Núna er næst! Bjarney Bjarnadóttir og Jóhanna M. Þorvaldsdóttir skrifa 15. janúar 2022 17:01 Í gegnum tíðina hafa grunnskólakennarar samþykkt samninga sem þeir voru ekki ánægðir með undir því yfirskini að gefa samninganefnd tækifæri til að ná betri samningi næst. Að samningurinn sem nú var borinn á borð hafi verið felldur með svona afgerandi hætti sýnir að hann var engan veginn nálægt kröfum grunnskólakennara og að við ætlum ekki enn eina ferðina að samþykkja lélegan samning núna til að gera betri samning næst. Núna er næst. Bauðst grunnskólakennurum í nýfelldum kjarasamningi 25.000 króna launahækkun líkt og lífskjarasamningurinn segir til um. Það er um það bil 3,5 - 4,5% launahækkun. Verðbólga stendur í 5% sem þýðir að þessi hækkun skerðist raunar um 0,5 - 1,5%. Meðal grunnlaun grunnskólakennara m.v. yngri menntunarákvæði eru 556.578 kr, sem er langt undir meðallaunum annars háskólamenntaðs starfsfólks sem voru 794.000 krónur árið 2020. Það eru launin sem grunnskólakennarar fá eftir 5 ára háskólanám, í fullu starfi með 42,86 klst. vikulegri vinnuskyldu. Það vill oft gleymast í umræðunni að tímarnir umfram þá 40 klst. eru þeir sem við vinnum af okkur fyrir vetrar-, jóla- og páskaleyfi. Þar að auki þurfa grunnskólakennarar að skila 150 klst. í starfsþróun og undirbúning ásamt 64 klst. í undirbúning utan starfstíma skóla. Grunnskólakennarar eiga að sama skapi ekki kost á yfirvinnu, bifreiða- eða símastyrkjum, hvað þá internettengingu þrátt fyrir að ætlast sé til að við sinnum fjarkennslu heiman að frá okkur ef svo ber undir. Grunnlaunin eru heildarlaunin. Stytting vinnuvikunnar á kostnað hvers? Boðin var stytting vinnuvikunnar líkt og fleiri stéttum. Styttingu sem hljóðar upp á 13 mínútur á dag án nánari útfærslu, en má þó ekki kosta launagreiðendur neitt eða bitna á starfinu. Margir kennarar vildu sjá í nýjum kjarasamning fækkun á kennslustundum í töflu, sem nú eru 26 talsins, sem varð ekki raunin. Það hlýtur að gefa auga leið að með þessari útfærslu skerðist undirbúningstími kennara sem hefði síðan áhrif á nemendur. Staðreyndin er þó sú að verkefnin fara ekkert, að fara 13 mínútum fyrr heim í dag þýðir að það þarf að vera 13 mínútum lengur á morgun. Margir grunnskólakennarar vinna nú þegar ólaunað starf utan vinnutíma. Hins vegar vilja grunnskólakennarar sjá meiri sveigjanleika í næsta kjarasamningi. Að okkur sé treyst til að vinna vinnuna okkar, hvort sem hún fer fram í skólanum eða annars staðar. Óháð heimsfaraldri er traust lagt á kennara að taka að sér umfram verkefni eins og forfallakennslu. Hvað myndi gerast ef grunnskólakennarar myndu neita því? Eða hreinlega að þeir myndu ekki vinna meira eða leggja meira á sig en þeir nauðsynlega þyrftu? Hvað þá í ástandi eins og núna? Það myndi fyrst og fremst bitna á nemendum okkar og það vill enginn, kennarar eru mjög meðvitaðir um ábyrgð sína. Væri réttlætanlegt að ekkert námsmat færi fram vegna styttingu vinnuvikunnar? Eða að kennarar myndu neita að sjá um samskipti heimilis og skóla? Fjölbreytni og áskoranir kennarastarfsins Grunnskólakennarar eru ekki eingöngu sérfræðingar í því sem þeir menntuðu sig til að starfa við. Starfið hefur á síðustu árum og áratugum tekið á sig fjölbreyttari mynd og hlutverk, m.a. vegna mun fjölbreyttari nemendahóps, skorts á fjármagni og aðkomu sérfræðinga inn í skólanna. Fyrir utan kennslu þurfa kennarar því oft að sinna hlutverki sálfræðinga, talmeinafræðinga, þroskaþjálfa, iðjuþjálfa, félagsráðgjafa eða hvers kyns sérfræðinga sem viðkomandi nemandi þarf á að halda. Þar að auki taka kennarar virkan þátt í þróunarstarfi skóla og í ýmsum nefndum og ráðum sem varða skólann eða skólamál almennt. Það er því mikið álag á kennurum í grunnskólum í dag og raunar er staðan sú að þegar gögn VIRK eru skoðuð að kennarar koma áberandi meira í starfsendurhæfingu en aðrar háskólamenntaðar stéttir. Einnig hefur komið í ljós að fleiri kennarar glíma við kvíða, andlegt álag og vefjagigt samanborið við aðra háskólamenntaða starfsmenn. Það er hávært ákall frá grunnskólakennurum að draga úr álagi og sporna þannig gegn kulnun og brotthvarfi úr stéttinni. Hvergi er þó minnst á hámarksstærð nemendahópa eða svokölluð nemendagildi í nýgerðum kjarasamningi. Einnig sagði stjórnarformaður Sambands íslenskra sveitarfélaga að lækkun kennsluskyldu komi ekki til greina. Það er því ekkert í samningnum sem lýtur að því að minnka álag á kennurum. Hvenær er næst? Grunnskólakennarar eru komnir með nóg af því að bíða eftir þessu næst. Eftir hrunið mátti ekki hækka launin því það var allt í klessu. Árið 2011 mátti ekki hækka launin því það myndi stefna efnahagsbatanum eftir hrun í hættu. Árið 2015 mátti ekki hækka launin því það myndi stefna stöðugleikanum sem var kominn eftir hrunið í hættu. Árið 2018 mátti ekki hækka launin því þá var að byrja örlítil niðursveifla og það myndi ýta henni enn neðar. Og sami söngur er byrjaður núna, það er hrun vegna Covid-19 og þá er sko alls ekki hægt að hækka launin. Ef sveitarfélögin telja sig ekki geta gert betur er þá ekki orðið útséð með að þau ráði við að reka grunnskólana og kannski tímabært að ríkið taki við þeim aftur? Það er allavega löngu orðið tímabært að grunnskólakennarar fái laun í samræmi við álag og ábyrgð, ef ekki núna, þá hvenær? Næst? Höfundar eru grunnskólakennarar Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Kjaramál Grunnskólar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Skoðun Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Einokunarmjólk? Hilmar Vilberg Gylfason skrifar Skoðun Má þjóðin ráða? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson skrifar Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmálin koma okkur öllum við Arnar Freyr Sigurðsson skrifar Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisráðuneytið er með forystu Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirgefðu mér mín kæra Harpa Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Furðulegar verðlækkanir á mörkuðum Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Varanlegt vopnahlé og sjálfstæð Palestína Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Með of mikil völd Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar Skoðun Er sniðugt að vera með tilgreinda séreign? Guðný Helga Lárusdóttir skrifar Skoðun Ekki þykjast ekki vita neitt Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Framsókn stendur með bændum og neytendum Hópur þingmanna Framsóknar skrifar Skoðun Staðan í stjórnmálum vorið 2024 Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Bónus, viðbót eða umframorka Hörður Arnarson skrifar Skoðun Grímulaus sérhagsmunagæsla Andrés Magnússon skrifar Skoðun VI. Sköpunarsaga þjóðsögu – plottið í Síðumúla raunar hápólitískt Hafþór S. Ciesielski skrifar Sjá meira
Í gegnum tíðina hafa grunnskólakennarar samþykkt samninga sem þeir voru ekki ánægðir með undir því yfirskini að gefa samninganefnd tækifæri til að ná betri samningi næst. Að samningurinn sem nú var borinn á borð hafi verið felldur með svona afgerandi hætti sýnir að hann var engan veginn nálægt kröfum grunnskólakennara og að við ætlum ekki enn eina ferðina að samþykkja lélegan samning núna til að gera betri samning næst. Núna er næst. Bauðst grunnskólakennurum í nýfelldum kjarasamningi 25.000 króna launahækkun líkt og lífskjarasamningurinn segir til um. Það er um það bil 3,5 - 4,5% launahækkun. Verðbólga stendur í 5% sem þýðir að þessi hækkun skerðist raunar um 0,5 - 1,5%. Meðal grunnlaun grunnskólakennara m.v. yngri menntunarákvæði eru 556.578 kr, sem er langt undir meðallaunum annars háskólamenntaðs starfsfólks sem voru 794.000 krónur árið 2020. Það eru launin sem grunnskólakennarar fá eftir 5 ára háskólanám, í fullu starfi með 42,86 klst. vikulegri vinnuskyldu. Það vill oft gleymast í umræðunni að tímarnir umfram þá 40 klst. eru þeir sem við vinnum af okkur fyrir vetrar-, jóla- og páskaleyfi. Þar að auki þurfa grunnskólakennarar að skila 150 klst. í starfsþróun og undirbúning ásamt 64 klst. í undirbúning utan starfstíma skóla. Grunnskólakennarar eiga að sama skapi ekki kost á yfirvinnu, bifreiða- eða símastyrkjum, hvað þá internettengingu þrátt fyrir að ætlast sé til að við sinnum fjarkennslu heiman að frá okkur ef svo ber undir. Grunnlaunin eru heildarlaunin. Stytting vinnuvikunnar á kostnað hvers? Boðin var stytting vinnuvikunnar líkt og fleiri stéttum. Styttingu sem hljóðar upp á 13 mínútur á dag án nánari útfærslu, en má þó ekki kosta launagreiðendur neitt eða bitna á starfinu. Margir kennarar vildu sjá í nýjum kjarasamning fækkun á kennslustundum í töflu, sem nú eru 26 talsins, sem varð ekki raunin. Það hlýtur að gefa auga leið að með þessari útfærslu skerðist undirbúningstími kennara sem hefði síðan áhrif á nemendur. Staðreyndin er þó sú að verkefnin fara ekkert, að fara 13 mínútum fyrr heim í dag þýðir að það þarf að vera 13 mínútum lengur á morgun. Margir grunnskólakennarar vinna nú þegar ólaunað starf utan vinnutíma. Hins vegar vilja grunnskólakennarar sjá meiri sveigjanleika í næsta kjarasamningi. Að okkur sé treyst til að vinna vinnuna okkar, hvort sem hún fer fram í skólanum eða annars staðar. Óháð heimsfaraldri er traust lagt á kennara að taka að sér umfram verkefni eins og forfallakennslu. Hvað myndi gerast ef grunnskólakennarar myndu neita því? Eða hreinlega að þeir myndu ekki vinna meira eða leggja meira á sig en þeir nauðsynlega þyrftu? Hvað þá í ástandi eins og núna? Það myndi fyrst og fremst bitna á nemendum okkar og það vill enginn, kennarar eru mjög meðvitaðir um ábyrgð sína. Væri réttlætanlegt að ekkert námsmat færi fram vegna styttingu vinnuvikunnar? Eða að kennarar myndu neita að sjá um samskipti heimilis og skóla? Fjölbreytni og áskoranir kennarastarfsins Grunnskólakennarar eru ekki eingöngu sérfræðingar í því sem þeir menntuðu sig til að starfa við. Starfið hefur á síðustu árum og áratugum tekið á sig fjölbreyttari mynd og hlutverk, m.a. vegna mun fjölbreyttari nemendahóps, skorts á fjármagni og aðkomu sérfræðinga inn í skólanna. Fyrir utan kennslu þurfa kennarar því oft að sinna hlutverki sálfræðinga, talmeinafræðinga, þroskaþjálfa, iðjuþjálfa, félagsráðgjafa eða hvers kyns sérfræðinga sem viðkomandi nemandi þarf á að halda. Þar að auki taka kennarar virkan þátt í þróunarstarfi skóla og í ýmsum nefndum og ráðum sem varða skólann eða skólamál almennt. Það er því mikið álag á kennurum í grunnskólum í dag og raunar er staðan sú að þegar gögn VIRK eru skoðuð að kennarar koma áberandi meira í starfsendurhæfingu en aðrar háskólamenntaðar stéttir. Einnig hefur komið í ljós að fleiri kennarar glíma við kvíða, andlegt álag og vefjagigt samanborið við aðra háskólamenntaða starfsmenn. Það er hávært ákall frá grunnskólakennurum að draga úr álagi og sporna þannig gegn kulnun og brotthvarfi úr stéttinni. Hvergi er þó minnst á hámarksstærð nemendahópa eða svokölluð nemendagildi í nýgerðum kjarasamningi. Einnig sagði stjórnarformaður Sambands íslenskra sveitarfélaga að lækkun kennsluskyldu komi ekki til greina. Það er því ekkert í samningnum sem lýtur að því að minnka álag á kennurum. Hvenær er næst? Grunnskólakennarar eru komnir með nóg af því að bíða eftir þessu næst. Eftir hrunið mátti ekki hækka launin því það var allt í klessu. Árið 2011 mátti ekki hækka launin því það myndi stefna efnahagsbatanum eftir hrun í hættu. Árið 2015 mátti ekki hækka launin því það myndi stefna stöðugleikanum sem var kominn eftir hrunið í hættu. Árið 2018 mátti ekki hækka launin því þá var að byrja örlítil niðursveifla og það myndi ýta henni enn neðar. Og sami söngur er byrjaður núna, það er hrun vegna Covid-19 og þá er sko alls ekki hægt að hækka launin. Ef sveitarfélögin telja sig ekki geta gert betur er þá ekki orðið útséð með að þau ráði við að reka grunnskólana og kannski tímabært að ríkið taki við þeim aftur? Það er allavega löngu orðið tímabært að grunnskólakennarar fái laun í samræmi við álag og ábyrgð, ef ekki núna, þá hvenær? Næst? Höfundar eru grunnskólakennarar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun
Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar
Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar
Skoðun VI. Sköpunarsaga þjóðsögu – plottið í Síðumúla raunar hápólitískt Hafþór S. Ciesielski skrifar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun