnar! Mörg okkar sem erum fædd eftir miðja síðustu öld, byrjuðum að læra umferðareglur, sem sendar voru heim í pósti, þegar við vorum aðeins 3ja ára, samt erum við fullorðin ekki að fara eftir þeim! Ég vildi óska að endurskinsmerki í svartasta skammdeginu væru mest selda tískuvaran, sérstaklega hér á höfuðborgarsvæðinu þar sem snjólaust er æði oft og allt dimmt og mikil umferð. Erum við að hlusta á börn og ungmenni með fullri athygli, án þess að skrolla í símanum á meðan? Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna og Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun, eru til staðar, en birtast oft sem fín loforð á tyllidögum, frekar en reglur sem við erum stolt af að fara eftir. Mín ósk er sú að við íslenska þjóðin sem erum ekki nema tæplega 500þúsund manns verðum framúrskarandi í forvörnum, þar sem við tökum okkur saman hvert og eitt og virðum settar reglur. Börnin okkar þurfa fyrirmyndir sem fylgja reglum og sýna ábyrgð. Ef fullorðnir virða ekki reglur, hvernig getum við krafist þess af börnum og ungmennum? Jólin eru fram undan með „öllu“ því sem sumir telja að þurfi að kaupa, aðrir telja að verði að gera og ennþá fleiri segja að það sé nauðsynlegt að fara, eða bara samkvæmt einhverju sem einhver setti fram einhvern tímann. Hvað er það sem skiptir mestu máli í enda dagsins? Mig langar að þú gefir þér og öðrum þá „jólagjöf“ sem kostar ekki neitt. Að taka börnin sem eitt sinn voru í leikskólanum Brákarborg í Reykjavík, þau eiga þá ósk heitasta að allir fari eftir „Lausnahringnum“ hann sem inniheldur sjö einfaldar reglur í samskiptum sem auðvelt er að tileinka sér. Með því að æfa sig í samskiptum er forvörn út lífið. Lausnahringurinn Stjórna sér – Æfa sjálfstjórn með því að bera ábyrgð á eigin orðum og hegðun, einnig að biðja aðra um slíkt hið sama Skiptast á – Æfa að skiptast á hlutum, tækifærum og skoðunum að allir fái jafnan þátt Stoppa – Æfa að þekkja eigin mörk og virða annarra í samskiptum Knúsa – Æfa að bjóða knús og virða þegar því er hafnað Fyrirgefa – Æfa að fyrirgefa með opnum huga og skilja að mistök eru hluti af samskiptum Hjálpa – Æfa hjálpsemi með því að aðstoða og styrkja eigin seiglu að prófa Vera með/Leika – Æfa að leika sér, njóta samveru með öðrum og styrkja tengsl og geð Sýnum ábyrgð í orðum og gjörðum, sköpum traust og virðingu við náungan. Látum rödd barnanna hljóma. Börnin sem sköpuðu Lausnahringinn, vildu hafa þessar reglur í leikskólanum og síðar í grunnskólanum, að auki óskuðu þau eftir að hann færi á Alþingi. Þessi börn líktu lausnunum við umferðamerki sem allir myndu fara eftir, þannig myndi skapast friður um víða veröld. Rödd þessara barna verður að hljóma áfram og ég hvet þig til að leggja þitt af mörkum. Fræðsla er mikilvægur þáttur í forvörnum, við verðum að kenna börnum og ungmennum að tjá sig, virða mörk og leita sér hjálpar þegar farið er yfir þeirra. Líkt og börn læra hjá slökkviliðinu að hringja í 112, þegar eldur kemur upp, þá tel ég mikilvægt að börn í dag þurfi að vita að þau mega hringja í 112 ef einhver fer yfir mörk þeirra og þau eru hrædd. Að auki er mikilvægt að vita að hægt er að fá hjálp við sjálfstjórn ef einstaklingur ræður ekki við sig. Þetta er ekki spurning um val heldur skyldu okkar gagnvart börnum og framtíðinni. Fræðsla, ekki hræðsla, er að mínu mati mikilvæg til að vinna að samfélagi þar sem virðing og ábyrgð eru grunnstoðir samskipta. Sköpum samfélag þar sem börn geta þroskast á öruggan og virðingarfullan hátt. Með hlýrri kveðju, Arnrún María – Adda leikskólakennariEigandi Samtalið fræðsla ekki hræðsla. www.samtalid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Börn og uppeldi Mest lesið Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Sjá meira
Ég má til með að skrifa þennan pistil, hreinlega miður mín að nú berast fréttir nánast daglega frá hræðilega sorglegum atburðum þar sem fólk er beitt hrottalegu ofbeldi, það lætur lífið í átökum og mannleg samskipti eru engan vegin ekki í lagi. Það er augljóst að brýn þörf er fyrir forvarnir um bætt samskipti. Ég tel að við verðum að byrja strax frá fæðingu barns, þannig nái að verða hluti af menningu okkar. Hvar erum við fullorðna fólkið fyrirmyndir fyrir börn og ungmenni? Hvers vegna fylgjum við ekki reglum? Hvers vegna virðum við ekki umferðareglur, þrátt fyrir að þær séu settar til að vernda líf og heilsu okkar allra? Bara það eitt að „stjórna sér“ undir stýri í bíl virðist vera undantekning frekar en regla. Notkun síma, vímugjafa og annarra efna virðist vera samþykkt hegðun, þrátt fyrir alvarlegar afleiðingar. Umferðareglurnar! Mörg okkar sem erum fædd eftir miðja síðustu öld, byrjuðum að læra umferðareglur, sem sendar voru heim í pósti, þegar við vorum aðeins 3ja ára, samt erum við fullorðin ekki að fara eftir þeim! Ég vildi óska að endurskinsmerki í svartasta skammdeginu væru mest selda tískuvaran, sérstaklega hér á höfuðborgarsvæðinu þar sem snjólaust er æði oft og allt dimmt og mikil umferð. Erum við að hlusta á börn og ungmenni með fullri athygli, án þess að skrolla í símanum á meðan? Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna og Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun, eru til staðar, en birtast oft sem fín loforð á tyllidögum, frekar en reglur sem við erum stolt af að fara eftir. Mín ósk er sú að við íslenska þjóðin sem erum ekki nema tæplega 500þúsund manns verðum framúrskarandi í forvörnum, þar sem við tökum okkur saman hvert og eitt og virðum settar reglur. Börnin okkar þurfa fyrirmyndir sem fylgja reglum og sýna ábyrgð. Ef fullorðnir virða ekki reglur, hvernig getum við krafist þess af börnum og ungmennum? Jólin eru fram undan með „öllu“ því sem sumir telja að þurfi að kaupa, aðrir telja að verði að gera og ennþá fleiri segja að það sé nauðsynlegt að fara, eða bara samkvæmt einhverju sem einhver setti fram einhvern tímann. Hvað er það sem skiptir mestu máli í enda dagsins? Mig langar að þú gefir þér og öðrum þá „jólagjöf“ sem kostar ekki neitt. Að taka börnin sem eitt sinn voru í leikskólanum Brákarborg í Reykjavík, þau eiga þá ósk heitasta að allir fari eftir „Lausnahringnum“ hann sem inniheldur sjö einfaldar reglur í samskiptum sem auðvelt er að tileinka sér. Með því að æfa sig í samskiptum er forvörn út lífið. Lausnahringurinn Stjórna sér – Æfa sjálfstjórn með því að bera ábyrgð á eigin orðum og hegðun, einnig að biðja aðra um slíkt hið sama Skiptast á – Æfa að skiptast á hlutum, tækifærum og skoðunum að allir fái jafnan þátt Stoppa – Æfa að þekkja eigin mörk og virða annarra í samskiptum Knúsa – Æfa að bjóða knús og virða þegar því er hafnað Fyrirgefa – Æfa að fyrirgefa með opnum huga og skilja að mistök eru hluti af samskiptum Hjálpa – Æfa hjálpsemi með því að aðstoða og styrkja eigin seiglu að prófa Vera með/Leika – Æfa að leika sér, njóta samveru með öðrum og styrkja tengsl og geð Sýnum ábyrgð í orðum og gjörðum, sköpum traust og virðingu við náungan. Látum rödd barnanna hljóma. Börnin sem sköpuðu Lausnahringinn, vildu hafa þessar reglur í leikskólanum og síðar í grunnskólanum, að auki óskuðu þau eftir að hann færi á Alþingi. Þessi börn líktu lausnunum við umferðamerki sem allir myndu fara eftir, þannig myndi skapast friður um víða veröld. Rödd þessara barna verður að hljóma áfram og ég hvet þig til að leggja þitt af mörkum. Fræðsla er mikilvægur þáttur í forvörnum, við verðum að kenna börnum og ungmennum að tjá sig, virða mörk og leita sér hjálpar þegar farið er yfir þeirra. Líkt og börn læra hjá slökkviliðinu að hringja í 112, þegar eldur kemur upp, þá tel ég mikilvægt að börn í dag þurfi að vita að þau mega hringja í 112 ef einhver fer yfir mörk þeirra og þau eru hrædd. Að auki er mikilvægt að vita að hægt er að fá hjálp við sjálfstjórn ef einstaklingur ræður ekki við sig. Þetta er ekki spurning um val heldur skyldu okkar gagnvart börnum og framtíðinni. Fræðsla, ekki hræðsla, er að mínu mati mikilvæg til að vinna að samfélagi þar sem virðing og ábyrgð eru grunnstoðir samskipta. Sköpum samfélag þar sem börn geta þroskast á öruggan og virðingarfullan hátt. Með hlýrri kveðju, Arnrún María – Adda leikskólakennariEigandi Samtalið fræðsla ekki hræðsla. www.samtalid.is
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun