Ferðamennska framtíðarinnar Haukur B. Sigmarsson skrifar 1. apríl 2021 11:00 Íslensk náttúra hefur heldur betur gert vart við sig á síðustu dögum. Eftir tæplega 800 ára svefn rennur nú funheitt hraun í eldgosi á Reykjanesi. Eldgosið hefur laðað að sér þúsundir einstaklinga sem keppast til að berja það augum í návígi. Þrátt fyrir að vera dagsdaglega í návígi við íslenska náttúru erum við reglulega hugfangin af mikilfengleika hennar – ekki síst þegar hún minnir á sig eins og nú. Eldgosið í Geldingadölum er tilbreyting frá kórónuveiru-hversdagsleikanum sem leikið hefur okkur grátt. Um leið minnir það okkur á þau gæði sem Ísland hefur upp á að bjóða. Fjöllin, firðirnir, dalirnir, jöklarnir og eldfjöllin – allt í bland við víðerni og auðnir – voru hér fyrir faraldurinn og verða hér enn þegar við höfum náð tökum á útbreiðslu hans. Á þessum auðlindum höfum við byggt upp nýja stoð í atvinnulífinu í formi ferðaþjónustu. Vart þarf að rifja upp hve illa faraldurinn lék greinina. Við vitum ekki hversu lengi það ástand mun vara en við vitum þó að það horfir til bjartari tíma og að greinin mun rísa á ný. Verjum landið og aukum arðsemi Hvernig ferðaþjónustan byggist upp til framtíðar er þó eitthvað sem þarf að skoða nánar. Forstjóri Icelandair hefur á liðnu ári reglulega minnt á að Ísland verði áfram eftirsóttur áfangastaður og því eigi ferðaþjónustan að horfa björtum augum til framtíðar. Full ástæða er til að taka undir þá hvatningu. Við munum ekki alltaf búa við ferðatakmarkanir og þrátt fyrir að kórónuveiran hafi valdið ferðaþjónustunni umtalsverðum skaða hefur hún ekki skaðað þau verðmæti sem við raunverulega byggjum ferðaþjónustuna á. Við höfum tækifæri til að gera betur en áður. Við getum hugað betur að náttúrunni og byggt upp sterkari innviði til að forðast átroðning á viðkvæmum svæðum. Eins getum við sett okkur það markmið að dreifa ferðamönnum betur um landið. Suðvesturhornið og suðurströndin eru vissulega svæði sem eru þess virði að sækja heim, en það eru Vestfirðir, Norðurland og Austurland líka. Þar bíða ekki aðeins ósnortin svæði, heldur íslensk gestrisni. Þar liggur lykillinn að velgengni greinarinnar. Stundum er sagt að auðlind sé ekki auðlind nema hún skapi auð. Fiskurinn í sjónum er verðlaus þangað til hann er veiddur, unninn og seldur. Að sama skapi er íslensk náttúra verðlaus – í efnahagslegu tilliti – þangað til að við fáum ferðamenn til landsins til að njóta hennar. Það er gestrisni okkar sem gerir upplifunina enn verðmætari. Út um allt land bíður venjulegt fólk eftir því að taka vel á móti ferðamönnum, fólk sem þekkir svæðin, söguna og menninguna og er tilbúið til að deila þekkingunni. Ferðamaður eða fágætisferðamaður? Gæði ferðaþjónustunnar verða þó ekki mæld í fjölda ferðamanna heldur í gæðum þeirra. Það er því tilefni til að gera betur borgandi ferðamönnum hærra undir höfði þegar við reisum ferðaþjónustuna við á ný. Því miður höfum við verið tortryggin í garð betur borgandi ferðamanna. Við kunnum að meta þegar við fáum landkynningu með frægu fólki, en höfum litið aðra betur borgandi ferðamenn sem nota sömu þjónustu hornauga. Á grundvelli fágætisferðamennsku getum við byggt upp ferðaþjónustu um allt land og leyst úr læðingi enn öflugri og fjölbreyttari ferðaþjónustu en áður. Mikilvægt er að hafa í huga að þjónusta við fágætisferðamenn felur ekki eingöngu í sér lúxushótel, fína bíla og þyrlur. Það er starfsfólkið sem veitir alla þessa þjónustu sem gerir hana verðmæta, bæði fyrir ferðmennina og hagkerfið. Fágætisferðamenn vilja aðeins það besta og greiða því hátt verð fyrir þá þjónustu sem veitt er og þá upplifun sem hér er í boði. Á bak við heimsókn hans eru bílstjórar, þyrluflugmenn, starfsfólk hótela, leiðsögumenn, afþreyingarfyrirtæki og fjölmargir aðrir sem hafa hag af því að fjölga valmöguleikum og um leið störfum í greininni. Fágætisferðamenn vilja nýta tímann sinn vel, fá sér einkaleiðsögumenn og bílstjóra og sækja staði sem fáir aðrir sækja. Þeir deila jákvæðri upplifun sinni með vinum og kunningjum á samfélagsmiðlum og víðar. Við höfum alla burði til að taka á móti þessum hópi ferðamanna allan ársins hring. Fágætisferðamenn ferðast ekki bara á háannatíma heldur ferðast stór hluti þeirra einmitt utan þess tíma. Við höfum lúxushótelin, bifreiðarnar og þyrlurnar. Við höfum náttúruna sem fjallað var um hér í upphafi. En umfram allt, þá höfum við fólkið sem kann að segja frá og gera upplifunina enn betri. Við munum halda áfram að taka á móti ferðamönnum eins og við höfum gert hingað til, en við þurfum að aðlaga okkur að þeim mörkuðum hvaðan við viljum fá ferðamenn. Hærra þjónustustig felur í sér hærri verð, fleira starfsfólk, aukin umsvif og að lokum aukna arðsemi í greininni. Fágætisferðamenn verja um sex sinnum meira í ferðalag sitt enn hefðbundnir ferðamenn. Með þær náttúruauðlindir sem við búum yfir og viljum varðveita eigum við að leggja áherslu á að fá þá ferðamenn sem vilja aðeins það besta og eru tilbúnir til að greiða fyrir það. Höfundur er framkvæmdastjóri Eleven Experience á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson Skoðun „Fór í útkall“ Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun Fjör á fjármálamarkaði Fastir pennar Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson Skoðun ,,Mig langar svo bara að geta kennt þessum 25 börnum“ Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Hvernig hugsar þú um hreint vatn? Lovísa Árnadóttir skrifar Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Blóðmerar - skeytingarleysi hinna þriggja valda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson skrifar Skoðun Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Véfréttir og villuljós Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun „Fór í útkall“ Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar Skoðun Fjölþátta ógnarstjórn Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Verjum mikilvæga starfsemi Ljóssins Guðbjörg Jónsdóttir,Helga Tryggvadóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar Skoðun ,,Mig langar svo bara að geta kennt þessum 25 börnum“ Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Mér kvíðir slæm íslenska ungmenna Elín Karlsdóttir skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin stefnir í gjaldþrot!! Helgi Sigurður Haraldsson skrifar Skoðun Læknaeiðurinn og dánaraðstoð: Hvað þýðir „að valda ekki skaða“? Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Takk Sigurður Ingi Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Krónan býr sig ekki til sjálf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Stöndum saman fyrir íslenskan flugrekstur Bogi Nils Bogason skrifar Skoðun ,,Gallaður" hundur - söluhluturinn hundur - um úrskurð Kærunefndar vöru- og þjónustukaupa Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Fyrst heimsfaraldur, svo náttúruhamfarir, þá gjaldþrot og nú verkföll! Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Baráttan heldur áfram! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvers virði er líf barns? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hvernig hljómar tilboðið einn fyrir þrjá? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Fyrrverandi lögreglumaður heyrir enn röddina Sigurður Árni Reynisson skrifar Sjá meira
Íslensk náttúra hefur heldur betur gert vart við sig á síðustu dögum. Eftir tæplega 800 ára svefn rennur nú funheitt hraun í eldgosi á Reykjanesi. Eldgosið hefur laðað að sér þúsundir einstaklinga sem keppast til að berja það augum í návígi. Þrátt fyrir að vera dagsdaglega í návígi við íslenska náttúru erum við reglulega hugfangin af mikilfengleika hennar – ekki síst þegar hún minnir á sig eins og nú. Eldgosið í Geldingadölum er tilbreyting frá kórónuveiru-hversdagsleikanum sem leikið hefur okkur grátt. Um leið minnir það okkur á þau gæði sem Ísland hefur upp á að bjóða. Fjöllin, firðirnir, dalirnir, jöklarnir og eldfjöllin – allt í bland við víðerni og auðnir – voru hér fyrir faraldurinn og verða hér enn þegar við höfum náð tökum á útbreiðslu hans. Á þessum auðlindum höfum við byggt upp nýja stoð í atvinnulífinu í formi ferðaþjónustu. Vart þarf að rifja upp hve illa faraldurinn lék greinina. Við vitum ekki hversu lengi það ástand mun vara en við vitum þó að það horfir til bjartari tíma og að greinin mun rísa á ný. Verjum landið og aukum arðsemi Hvernig ferðaþjónustan byggist upp til framtíðar er þó eitthvað sem þarf að skoða nánar. Forstjóri Icelandair hefur á liðnu ári reglulega minnt á að Ísland verði áfram eftirsóttur áfangastaður og því eigi ferðaþjónustan að horfa björtum augum til framtíðar. Full ástæða er til að taka undir þá hvatningu. Við munum ekki alltaf búa við ferðatakmarkanir og þrátt fyrir að kórónuveiran hafi valdið ferðaþjónustunni umtalsverðum skaða hefur hún ekki skaðað þau verðmæti sem við raunverulega byggjum ferðaþjónustuna á. Við höfum tækifæri til að gera betur en áður. Við getum hugað betur að náttúrunni og byggt upp sterkari innviði til að forðast átroðning á viðkvæmum svæðum. Eins getum við sett okkur það markmið að dreifa ferðamönnum betur um landið. Suðvesturhornið og suðurströndin eru vissulega svæði sem eru þess virði að sækja heim, en það eru Vestfirðir, Norðurland og Austurland líka. Þar bíða ekki aðeins ósnortin svæði, heldur íslensk gestrisni. Þar liggur lykillinn að velgengni greinarinnar. Stundum er sagt að auðlind sé ekki auðlind nema hún skapi auð. Fiskurinn í sjónum er verðlaus þangað til hann er veiddur, unninn og seldur. Að sama skapi er íslensk náttúra verðlaus – í efnahagslegu tilliti – þangað til að við fáum ferðamenn til landsins til að njóta hennar. Það er gestrisni okkar sem gerir upplifunina enn verðmætari. Út um allt land bíður venjulegt fólk eftir því að taka vel á móti ferðamönnum, fólk sem þekkir svæðin, söguna og menninguna og er tilbúið til að deila þekkingunni. Ferðamaður eða fágætisferðamaður? Gæði ferðaþjónustunnar verða þó ekki mæld í fjölda ferðamanna heldur í gæðum þeirra. Það er því tilefni til að gera betur borgandi ferðamönnum hærra undir höfði þegar við reisum ferðaþjónustuna við á ný. Því miður höfum við verið tortryggin í garð betur borgandi ferðamanna. Við kunnum að meta þegar við fáum landkynningu með frægu fólki, en höfum litið aðra betur borgandi ferðamenn sem nota sömu þjónustu hornauga. Á grundvelli fágætisferðamennsku getum við byggt upp ferðaþjónustu um allt land og leyst úr læðingi enn öflugri og fjölbreyttari ferðaþjónustu en áður. Mikilvægt er að hafa í huga að þjónusta við fágætisferðamenn felur ekki eingöngu í sér lúxushótel, fína bíla og þyrlur. Það er starfsfólkið sem veitir alla þessa þjónustu sem gerir hana verðmæta, bæði fyrir ferðmennina og hagkerfið. Fágætisferðamenn vilja aðeins það besta og greiða því hátt verð fyrir þá þjónustu sem veitt er og þá upplifun sem hér er í boði. Á bak við heimsókn hans eru bílstjórar, þyrluflugmenn, starfsfólk hótela, leiðsögumenn, afþreyingarfyrirtæki og fjölmargir aðrir sem hafa hag af því að fjölga valmöguleikum og um leið störfum í greininni. Fágætisferðamenn vilja nýta tímann sinn vel, fá sér einkaleiðsögumenn og bílstjóra og sækja staði sem fáir aðrir sækja. Þeir deila jákvæðri upplifun sinni með vinum og kunningjum á samfélagsmiðlum og víðar. Við höfum alla burði til að taka á móti þessum hópi ferðamanna allan ársins hring. Fágætisferðamenn ferðast ekki bara á háannatíma heldur ferðast stór hluti þeirra einmitt utan þess tíma. Við höfum lúxushótelin, bifreiðarnar og þyrlurnar. Við höfum náttúruna sem fjallað var um hér í upphafi. En umfram allt, þá höfum við fólkið sem kann að segja frá og gera upplifunina enn betri. Við munum halda áfram að taka á móti ferðamönnum eins og við höfum gert hingað til, en við þurfum að aðlaga okkur að þeim mörkuðum hvaðan við viljum fá ferðamenn. Hærra þjónustustig felur í sér hærri verð, fleira starfsfólk, aukin umsvif og að lokum aukna arðsemi í greininni. Fágætisferðamenn verja um sex sinnum meira í ferðalag sitt enn hefðbundnir ferðamenn. Með þær náttúruauðlindir sem við búum yfir og viljum varðveita eigum við að leggja áherslu á að fá þá ferðamenn sem vilja aðeins það besta og eru tilbúnir til að greiða fyrir það. Höfundur er framkvæmdastjóri Eleven Experience á Íslandi.
Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun
Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar
Skoðun Verjum mikilvæga starfsemi Ljóssins Guðbjörg Jónsdóttir,Helga Tryggvadóttir,Sigurdís Haraldsdóttir skrifar
Skoðun ,,Gallaður" hundur - söluhluturinn hundur - um úrskurð Kærunefndar vöru- og þjónustukaupa Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Fyrst heimsfaraldur, svo náttúruhamfarir, þá gjaldþrot og nú verkföll! Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar
Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir Skoðun