Ég stend með kennurum Jón Gnarr skrifar 21. október 2024 08:02 Ég á góðum kennurum svo gríðarlega mikið að þakka. Ég fór sjálfur holótta leið í gegnum skólakerfið og veit hvað það hefur mikil áhrif. Það skólakerfi sem við erum með í dag er 1000 sinnum betra en það sem þá viðgekkst. Í dag gegna kennarar lykilhlutverki. Það hefur skipt mig máli að börnin mín þurfi ekki að upplifa það sama og ég þurfti að ganga í gegnum. Þar hafa kennarar verið bandamenn mínir en aldrei andstæðingar. Kennarar hafa verið áhrifavaldar í lífi minna barna og sterkar og góðar fyrirmyndir, fólk sem þau og við foreldrarnir höfum litið upp til. Ég get því stoltur sagt að ég stend með kennurum. Við þurfum vel menntaða kennara. Ég gekk í skóla þar sem nær enginn kennari var með kennaramenntun og ég veit að það gefur ekki góða raun. Ég vil að kennarar barnanna minna og barnabarna séu vel menntaðir í sínu fagi, rétt eins og læknarnir sem þau fara til. Mér finnst leiðinlegt að heyra pólitíkusa og fulltrúa atvinnulífsins viðhafa ummæli um starfsstéttina sem greinilega eru lituð af fáfræði, fordómum og ranghugmyndum; að kennarar séu hræddir við börn, stöðugt veikir og einblíni mest á að forðast kennslu. Þeir eigi einfaldlega að vera þakklátir fyrir að vera „heppnir“ að fá að kenna. Svona þvaður er nú varla svaravert. Ég þekki það af eigin raun að kjarasamningar kennara eru gríðarlega margslungnir og flóknir. Það er ekki að ástæðulausu því kennarar gegna mjög mikilvægu og vandasömu hlutverki í samfélaginu sem sífellt verður flóknara. Kennari á ekki bara að uppfræða börn og fylgjast vel með tækniframförum, hann þarf líka að vera meðvitaður um líðan nemandans og vera tilbúinn að bregðast við skynji hann að eitthvað sé ekki með felldu í umhverfi barnsins. Hann þarf að kunna rétt viðbrögð í flóknum samskiptavanda eins og t.d. þegar upp koma eineltismál. Kennarinn þarf að vera í stakk búinn að að kenna börnum með ýmis þroskafrávik. Kennari í dag kemst trauðla upp með það að líta á alla nemendur sína sem eina samræmda heild, eins og kennarar gerðu gjarnan í gamla daga heldur þarf hann að tileinka sér persónulega nálgun við hvern og einn nemanda og taka tillit til mismunandi aðstæðna hvers og eins. Samfélagsgerðin er flóknari í dag en hún var í gamla daga. Kennarinn er leiðbeinandi, hann er yfirvald en hann er ekki síst félagi, fyrirmynd og vinur. Og verndari. Skóli er menntastofnun. Við viljum að nemendur nái árangri, standi sig vel í alþjóðlegum könnunum, hafi góðan skilning á tungumálum, raungreinum og sögu, og fái háar einkunnir á prófum. En við viljum líka að þeim líði vel. Við vitum sem er að það skiptir litlu máli hvað við kunnum og getum ef uppsöfnuð vanlíðan kemur í veg fyrir að við njótum okkar. Við vitum líka flest að félagsfærni og hæfni í samskiptum verður sífellt mikilvægari eiginleiki. Samskiptaörðugleikar eru lang algengasta ástæða þess að fólk segir upp starfi sínu eða er rekið úr því. Kennarar eiga allt það sama skilið. Skóli er vinnustaður. Þeir eiga rétt á að ná ekki aðeins árangri heldur einnig að líða vel. Þeir eiga skilið góðar vinnuaðstæður og laun í samræmi við menntun, starfsreynslu, vinnuframlag og ábyrgð. Hvaða laun það eru verður alltaf afstætt og á endanum einhvers konar málamiðlun. Því samkomulagi náum við aldrei nema við mætumst af gagnkvæmri virðingu og gerum okkur grein fyrir því að kjarasamningar við kennara eru þversamfélagslegir og hafa ekki bara áhrif á skólastarfið heldur á fjölskyldur og fyrirtæki í landinu. Kennarastarfið er eitt af þessum störfum sem yfirleitt er unnið af hugsjón og flestir kennarar eru knúnir áfram að æðri tilgangi og köllun. Það er líka algengt með ýmis umönnunarstörf og listræna starfsemi. Það er mín reynsla eftir meira en hálfrar aldar veru hér á jörðinni að fólk sem starfar af hugsjón gerir alltaf margfalt betur en til er ætlast og leggur undantekningarlaust á sig ómælda og ólaunaða vinnu til að fullnægja köllun sinni. Fyrir það þiggur það laun en líka viðurkenningu og virðingu. Flest fólk sem starfar af hugsjón bregst mjög illa við þegar það upplifir virðingarleysi gagnvart sér. Það er eðlilegt. Kjarasamningar eru alltaf í eðli sínu málamiðlun. Hvað telst gott eða ekki gott, í því samhengi, er afstætt. En við verðum að mætast af virðingu og í fullvissu þess að allir aðilar séu upplýstir um mikilvægi þess sem við erum að gera; að hámarka ánægju og ná þannig hámarks árangri. Göngum til samningsfunda af auðmýkt og æðruleysi. En sleppum virðingarleysi og dylgjum. Gerum okkar góða skólakerfi enn betra, þar sem nemendur og kennarar ná hámarks árangri og líður eins vel og best verður á kosið. Höfundur er sjálfstætt starfandi listamaður, fyrrverandi borgarstjóri í Reykjavík og í framboði fyrir Viðreisn í komandi alþingiskosningum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jón Gnarr Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Kennaraverkfall 2024 Viðreisn Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Sjá meira
Ég á góðum kennurum svo gríðarlega mikið að þakka. Ég fór sjálfur holótta leið í gegnum skólakerfið og veit hvað það hefur mikil áhrif. Það skólakerfi sem við erum með í dag er 1000 sinnum betra en það sem þá viðgekkst. Í dag gegna kennarar lykilhlutverki. Það hefur skipt mig máli að börnin mín þurfi ekki að upplifa það sama og ég þurfti að ganga í gegnum. Þar hafa kennarar verið bandamenn mínir en aldrei andstæðingar. Kennarar hafa verið áhrifavaldar í lífi minna barna og sterkar og góðar fyrirmyndir, fólk sem þau og við foreldrarnir höfum litið upp til. Ég get því stoltur sagt að ég stend með kennurum. Við þurfum vel menntaða kennara. Ég gekk í skóla þar sem nær enginn kennari var með kennaramenntun og ég veit að það gefur ekki góða raun. Ég vil að kennarar barnanna minna og barnabarna séu vel menntaðir í sínu fagi, rétt eins og læknarnir sem þau fara til. Mér finnst leiðinlegt að heyra pólitíkusa og fulltrúa atvinnulífsins viðhafa ummæli um starfsstéttina sem greinilega eru lituð af fáfræði, fordómum og ranghugmyndum; að kennarar séu hræddir við börn, stöðugt veikir og einblíni mest á að forðast kennslu. Þeir eigi einfaldlega að vera þakklátir fyrir að vera „heppnir“ að fá að kenna. Svona þvaður er nú varla svaravert. Ég þekki það af eigin raun að kjarasamningar kennara eru gríðarlega margslungnir og flóknir. Það er ekki að ástæðulausu því kennarar gegna mjög mikilvægu og vandasömu hlutverki í samfélaginu sem sífellt verður flóknara. Kennari á ekki bara að uppfræða börn og fylgjast vel með tækniframförum, hann þarf líka að vera meðvitaður um líðan nemandans og vera tilbúinn að bregðast við skynji hann að eitthvað sé ekki með felldu í umhverfi barnsins. Hann þarf að kunna rétt viðbrögð í flóknum samskiptavanda eins og t.d. þegar upp koma eineltismál. Kennarinn þarf að vera í stakk búinn að að kenna börnum með ýmis þroskafrávik. Kennari í dag kemst trauðla upp með það að líta á alla nemendur sína sem eina samræmda heild, eins og kennarar gerðu gjarnan í gamla daga heldur þarf hann að tileinka sér persónulega nálgun við hvern og einn nemanda og taka tillit til mismunandi aðstæðna hvers og eins. Samfélagsgerðin er flóknari í dag en hún var í gamla daga. Kennarinn er leiðbeinandi, hann er yfirvald en hann er ekki síst félagi, fyrirmynd og vinur. Og verndari. Skóli er menntastofnun. Við viljum að nemendur nái árangri, standi sig vel í alþjóðlegum könnunum, hafi góðan skilning á tungumálum, raungreinum og sögu, og fái háar einkunnir á prófum. En við viljum líka að þeim líði vel. Við vitum sem er að það skiptir litlu máli hvað við kunnum og getum ef uppsöfnuð vanlíðan kemur í veg fyrir að við njótum okkar. Við vitum líka flest að félagsfærni og hæfni í samskiptum verður sífellt mikilvægari eiginleiki. Samskiptaörðugleikar eru lang algengasta ástæða þess að fólk segir upp starfi sínu eða er rekið úr því. Kennarar eiga allt það sama skilið. Skóli er vinnustaður. Þeir eiga rétt á að ná ekki aðeins árangri heldur einnig að líða vel. Þeir eiga skilið góðar vinnuaðstæður og laun í samræmi við menntun, starfsreynslu, vinnuframlag og ábyrgð. Hvaða laun það eru verður alltaf afstætt og á endanum einhvers konar málamiðlun. Því samkomulagi náum við aldrei nema við mætumst af gagnkvæmri virðingu og gerum okkur grein fyrir því að kjarasamningar við kennara eru þversamfélagslegir og hafa ekki bara áhrif á skólastarfið heldur á fjölskyldur og fyrirtæki í landinu. Kennarastarfið er eitt af þessum störfum sem yfirleitt er unnið af hugsjón og flestir kennarar eru knúnir áfram að æðri tilgangi og köllun. Það er líka algengt með ýmis umönnunarstörf og listræna starfsemi. Það er mín reynsla eftir meira en hálfrar aldar veru hér á jörðinni að fólk sem starfar af hugsjón gerir alltaf margfalt betur en til er ætlast og leggur undantekningarlaust á sig ómælda og ólaunaða vinnu til að fullnægja köllun sinni. Fyrir það þiggur það laun en líka viðurkenningu og virðingu. Flest fólk sem starfar af hugsjón bregst mjög illa við þegar það upplifir virðingarleysi gagnvart sér. Það er eðlilegt. Kjarasamningar eru alltaf í eðli sínu málamiðlun. Hvað telst gott eða ekki gott, í því samhengi, er afstætt. En við verðum að mætast af virðingu og í fullvissu þess að allir aðilar séu upplýstir um mikilvægi þess sem við erum að gera; að hámarka ánægju og ná þannig hámarks árangri. Göngum til samningsfunda af auðmýkt og æðruleysi. En sleppum virðingarleysi og dylgjum. Gerum okkar góða skólakerfi enn betra, þar sem nemendur og kennarar ná hámarks árangri og líður eins vel og best verður á kosið. Höfundur er sjálfstætt starfandi listamaður, fyrrverandi borgarstjóri í Reykjavík og í framboði fyrir Viðreisn í komandi alþingiskosningum.
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar