Vaxtalaust lán til ríkisins frá landsbyggðinni Þórir Guðmundsson og Sif Huld Albertsdóttir skrifa 14. september 2021 15:01 Greinarhöfundar þessarar greinar bera mikinn metnað til þess að koma málum fjölskyldna í betri farveg þannig að börnin okkar fái sömu þjónustu og önnur börn sem búa nálægt sérfræðiþjónustu heilbrigðiskerfisins. Börnin okkar eru það mikilvægasta sem við eigum í lífinu, að eiga barn fylgir fullt af skyldum, ábyrgð og hamingju, en einnig fylgir það að við séum alltaf hrædd um að eitthvað komi fyrir og barnið fái illvígan sjúkdóm, verði fyrir slysi eða veikist alvarlega. Sagt er að Íslendingar séu svo ,,heppnir” að heilbrigðiskerfið sé fyrir okkur öll, sama hvar við búum. Einnig búum við í velferðarsamfélagi skv. skilgreiningu stjórnvalda. En hvert barn fær einungis tvær ferðir á ári suður til læknis, nema þegar veikindi falla undir viðmið Sjúkratrygginga sem eru: Illkynja sjúkdóma Nýrnabilun Alvarlega hjartasjúkdóma Alvarlega sjúkdóma barna Alvarlega geðsjúkdóma Alvarleg vandamál á meðgöngu Tæknifrjóvgunarmeðfeð Tannlækningar vegna mjög alvarlega afleiðinga meðfæddra galla, slysa og sjúkdóma Fyrir ítrekaðar ferðir vegna alvarlegra sjúkdóma er nú hægt að byggja samþykki fyrir endurgreiðslu ferðakostnaðar á skýrslu læknis, hvort sem hann hefur sjúkling til meðferðar eða er læknir í heimabyggð. Áður gilti einungis skýrsla læknis í heimabyggð. Tími okkar foreldra sem eigum börn út á landi virðist ekki vera jafn mikilvægur og þeirra sem búa nær heilbrigðisþjónustu. Mikilvægt er að gera sér grein fyrir þeim mikla tíma sem fer í að þurfa að sækja sérfræðiþjónustu utan heimabyggðar en fólk af landsbyggðinni þarf að eyða að lágmarki sólarhring eða meira í að afla sér þjónustunnar en fólk sem býr á stór höfuðborgarsvæðinu. Í skýrslu sem Finnborg Salóme Steinþórsdóttir nýdoktor í kynjafræði við Háskóla Íslands, vann fyrir Heilbrigðisráðuneytið (Heilsufar og heilbrigðisþjónusta Kynja- og jafnréttissjónarmið), kemur fram að vísbendingar séu um, að öllum landsmönnum sé ekki tryggt aðgengi að sérhæfðri heilbrigðisþjónustu. Mikill munur er á notkun sérhæfðrar heilbrigðisþjónustu eftir búsetusvæðum, á höfuðborgarsvæðinu er verið að horfa á 1,6 heimsókn per íbúa en á Austurlandi og Vestfjörðum er verið að horfa á 0,6 heimsókn per íbúa. Þarna þarf að skoða hvort að ástæðan sé sú að bæði kostnaður vegna ferða er mun meiri og tíminn sem fer í ferðir og annað sem tengist ferðunum gerir það að verkum að fólk á ekki heimangengt að nýta sérfræðiþjónustu. Annar greinahöfundur þessarar greinar hefur áður bent á í grein sinni sem heitir vaxtalaust lán, að kostnaður vegna sérfræðilæknaþjónustu er mun meiri hjá foreldrum barna úti á landi en foreldra barna sem búa nálægt höfuðborginni. Í þeirri grein kemur fram kostnaður vegna læknisheimsókna getur verið mjög mikill, hér má sjá dæmi um kostnað vegna læknisferðar með eitt barn: Læknir í Reykjavík, barn og foreldri búsett á Ísafirði. Flug: 81.380 kr. (Flug fyrir annað foreldri og barn) Gisting í gegnum sjúkratryggingar: 1.476 kr. á sólarhringurinn með mat. Bílaleigubíll:10.000 kr. fyrir einn dag, fyrir utan eldsneyti. Flugið er greitt af foreldrum sem síðan þurfa að sækja um til Sjúkratrygginga til að fá flugið endurgreitt. Af þeim kostnaði er þó ávallt 2.985 kr. sem ekki fást endurgreiddar. Foreldrar barna þurfa að leggja út fyrir kostnaðinum sjálf og bíða svo eftir að fá endurgreitt sem getur tekið allt að 10-14 daga en það hafa ekki allir foreldrar efni á því að „lána“ ríkinu peninginn sinn. Gisting er niðurgreidd en ekki greidd að fullu og ef það er ekki laust á sjúkrahótelinu, ertu einn á báti við að finna samastað og þarft að greiða hann að fullu. Einnig er bílaleigubifreið greidd af einstaklingnum þar sem það er þó ódýrara en að nýta leigubíla á milli staða. Þörf er á að finna betri lausn þannig að allir íbúar landsbyggðarinnar sitji við sama borð og íbúar höfuðborgarsvæðisins og geti notað heilbrigðisþjónustu á höfuðborgarsvæðinu án þess að bera af því fjárhagslegan skaða. Greinarhöfundar skora á ráðamenn landsins að hafin verði vinna í að fara í gegnum þann part sjúkratrygginga sem snúa að landsbyggðinni og fundinn farvegur fyrir fólk af landsbyggðinni til þess að geta nýtt sér þá þjónustu sem er til boða á höfuðborgarsvæðinu, því þar er öll þjónusta sérfræðinga byggð upp. Greinahöfundar hafa oft minnst á þetta við ýmsa aðila innan stjórnsýslunnar og eru allir sammála um að hér þurfi að gera breytingu á, en ekkert gerist. Samtalið þarf að eiga sér stað við fólkið sem nýtir sér þessa þjónustu og sér vankantana á henni með berum augum. Það er eina leiðin til þess að hægt sé að gera betur, þannig að við getum svo sannarlega kallað okkur velferðarsamfélag. Þetta er það sem á að vera í lagi og á að vera sjálfsagt. Við erum tilbúin til að hjálpa ykkur að laga þetta, fyrir fólkið í landinu. Höfundar þessarar greinar búa á Ísafirði og hafa mikinn metnað til að gera grein fyrir og bæta hag fjölskyldna út á landi þegar kemur að sérfræðiþjónustu heilbrigðiskerfisins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sif Huld Albertsdóttir Skoðun: Kosningar 2021 Byggðamál Heilbrigðismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun The man who would be king Ian McDonald Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun The man who would be king Ian McDonald skrifar Skoðun Umhverfisávinningur þess að þrifta Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson skrifar Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Skoðun Stórbætum samgöngur Logi Einarsson skrifar Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Köllum það réttu nafni: Fordóma Derek Terell Allen skrifar Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Sjá meira
Greinarhöfundar þessarar greinar bera mikinn metnað til þess að koma málum fjölskyldna í betri farveg þannig að börnin okkar fái sömu þjónustu og önnur börn sem búa nálægt sérfræðiþjónustu heilbrigðiskerfisins. Börnin okkar eru það mikilvægasta sem við eigum í lífinu, að eiga barn fylgir fullt af skyldum, ábyrgð og hamingju, en einnig fylgir það að við séum alltaf hrædd um að eitthvað komi fyrir og barnið fái illvígan sjúkdóm, verði fyrir slysi eða veikist alvarlega. Sagt er að Íslendingar séu svo ,,heppnir” að heilbrigðiskerfið sé fyrir okkur öll, sama hvar við búum. Einnig búum við í velferðarsamfélagi skv. skilgreiningu stjórnvalda. En hvert barn fær einungis tvær ferðir á ári suður til læknis, nema þegar veikindi falla undir viðmið Sjúkratrygginga sem eru: Illkynja sjúkdóma Nýrnabilun Alvarlega hjartasjúkdóma Alvarlega sjúkdóma barna Alvarlega geðsjúkdóma Alvarleg vandamál á meðgöngu Tæknifrjóvgunarmeðfeð Tannlækningar vegna mjög alvarlega afleiðinga meðfæddra galla, slysa og sjúkdóma Fyrir ítrekaðar ferðir vegna alvarlegra sjúkdóma er nú hægt að byggja samþykki fyrir endurgreiðslu ferðakostnaðar á skýrslu læknis, hvort sem hann hefur sjúkling til meðferðar eða er læknir í heimabyggð. Áður gilti einungis skýrsla læknis í heimabyggð. Tími okkar foreldra sem eigum börn út á landi virðist ekki vera jafn mikilvægur og þeirra sem búa nær heilbrigðisþjónustu. Mikilvægt er að gera sér grein fyrir þeim mikla tíma sem fer í að þurfa að sækja sérfræðiþjónustu utan heimabyggðar en fólk af landsbyggðinni þarf að eyða að lágmarki sólarhring eða meira í að afla sér þjónustunnar en fólk sem býr á stór höfuðborgarsvæðinu. Í skýrslu sem Finnborg Salóme Steinþórsdóttir nýdoktor í kynjafræði við Háskóla Íslands, vann fyrir Heilbrigðisráðuneytið (Heilsufar og heilbrigðisþjónusta Kynja- og jafnréttissjónarmið), kemur fram að vísbendingar séu um, að öllum landsmönnum sé ekki tryggt aðgengi að sérhæfðri heilbrigðisþjónustu. Mikill munur er á notkun sérhæfðrar heilbrigðisþjónustu eftir búsetusvæðum, á höfuðborgarsvæðinu er verið að horfa á 1,6 heimsókn per íbúa en á Austurlandi og Vestfjörðum er verið að horfa á 0,6 heimsókn per íbúa. Þarna þarf að skoða hvort að ástæðan sé sú að bæði kostnaður vegna ferða er mun meiri og tíminn sem fer í ferðir og annað sem tengist ferðunum gerir það að verkum að fólk á ekki heimangengt að nýta sérfræðiþjónustu. Annar greinahöfundur þessarar greinar hefur áður bent á í grein sinni sem heitir vaxtalaust lán, að kostnaður vegna sérfræðilæknaþjónustu er mun meiri hjá foreldrum barna úti á landi en foreldra barna sem búa nálægt höfuðborginni. Í þeirri grein kemur fram kostnaður vegna læknisheimsókna getur verið mjög mikill, hér má sjá dæmi um kostnað vegna læknisferðar með eitt barn: Læknir í Reykjavík, barn og foreldri búsett á Ísafirði. Flug: 81.380 kr. (Flug fyrir annað foreldri og barn) Gisting í gegnum sjúkratryggingar: 1.476 kr. á sólarhringurinn með mat. Bílaleigubíll:10.000 kr. fyrir einn dag, fyrir utan eldsneyti. Flugið er greitt af foreldrum sem síðan þurfa að sækja um til Sjúkratrygginga til að fá flugið endurgreitt. Af þeim kostnaði er þó ávallt 2.985 kr. sem ekki fást endurgreiddar. Foreldrar barna þurfa að leggja út fyrir kostnaðinum sjálf og bíða svo eftir að fá endurgreitt sem getur tekið allt að 10-14 daga en það hafa ekki allir foreldrar efni á því að „lána“ ríkinu peninginn sinn. Gisting er niðurgreidd en ekki greidd að fullu og ef það er ekki laust á sjúkrahótelinu, ertu einn á báti við að finna samastað og þarft að greiða hann að fullu. Einnig er bílaleigubifreið greidd af einstaklingnum þar sem það er þó ódýrara en að nýta leigubíla á milli staða. Þörf er á að finna betri lausn þannig að allir íbúar landsbyggðarinnar sitji við sama borð og íbúar höfuðborgarsvæðisins og geti notað heilbrigðisþjónustu á höfuðborgarsvæðinu án þess að bera af því fjárhagslegan skaða. Greinarhöfundar skora á ráðamenn landsins að hafin verði vinna í að fara í gegnum þann part sjúkratrygginga sem snúa að landsbyggðinni og fundinn farvegur fyrir fólk af landsbyggðinni til þess að geta nýtt sér þá þjónustu sem er til boða á höfuðborgarsvæðinu, því þar er öll þjónusta sérfræðinga byggð upp. Greinahöfundar hafa oft minnst á þetta við ýmsa aðila innan stjórnsýslunnar og eru allir sammála um að hér þurfi að gera breytingu á, en ekkert gerist. Samtalið þarf að eiga sér stað við fólkið sem nýtir sér þessa þjónustu og sér vankantana á henni með berum augum. Það er eina leiðin til þess að hægt sé að gera betur, þannig að við getum svo sannarlega kallað okkur velferðarsamfélag. Þetta er það sem á að vera í lagi og á að vera sjálfsagt. Við erum tilbúin til að hjálpa ykkur að laga þetta, fyrir fólkið í landinu. Höfundar þessarar greinar búa á Ísafirði og hafa mikinn metnað til að gera grein fyrir og bæta hag fjölskyldna út á landi þegar kemur að sérfræðiþjónustu heilbrigðiskerfisins.
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar