„Fyrsta hugsun hjá mér var að nú væri komið stríð“ Máni Snær Þorláksson skrifar 8. júlí 2023 23:17 Kristín hélt fyrst að það væri komið stríð. Henni var létt þegar hún komst að því að um eldgos væri að ræða. Ingvar Friðleifsson/Björn Steinbekk Tveir Vestmanneyingar sem upplifðu gosið í Heimaey árið 1973 minnast þess hvernig það var í nýju myndbandi 66° Norður. Kristín Jóhannsdóttir var þrettán ára gömul þegar eldgos hófst í Eyjum. Hún segir að sín fyrsta minning af gosinu hafi verið svolítið sérstök. Hún var heima hjá pabba sínum ásamt bræðrum sínum þegar hún var vakin. „Pabbi gekk um gólf og hrópaði: „Guð minn góður, guð minn góður.“ Maður kemur svona fram, ég var þrettán ára, og við erum með stóran stofuglugga sem vísar í austur og ég horfi þarna út. Það er bara eins og það sé kviknað í, mér datt fyrst í hug að það hefði fallið sprengja. Fyrsta hugsun hjá mér var að nú væri komið stríð.“ Hér fyrir neðan má sjá myndbandið sem framleitt er af Birni Steinbekk. Kristín segir að pabbi sinn hafi svo róað sig aðeins niður og sagt þeim að það væri komið eldgos. „Það var mikill léttir,“ segir hún og minnist fyrstu spurningunnar sem bróður hennar datt í hug á þessum tímapunkti: „Heldurðu að við þurfum að fara í skólann?“ Pabbi Kristínar fór með hana og bræður hennar niður að höfninni og í skip. Þar sem sagt fórum við bara í lestina og láum þarna ásamt öðrum sjóveikum,“ segir hún. „Það er sagt að þetta hafi verið sjö klukkutímar. Maður var alveg búinn að missa allt tímaskyn, ráð og rænu þegar maður kom í land. Strætó í Reykjavík hafði náttúrulega verið settur í að sækja Vestmanneyinga og við fórum man ég einmitt með strætó í Austurbæjarskóla og þar kom mamma og sótti okkur.“ Hugurinn leitaði til Eyja Stefán Örn Jónsson ræðir einnig um sína upplifun af gosinu en hann var nítján ára gamall þegar það hófst. Hann var nýbúinn að leggjast á koddann eftir langan vinnudag þegar hraunið byrjaði að flæða að bænum. „Ég reyndi náttúrulega eins og margir aðrir að komast til Eyja sem fyrst aftur. Reyndi að komast bæði með flugi hingað út í Eyjar og komast með bátum og annað, með þeim farartækjum sem fóru hingað. En það var borin von.“ Hugur Stefáns leitaði til Eyja þegar hann heyrði af gosinu.Björn Steinbekk Gekk í slökkviliðið Á fyrsta laugardeginum eftir að gosið hófst tókst Stefáni að komast til Eyja. Hann sigldi þá með bát frá Grindavík ásamt föður sínum og öðrum mönnum. „Þessi bátur hafði þann eina tilgang að fara út í Eyjar að ná í búslóðir fyrir sjö, átta aðila sem var bara híft um borð í lestina á bátnum. Síðan sigldum við bara strax úr Eyjum aftur til Grindavíkur. Þar var búslóðinni komið fyrir í veiðafærageymslu.“ Eftir þetta sá Stefán að það var verið að auglýsa eftir fólki í slökkvilið Vestmannaeyja. Hann sótti um og fékk starfið. „Það sem fólst í því að vera slökkviliðsmaður í gosinu var náttúrulega bara þessi hefðbundnu björgunarstörf, ekkert annað. Menn unnu bara hér saman, bæði við að bjargar úr húsum sem var tekin ákvörðun um að bjarga úr, sumt var bara vonlaust, þegar áhlaupin komu þá réðirðu ekki við nema bara brot af því.“ Vestmannaeyjar Heimaeyjargosið 1973 Mest lesið Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Lífið Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Lífið „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Lífið „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ Menning Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum Lífið Veisla fyrir augu og eyru Gagnrýni „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Menning Íslensk fyrirsæta slær í gegn á tískupöllum Mílanó Tíska og hönnun „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Lífið Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Lífið Fleiri fréttir Hvenær verður afbrýðisemi út í fortíð maka að þráhyggju? Samhengið með Sif: „Það má blanda saman hámenningu og dægurmenningu“ Hefðbundið ítalskt „Pesto Alla Genovese“ Úrslitaspurningin var um letigarð „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Ómar Örn og Nanna selja á eftirsóttum stað í miðbænum Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Friðarsúlan tendruð í nítjánda sinn 9. október Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Leið yfir hana umkringd nöktum konum Herra Skepna sló Hafþór utan undir Danir taka ekki afstöðu gegn Ísrael Aðstoðarþjálfarinn reyndist ekki vera transkona Hnetukjúklingurinn hennar Höllu Kristrún meðal hundrað rísandi stjarna Time Er hún með „Bennifer“ hálsmen? Páskaungi á leiðinni hjá Kristínu og Sverri Hefur engan áhuga á góðlátlegum orðum Watson Play-liðar minnast góðu tímanna „kkk“ í klukku vekur lukku: „Hafa menn ekki meira kjöt á beinunum?“ Fanney og Teitur orðin þriggja barna foreldrar Nicole Kidman og Keith Urban hvort í sína átt Fjöldi fólks á frumsýningu kynlífsmyndbands „Erfitt að koma í veg fyrir slæm samskipti ef fólk segir ekki frá“ Viðkvæmar viðræður, lausn Assange og næstu skref WikiLeaks Íslensk kjötsúpa eins og hún gerist best Sjá meira
Kristín Jóhannsdóttir var þrettán ára gömul þegar eldgos hófst í Eyjum. Hún segir að sín fyrsta minning af gosinu hafi verið svolítið sérstök. Hún var heima hjá pabba sínum ásamt bræðrum sínum þegar hún var vakin. „Pabbi gekk um gólf og hrópaði: „Guð minn góður, guð minn góður.“ Maður kemur svona fram, ég var þrettán ára, og við erum með stóran stofuglugga sem vísar í austur og ég horfi þarna út. Það er bara eins og það sé kviknað í, mér datt fyrst í hug að það hefði fallið sprengja. Fyrsta hugsun hjá mér var að nú væri komið stríð.“ Hér fyrir neðan má sjá myndbandið sem framleitt er af Birni Steinbekk. Kristín segir að pabbi sinn hafi svo róað sig aðeins niður og sagt þeim að það væri komið eldgos. „Það var mikill léttir,“ segir hún og minnist fyrstu spurningunnar sem bróður hennar datt í hug á þessum tímapunkti: „Heldurðu að við þurfum að fara í skólann?“ Pabbi Kristínar fór með hana og bræður hennar niður að höfninni og í skip. Þar sem sagt fórum við bara í lestina og láum þarna ásamt öðrum sjóveikum,“ segir hún. „Það er sagt að þetta hafi verið sjö klukkutímar. Maður var alveg búinn að missa allt tímaskyn, ráð og rænu þegar maður kom í land. Strætó í Reykjavík hafði náttúrulega verið settur í að sækja Vestmanneyinga og við fórum man ég einmitt með strætó í Austurbæjarskóla og þar kom mamma og sótti okkur.“ Hugurinn leitaði til Eyja Stefán Örn Jónsson ræðir einnig um sína upplifun af gosinu en hann var nítján ára gamall þegar það hófst. Hann var nýbúinn að leggjast á koddann eftir langan vinnudag þegar hraunið byrjaði að flæða að bænum. „Ég reyndi náttúrulega eins og margir aðrir að komast til Eyja sem fyrst aftur. Reyndi að komast bæði með flugi hingað út í Eyjar og komast með bátum og annað, með þeim farartækjum sem fóru hingað. En það var borin von.“ Hugur Stefáns leitaði til Eyja þegar hann heyrði af gosinu.Björn Steinbekk Gekk í slökkviliðið Á fyrsta laugardeginum eftir að gosið hófst tókst Stefáni að komast til Eyja. Hann sigldi þá með bát frá Grindavík ásamt föður sínum og öðrum mönnum. „Þessi bátur hafði þann eina tilgang að fara út í Eyjar að ná í búslóðir fyrir sjö, átta aðila sem var bara híft um borð í lestina á bátnum. Síðan sigldum við bara strax úr Eyjum aftur til Grindavíkur. Þar var búslóðinni komið fyrir í veiðafærageymslu.“ Eftir þetta sá Stefán að það var verið að auglýsa eftir fólki í slökkvilið Vestmannaeyja. Hann sótti um og fékk starfið. „Það sem fólst í því að vera slökkviliðsmaður í gosinu var náttúrulega bara þessi hefðbundnu björgunarstörf, ekkert annað. Menn unnu bara hér saman, bæði við að bjargar úr húsum sem var tekin ákvörðun um að bjarga úr, sumt var bara vonlaust, þegar áhlaupin komu þá réðirðu ekki við nema bara brot af því.“
Vestmannaeyjar Heimaeyjargosið 1973 Mest lesið Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Lífið Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Lífið „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Lífið „Kunna ekki að reikna, kunna svo ekki að skammast sín“ Menning Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum Lífið Veisla fyrir augu og eyru Gagnrýni „Stefán er að hengja bakara fyrir að vera ekki smiður“ Menning Íslensk fyrirsæta slær í gegn á tískupöllum Mílanó Tíska og hönnun „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Lífið Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Lífið Fleiri fréttir Hvenær verður afbrýðisemi út í fortíð maka að þráhyggju? Samhengið með Sif: „Það má blanda saman hámenningu og dægurmenningu“ Hefðbundið ítalskt „Pesto Alla Genovese“ Úrslitaspurningin var um letigarð „Amma mín, ert þú nokkuð dáin?“ Ómar Örn og Nanna selja á eftirsóttum stað í miðbænum Í miðjum tökum kom í ljós að Ragnhildur og Halldór voru náskyld Kókaínklásúla í kaupmálanum tryggir Keith rúman milljarð Friðarsúlan tendruð í nítjánda sinn 9. október Sindri og Albert selja Skerjafjarðarslotið Skrýtið næturlíf og ævintýri sem fylgja partýjunum „Ég er mjög hrædd um að einhver ræni mér“ Var á klóinu þegar skilaboðin bárust og hélt að ferlinum væri lokið Leið yfir hana umkringd nöktum konum Herra Skepna sló Hafþór utan undir Danir taka ekki afstöðu gegn Ísrael Aðstoðarþjálfarinn reyndist ekki vera transkona Hnetukjúklingurinn hennar Höllu Kristrún meðal hundrað rísandi stjarna Time Er hún með „Bennifer“ hálsmen? Páskaungi á leiðinni hjá Kristínu og Sverri Hefur engan áhuga á góðlátlegum orðum Watson Play-liðar minnast góðu tímanna „kkk“ í klukku vekur lukku: „Hafa menn ekki meira kjöt á beinunum?“ Fanney og Teitur orðin þriggja barna foreldrar Nicole Kidman og Keith Urban hvort í sína átt Fjöldi fólks á frumsýningu kynlífsmyndbands „Erfitt að koma í veg fyrir slæm samskipti ef fólk segir ekki frá“ Viðkvæmar viðræður, lausn Assange og næstu skref WikiLeaks Íslensk kjötsúpa eins og hún gerist best Sjá meira