Ólga eftir árás á Asovshafi Þórgnýr Einar Albertsson skrifar 27. nóvember 2018 07:00 Petro Porosjenko fylgist með heræfingu við strönd Asovshafs í október og bendir á eitthvað sem honum þótti væntanlega áhugavert. Nordicphotos/AFP Úkraína Togstreitan á milli Úkraínu og Rússlands er mikil eftir að Rússar skutu á og hertóku þrjú úkraínsk herskip sem þeir sögðu að hefðu siglt inn í rússneska landhelgi í Asovshafi nærri Krímskaga á sunnudag. Í kjölfarið lokaði rússneski herinn Kerch-sundi, sundinu sem aðskilur Asovshaf frá Svartahafi, um stund áður en það var opnað fyrir almennum siglingum á ný í gær. Ástandið er svo sannarlega eldfimt. Petro Porosjenko, forseti Úkraínu, lýsti yfir setningu herlaga til sextíu daga í gær vegna málsins en stytti svo í þrjátíu eftir áskoranir þingmanna. Þetta þýðir, ef gildistíminn er ekki framlengdur, að lögin munu ekki hafa áhrif á komandi forsetakosningar. Þingið samþykkti yfirlýsinguna og því ljóst að herlög verða í gildi þar til í lok desember. Aðgerðin var ekki án fyrirboða. Rússar og Úkraínumenn hafa átt í afar stormasömu sambandi frá Euromaidan-fjöldamótmælunum í kringum áramótin 2013-2014 sem snerust um að ríkisstjórn Viktors Janúkovíjts Úkraínuforseta neitaði að skrifa undir sáttmála við Evrópusambandið og valdi í staðinn nánari tengsl við Rússa. Þetta stormasama samband versnaði svo hratt eftir að Janúkovíjts var komið frá sumarið 2014. Síðan þá hafa úkraínskir Rússar og meintir óeinkennisklæddir rússneskir hermenn, með stuðningi rússneska hersins, tekið yfir stór svæði í Donetsk og Lúhansk í austurhluta Úkraínu, lýst yfir stofnun lýðvelda og Rússar hafa sömuleiðis innlimað Krímskaga. Alþjóðasamfélagið hefur fordæmt aðgerðir Rússa, beitt þvingunum gegn þeim og ekki viðurkennt Krímskaga sem hluta Rússlands. Þá hafa Rússar að undanförnu krafist þess að fá að skoða öll skip sem sigla um Asovshaf frá úkraínskum höfnum. Þessi lína var lögð eftir að Úkraínumenn kyrrsettu veiðiskip frá Krímskaga í mars, að því er kom fram hjá BBC. Sergej Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, sagði á blaðamannafundi í gær að Úkraínumenn hefðu ögrað Rússum með siglingum sínum á Asovshafi. Þá sagði hann að setning herlaga í Úkraínu væri tilraun til að dreifa athygli Úkraínumanna frá komandi forsetakosningum og að þær heimiluðu „öfgamönnum“ að kynda undir frekari átökum í austurhluta ríkisins. Ígor Voronsjenko, yfirmaður úkraínska sjóhersins, sagði í gær að það væri af og frá að Úkraínumenn hafi storkað nokkrum. Hann sagði herskipin hafa verið í úkraínskri landhelgi. Úkraínumenn hafi heldur ekki skotið til baka að því er kom fram hjá Kyiv Post. Úkraínski herinn sendi frá sér yfirlýsingu í gær þar sem fram kom að hann væri í viðbragðsstöðu. Porosjenko birti herlagatilskipunina á vefsíðu sinni í gær. Tilskipunin var í tólf liðum en sá tólfti var strikaður út á grundvelli þess að um ríkisleyndarmál væri að ræða. Í hinum greinunum sagði til að mynda að Úkraína áliti aðgerðir Rússa brot á samþykktum allsherjarþings SÞ og að setja þyrfti herlög til að vernda sjálfstæði ríkisins. Að auki sagði í yfirlýsingunni að utanríkis- og upplýsingamálaráðuneyti skyldu undirbúa upplýsingaherferð gegn Rússum og gjörðum þeirra, að herinn og varnarmálaráðuneytið skyldu endurskoða áætlanir sínar komi til stríðs, að skipuleggja þyrfti loftvarnir og varnir gegn stafrænum árásum. Með setningu herlaga fær ríkisstjórnin völd til að setja mótmælendum og fjölmiðlum skorður, fresta kosningum og skylda borgara til þess að ganga í störf sem talin eru samfélagslega mikilvæg, að því er BBC hafði eftir úkraínskum miðlum.Vestræn ríki standa með Úkraínu Donald Tusk, forseti leiðtogaráðs ESB, sagði frá því í gær að hann hefði rætt við Porosjenko um árásina á Asovshafi. „Ég fordæmi beitingu Rússa á herafli á Asovshafi. Yfirvöld í Úkraínu verða að senda úkraínska sjóliða og skip aftur heim og forðast frekari ögrun,“ tísti Tusk og sagði Evrópu standa með Úkraínu. Rússar höfðu ekki skilað skipunum þegar fréttin var skrifuð. ESB sendi yfirlýsingu þar sem Rússar voru hvattir til þess að hegða sér skynsamlega til þess að fyrirbyggja frekari illindi og koma þannig í veg fyrir að ástandið versni. Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri NATO, ræddi einnig við Úkraínuforseta í gær um gang mála. Birtist í Fréttablaðinu Rússland Úkraína Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Fleiri fréttir Fjöldi loftárása á orkuver víðsvegar um Úkraínu Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn „Við búum í fasísku ríki“ Segjast hafa skotið á flugmóðurskip eftir loftárásir Þarf að greiða fyrrverandi 137 milljarða í kjölfar framhjáhalds Ólíklegt að Trump fari í fangelsi Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Bakhjarlar Úkraínu leyfa árásir í Rússlandi Heimilar notkun vopna frá Bandaríkjunum á rússneska grund Trump sakfelldur fyrir skjalafals í þagnargreiðslumáli Veita katalónskum aðskilnaðarsinnum sakaruppgjöf Stígur ekki til hliðar vegna umdeildra fána Gæsir og steggir að buga bæjaryfirvöld sem banna nekt og typpabúninga Svörtum vísað frá borði þegar kvartað var undan líkamslykt Ísraelsmenn taka yfir landamærin að Egyptalandi Flugvélin féll um 54 metra á fimm sekúndum Kviðdómendur leggjast undir feld í dag Gefa Úkraínumönnum eftirlitsflugvélar Útnefna Biden rafrænt til að koma honum örugglega á kjörseðilinn Fær ekki að bjóða sig fram fyrir Verkamannaflokkinn Þingmeirihluti ANC í hættu í Suður-Afríku Íbúar varaðir við rusl- og skítabelgjum frá Norður-Kóreu Segja árásir og aðgerðir Ísrael enn innan „rauðu línanna“ De Niro kallaði Trump skrímsli fyrir utan dómshúsið „Við höfum ekkert“ Ógiltu neitunarvald forseta til að koma fjölmiðlalögum í gegn Biðst afsökunar á ummælum um „faggaskap“ Yfir fimmtíu stig í hitabylgju í Pakistan Pólverjar víggirða landamærin í austri Forseti Perú kærður fyrir mútuþægni Yfirmaður ísraelsku leyniþjónustunnar sagður hafa hótað saksóknara Alþjóðasakamáladómstólsins Sjá meira
Úkraína Togstreitan á milli Úkraínu og Rússlands er mikil eftir að Rússar skutu á og hertóku þrjú úkraínsk herskip sem þeir sögðu að hefðu siglt inn í rússneska landhelgi í Asovshafi nærri Krímskaga á sunnudag. Í kjölfarið lokaði rússneski herinn Kerch-sundi, sundinu sem aðskilur Asovshaf frá Svartahafi, um stund áður en það var opnað fyrir almennum siglingum á ný í gær. Ástandið er svo sannarlega eldfimt. Petro Porosjenko, forseti Úkraínu, lýsti yfir setningu herlaga til sextíu daga í gær vegna málsins en stytti svo í þrjátíu eftir áskoranir þingmanna. Þetta þýðir, ef gildistíminn er ekki framlengdur, að lögin munu ekki hafa áhrif á komandi forsetakosningar. Þingið samþykkti yfirlýsinguna og því ljóst að herlög verða í gildi þar til í lok desember. Aðgerðin var ekki án fyrirboða. Rússar og Úkraínumenn hafa átt í afar stormasömu sambandi frá Euromaidan-fjöldamótmælunum í kringum áramótin 2013-2014 sem snerust um að ríkisstjórn Viktors Janúkovíjts Úkraínuforseta neitaði að skrifa undir sáttmála við Evrópusambandið og valdi í staðinn nánari tengsl við Rússa. Þetta stormasama samband versnaði svo hratt eftir að Janúkovíjts var komið frá sumarið 2014. Síðan þá hafa úkraínskir Rússar og meintir óeinkennisklæddir rússneskir hermenn, með stuðningi rússneska hersins, tekið yfir stór svæði í Donetsk og Lúhansk í austurhluta Úkraínu, lýst yfir stofnun lýðvelda og Rússar hafa sömuleiðis innlimað Krímskaga. Alþjóðasamfélagið hefur fordæmt aðgerðir Rússa, beitt þvingunum gegn þeim og ekki viðurkennt Krímskaga sem hluta Rússlands. Þá hafa Rússar að undanförnu krafist þess að fá að skoða öll skip sem sigla um Asovshaf frá úkraínskum höfnum. Þessi lína var lögð eftir að Úkraínumenn kyrrsettu veiðiskip frá Krímskaga í mars, að því er kom fram hjá BBC. Sergej Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, sagði á blaðamannafundi í gær að Úkraínumenn hefðu ögrað Rússum með siglingum sínum á Asovshafi. Þá sagði hann að setning herlaga í Úkraínu væri tilraun til að dreifa athygli Úkraínumanna frá komandi forsetakosningum og að þær heimiluðu „öfgamönnum“ að kynda undir frekari átökum í austurhluta ríkisins. Ígor Voronsjenko, yfirmaður úkraínska sjóhersins, sagði í gær að það væri af og frá að Úkraínumenn hafi storkað nokkrum. Hann sagði herskipin hafa verið í úkraínskri landhelgi. Úkraínumenn hafi heldur ekki skotið til baka að því er kom fram hjá Kyiv Post. Úkraínski herinn sendi frá sér yfirlýsingu í gær þar sem fram kom að hann væri í viðbragðsstöðu. Porosjenko birti herlagatilskipunina á vefsíðu sinni í gær. Tilskipunin var í tólf liðum en sá tólfti var strikaður út á grundvelli þess að um ríkisleyndarmál væri að ræða. Í hinum greinunum sagði til að mynda að Úkraína áliti aðgerðir Rússa brot á samþykktum allsherjarþings SÞ og að setja þyrfti herlög til að vernda sjálfstæði ríkisins. Að auki sagði í yfirlýsingunni að utanríkis- og upplýsingamálaráðuneyti skyldu undirbúa upplýsingaherferð gegn Rússum og gjörðum þeirra, að herinn og varnarmálaráðuneytið skyldu endurskoða áætlanir sínar komi til stríðs, að skipuleggja þyrfti loftvarnir og varnir gegn stafrænum árásum. Með setningu herlaga fær ríkisstjórnin völd til að setja mótmælendum og fjölmiðlum skorður, fresta kosningum og skylda borgara til þess að ganga í störf sem talin eru samfélagslega mikilvæg, að því er BBC hafði eftir úkraínskum miðlum.Vestræn ríki standa með Úkraínu Donald Tusk, forseti leiðtogaráðs ESB, sagði frá því í gær að hann hefði rætt við Porosjenko um árásina á Asovshafi. „Ég fordæmi beitingu Rússa á herafli á Asovshafi. Yfirvöld í Úkraínu verða að senda úkraínska sjóliða og skip aftur heim og forðast frekari ögrun,“ tísti Tusk og sagði Evrópu standa með Úkraínu. Rússar höfðu ekki skilað skipunum þegar fréttin var skrifuð. ESB sendi yfirlýsingu þar sem Rússar voru hvattir til þess að hegða sér skynsamlega til þess að fyrirbyggja frekari illindi og koma þannig í veg fyrir að ástandið versni. Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri NATO, ræddi einnig við Úkraínuforseta í gær um gang mála.
Birtist í Fréttablaðinu Rússland Úkraína Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Fleiri fréttir Fjöldi loftárása á orkuver víðsvegar um Úkraínu Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn „Við búum í fasísku ríki“ Segjast hafa skotið á flugmóðurskip eftir loftárásir Þarf að greiða fyrrverandi 137 milljarða í kjölfar framhjáhalds Ólíklegt að Trump fari í fangelsi Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Bakhjarlar Úkraínu leyfa árásir í Rússlandi Heimilar notkun vopna frá Bandaríkjunum á rússneska grund Trump sakfelldur fyrir skjalafals í þagnargreiðslumáli Veita katalónskum aðskilnaðarsinnum sakaruppgjöf Stígur ekki til hliðar vegna umdeildra fána Gæsir og steggir að buga bæjaryfirvöld sem banna nekt og typpabúninga Svörtum vísað frá borði þegar kvartað var undan líkamslykt Ísraelsmenn taka yfir landamærin að Egyptalandi Flugvélin féll um 54 metra á fimm sekúndum Kviðdómendur leggjast undir feld í dag Gefa Úkraínumönnum eftirlitsflugvélar Útnefna Biden rafrænt til að koma honum örugglega á kjörseðilinn Fær ekki að bjóða sig fram fyrir Verkamannaflokkinn Þingmeirihluti ANC í hættu í Suður-Afríku Íbúar varaðir við rusl- og skítabelgjum frá Norður-Kóreu Segja árásir og aðgerðir Ísrael enn innan „rauðu línanna“ De Niro kallaði Trump skrímsli fyrir utan dómshúsið „Við höfum ekkert“ Ógiltu neitunarvald forseta til að koma fjölmiðlalögum í gegn Biðst afsökunar á ummælum um „faggaskap“ Yfir fimmtíu stig í hitabylgju í Pakistan Pólverjar víggirða landamærin í austri Forseti Perú kærður fyrir mútuþægni Yfirmaður ísraelsku leyniþjónustunnar sagður hafa hótað saksóknara Alþjóðasakamáladómstólsins Sjá meira
Yfirmaður ísraelsku leyniþjónustunnar sagður hafa hótað saksóknara Alþjóðasakamáladómstólsins