Langreyðaveiðarnar kolólöglegar? Ole Anton Bieltvedt skrifar 7. ágúst 2018 12:44 Athugun á langreyðaveiðum Hvals hf. leiðir í ljós, að helzta valdaklíka landsins - sem býr yfir miklum fjármagni og þéttriðnu tengsla- og hagsmunaneti – virðist halda þeim gangandi, væntanlega af peningagræðgi og gróðavon, en Hvalur borgar sem nemur um 86 aurum í veiðigjald fyrir kíló dýranna, og ef sala tekst fyrir að meðaltali 1 Evru á kíló, þá er brúttóhagnaður 14.000%. Birtingarmynd þessarar valdaklíku sást nýlega vel í formi nýs stjórnarformanns í Hval hf. Eftir að við – félagasamtökin Jarðarvinir – höfðum án árangurs reynt að stöðva veiðarnar á grundvelli dýraverndarsjónarmiða, mannúðar og stöðu okkar Íslendinga og ímyndar í samfélagi þjóðanna, líka með tilliti til hagsmuna ferðaþjónustunnar, ákváðum við að láta kanna, hvort rétt væri að þessum veiðum staðið, hvað varðar lög og reglur, og, hvort eftirlit og aðhald yfirvalda væri fullnægjandi . Fengum við til þess einn virtasta og hæfasta lögmann landsins, Ragnar Aðalsteinsson, og starfsfélaga hans. Veiðiskip munu hafa verið byggð fyrir um 70 árum og eru skutulbyssur sennilega jafngamlar, en framleiðandi þeirra staðfestir, að hætt hafi verið að framleiða þær upp úr 1960. Viðhald verksmiðju hætti þá líka. Ef litið er til EES samningsins frá 1992 og þess regluverks og þeirra staðla, sem honum fylgja, eru þessar skutulbyssur því sennilega ólöglegar og notkun þeirra þá alvarlegt lögbrot. Við spurðum Lögreglustjórann á Vesturlandi, hvort Hval hafi verið veitt leyfi fyrir kaupum/innflutning á því sprengiefni, sem félagið notar. Svarið var: „Lögreglustjórinn á Vesturlandi hefur ekki haft slíka beiðni frá Hval ehf. til meðferðar“. Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu var spurður sömu spurningar. Svar hans: „Embættinu hefur ekki borist slík umsókn“. Við spurðum sömu embætti, hvort skipverjar hvalveiðiskipanna hefðu gild leyfi til að fara með sprenigefni og annast sprengivinnu. Hvorugt embættið gat staðfest, að svo væri, en þau bentu á, að slík leyfi væru veitt einstaklingum, ekki félögum, og væri ekki vitað, hvar leyfisþegar störfuðu. Er hér beðið nánari ganga og upplýsinga skv. upplýsingalögum. Ef leyfi skipverja reynast ófullnægjandi, ber yfirvöldum að stöðva veiðar strax. Vinnueftirlitið var spurt um tilflutningsleyfi vegna sprengiefnis og hvernig stofnunin tryggi, að allur veiðibúnaður og sprengiefni samræmist reglum embættisins og/eða sé EES-vottaður. Svar: „Engin gögn finnast hjá Vinnueftirlitinu um að Hval hf. hafi verið veitt tilflutningsleyfi skv. 3. mgr. 11. gr. reglugerðar nr. 510/2018 um sprengiefni og forefni til sprengiefnagerðar, né að fyrirtækið hafi sótt um slíkt leyfi til stofnunarinnar“. Matvælastofnun ber ábyrgð á framkvæmd laga nr. 55/2013 um dýravelferð. Skv. 21. gr. laganna skal aflífa dýr „...með skjótum og sársaukalausum hætti...“. Í 27. gr., sem á sérstaklega við um veiðar, segir: „Við veiðar er óheimilt að beita aðferðum sem valda dýri óþarfa limlestingum eða kvölum“. Matvælastofnun var spurð, hvort hún teldi langreyðaveiðar Hvals samræmast þessum lagagreinum. Var m.a. vísað til þess, að skv. skýrslu dr. Egil Ole Öen, um langreyðaveiðar Hvals 2014, urðu 8 dýr, af 50, að ganga í gegnum heiftarlegt dauðastríð, þar sem dýrin börðust um með stálkló skutulsins, tætandi líffæri þeirra, innyfli og hold, í allt að 15 mínútur. Hér er um háþróuð spendýr að ræða, og geta menn ímyndað sé, hvers konar helvíti dýrin urðu að ganga í gegnum, þar til dauðinn loks líknaði. Við þetta bætist, að langreyðakýr bera síðla sumars og eru með nær fullgenginn kálf í kvíði. Er því líka verið að murka lífið úr þessari nær fullþroska lífveru. Í svari Matvælastofnunnar segir: „Matvælastofnun hefur metið það svo að aðferðin sem notuð er í dag við hvalveiðar sé ekki andstæð lögum um velferð dýra og að kröfur 27. greinar séu uppfylltar...“. Um drápin á fóstrunum segir stofnunin: „Fóstur í móðurkviði hlýtur sömu örlög og veidd móðir þess“. Lítið mál það. Hér má minna á markmið laganna: „Markmið laga þessara er að stuðla að velferð dýra, þ.e. að þau séu laus við vanlíðan, hungur og þorsta, ótta og þjáningu, sársauka, meiðsli og sjúkdóma, í ljósi þess að dýr eru skyni gæddar verur“. Fyrir okkur eru þetta fyrirtakslög, en framkvæmd þeirra og eftirlitið með þeim óásættanlegt. Hvernig má það vera, að 8 dýr séu kvalin til dauða með heiftarlegum hætti, þegar unnt reyndist að drepa 42 með „viðunandi hætti“; strax? Ástæðan fyrir kvalardrápi dýranna 8 var væntanlega, að veitt var við ófullnægjandi skilyrði; skytta kærulaus, óábyrg eða vanæf, skotvinkill skakkur, skyggni ófullnægjandi, öldugangur of mikill, færi of langt e.a.þ.h.. Ef að hefði verið að þessum veiðum af fullri fagmennsku og ábyrgð, hefði sennilega mátt fyrirbyggja ömurlegan og kvalarfullan dauðdaga þessara 8 dýra, auk kálfa í kviði sumra þeirra. Það er verkefni Matvælastofnunar að tryggja þessa fagmennsku og þetta aðhald skv. 13. gr. laganna. Í okkar huga hefur hún hér brugðizt hlutverki sínum og skyldum. Hvalur hf. hefur eingöngu veiðileyfi fyrir langreyði. Engum öðrum tegundum. Steypireyður er alfriðuð alls staðar, líka hér. Samt drap Hvalur afkvæmi steypureyðar, blending, sem hún hafði átt með öðrum hval. Steypireyðarkýr fæddi þennan blending, og var hann engan veginn langreyður. Með þessu drápi braut Hvalur í okkar augum lög með alvarlegum hætti. Hvalveiðiklíkan reynir auðvitað að réttlæta þetta, en við munum kæra það til Ríkissaksóknara. Ef að líkum lætur, mun draga til tíðinda í langreyðaveiðum Hvals á næstunni. Þetta gæti orðið „heitt haust“ fyrir stjórnarformanninn nýja. Kannske hitnar líka eitthvað undir einhverjum þægum embættismanninum.Höfundur er kaupsýslumaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Tengdar fréttir Merkið Ísland dregið niður í svaðið Ísland, nafn landsins okkar, ímynd þess og orðspor, er meðal þess dýrmætasta, sem við eigum. 4. ágúst 2018 20:27 Mest lesið Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Halldór 19.07.2025 Halldór Opið bréf til fullorðna fólksins Úlfhildur Elísa Hróbjartsdóttir Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson Skoðun Vill Sjálfstæðisflokkurinn láta taka sig alvarlega? Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson Skoðun Sleppir ekki takinu svo auðveldlega aftur Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hví borgar útgerðin – ekki malarnáman? Guðmundur Edgarsson Skoðun Þetta er allt hinum að kenna! Helgi Brynjarsson Skoðun Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar Skoðun Þetta er allt hinum að kenna! Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Sleppir ekki takinu svo auðveldlega aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fullorðna fólksins Úlfhildur Elísa Hróbjartsdóttir skrifar Skoðun Vill Sjálfstæðisflokkurinn láta taka sig alvarlega? Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Þjórsá í hættu – Hvammsvirkjun og rof á náttúrulegu ástandi árinnar Gunnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Undirbúum börnin fyrir skólann með hjálp gervigreindar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Enginn skilinn eftir á götunni Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Ég hef ofurtrú á manneskjunni í forvörnum og öryggi á bæjarhátíðunum Arnrún María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stúdentar eiga ekki að borga fyrir vanfjármögnun háskólanna Ármann Leifsson,María Björk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Hví borgar útgerðin – ekki malarnáman? Guðmundur Edgarsson skrifar Skoðun Vantraust Flokks fólksins á Viðreisn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 48 daga blekking: Loforð sem leiðir til lögbrota? Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Frá vinnuþræli til ríkisborgara: Ég er innflytjandi sem þið getið ekki losnað við Ian McDonald skrifar Skoðun Málþóf á kostnað ungs fólks Lísa Margrét Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun Ómeðvituð vörn í orðræðu – þegar vald ver sjálft sig Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Við krefjumst sanngirni og aðgerð strax Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Verið öll hjartanlega velkomin á Unglingalandsmót á Egilsstöðum Jónína Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Úrsúla og öryggismálin - Stöndum gegn vígvæðingu Guttormur Þorsteinsson skrifar Skoðun Verðmætatap auðlindagjaldanna – Hverra og hvernig? Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Ertu nú alveg viss um að hafa læst hurðinni? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Sanngirni að brenna 230 milljarða króna? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Strandveiðar eru ekki sóun Örn Pálsson skrifar Skoðun „Ísland mun taka þátt í þvingunaraðgerðum gegn Ísrael náist samstaða fleiri ríkja“ Einar Ólafsson skrifar Skoðun SFS skuldar Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Hvar er hjálpin sem okkur var lofað? Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Áform um fleiri strandveiðidaga: Áhættusöm ákvörðun Svanur Guðmundsson skrifar Sjá meira
Athugun á langreyðaveiðum Hvals hf. leiðir í ljós, að helzta valdaklíka landsins - sem býr yfir miklum fjármagni og þéttriðnu tengsla- og hagsmunaneti – virðist halda þeim gangandi, væntanlega af peningagræðgi og gróðavon, en Hvalur borgar sem nemur um 86 aurum í veiðigjald fyrir kíló dýranna, og ef sala tekst fyrir að meðaltali 1 Evru á kíló, þá er brúttóhagnaður 14.000%. Birtingarmynd þessarar valdaklíku sást nýlega vel í formi nýs stjórnarformanns í Hval hf. Eftir að við – félagasamtökin Jarðarvinir – höfðum án árangurs reynt að stöðva veiðarnar á grundvelli dýraverndarsjónarmiða, mannúðar og stöðu okkar Íslendinga og ímyndar í samfélagi þjóðanna, líka með tilliti til hagsmuna ferðaþjónustunnar, ákváðum við að láta kanna, hvort rétt væri að þessum veiðum staðið, hvað varðar lög og reglur, og, hvort eftirlit og aðhald yfirvalda væri fullnægjandi . Fengum við til þess einn virtasta og hæfasta lögmann landsins, Ragnar Aðalsteinsson, og starfsfélaga hans. Veiðiskip munu hafa verið byggð fyrir um 70 árum og eru skutulbyssur sennilega jafngamlar, en framleiðandi þeirra staðfestir, að hætt hafi verið að framleiða þær upp úr 1960. Viðhald verksmiðju hætti þá líka. Ef litið er til EES samningsins frá 1992 og þess regluverks og þeirra staðla, sem honum fylgja, eru þessar skutulbyssur því sennilega ólöglegar og notkun þeirra þá alvarlegt lögbrot. Við spurðum Lögreglustjórann á Vesturlandi, hvort Hval hafi verið veitt leyfi fyrir kaupum/innflutning á því sprengiefni, sem félagið notar. Svarið var: „Lögreglustjórinn á Vesturlandi hefur ekki haft slíka beiðni frá Hval ehf. til meðferðar“. Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu var spurður sömu spurningar. Svar hans: „Embættinu hefur ekki borist slík umsókn“. Við spurðum sömu embætti, hvort skipverjar hvalveiðiskipanna hefðu gild leyfi til að fara með sprenigefni og annast sprengivinnu. Hvorugt embættið gat staðfest, að svo væri, en þau bentu á, að slík leyfi væru veitt einstaklingum, ekki félögum, og væri ekki vitað, hvar leyfisþegar störfuðu. Er hér beðið nánari ganga og upplýsinga skv. upplýsingalögum. Ef leyfi skipverja reynast ófullnægjandi, ber yfirvöldum að stöðva veiðar strax. Vinnueftirlitið var spurt um tilflutningsleyfi vegna sprengiefnis og hvernig stofnunin tryggi, að allur veiðibúnaður og sprengiefni samræmist reglum embættisins og/eða sé EES-vottaður. Svar: „Engin gögn finnast hjá Vinnueftirlitinu um að Hval hf. hafi verið veitt tilflutningsleyfi skv. 3. mgr. 11. gr. reglugerðar nr. 510/2018 um sprengiefni og forefni til sprengiefnagerðar, né að fyrirtækið hafi sótt um slíkt leyfi til stofnunarinnar“. Matvælastofnun ber ábyrgð á framkvæmd laga nr. 55/2013 um dýravelferð. Skv. 21. gr. laganna skal aflífa dýr „...með skjótum og sársaukalausum hætti...“. Í 27. gr., sem á sérstaklega við um veiðar, segir: „Við veiðar er óheimilt að beita aðferðum sem valda dýri óþarfa limlestingum eða kvölum“. Matvælastofnun var spurð, hvort hún teldi langreyðaveiðar Hvals samræmast þessum lagagreinum. Var m.a. vísað til þess, að skv. skýrslu dr. Egil Ole Öen, um langreyðaveiðar Hvals 2014, urðu 8 dýr, af 50, að ganga í gegnum heiftarlegt dauðastríð, þar sem dýrin börðust um með stálkló skutulsins, tætandi líffæri þeirra, innyfli og hold, í allt að 15 mínútur. Hér er um háþróuð spendýr að ræða, og geta menn ímyndað sé, hvers konar helvíti dýrin urðu að ganga í gegnum, þar til dauðinn loks líknaði. Við þetta bætist, að langreyðakýr bera síðla sumars og eru með nær fullgenginn kálf í kvíði. Er því líka verið að murka lífið úr þessari nær fullþroska lífveru. Í svari Matvælastofnunnar segir: „Matvælastofnun hefur metið það svo að aðferðin sem notuð er í dag við hvalveiðar sé ekki andstæð lögum um velferð dýra og að kröfur 27. greinar séu uppfylltar...“. Um drápin á fóstrunum segir stofnunin: „Fóstur í móðurkviði hlýtur sömu örlög og veidd móðir þess“. Lítið mál það. Hér má minna á markmið laganna: „Markmið laga þessara er að stuðla að velferð dýra, þ.e. að þau séu laus við vanlíðan, hungur og þorsta, ótta og þjáningu, sársauka, meiðsli og sjúkdóma, í ljósi þess að dýr eru skyni gæddar verur“. Fyrir okkur eru þetta fyrirtakslög, en framkvæmd þeirra og eftirlitið með þeim óásættanlegt. Hvernig má það vera, að 8 dýr séu kvalin til dauða með heiftarlegum hætti, þegar unnt reyndist að drepa 42 með „viðunandi hætti“; strax? Ástæðan fyrir kvalardrápi dýranna 8 var væntanlega, að veitt var við ófullnægjandi skilyrði; skytta kærulaus, óábyrg eða vanæf, skotvinkill skakkur, skyggni ófullnægjandi, öldugangur of mikill, færi of langt e.a.þ.h.. Ef að hefði verið að þessum veiðum af fullri fagmennsku og ábyrgð, hefði sennilega mátt fyrirbyggja ömurlegan og kvalarfullan dauðdaga þessara 8 dýra, auk kálfa í kviði sumra þeirra. Það er verkefni Matvælastofnunar að tryggja þessa fagmennsku og þetta aðhald skv. 13. gr. laganna. Í okkar huga hefur hún hér brugðizt hlutverki sínum og skyldum. Hvalur hf. hefur eingöngu veiðileyfi fyrir langreyði. Engum öðrum tegundum. Steypireyður er alfriðuð alls staðar, líka hér. Samt drap Hvalur afkvæmi steypureyðar, blending, sem hún hafði átt með öðrum hval. Steypireyðarkýr fæddi þennan blending, og var hann engan veginn langreyður. Með þessu drápi braut Hvalur í okkar augum lög með alvarlegum hætti. Hvalveiðiklíkan reynir auðvitað að réttlæta þetta, en við munum kæra það til Ríkissaksóknara. Ef að líkum lætur, mun draga til tíðinda í langreyðaveiðum Hvals á næstunni. Þetta gæti orðið „heitt haust“ fyrir stjórnarformanninn nýja. Kannske hitnar líka eitthvað undir einhverjum þægum embættismanninum.Höfundur er kaupsýslumaður.
Merkið Ísland dregið niður í svaðið Ísland, nafn landsins okkar, ímynd þess og orðspor, er meðal þess dýrmætasta, sem við eigum. 4. ágúst 2018 20:27
Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson Skoðun
Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun
Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar
Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar
Skoðun Þjórsá í hættu – Hvammsvirkjun og rof á náttúrulegu ástandi árinnar Gunnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Ég hef ofurtrú á manneskjunni í forvörnum og öryggi á bæjarhátíðunum Arnrún María Magnúsdóttir skrifar
Skoðun Stúdentar eiga ekki að borga fyrir vanfjármögnun háskólanna Ármann Leifsson,María Björk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Frá vinnuþræli til ríkisborgara: Ég er innflytjandi sem þið getið ekki losnað við Ian McDonald skrifar
Skoðun Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson skrifar
Skoðun Verið öll hjartanlega velkomin á Unglingalandsmót á Egilsstöðum Jónína Brynjólfsdóttir skrifar
Skoðun „Ísland mun taka þátt í þvingunaraðgerðum gegn Ísrael náist samstaða fleiri ríkja“ Einar Ólafsson skrifar
Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson Skoðun
Tóbakslausar nikótínvörur - Tímabært að horfast í augu við staðreyndir Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun