Ljóst er að talsverður áhugi er á hugmyndum um klukkubreytingu á Íslandi en nú þegar hafa hátt í 300 manns skilað inn umsögnum til forsætisráðuneytisins um þetta mál.
 Íslendingar hafa úr þremur kostum að ráða:

A. Óbreytt staða, klukkan er áfram 1 klst. fljótari en ef miðað væri við hnattstöðu, en með fræðslu er fólk hvatt til að ganga fyrr til náða.

B. Klukkunni seinkað um 1 klst. frá því sem nú er, í samræmi við hnattstöðu landsins (dæmi: kl. 11:00 nú, verður kl. 10:00 eftir breytingu).

C. Klukkan áfram óbreytt en skólar og jafnvel fyrirtæki og stofnanir hefja starfsemi seinna á morgnana.

Þegar þetta er ritað virðast flestir þeir sem hafa skilað inn umsögn á samráðsgáttinni vera þeirrar skoðunar að kostur B eigi að vera fyrir valinu, það er að klukkunni verði seinkað um eina klukkustund frá því sem nú er. Það sé eina vitið að færa klukkuna að þeirra mati upp á lýðheilsu landans.

Þó nokkrir eru þó þeirrar skoðunar að valkostur A eigi að vera fyrir valinu, það er að segja óbreytt staða, og nefna þar ef leið B verður farin þá missa Íslendingar birtu síðdegis og á kvöldin á sumrin. Aðrir nefna að breyting á klukkunni geti haft í för með sér slæmar afleiðingar fyrir þá sem eiga viðskipti við útlönd og muni skerða þeirra lífsgæði.

Þá eru þó nokkrir þeirrar skoðunar að skoða eigi þá leið að taka upp sumar- og vetrartíma á Íslandi til að ná betra jafnvægi á þessum málum og furða sig á því af hverju sá valkostur sé ekki í boði. Aðrir nefna í því samhengi að íbúar Evrópusambandsins séu margir orðnir þeirrar skoðunar að það eigi að vera einn fastur tími og því eigi slíkt að vera hér á landi.

Á samráðsgáttinni má finna nokkrar forvitnilegar umsagnir.

Rektor MR gerði könnun

Yngvi Pétursson, kennari og fyrrverandi rektor við Menntaskólann í Reykjavík, bendir á að leið C hafi til að mynda mætt andstöðu í könnun á meðal nemenda í framhaldsskóla.

Ástæðan sé sú að breytingin myndi raska öllu tómstundastarfi sem þeir sækja síðdegis.

Bendir Yngvi á að valkostur A sé heppilegastur.

Sú leið muni gefa fjölskyldum besta möguleika á að nýta bjartar samverustundir að loknum starfsdegi.

Þær verði þeim mun fleiri ef markmið verkalýðshreyfinga um að stytta vinnuviku tekst.

Svefnvenjur hafa breyst en sólartími ekki

Aðalheiður Jónsdóttir sálfræðingur vill að breytingar verði ekki gerðar nema að undangengnu tilraunaverkefni í nokkrum sveitarfélögum dreift um landið. Hún segir að rannsóknir sýni að á allra síðustu áratugum hafi svefntími barna, unglinga og fullorðinna styst verulega án þess þó að nokkrar breytingar hafi orðið á sólartíma.

Það sé því ýmislegt í háttum fólks sem ýtir undir að það finni ekki hvata eða þörf hjá sér til að fara nægilega snemma í háttinn til að ná fullum nætursvefni.

Pálmey Elín Sigtryggsdóttir segir að það sé ekki klukkunni að kenna að fólk fari of seint að sofa, fyrir utan það að hnattstaða okkar gerir það að verkum að klukkan verður öðru hvoru afstæð og Íslendingar verði bara að lifa með því.

„Það er alls ekki klukkunni að kenna hvað fólk er með mörg verkefni í gangi og þarf að sinna mörgu, þetta er meira spurning um forgangsröðun hjá hinum almenna borgara. Hver og einn ræður sínum tíma sjálfur klukkan segir bara hvað honum líður,“ ritar Pálmey.

Myndi bitna á golfi

Haukur Árnason nefnir að eitt mikilvægasta lýðheilsuverkefni okkar daga sé að fá fólk til að fara út að hreyfa sig og þar komi íþróttir á borð við golf og Frisbígolf sterkar til leiks. Þær séu þó háðar dagsbirtu og ef klukkunni verður seinkað, þá sé tekinn einn mánuður af spilatíma á vori og annar að hausti.

„Ef við viljum huga að lýðheilsu og þunglyndi þjóðar, þá væri frekar rétt að flýta klukkunni, til að gefa fólki meiri birtu í frítíma til útivistar en ekki að hafa af okkur nauðsynlega útivist. Seinkun klukku breytir engu með nætursvefn og hvíld, fólk fer bara seinna að sofa. Að komast út að hreyfa sig eftir vinnu, það léttir lund og heilsu,“ ritar Haukur.

Vill evrópsk áhrif en ekki bandarísk

Barnalæknirinn Tryggvi Helgason segist hafa mikinn áhuga á að auka svefn barna og unglinga sem sé samfélagsmein. Hann segist hins vegar hafa áhyggjur af tvennu við að færa klukkuna um klukkustund. Annað sé frjáls leikur barna og að breyta klukkunni myndi fækka birtustundum síðdegis sem gerði það að verkum að leikurinn myndi minnka.

„Hitt er að við það að færast nær Bandaríkjunum í tíma myndum við eiga það á hættu sem samfélag að færast nær þeirra samfélagsmynstri. Það er valkostur sem hugnast mér ekki. Frekar myndi ég vilja færast nær samfélagsmynstri evrópuþjóða. Myndi því kjósa að halda klukkunni óbreyttri, valkostur A, ef mér gæfist kostur á að kjósa,“ ritar Tryggvi sem tekur fram að þetta sé hans persónulega skoðun og endurspegli ekki skoðun Barnaspítalans eða Heilsuskólans.

Efins um að ríkið geti komið fólki fyrr í bælið

Natan Kolbeinsson segir leið B eina vitið og færir fyrir því eftirfarandi rök:

„Ef föður mínum tókst ekki að sannfæra 10 ára mig um það að fara fyrr að sofa þá efa ég það stórlega að ríkið geti sannfært mig og annað fullorðið fólk um það. Kostur B er eina vitið.“

Skammdegisþunglyndi ekkert grín

Ingunn Valdís Sigmarsdóttir segist alla sína ævi hafa þjáðst af skammdegisþunglyndi og hreinlega átt mjög erfitt yfir dimmasta tíma ársins.

Hún óskar eindregið eftir seinkun klukkunnar, Íslendingum til hagsbóta. Skammdegisþunglyndi sé ekkert grín og tölur heilbrigðiskerfisins tali sínu máli.

„Sem kennari verð ég mjög mikið vör við svipaðan vanda, bæði hjá samstarfsfólki og enn fremur nemendum sem margir hverjir eiga erfitt á þessum dimma tíma og eru algerlega ófærir um að læra fyrstu klukkustundir skóladagsins. Síðast í dag voru hér miklar umræður um efnið og mjög margir á því máli að seinkun klukkunnar væri lang besta ráðið og ótrúlegt að ekki hafi verið farið í þær aðgerðir fyrr,“ ritar hún.

Ljóst er að margir hafa skoðanir á málinu en hægt er að skila inn umsögn hér.