Þar sem fáir aðrir nenna Sigrún Edda Eðvarðsdóttir skrifar 25. maí 2022 15:30 AF MIKILVÆGI FORELDRASTARFS OG SAMSTARFS HEIMILA OG SKÓLA Á dögunum voru Foreldraverðlaun Heimilis og skóla veitt í 27. sinn. en segja má að á þessum degi hafi gróskumiklum verkefnum innan skólasamfélagsins verið veitt verðskulduð athygli eða allt frá árinu 1996. Verkefni sem enn lifa góðu lífi í íslensku skólasamfélagi og við þekkjum til líkt og foreldraröltið er gott dæmi um en það var með fyrstu verkefnum sem hlutu Foreldraverðlaun Heimilis og skóla á sínum tíma. Í ávarpi mínu á þessum degi kom ég inn á mikilvægi foreldrastarfs í skólum landsins og mig langar að nota tækifærið og deila með ykkur hugleiðingum mínum. Vandasamt verkefni að virkja foreldra Við sem höfum komið að foreldrastarfi með einum eða öðrum hætti vitum flest að öll þessi verkefni verða ekki til af sjálfu sér. Það þarf bæði hugrekki og dugnað að ýta þeim úr vör og eins að viðhalda þeim. Þrátt fyrir að rannsóknir sýni það svart á hvítu að gott samstarf heimila og skóla sé veigamikill þáttur í bæði líðan og árangri nemenda hefur það oft á tíðum reynst vandasamt verkefni að virkja foreldra til formlegrar þátttöku innan skólasamfélagsins. Hugsanlega er mönnun foreldra í hlutverk bekkjarfulltrúa gott dæmi um slíkt. Að virkja foreldra og fá þá til að leiða það starf hefur nefnilega sums staðar reynst vandasamt. Það er ekki það, að ekki sé öfluga einstaklinga að finna innan foreldrasamfélagsins því eins og við vitum þá er þar gríðarlega mikill og öflugur mannauður sem mikilvægt er að virkja og ná til með jákvæðum og uppbyggilegum hætti. Ástæður þess að ég gerðist bekkjarfulltrúi Fyrir um tíu árum síðan lagði ég ásamt öðrum stjórnarmönnum í foreldrafélagi einu hér á höfuðborgarsvæðinu fyrir óformlega könnun meðal nýkjörinna bekkjarfulltrúa til að öðlast innsýn í ástæður þess að þeir ákváðu að gefa kost á sér í hlutverkið. Mig langar að deila með ykkur nokkrum áhugaverðum svörum sem þar komu fram: Út af einskærum áhuga Forvitni Aldrei verið bekkjarfulltrúi Samfélagsleg skylda Af nauðsyn og góðmennsku Skyldurækni Þar sem enginn annar gaf kost á sér Út af aðgerðarleysi fyrra árs Að lokum hin fleyga setning, sem setið hefur hjá mér alla tíð síðan, þar sem fáir aðrir nenna. Ræðum mikilvægi góðs samstarfs heimila og skóla Hvort sem í þessum svörum búi ákveðin sannleikskorn eða ekki þá birtast hér ákveðnar vísbendingar. Við þurfum að tala upp mikilvægi foreldrastarfs og koma í veg fyrir þessi vandræðilegu og mögulega fyrirsjáanlegu augnablik á haustfundum kennara þegar þeir leita til foreldra um samstarf. Ef ávinningur og mikilvægi þessa samstarfs er óljós er það okkar sem samfélags að skýra það betur. Við hjá Heimili og skóla og sem landssamtök foreldra höfum í þessu samhengi verk að vinna í samstarfi við skólastjórnendur, kennara, foreldra og nemendur eða alla þá sem skólasamfélagið mynda. Foreldrastarf er forvarnarstarf Foreldrastarf er ekkert annað en forvarnarstarf og því er það afskaplega mikilvægt að við áttum okkur á mikilvægu hlutverki okkar sem skólaforeldra og því hvernig við getum látið til okkar taka á þeim vettvangi fyrir skólann og fyrir starfsumhverfi bæði kennara og nemenda. Við foreldrar berum nefnilega ábyrgð á menntun barnanna okkar og höfum það hlutverk að styðja við nám þeirra og eiga í uppbyggilegu samstarfi við kennara. Áherslur foreldrastarfs í skólum landsins hafa í gegnum árin endurspeglast í því að huga vel að verndandi þáttum eins og samveru og samverustundum, þar sem bekkjarfélagar og foreldrar sameinast í leik og starfi. Þar er lagður grunnur að góðri vináttu nemenda og ekki síður að samstarfi og samskiptum foreldra þar sem lögð er áhersla á að þeir hittist og kynnist, ræði saman og sameinist um ákveðin grunngildi með velferð og vellíðan nemenda að leiðarljósi. Hugum að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi Hér eru ekki hin veraldlegu verðmæti í forgrunni heldur félagsauðurinn og hinn sterki vilji og mikli áhugi á að láta gott af sér leiða og gera gott samfélag enn betra. Með því hugarfari getum við svo sannarlega látið til okkar taka og haft áhrif á hvernig samfélag við viljum skapa börnunum okkar. Þannig eigum við að sama skapi að geta tekist á við áskoranir skólasamfélagsins á hverjum tíma. Við höfum nefnilega verk að vinna, ekki bara foreldrar eða kennarar heldur samfélagið allt. Ef við höfum ekki tíma né svigrúm til að huga að því sem skiptir máli, verðum við að fara að bretta upp ermar og setja í forgang að stuðla að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi. Í ár fagna Heimili og skóli 30 ára afmæli en á þeim tíma hefur margt gott áunnist. Það er von mín að þessar fáu línur geti orðið ykkur öllum hvatning til að láta til ykkar taka og gera gott skólasamfélag enn betra. Höfundur er fráfarandi formaður Heimilis og skóla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigrún Edda Eðvarðsdóttir Börn og uppeldi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson Skoðun Breiðholt brennur Eðvarð Hilmarsson Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Mannréttindi sama hvað Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir og fjöregg íslenskrar þjóðar Páll Torfi Önundarson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson skrifar Skoðun Ótímabundin ráðgjöf til ríkisstjórnar Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Lykillinn að orkuskiptunum er úr áli Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar Skoðun „Vitum ekkert hvað við erum að gera“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við að koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
AF MIKILVÆGI FORELDRASTARFS OG SAMSTARFS HEIMILA OG SKÓLA Á dögunum voru Foreldraverðlaun Heimilis og skóla veitt í 27. sinn. en segja má að á þessum degi hafi gróskumiklum verkefnum innan skólasamfélagsins verið veitt verðskulduð athygli eða allt frá árinu 1996. Verkefni sem enn lifa góðu lífi í íslensku skólasamfélagi og við þekkjum til líkt og foreldraröltið er gott dæmi um en það var með fyrstu verkefnum sem hlutu Foreldraverðlaun Heimilis og skóla á sínum tíma. Í ávarpi mínu á þessum degi kom ég inn á mikilvægi foreldrastarfs í skólum landsins og mig langar að nota tækifærið og deila með ykkur hugleiðingum mínum. Vandasamt verkefni að virkja foreldra Við sem höfum komið að foreldrastarfi með einum eða öðrum hætti vitum flest að öll þessi verkefni verða ekki til af sjálfu sér. Það þarf bæði hugrekki og dugnað að ýta þeim úr vör og eins að viðhalda þeim. Þrátt fyrir að rannsóknir sýni það svart á hvítu að gott samstarf heimila og skóla sé veigamikill þáttur í bæði líðan og árangri nemenda hefur það oft á tíðum reynst vandasamt verkefni að virkja foreldra til formlegrar þátttöku innan skólasamfélagsins. Hugsanlega er mönnun foreldra í hlutverk bekkjarfulltrúa gott dæmi um slíkt. Að virkja foreldra og fá þá til að leiða það starf hefur nefnilega sums staðar reynst vandasamt. Það er ekki það, að ekki sé öfluga einstaklinga að finna innan foreldrasamfélagsins því eins og við vitum þá er þar gríðarlega mikill og öflugur mannauður sem mikilvægt er að virkja og ná til með jákvæðum og uppbyggilegum hætti. Ástæður þess að ég gerðist bekkjarfulltrúi Fyrir um tíu árum síðan lagði ég ásamt öðrum stjórnarmönnum í foreldrafélagi einu hér á höfuðborgarsvæðinu fyrir óformlega könnun meðal nýkjörinna bekkjarfulltrúa til að öðlast innsýn í ástæður þess að þeir ákváðu að gefa kost á sér í hlutverkið. Mig langar að deila með ykkur nokkrum áhugaverðum svörum sem þar komu fram: Út af einskærum áhuga Forvitni Aldrei verið bekkjarfulltrúi Samfélagsleg skylda Af nauðsyn og góðmennsku Skyldurækni Þar sem enginn annar gaf kost á sér Út af aðgerðarleysi fyrra árs Að lokum hin fleyga setning, sem setið hefur hjá mér alla tíð síðan, þar sem fáir aðrir nenna. Ræðum mikilvægi góðs samstarfs heimila og skóla Hvort sem í þessum svörum búi ákveðin sannleikskorn eða ekki þá birtast hér ákveðnar vísbendingar. Við þurfum að tala upp mikilvægi foreldrastarfs og koma í veg fyrir þessi vandræðilegu og mögulega fyrirsjáanlegu augnablik á haustfundum kennara þegar þeir leita til foreldra um samstarf. Ef ávinningur og mikilvægi þessa samstarfs er óljós er það okkar sem samfélags að skýra það betur. Við hjá Heimili og skóla og sem landssamtök foreldra höfum í þessu samhengi verk að vinna í samstarfi við skólastjórnendur, kennara, foreldra og nemendur eða alla þá sem skólasamfélagið mynda. Foreldrastarf er forvarnarstarf Foreldrastarf er ekkert annað en forvarnarstarf og því er það afskaplega mikilvægt að við áttum okkur á mikilvægu hlutverki okkar sem skólaforeldra og því hvernig við getum látið til okkar taka á þeim vettvangi fyrir skólann og fyrir starfsumhverfi bæði kennara og nemenda. Við foreldrar berum nefnilega ábyrgð á menntun barnanna okkar og höfum það hlutverk að styðja við nám þeirra og eiga í uppbyggilegu samstarfi við kennara. Áherslur foreldrastarfs í skólum landsins hafa í gegnum árin endurspeglast í því að huga vel að verndandi þáttum eins og samveru og samverustundum, þar sem bekkjarfélagar og foreldrar sameinast í leik og starfi. Þar er lagður grunnur að góðri vináttu nemenda og ekki síður að samstarfi og samskiptum foreldra þar sem lögð er áhersla á að þeir hittist og kynnist, ræði saman og sameinist um ákveðin grunngildi með velferð og vellíðan nemenda að leiðarljósi. Hugum að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi Hér eru ekki hin veraldlegu verðmæti í forgrunni heldur félagsauðurinn og hinn sterki vilji og mikli áhugi á að láta gott af sér leiða og gera gott samfélag enn betra. Með því hugarfari getum við svo sannarlega látið til okkar taka og haft áhrif á hvernig samfélag við viljum skapa börnunum okkar. Þannig eigum við að sama skapi að geta tekist á við áskoranir skólasamfélagsins á hverjum tíma. Við höfum nefnilega verk að vinna, ekki bara foreldrar eða kennarar heldur samfélagið allt. Ef við höfum ekki tíma né svigrúm til að huga að því sem skiptir máli, verðum við að fara að bretta upp ermar og setja í forgang að stuðla að barnvænna og fjölskylduvænna samfélagi. Í ár fagna Heimili og skóli 30 ára afmæli en á þeim tíma hefur margt gott áunnist. Það er von mín að þessar fáu línur geti orðið ykkur öllum hvatning til að láta til ykkar taka og gera gott skólasamfélag enn betra. Höfundur er fráfarandi formaður Heimilis og skóla.
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar
Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun