Af fæðingarhreppum og Kúbu norðursins Erna Bjarnadóttir skrifar 13. júlí 2022 09:10 Í nýjasta tölublaði Vísbendingar (26. tbl.) er að finna grein eftir Dr. Gylfa Magnússon, prófessor og fyrrverandi ráðherra, um samsetningu þjóðarinnar og fleira því tengt. Samkvæmt opinberum tölum Hagstofu Íslands voru íbúar hér á landi 368.792 þann 1. janúar 2021. Þar af voru 51.333 erlendir ríkisborgarar. Gylfi gerir að umfjöllunarefni að þau sem hafa erlent ríkisfang séu útilokuð frá þátttöku í stjórnmálum á landsvísu. Það er vitaskuld ekkert sér íslenskt að kosningaréttur til þings er bundinn við ríkisfang. Sumstaðar er jafnvel gengið lengra eins og gerð krafa um að kjósandinn hafa fasta búsetu í landinu.Alþingi er löggjafarsamkoma og lög eru í eðli sínu langtíma stefnumörkun. Er það ekki einmitt það sem mikilvægi ríkisborgararéttar felur í sér, að geta verið fullur þátttakandi í stefnumótun þess samfélags sem einstaklingurinn tekur sér búsetu í. Þetta snýst ekki einvörðungu, þó mikilvægt sé, um sjálft vegabréfið. Furðuskrif prófessorsins um „fæðingarhreppa“ sitjandi þingmanna vekja einnig athygli. Er það eitthvað sérstaklega skrýtið að sex núverandi þingmanna séu fæddir á Akranesi? Í fyrsta lagi er vandséð hvaða áhrif það hefur (önnur en þau sem tengjast þá stöðu himintungla) að fæðast á tilteknum stað. Í öðru lagi er og hefur lengi verið á Akranesi ein af fáum fullbúnum fæðingarstofum á landinu. Þangað sækja konur af Vesturlandi, Norðurlandi sem og víða af Höfuðborgarsvæðinu, þjónustu. Það er sjálfstætt umfjöllunarefni hve fæðingarþjónustu hefur farið aftur á landsbyggðinni. Samsetning Alþingis Gylfi fjallar síðan um aldursdreifingu þingmanna og ályktar að miðað við aldurssamsetningu kjósenda ættu alþingismenn yfir sjötugu að vera 8. Á sama hátt ættu alþingismenn undir þrítugu að vera 14, tilsvarandi því að 22 prósent kjósenda eru á þeim aldri. Sú er þessar línur ritar hyggst ekki gera lítið úr því að það sé mikilvægt að á Alþingi sitji fólk með sem víðtækastan bakgrunn og reynslu. En varla er það tilviljun að ekki eru 8 þingmenn eldri en sjötugir. Staðreyndin er sú að það er krefjandi starf að sitja á þingi, vinnudagurinn getur verið langur og mörg mál sem þarf að setja sig inn í. Almennt fer fólk á eftirlaun á þessum aldri, sinnir áhugamálum, félagsmálum og afkomendum eftir því sem hugurinn og starfsgeta stendur til. Fólk undir þrítugu er svo enn í skóla, að koma sér upp fjölskyldu, heimili o.s.frv. Kjarni málsins er sá að þau sem gefa kost á sér til þingmennsku og eru þarna á milli í aldri (þorri þingmanna) verða vitanlega að líta til þessara í hópa eins og annarra í störfum sínum, enda hafa þau sjálf gengið í gegnum tímabil ungdómsáranna og eiga eða hafa átt börn, foreldra og/eða ættingja í hinum ýmsu hópum samfélagsins, þar á meðal þessum. Slíkt er hluti þeirrar reynslu sem fólk aflar sér í lífinu og það byggir á í störfum sínum hvort sem er á Alþingi eða annarsstaðar. „Kúba norðursins“ Að lokum gerir Gylfi tengingu trúarbragða og stjórnmála að umtalsefni og segir að sáralítil umræða sé um trú stjórnmálamanna. Á Íslandi hafi nánast allir verið í þjóðkirkjunni lengi vel en jafnvel eftir að það breyttist hafi sáralítil umræða verið um trú stjórnmálamanna. Ég hefði haldið að það væri jákvætt að vera ekki að gera þetta að sérstöku umtalsefni. Varla viljum við hvetja til þess að þjóðin né heldur þingmenn séu dregin í dilka með þeim hætti. Flest okkar sem fædd erum á síðustu öld, muna þegar Geir H. Haarde bað Guð að blessa Ísland haustið 2008. Okkur var þá brugðið því það lýsti fyrst og síðast alvarleika ástandsins. Gylfi ályktar síðan að kannski hafi forsætisráðherrann samt verið bænheyrður, „…að minnsta kosti lenti hagkerfið á löppunum á endanum,“ skrifar hann. Já hver man ekki yfirlýsingar eins og að við myndum enda sem „Kúba norðursins“ ef við sættum okkur ekki við að sitja og standa eins og útlendingar kröfðust af okkur. En getur ekki einmitt verið að hagkerfið hafi staðið þetta högg af sér af því að hópur fólks ákvað í stað þess að sitja og þiggja það sem að var rétt, að ganga þá fram fyrir skjöldu og setja þeim öflum stólinn fyrir dyrnar. Það er nefnilega dálítið þannig að Guð hjálpar þeim sem hjálpa sér sjálfir. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Suðurkjördæmi og mamma, amma, dóttir og frænka. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Erna Bjarnadóttir Miðflokkurinn Alþingi Mest lesið Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal Skoðun Uppbygging hjúkrunarheimila Jónína Björk Óskarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Af hverju er verðbólga ennþá svona há? Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Uppbygging hjúkrunarheimila Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Með skynsemina að vopni Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal skrifar Skoðun Malað dag eftir dag eftir dag Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hvernig er staða lesblindra á Íslandi? Guðmundur S. Johnsen skrifar Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald skrifar Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Sjá meira
Í nýjasta tölublaði Vísbendingar (26. tbl.) er að finna grein eftir Dr. Gylfa Magnússon, prófessor og fyrrverandi ráðherra, um samsetningu þjóðarinnar og fleira því tengt. Samkvæmt opinberum tölum Hagstofu Íslands voru íbúar hér á landi 368.792 þann 1. janúar 2021. Þar af voru 51.333 erlendir ríkisborgarar. Gylfi gerir að umfjöllunarefni að þau sem hafa erlent ríkisfang séu útilokuð frá þátttöku í stjórnmálum á landsvísu. Það er vitaskuld ekkert sér íslenskt að kosningaréttur til þings er bundinn við ríkisfang. Sumstaðar er jafnvel gengið lengra eins og gerð krafa um að kjósandinn hafa fasta búsetu í landinu.Alþingi er löggjafarsamkoma og lög eru í eðli sínu langtíma stefnumörkun. Er það ekki einmitt það sem mikilvægi ríkisborgararéttar felur í sér, að geta verið fullur þátttakandi í stefnumótun þess samfélags sem einstaklingurinn tekur sér búsetu í. Þetta snýst ekki einvörðungu, þó mikilvægt sé, um sjálft vegabréfið. Furðuskrif prófessorsins um „fæðingarhreppa“ sitjandi þingmanna vekja einnig athygli. Er það eitthvað sérstaklega skrýtið að sex núverandi þingmanna séu fæddir á Akranesi? Í fyrsta lagi er vandséð hvaða áhrif það hefur (önnur en þau sem tengjast þá stöðu himintungla) að fæðast á tilteknum stað. Í öðru lagi er og hefur lengi verið á Akranesi ein af fáum fullbúnum fæðingarstofum á landinu. Þangað sækja konur af Vesturlandi, Norðurlandi sem og víða af Höfuðborgarsvæðinu, þjónustu. Það er sjálfstætt umfjöllunarefni hve fæðingarþjónustu hefur farið aftur á landsbyggðinni. Samsetning Alþingis Gylfi fjallar síðan um aldursdreifingu þingmanna og ályktar að miðað við aldurssamsetningu kjósenda ættu alþingismenn yfir sjötugu að vera 8. Á sama hátt ættu alþingismenn undir þrítugu að vera 14, tilsvarandi því að 22 prósent kjósenda eru á þeim aldri. Sú er þessar línur ritar hyggst ekki gera lítið úr því að það sé mikilvægt að á Alþingi sitji fólk með sem víðtækastan bakgrunn og reynslu. En varla er það tilviljun að ekki eru 8 þingmenn eldri en sjötugir. Staðreyndin er sú að það er krefjandi starf að sitja á þingi, vinnudagurinn getur verið langur og mörg mál sem þarf að setja sig inn í. Almennt fer fólk á eftirlaun á þessum aldri, sinnir áhugamálum, félagsmálum og afkomendum eftir því sem hugurinn og starfsgeta stendur til. Fólk undir þrítugu er svo enn í skóla, að koma sér upp fjölskyldu, heimili o.s.frv. Kjarni málsins er sá að þau sem gefa kost á sér til þingmennsku og eru þarna á milli í aldri (þorri þingmanna) verða vitanlega að líta til þessara í hópa eins og annarra í störfum sínum, enda hafa þau sjálf gengið í gegnum tímabil ungdómsáranna og eiga eða hafa átt börn, foreldra og/eða ættingja í hinum ýmsu hópum samfélagsins, þar á meðal þessum. Slíkt er hluti þeirrar reynslu sem fólk aflar sér í lífinu og það byggir á í störfum sínum hvort sem er á Alþingi eða annarsstaðar. „Kúba norðursins“ Að lokum gerir Gylfi tengingu trúarbragða og stjórnmála að umtalsefni og segir að sáralítil umræða sé um trú stjórnmálamanna. Á Íslandi hafi nánast allir verið í þjóðkirkjunni lengi vel en jafnvel eftir að það breyttist hafi sáralítil umræða verið um trú stjórnmálamanna. Ég hefði haldið að það væri jákvætt að vera ekki að gera þetta að sérstöku umtalsefni. Varla viljum við hvetja til þess að þjóðin né heldur þingmenn séu dregin í dilka með þeim hætti. Flest okkar sem fædd erum á síðustu öld, muna þegar Geir H. Haarde bað Guð að blessa Ísland haustið 2008. Okkur var þá brugðið því það lýsti fyrst og síðast alvarleika ástandsins. Gylfi ályktar síðan að kannski hafi forsætisráðherrann samt verið bænheyrður, „…að minnsta kosti lenti hagkerfið á löppunum á endanum,“ skrifar hann. Já hver man ekki yfirlýsingar eins og að við myndum enda sem „Kúba norðursins“ ef við sættum okkur ekki við að sitja og standa eins og útlendingar kröfðust af okkur. En getur ekki einmitt verið að hagkerfið hafi staðið þetta högg af sér af því að hópur fólks ákvað í stað þess að sitja og þiggja það sem að var rétt, að ganga þá fram fyrir skjöldu og setja þeim öflum stólinn fyrir dyrnar. Það er nefnilega dálítið þannig að Guð hjálpar þeim sem hjálpa sér sjálfir. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Suðurkjördæmi og mamma, amma, dóttir og frænka.
Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal Skoðun
Skoðun Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar
Skoðun Jafnrétti grundvallarforsenda friðar og öryggis í heiminum Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar
Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar
Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar
Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar
Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar
Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Sól, sumar og símafriður: 10 ráð varðandi skjánotkun í sumarfríinu Anna Laufey Stefánsdóttir,Kristín Ólöf Grétarsdóttir,Skúli Bragi Geirdal Skoðun