„Árið 2021 fengum við síðan styrk frá Evrópusambandinu upp á 2,1 milljón evra sem hefur gert okkur kleift að prófa enn fleiri pilotverkefni en áður,“ bætir Ósvaldur við og vísar þar til styrktarverkefnis sem gerði það að verkum að Laki Power starfar nú með aðilum á Íslandi, í Noregi, Tyrklandi, Grikklandi og Kanada að því að prófa tæknina enn frekar.

Brátt mun Argentína bætast við.

Grænir styrkir er yfirskrift styrkjamóts sem haldið verður á Grand hótel í dag. Á mótinu verður kynning á styrkjum sem bjóðast á sviði umhverfis-, loftlags- og orkumála og hefst dagskráin klukkan 09.00. Í gær og í dag ræðir Atvinnulífið við nýsköpunarfyrirtæki sem hlotið hafa slíka styrki.

Eftirlitskerfi á háspennulínum

Í dag starfa átta manns hjá Laki Power, en fyrirtækið skilgreinist sem hátæknifyrirtæki sem hefur þróað eftirlitskerfi sem komið er fyrir á háspennulínum til þess að minnka línurnar á tjóni.

„Tjón á háspennulínum getur hlotist af ýmsum ástæðum. Til dæmis ísingu, miklum vindum eða skógareldum.“

Fyrirtækið var stofnað árið 2015 af Óskari Valtýssyni, sem þá starfaði hjá Landsvirkjun/Landsnet.

„Það er ekki hægt að stinga neinu í samband við háspennulínu, en Óskar fékk þá hugmynd að gott væri að finna lausn til þess að aflfæða búnað þannig að á háspennulínum gæti verið búnaður með myndavélum og mælitækjum til að fylgjast með ástandi línanna og fyrirbyggja tjón,“ segir Ósvaldur.

Búnaðurinn er í ásýnd eins og kassi sem hangir á háspennulínunni en þaðan fá viðskiptavinir síðan gögn og upplýsingar um ástand línunnar og/eða ef eitthvað kemur fyrir.

Fyrirtækið hlaut nýsköpunarverðlaun Samorku árið 2021 og segir Ósvaldur að fyrirtækið ætli sér að verða leiðandi á heimsvísu í eftirlitskerfum fyrir háspennulínur.

„Okkar sérstaða er orkunámstækni sem gerir okkur kleift að ná >100W afköstum úr háspennulínu en við erum með einkaleyfi fyrir þessari tækni í Bandaríkjunum, Evrópu og Kína, en samstarfsaðilar okkar eru meðal stærstu flutningaaðila í heimi.”

Grænir styrkir og góð ráð

Ósvaldur segir að strax í upphafi hafi verið sótt um styrk til Tækniþróunarsjóðs Rannís til þess að smíða prótótýpu og prófa tæknina.

„Vara eins og okkar kallar á langt þróunarferli og þessir styrkir hafa því nýst okkur mjög vel. Enda oft erfitt fyrir fjárfesta að koma inn með fjármagn á þessum upphafsmetrum þegar að svo mörgum spurningum er enn ósvarað. Til dæmis um það hvort tæknin virki eða hvort það sé eftirspurn eftir vöru sem þessari.“

Ósvaldur segir skiljanlegt að styrkjarumhverfið kalli á nokkra vinnu og eftirfylgni enda séu styrkir oft opinbert fé sem eðlilegt er að tryggja að sé nýtt á þann hátt sem ætlað er.

„Það er vissulega ákveðin æfing og agi að fara í gegnum umsóknarferli um styrki. Maður þarf að vinna alls kyns plön og áætlanir og skila inn. Að mínu mati er þetta þó vinna sem nýtist vel því það að þurfa að setja niður á blað ýmsa hluti sem maður er kannski að hugsa, er oft vinna sem fyrirtækið hefði í raun á einhverjum tímapunkti þurft að ráðast í hvort eð er.“

Þá segir Ósvaldur sína reynslu vera þá að styrkjarumhverfið sýni nýsköpunarfyrirtækjum mikinn skilning.

„Í nýsköpun er ekkert meitlað í stein. Það er að vissu leyti eðli nýsköpunar að ýmiss plön breytast og eitt af því sem mér hefur fundist mjög jákvætt í þessu styrkjarumhverfi er að á þessu er skilningur.“

Þá segir hann styrki oft góðan hvata fyrir fjárfesta.

„Þegar fyrirtæki hafa hlotið styrki getur það virkað mjög jákvætt á fjárfesta. Því styrkir eru staðfesting á því að þér hefur tekist að kynna hugmyndina á mjög sannfærandi hátt innan styrkjarumhverfisins, sem aftur getur auðveldað fjárfestum að taka sína ákvörðun og virkað sem góður plús.“

Aðspurður um góð ráð segir Ósvaldur.

Ég myndi alltaf mæla með því að byrja á því að sækja um smærri styrki frekar en stærri. 

Þegar styrkir eru orðnir stærri og meiri í umfangi, myndi ég persónulega mæla með því að fá aðila til að aðstoða fyrirtækið við skýrslugerð og utanumhald. 

Því í sumum tilfellum getur það einfaldlega verið slæmt í nýsköpun að vera að eyða tíma í skýrslugerð frekar en að vinna verkefni sem eru beintengd þeim verkefnum sem nýsköpunin er að vinna að því að leysa.“