Kosningar á Grænlandi: Innanflokksátök, erlendar fjárfestingar og stórveldakapphlaup Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 5. apríl 2021 00:06 Sótt hefur verið að Kim Kielsen að undanförnu. Spennandi kosningar eru framundan á Grænlandi, einkum þegar þær eru settar í stærra samhengi við kapphlaup efnameiri þjóða um ítök á Norðurslóðum. Getty/Matthew Eisman Ný forysta grænlenska stjórnmálaflokksins Siumuts ákvað á síðustu stundu að skipta Kim Kielsen, fyrrverandi formanni flokksins og forsætisráðherra Grænlands, út sem fulltrúa flokksins í sjónvarpskappræðum sem fram fóru á föstudaginn dag í tengslum við þingkosningarnar sem fram fara á Grænlandi á þriðjudaginn. Kosningarnar fara fram í skugga samkeppni stórvelda á borð við Kína, Bandaríkin og Rússland um ítök á Norðurslóðum. Stór fjárfestingaráform eru uppi um verkefni við námugröft á Grænlandi, framkvæmd sem spilað hefur sína rullu í aðdraganda kosninganna. Erlendar stjórfjárfestingar og pólitísk átök Þegar einn stærsti fréttamiðll Grænlands, Sermitsiaq, er opnaður blasir við stærðarinnar auglýsingaborði frá ástralska fyrirtækinu Greenland Minerals Ltd. Fyrirtækið hefur í pípunum Kvanefjeld-námuverkefnið svokallaða, risavaxið fjárfestingarverkefni í námugreftri eftir verðmætum jarðefnum til útflutnings. Fjárfestar á bak við verkefnið eru langt frá því að vera aðeins ástralskir þótt fyrirtækið sé það að nafninu til. Grænlensk stjórnvöld hafa séð von um að stórframkvæmdir á borð við Kvanefjeld-verkefnið geti verið mikilvægur liður í efnahagslegri uppbyggingu þjóðarbúsins en sitt sýnist hverjum. Siumut, flokkur Kielsen forsætisráðherra, hefur stutt verkefnið á meðan einn stærsti stjórnarandstöðuflokkurinn, Inuit Ataqatigiit, leggst gegn verkefninu. Skoðanakannanir benda til þess að Inuit Ataqatigiit gæti farið með sigur í kosningunum sem gæti haft tilheyrandi afleiðingar fyrir verkefnið. Kvanefjeld-verkefnið auk annarra fyrirhugaðra námuvinnsluverkefna á Suður-Grænlandi, hafa þegar vakið athygli út fyrir landsteinana. Kínverjar hafa verið leiðandi í fjárfestingum hvað varðar slík verkefni og hefur áhugi Kínverja á svæðinu meðal annars vakið ákveðinn ugg dönsku utanríkisþjónustunnar. Innanflokksátök í miðri kosningabaráttu Mikill meirihluti grænlenska þingsins samþykkti í febrúar að boða til kosninga sem fram fara þann 6. apríl, samhliða áður boðuðum sveitarstjórnarkosningum í landinu. Flokkurinn Demokraatit sagði skilið við samsteypustjórn flokksins, Siumut og Nunatta Qitornai í byrjun febrúar sem varð til þess að eftir stóð veik minnihlutastjórn sem einungis naut stuðnings ellefu þingmanna. Mikil átök hafa verið innan Siumut, flokks Kielsens, síðustu vikur og mánuði, en Erik Jensen bolaði honum úr formannsembætti í nóvember. Kielsen fékk tölvupóst á föstudaginn frá forystu flokksins um að gerðar hafi verið breytingar sem hefðu í för með sér að hann myndi ekki taka þátt í sjónvarpskappræðunum þann dag. Ákvörðunin kom Kielsen í opna skjöldu að því er fram kemur í umfjöllun grænlenska fréttamiðilsins Sermitsiaq í dag. Kielsen kom af fjöllum „Auðvitað varð ég hissa yfir ákvörðuninni. Ef ég hefði vitað þetta fyrir fram, að ég ætti ekki að taka þátt í kappræðunum, þá hefði ég getað farið til Paamiut með strandskipinu og tekið þátt í kosningafundi þar. Nú fór ég líka á mis við tækifærið til að taka þátt í kosningafundinum í Paamiut,“ segir Kielsen í samtali við Sermitsiaq. Kielsen vísar því þó á bug að klofningur eigi sér stað innan flokksins. Nýr formaður flokksins, Erik Jensen, vildi ekki tjá sig um málið þegar eftir því var leitað en ítrekaði að kosningabaráttan snúist um að hafa betur gegn öðrum flokkum. „Okkar keppinautar eru ekki flokksfélagar okkar. Markmið okkar er að vinna hina flokkana. Ég reyni að vinna kosningarnar á vegum Siumut,“ sagði Jensen við Sermitsiaq. Grænlensku stjórnarnmálaflokkarnir Demokraatit og Samarbejdspartiet tapa fylgi samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum. Forystufólk flokkanna kveðst ekki hafa miklar áhyggjur af niðurstöðum kannana og halda kosningabaráttu sinni áfram á lokametrunum fyrir kosningar. Grænland Norðurslóðir Fréttaskýringar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið María Sigrún birtir tölvupósta Dags Innlent Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Innlent Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Innlent Neyðast óvænt til að tæma laugina Innlent „Kastljós á ekki að vera Staksteinar“ Innlent Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Innlent Skúli Tómas sinnir sjúklingum af og til Innlent Halla Hrund áfram efst Innlent Ákvörðun Seðlabankans sé óskiljanleg Innlent Efstar með ómarktækan mun á milli sín Innlent Fleiri fréttir Grænlendingar segja sig úr Norðurlandaráði Skýrustu merkin um lofthjúp um bergreikistjörnu til þessa Enn og aftur tafir á málaferlum gegn Trump Umfangsmestu árásir Rússa í nokkrar vikur Trump blótaði þegar Daniels lýsti meintu samneyti þeirra Hrina árása á þýska stjórnmálamenn veldur áhyggjum Um 800.000 Evrópubúar taldir hafa fallið fyrir kínverskri svikamyllu Bandaríkjamenn stöðvuðu vopnasendingu til Ísrael í síðustu viku Annar hvirfilbylurinn í Oklahoma á rúmum mánuði Segir Bandaríkjamenn þurfa að þrýsta á Ísraela Skotárás við heimili Drake Stormy Daniels í dómsal með Trump Lífverðir Selenskís sakaðir um að skipuleggja banatilræði Reynt að siga lögreglu á vitni í málinu gegn Trump Fundu hlerunarbúnað í fundarherbergi ráðherra Pútín hefur fimmta kjörtímabilið með meiri völd en áður Sagðist saklaus af því að hafa drepið með eitruðum sveppum Verðhækkanir á döner-kebab eitt helsta áhyggjuefni Þjóðverja Geimskoti Starliner var frestað í nótt Segja nýjar reglur um merkingar blekkingarleik laxeldisfyrirtækja Ísraelsmenn í aðgerðum í Rafah og taka yfir landamærastöðina Tillagan „langt frá“ grundvallarkröfum Ísraela Ferðamannastaðir Færeyja lokaðir vegna viðhalds Bein útsending: Starliner ber geimfara til geimstöðvarinnar Hamas samþykkir vopnahléstillögu Áttatíu og tveggja ára Bernie vill sex ár í viðbót Ávítti Trump aftur og ítrekaði fangelsishótun Reiðir yfir ummælum Macrons og halda æfingar með kjarnorkuvopn Sökktu rússneskum hraðbát með sjálfsprengidróna Verður næsti formaður Skoska þjóðarflokksins Sjá meira
Kosningarnar fara fram í skugga samkeppni stórvelda á borð við Kína, Bandaríkin og Rússland um ítök á Norðurslóðum. Stór fjárfestingaráform eru uppi um verkefni við námugröft á Grænlandi, framkvæmd sem spilað hefur sína rullu í aðdraganda kosninganna. Erlendar stjórfjárfestingar og pólitísk átök Þegar einn stærsti fréttamiðll Grænlands, Sermitsiaq, er opnaður blasir við stærðarinnar auglýsingaborði frá ástralska fyrirtækinu Greenland Minerals Ltd. Fyrirtækið hefur í pípunum Kvanefjeld-námuverkefnið svokallaða, risavaxið fjárfestingarverkefni í námugreftri eftir verðmætum jarðefnum til útflutnings. Fjárfestar á bak við verkefnið eru langt frá því að vera aðeins ástralskir þótt fyrirtækið sé það að nafninu til. Grænlensk stjórnvöld hafa séð von um að stórframkvæmdir á borð við Kvanefjeld-verkefnið geti verið mikilvægur liður í efnahagslegri uppbyggingu þjóðarbúsins en sitt sýnist hverjum. Siumut, flokkur Kielsen forsætisráðherra, hefur stutt verkefnið á meðan einn stærsti stjórnarandstöðuflokkurinn, Inuit Ataqatigiit, leggst gegn verkefninu. Skoðanakannanir benda til þess að Inuit Ataqatigiit gæti farið með sigur í kosningunum sem gæti haft tilheyrandi afleiðingar fyrir verkefnið. Kvanefjeld-verkefnið auk annarra fyrirhugaðra námuvinnsluverkefna á Suður-Grænlandi, hafa þegar vakið athygli út fyrir landsteinana. Kínverjar hafa verið leiðandi í fjárfestingum hvað varðar slík verkefni og hefur áhugi Kínverja á svæðinu meðal annars vakið ákveðinn ugg dönsku utanríkisþjónustunnar. Innanflokksátök í miðri kosningabaráttu Mikill meirihluti grænlenska þingsins samþykkti í febrúar að boða til kosninga sem fram fara þann 6. apríl, samhliða áður boðuðum sveitarstjórnarkosningum í landinu. Flokkurinn Demokraatit sagði skilið við samsteypustjórn flokksins, Siumut og Nunatta Qitornai í byrjun febrúar sem varð til þess að eftir stóð veik minnihlutastjórn sem einungis naut stuðnings ellefu þingmanna. Mikil átök hafa verið innan Siumut, flokks Kielsens, síðustu vikur og mánuði, en Erik Jensen bolaði honum úr formannsembætti í nóvember. Kielsen fékk tölvupóst á föstudaginn frá forystu flokksins um að gerðar hafi verið breytingar sem hefðu í för með sér að hann myndi ekki taka þátt í sjónvarpskappræðunum þann dag. Ákvörðunin kom Kielsen í opna skjöldu að því er fram kemur í umfjöllun grænlenska fréttamiðilsins Sermitsiaq í dag. Kielsen kom af fjöllum „Auðvitað varð ég hissa yfir ákvörðuninni. Ef ég hefði vitað þetta fyrir fram, að ég ætti ekki að taka þátt í kappræðunum, þá hefði ég getað farið til Paamiut með strandskipinu og tekið þátt í kosningafundi þar. Nú fór ég líka á mis við tækifærið til að taka þátt í kosningafundinum í Paamiut,“ segir Kielsen í samtali við Sermitsiaq. Kielsen vísar því þó á bug að klofningur eigi sér stað innan flokksins. Nýr formaður flokksins, Erik Jensen, vildi ekki tjá sig um málið þegar eftir því var leitað en ítrekaði að kosningabaráttan snúist um að hafa betur gegn öðrum flokkum. „Okkar keppinautar eru ekki flokksfélagar okkar. Markmið okkar er að vinna hina flokkana. Ég reyni að vinna kosningarnar á vegum Siumut,“ sagði Jensen við Sermitsiaq. Grænlensku stjórnarnmálaflokkarnir Demokraatit og Samarbejdspartiet tapa fylgi samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum. Forystufólk flokkanna kveðst ekki hafa miklar áhyggjur af niðurstöðum kannana og halda kosningabaráttu sinni áfram á lokametrunum fyrir kosningar.
Grænland Norðurslóðir Fréttaskýringar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið María Sigrún birtir tölvupósta Dags Innlent Hjól undan strætó braut svalir á annarri hæð Innlent Meint framhjáhald og sambandsslit í stunguárásarmáli Innlent Neyðast óvænt til að tæma laugina Innlent „Kastljós á ekki að vera Staksteinar“ Innlent Vildi heimsækja krabbameinssjúka móður sína en vísað úr landi Innlent Skúli Tómas sinnir sjúklingum af og til Innlent Halla Hrund áfram efst Innlent Ákvörðun Seðlabankans sé óskiljanleg Innlent Efstar með ómarktækan mun á milli sín Innlent Fleiri fréttir Grænlendingar segja sig úr Norðurlandaráði Skýrustu merkin um lofthjúp um bergreikistjörnu til þessa Enn og aftur tafir á málaferlum gegn Trump Umfangsmestu árásir Rússa í nokkrar vikur Trump blótaði þegar Daniels lýsti meintu samneyti þeirra Hrina árása á þýska stjórnmálamenn veldur áhyggjum Um 800.000 Evrópubúar taldir hafa fallið fyrir kínverskri svikamyllu Bandaríkjamenn stöðvuðu vopnasendingu til Ísrael í síðustu viku Annar hvirfilbylurinn í Oklahoma á rúmum mánuði Segir Bandaríkjamenn þurfa að þrýsta á Ísraela Skotárás við heimili Drake Stormy Daniels í dómsal með Trump Lífverðir Selenskís sakaðir um að skipuleggja banatilræði Reynt að siga lögreglu á vitni í málinu gegn Trump Fundu hlerunarbúnað í fundarherbergi ráðherra Pútín hefur fimmta kjörtímabilið með meiri völd en áður Sagðist saklaus af því að hafa drepið með eitruðum sveppum Verðhækkanir á döner-kebab eitt helsta áhyggjuefni Þjóðverja Geimskoti Starliner var frestað í nótt Segja nýjar reglur um merkingar blekkingarleik laxeldisfyrirtækja Ísraelsmenn í aðgerðum í Rafah og taka yfir landamærastöðina Tillagan „langt frá“ grundvallarkröfum Ísraela Ferðamannastaðir Færeyja lokaðir vegna viðhalds Bein útsending: Starliner ber geimfara til geimstöðvarinnar Hamas samþykkir vopnahléstillögu Áttatíu og tveggja ára Bernie vill sex ár í viðbót Ávítti Trump aftur og ítrekaði fangelsishótun Reiðir yfir ummælum Macrons og halda æfingar með kjarnorkuvopn Sökktu rússneskum hraðbát með sjálfsprengidróna Verður næsti formaður Skoska þjóðarflokksins Sjá meira