Ný skýrsla frá Landlækni sýnir að lítið dregur úr læknarápi Sunna Karen Sigurþórsdóttir skrifar 17. janúar 2018 07:00 Dæmi eru um að læknar séu áminntir og jafnvel sviptir læknaleyfi vegna of margra ávísana. Sumir eru jafnvel með takmarkaða ávísunarheimild. fréttablaðið/anton brink Nýr lyfjagagnagrunnur lækna, sem tekinn var í notkun árið 2016, hefur ekki skilað þeim árangri sem vonast var eftir. Var það meðal annars til þess að koma í veg fyrir svokallað læknaráp, þar sem fólk gengur á milli lækna, til þess að verða sér úti um stóra skammta af lyfjum. Landlæknisembættið hefur gefið út skýrslu þar sem ljóst er að læknaráp er ekki á undanhaldi hér á landi. „Við vonuðumst til þess að þetta myndi gerast hraðar, en þetta virðist vera eins og að beygja olíuskipi, og virðist ganga mjög hægt að taka á þessum vanda,“ segir Ólafur B. Einarsson, sérfræðingur í lyfjamálum hjá Embætti landlæknis. Fram kemur í skýrslunni að árið 2017 hafi 71 einstaklingur fengið ávísað Parkódín forte frá 10 eða fleiri læknum, borið saman við 81 einstakling árið á undan. Sömuleiðis má sjá smávægilega fækkun á ávísunum einstakra lyfja á síðasta ári; til dæmis svefnlyfinu Imovane, en alls fengu 20.887 manns svefnlyfið ávísað frá einum til fjórum læknum árið 2017, borið saman við 21.008 árinu á undan – svo dæmi sé tekið. Hins vegar var fjölgun í ávísunum rítalíns, en alls fengu 10.277 manns rítalín ávísað frá einum til fjórum læknum, borið saman við 9.105 árið 2016.Ólafur B. Einarsson, sérfræðingur í lyfjamálum hjá Embætti landlæknis.„Þetta virðist oft á stöðum eins og til dæmis suður með sjó þar sem enginn fastur læknir er. Við sjáum líka að lyfjanotkun er mest á Norðurlandi en það er erfitt að átta sig fyllilega á hvað er þar í gangi,“ segir Ólafur. Þá séu uppáskriftir tannlækna ekki síður áhyggjuefni, en þeir hafi ávísað talsverðu af Parkódín forte í desember. „Þegar fólk er til dæmis að ná sér í Parkodín forte þá sjáum við að tannlæknar koma oft inn í. Við heyrum reglulega af því sögur að fólk sem bókar tíma vegna tannverkja fái ávísuð lyf vegna þess að það kemst ekki strax inn – en svo mætir það aldrei í tímann sjálfan,“ segir Ólafur, en af 500 tannlæknum landsins nota 177 lyfjagagnagrunninn. Þá nota um 1.100 læknar gagnagrunninn, af rúmlega 2.000. Ólafur segir mikilvægt að allir tileinki sér nýja verkferla, og bendir á að vel sé haldið utan um lyfjaávísanir. Dæmi séu um að læknar séu áminntir og jafnvel sviptir læknaleyfi vegna of margra ávísana. „Það eru nýleg dæmi þess, og í raun eru alltaf svoleiðis mál í gangi. Sumir eru jafnvel með takmarkaða ávísunarheimild.“ Aðspurður segir hann að vísbendingar séu um að auðveldara sé að ganga á milli lækna hér á landi en í hinum Norðurlöndunum. Festa sé besta lausnin. „Hér á landi er fólk að fara á milli heilsugæsla, sérfræðinga á stofum og fleira, sem er aðalvandamálið hér. Það er engin festa hvar fólk getur sótt þjónustu eins og annars staðar,“ segir hann. Tengdar fréttir Fíkniefnaheimurinn að harðna vegna hækkandi götuverðs Götuverð á lyfseðilsskyldum hefur hækkað um allt að áttatíu prósent frá því að nýr lyfjagagnagrunnur lækna var tekinn upp. 25. júlí 2017 19:30 Herða eftirlit með lyfseðilsskyldum lyfjum Lyfjastofnun hyggst herða eftirlit með ávísunum lyfseðilsskyldra lyfja vegna aukinnar misnotkunar á þeim. 27. september 2017 20:00 Tímaspursmál hvenær heróín nær útbreiðslu hér á landi Formaður Afstöðu – félags fanga spáir því að sterk vímuefni eins og heróín og metamfetamín nái útbreiðslu hér á næstu misserum. Stjórnvöld þurfa að hans mati að bregðast við áður en framleiðsla og frekari innflutningur hefst. 27. júlí 2017 07:00 Mest lesið Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Innlent Gular viðvaranir á Suðurlandi og Suðausturlandi og Faxaflóa Innlent Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Innlent Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Erlent „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Innlent Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni Innlent Dregur saman með efstu frambjóðendum Innlent Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Innlent „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Fleiri fréttir Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi og Suðausturlandi og Faxaflóa Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Diskóstemming í Bíóhöllinni á Akranesi Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Framkvæmdir hafnar við brú yfir Fjarðarhornsá Segist kallaður „stríðsæsingarmaður“ vegna fyrirhyggju Sjúklingum Landspítala fjölgaði um 4.500 milli ára Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Bein útsending: Ársfundur Landspítala Mótfallinn sjálfsafgreiðslu á Bessastöðum Boða til blaðamannafundar vegna Grindavíkur Fordæma brottvísun mansalsþolenda og vilja nýja stefnu Slökktu eld á Seltjarnarnesi Mögulegt umboðsleysi stjórnar Aðventista gæti skipt Ölfyssinga máli Sjá meira
Nýr lyfjagagnagrunnur lækna, sem tekinn var í notkun árið 2016, hefur ekki skilað þeim árangri sem vonast var eftir. Var það meðal annars til þess að koma í veg fyrir svokallað læknaráp, þar sem fólk gengur á milli lækna, til þess að verða sér úti um stóra skammta af lyfjum. Landlæknisembættið hefur gefið út skýrslu þar sem ljóst er að læknaráp er ekki á undanhaldi hér á landi. „Við vonuðumst til þess að þetta myndi gerast hraðar, en þetta virðist vera eins og að beygja olíuskipi, og virðist ganga mjög hægt að taka á þessum vanda,“ segir Ólafur B. Einarsson, sérfræðingur í lyfjamálum hjá Embætti landlæknis. Fram kemur í skýrslunni að árið 2017 hafi 71 einstaklingur fengið ávísað Parkódín forte frá 10 eða fleiri læknum, borið saman við 81 einstakling árið á undan. Sömuleiðis má sjá smávægilega fækkun á ávísunum einstakra lyfja á síðasta ári; til dæmis svefnlyfinu Imovane, en alls fengu 20.887 manns svefnlyfið ávísað frá einum til fjórum læknum árið 2017, borið saman við 21.008 árinu á undan – svo dæmi sé tekið. Hins vegar var fjölgun í ávísunum rítalíns, en alls fengu 10.277 manns rítalín ávísað frá einum til fjórum læknum, borið saman við 9.105 árið 2016.Ólafur B. Einarsson, sérfræðingur í lyfjamálum hjá Embætti landlæknis.„Þetta virðist oft á stöðum eins og til dæmis suður með sjó þar sem enginn fastur læknir er. Við sjáum líka að lyfjanotkun er mest á Norðurlandi en það er erfitt að átta sig fyllilega á hvað er þar í gangi,“ segir Ólafur. Þá séu uppáskriftir tannlækna ekki síður áhyggjuefni, en þeir hafi ávísað talsverðu af Parkódín forte í desember. „Þegar fólk er til dæmis að ná sér í Parkodín forte þá sjáum við að tannlæknar koma oft inn í. Við heyrum reglulega af því sögur að fólk sem bókar tíma vegna tannverkja fái ávísuð lyf vegna þess að það kemst ekki strax inn – en svo mætir það aldrei í tímann sjálfan,“ segir Ólafur, en af 500 tannlæknum landsins nota 177 lyfjagagnagrunninn. Þá nota um 1.100 læknar gagnagrunninn, af rúmlega 2.000. Ólafur segir mikilvægt að allir tileinki sér nýja verkferla, og bendir á að vel sé haldið utan um lyfjaávísanir. Dæmi séu um að læknar séu áminntir og jafnvel sviptir læknaleyfi vegna of margra ávísana. „Það eru nýleg dæmi þess, og í raun eru alltaf svoleiðis mál í gangi. Sumir eru jafnvel með takmarkaða ávísunarheimild.“ Aðspurður segir hann að vísbendingar séu um að auðveldara sé að ganga á milli lækna hér á landi en í hinum Norðurlöndunum. Festa sé besta lausnin. „Hér á landi er fólk að fara á milli heilsugæsla, sérfræðinga á stofum og fleira, sem er aðalvandamálið hér. Það er engin festa hvar fólk getur sótt þjónustu eins og annars staðar,“ segir hann.
Tengdar fréttir Fíkniefnaheimurinn að harðna vegna hækkandi götuverðs Götuverð á lyfseðilsskyldum hefur hækkað um allt að áttatíu prósent frá því að nýr lyfjagagnagrunnur lækna var tekinn upp. 25. júlí 2017 19:30 Herða eftirlit með lyfseðilsskyldum lyfjum Lyfjastofnun hyggst herða eftirlit með ávísunum lyfseðilsskyldra lyfja vegna aukinnar misnotkunar á þeim. 27. september 2017 20:00 Tímaspursmál hvenær heróín nær útbreiðslu hér á landi Formaður Afstöðu – félags fanga spáir því að sterk vímuefni eins og heróín og metamfetamín nái útbreiðslu hér á næstu misserum. Stjórnvöld þurfa að hans mati að bregðast við áður en framleiðsla og frekari innflutningur hefst. 27. júlí 2017 07:00 Mest lesið Of þung en annars hraust á Ozempic Innlent Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Innlent Gular viðvaranir á Suðurlandi og Suðausturlandi og Faxaflóa Innlent Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Innlent Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Erlent „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Innlent Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni Innlent Dregur saman með efstu frambjóðendum Innlent Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Innlent „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Fleiri fréttir Ákærður fyrir að pissa daginn eftir Fiskidaginn mikla Gular viðvaranir á Suðurlandi og Suðausturlandi og Faxaflóa Nauðugur sá kostur að fresta atkvæðagreiðslunni „Engu okkar er boðið að koma þarna og sjá“ Skuldirnar bíði þegar frelsið taki við Of þung en annars hraust á Ozempic Slagsmálahundar afþökkuðu aðstoð lögreglu Útgjöld ríkissjóðs vegna Grindavíkur hátt í hundrað milljarðar Diskóstemming í Bíóhöllinni á Akranesi Fresta íbúakosningu í Ölfusi um mölunarverksmiðju Lífleg og skrautleg kosningabarátta að mati forsætisráðherra Dregur saman með efstu frambjóðendum Mesta kvika frá því að kvikugangurinn myndaðist Nota sykursýkislyf til að léttast og Rottweilerhundar bjóða í partý Látin móðir ekki dæmd í tugmilljóna lyfjasölumáli sonarins Sendiherra, sveitarstjóri og bæjarstjóri skipuð í nefnd Ætlar alla leið í baráttu fyrir nafninu sínu Stuðningslán með ríkisábyrgð fyrir grindvísk fyrirtæki Skipið leggur úr höfn „Alls ekki svo að við tútturnar séum að taka yfir“ Framkvæmdir hafnar við brú yfir Fjarðarhornsá Segist kallaður „stríðsæsingarmaður“ vegna fyrirhyggju Sjúklingum Landspítala fjölgaði um 4.500 milli ára Skólastjóradrama í Kóraskóla fær óvæntan endi Bein útsending: Ársfundur Landspítala Mótfallinn sjálfsafgreiðslu á Bessastöðum Boða til blaðamannafundar vegna Grindavíkur Fordæma brottvísun mansalsþolenda og vilja nýja stefnu Slökktu eld á Seltjarnarnesi Mögulegt umboðsleysi stjórnar Aðventista gæti skipt Ölfyssinga máli Sjá meira
Fíkniefnaheimurinn að harðna vegna hækkandi götuverðs Götuverð á lyfseðilsskyldum hefur hækkað um allt að áttatíu prósent frá því að nýr lyfjagagnagrunnur lækna var tekinn upp. 25. júlí 2017 19:30
Herða eftirlit með lyfseðilsskyldum lyfjum Lyfjastofnun hyggst herða eftirlit með ávísunum lyfseðilsskyldra lyfja vegna aukinnar misnotkunar á þeim. 27. september 2017 20:00
Tímaspursmál hvenær heróín nær útbreiðslu hér á landi Formaður Afstöðu – félags fanga spáir því að sterk vímuefni eins og heróín og metamfetamín nái útbreiðslu hér á næstu misserum. Stjórnvöld þurfa að hans mati að bregðast við áður en framleiðsla og frekari innflutningur hefst. 27. júlí 2017 07:00