Minnisvarði eða ljósmyndastúdíó? Hulda Vigdísardóttir skrifar 7. september 2018 11:30 Í vor ákvað ég að slá sumarfríi mínu á frest. Tilhugsun um íslensk sumarkvöld og bjarta vinnudaga freistaði sem og auðvitað að eiga inni frí og fara til einhverrar sólríkrar eyju í haust. Þannig hugsaði ég mér að geta framlengt sumarið en sennilega seinkaði ég því bara; tja eða sneri röð árstíðanna við. Eftir sannkallað íslenskt haustveður í júní, júlí og ágúst, er ég nú komin í hitabylgju á Kýpur. Já, úr 6°C í Reykjavík í 36°C í Pafos. Ég flaug þó ekki beint hingað, heldur varði fáeinum dögum á leiðinni í Berlín, einni uppáhaldsborginni minni. Ég vissi að ég hefði nægan tíma til að slappa af á Kýpur og setti mig því í túristagírinn í Berlín; skipti yfir í sandala, setti á mig mittisveski og skellti derhúfunni á kollinn; já, eða þannig. Mig langaði að skoða eitthvað sem ég hafði ekki séð áður og mundi eftir að hafa rekist á fjölmargar flottar myndir á Instagram frá stað sem virtist býsna áhugaverður. Ég fór því að leita á Netinu og komst að því að þær voru teknar rétt hjá Brandenborgarhliðinu, á afar stóru svæði sem státar af 2711 tilkomumiklum steinsteypublokkum. Forvitni mín var vakin og ég las mér nánar til um staðinn sem reyndist vera eitt fjölsóttasta minnismerki borgarinnar. Vissulega hafði ég heyrt talað um minnisvarðann en einhvern veginn aldrei tengt Instagram-myndirnar við hann. Þær sýndu hamingjusama ferðalanga spóka sig um nýstárlegt svæði og minntu síður en svo á einn ljótasta glæp Evrópu. Ég hef alltaf haft áhuga af sögu og ákvað að skoða þennan fræga og margmyndaða minnisvarða en hann er helgaður þeim óramörgu gyðingum í Evrópu sem myrtir voru í helförinni þegar seinni heimstyrjöldin geisaði. Árlega heimsækir um hálf milljón ferðamanna minningarreitinn og því kannski engin furða að til séu ótal margar myndir þaðan. Á Instagram prýðir minnismerkið hundruð þúsunda mynda en flestar þeirra eiga þó sameiginlegt að sýna minnisvarðann einungis sem flotta byggingarlist og yfirleitt er hann aðeins hafður í bakgrunn. Þessar myndir vekja allt önnur hughrif en sá hryllingur sem heltekur hugann þegar hugsað er til helfararinnar, enda eiga brosmildir ferðamenn, lífstílsbloggarar, tískufyrirmyndir og áhrifavaldar nútímans fátt sameiginlegt með skipulagðri útrýmingu gyðinga í heimstyrjöldinni síðari. Nú tek ég sjálf mikið af myndum og er ansi virk á Instagram en eftir að hafa lesið mér til um staðinn, fannst mér margar glansmyndanna sem ég hafði séð þaðan á samfélagsmiðlum heldur óviðeigandi; flottar, jú og margar hverjar mjög eftirminnilegar en óviðeigandi engu að síður. Það er nóg af öðrum stöðum í Berlín (og heiminum öllum) til þess að taka smart sjálfsmyndir án þess að stilla sér upp við minningarstein saklauss fórnarlambs. Kannski er ég skrýtin en mér finnst það alla vega ekki svo ýkja frábrugðið því að fara í Fossvogskirkjugarð og taka þar nýja forsíðumynd fyrir Facebook. Minningarreiturinn í Berlín er mjög tilkomumikill og býður óneitanlega upp á mörg skemmtileg og myndræn sjónarhorn en þegar ég rölti um svæðið fannst mér sem megintilgangur margra með heimsókn sinni væri að ná góðri mynd; ekki að upplifa og skoða einstakan minnisvarða eða fræðast um sögu Evrópu, heldur einungis að taka flotta mynd til að deila á Netinu. Ég veit ekki hve margar myndir ég tróð mér óvart inn á með því að ganga fram hjá á vitlausum tíma en þar sem hæstu bautasteinarnir eru yfir 4 metrar (sá hæsti 4,5 m) hverfur fólk á milli þeirra; inn í listaverkið. Þegar litið er yfir svæðið má sjá sjálfustangir (eða kjánaprik, eins og vinkona mín kýs að kalla slíkar stangir) skjóta upp kollinum hér og þar, líkt og illgresi sem er jafnóðum rifið í burtu. Á undanförnum árum hefur uppgangur samfélagsmiðla verið ótrúlega hraður og um leið virðast þeir sífellt hafa meira vægi. Það að skrá sig í samband á Facebook jafngildir t.d. næstum trúlofun, utanlandsferðir eru til einskis ef ekki næst góð Instagram-mynd og á veitingarstöðum má enginn byrja á matnum fyrr en allir hafa náð góðu snappi. Kannski er þetta fullsterkt til orða tekið en þó er stundum eins og það sem ekki ratar á Facebook eða aðra miðla, hafi ekki átt sér stað í raun og veru; tja, eða a.m.k. ekki fyrir óviðstadda. Margir eru háðir því að setja eitthvað inn á samfélagsmiðla og álit annarra virðist oft skipta alltof miklu máli. Heimur glansmyndanna er býsna stór og getur ýtt undir samanburð og forvitni í garð annarra. Samfélasmiðlar hafa þó ótal kosti líka og á vissan hátt er það þeim að þakka að ég uppgötvaði þennan flotta minnisvarða í Berlín. Ég ákvað nú samt að sýna hinum látnum þá virðingu að birta ekki glaðlega Instagram-mynd af mér þaðan en mæli þó eindregið með heimsókn þangað. Það er býsna áhrifaríkt að ganga um þessa 2711 misháu bautasteina sem mynda eins konar völundarhús á nítján þúsund fermetra svæði; allt önnur upplifun en myndirnar á Instagram, því get ég lofað.Höfundur er M.A. í íslenskri málfræði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Forsetinn minn Eygló Egilsdóttir Skoðun Höndlum MS saman Hjördís Ýrr Skúladóttir Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Ég vil óumdeildan forseta Guðrún Jónsdóttir Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun Gallar frambjóðandans - hjálparhönd til óákveðinna Gunnar Helgason Skoðun Ísrael verður að hætta að drepa saklausa borgara á Gaza Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Orkan hjá Höllu Hrund Sara Oskarsson Skoðun Að kjósa með hjartanu! Ásdís Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson skrifar Skoðun Höndlum MS saman Hjördís Ýrr Skúladóttir skrifar Skoðun Forsetinn minn Eygló Egilsdóttir skrifar Skoðun Ísrael verður að hætta að drepa saklausa borgara á Gaza Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Að kjósa með hjartanu! Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Heilt kjörtímabil án árangurs í loftslagsmálum Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun „Nema í alveg sérstökum tilvikum“ Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Forseti Íslands – Katrín Jakobsdóttir Guðjón Þórir Sigfússon skrifar Skoðun Baldur er leiðtogi og mannasættir Karl Ágúst Ipsen skrifar Skoðun Fyrir börnin okkar Gunnar Ingi Valgeirsson skrifar Skoðun Stjórnvöld eru stefnulaus í barna- og fjölskyldumálum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Halla Hrund fyrir framtíðina Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir skrifar Skoðun Ferðamálastefna til framtíðar Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fótbolti og forseti Tómas Ingi Tómasson skrifar Skoðun Taktík. - Fyrir fegurðina og lýðræðið Gunnlaugur Ólafsson skrifar Skoðun Kjósum Baldur fyrir öryggi okkar allra Ragnheiður Hergeirsdóttir skrifar Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Þess vegna er Halla Hrund efst Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosning, auðlindir í þágu almennings Gunnar Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir lætur verkin tala Sigurborg Arnarsdóttir skrifar Skoðun Forsetakosningar: Menningarlegt forræði fjórða valdsins Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hver á að vera minn forseti? Auður Aþena Einarsdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar Skoðun Vélakaup valdaelítunnar skal að vettugi hafa Ívar Hauksson skrifar Skoðun Báðar eru þær góður kostur, Katrín og Halla Hrund. Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Orkan hjá Höllu Hrund Sara Oskarsson skrifar Skoðun Kjósum Baldur fyrir unga fólkið Brynja Kristín Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Í vor ákvað ég að slá sumarfríi mínu á frest. Tilhugsun um íslensk sumarkvöld og bjarta vinnudaga freistaði sem og auðvitað að eiga inni frí og fara til einhverrar sólríkrar eyju í haust. Þannig hugsaði ég mér að geta framlengt sumarið en sennilega seinkaði ég því bara; tja eða sneri röð árstíðanna við. Eftir sannkallað íslenskt haustveður í júní, júlí og ágúst, er ég nú komin í hitabylgju á Kýpur. Já, úr 6°C í Reykjavík í 36°C í Pafos. Ég flaug þó ekki beint hingað, heldur varði fáeinum dögum á leiðinni í Berlín, einni uppáhaldsborginni minni. Ég vissi að ég hefði nægan tíma til að slappa af á Kýpur og setti mig því í túristagírinn í Berlín; skipti yfir í sandala, setti á mig mittisveski og skellti derhúfunni á kollinn; já, eða þannig. Mig langaði að skoða eitthvað sem ég hafði ekki séð áður og mundi eftir að hafa rekist á fjölmargar flottar myndir á Instagram frá stað sem virtist býsna áhugaverður. Ég fór því að leita á Netinu og komst að því að þær voru teknar rétt hjá Brandenborgarhliðinu, á afar stóru svæði sem státar af 2711 tilkomumiklum steinsteypublokkum. Forvitni mín var vakin og ég las mér nánar til um staðinn sem reyndist vera eitt fjölsóttasta minnismerki borgarinnar. Vissulega hafði ég heyrt talað um minnisvarðann en einhvern veginn aldrei tengt Instagram-myndirnar við hann. Þær sýndu hamingjusama ferðalanga spóka sig um nýstárlegt svæði og minntu síður en svo á einn ljótasta glæp Evrópu. Ég hef alltaf haft áhuga af sögu og ákvað að skoða þennan fræga og margmyndaða minnisvarða en hann er helgaður þeim óramörgu gyðingum í Evrópu sem myrtir voru í helförinni þegar seinni heimstyrjöldin geisaði. Árlega heimsækir um hálf milljón ferðamanna minningarreitinn og því kannski engin furða að til séu ótal margar myndir þaðan. Á Instagram prýðir minnismerkið hundruð þúsunda mynda en flestar þeirra eiga þó sameiginlegt að sýna minnisvarðann einungis sem flotta byggingarlist og yfirleitt er hann aðeins hafður í bakgrunn. Þessar myndir vekja allt önnur hughrif en sá hryllingur sem heltekur hugann þegar hugsað er til helfararinnar, enda eiga brosmildir ferðamenn, lífstílsbloggarar, tískufyrirmyndir og áhrifavaldar nútímans fátt sameiginlegt með skipulagðri útrýmingu gyðinga í heimstyrjöldinni síðari. Nú tek ég sjálf mikið af myndum og er ansi virk á Instagram en eftir að hafa lesið mér til um staðinn, fannst mér margar glansmyndanna sem ég hafði séð þaðan á samfélagsmiðlum heldur óviðeigandi; flottar, jú og margar hverjar mjög eftirminnilegar en óviðeigandi engu að síður. Það er nóg af öðrum stöðum í Berlín (og heiminum öllum) til þess að taka smart sjálfsmyndir án þess að stilla sér upp við minningarstein saklauss fórnarlambs. Kannski er ég skrýtin en mér finnst það alla vega ekki svo ýkja frábrugðið því að fara í Fossvogskirkjugarð og taka þar nýja forsíðumynd fyrir Facebook. Minningarreiturinn í Berlín er mjög tilkomumikill og býður óneitanlega upp á mörg skemmtileg og myndræn sjónarhorn en þegar ég rölti um svæðið fannst mér sem megintilgangur margra með heimsókn sinni væri að ná góðri mynd; ekki að upplifa og skoða einstakan minnisvarða eða fræðast um sögu Evrópu, heldur einungis að taka flotta mynd til að deila á Netinu. Ég veit ekki hve margar myndir ég tróð mér óvart inn á með því að ganga fram hjá á vitlausum tíma en þar sem hæstu bautasteinarnir eru yfir 4 metrar (sá hæsti 4,5 m) hverfur fólk á milli þeirra; inn í listaverkið. Þegar litið er yfir svæðið má sjá sjálfustangir (eða kjánaprik, eins og vinkona mín kýs að kalla slíkar stangir) skjóta upp kollinum hér og þar, líkt og illgresi sem er jafnóðum rifið í burtu. Á undanförnum árum hefur uppgangur samfélagsmiðla verið ótrúlega hraður og um leið virðast þeir sífellt hafa meira vægi. Það að skrá sig í samband á Facebook jafngildir t.d. næstum trúlofun, utanlandsferðir eru til einskis ef ekki næst góð Instagram-mynd og á veitingarstöðum má enginn byrja á matnum fyrr en allir hafa náð góðu snappi. Kannski er þetta fullsterkt til orða tekið en þó er stundum eins og það sem ekki ratar á Facebook eða aðra miðla, hafi ekki átt sér stað í raun og veru; tja, eða a.m.k. ekki fyrir óviðstadda. Margir eru háðir því að setja eitthvað inn á samfélagsmiðla og álit annarra virðist oft skipta alltof miklu máli. Heimur glansmyndanna er býsna stór og getur ýtt undir samanburð og forvitni í garð annarra. Samfélasmiðlar hafa þó ótal kosti líka og á vissan hátt er það þeim að þakka að ég uppgötvaði þennan flotta minnisvarða í Berlín. Ég ákvað nú samt að sýna hinum látnum þá virðingu að birta ekki glaðlega Instagram-mynd af mér þaðan en mæli þó eindregið með heimsókn þangað. Það er býsna áhrifaríkt að ganga um þessa 2711 misháu bautasteina sem mynda eins konar völundarhús á nítján þúsund fermetra svæði; allt önnur upplifun en myndirnar á Instagram, því get ég lofað.Höfundur er M.A. í íslenskri málfræði.
Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun
Skoðun Erum við að sjúkdómavæða hegðun og höfum við verið að innleiða aumingjagang inn í samfélagið okkar? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson skrifar
Skoðun Halla Hrund – með víðtæka þekkingu á áskorunum samtímans Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Einstakt tækifæri til listnáms í Myndlistaskólanum í Reykjavík fyrir einstaklinga með þroskaskerðingu Björg Jóna Birgisdóttir skrifar
Hringborð hafs og eldis: Tækifæri til atvinnuuppbyggingar í haftengdri starfsemi Vöxtur fiskeldis á Íslandi Kjartan Ólafsson Skoðun