Faglegt frelsi – styrkjum stöðu kennara! Þórður Hjaltested og Aðalheiður Steingrímsdóttir skrifar 5. október 2017 07:00 Í dag, 5. október, er Alþjóðadagur kennara haldinn hátíðlegur víðs vegar um heim undir yfirskriftinni: „Faglegt frelsi – styrkjum stöðu kennara“ og er tilgangurinn að vekja athygli á mikilvægi kennarastarfsins fyrir menntun og farsæld barna og ungmenna og þróun samfélagsins. Í mörgum heimsálfum vantar milljónir kennara til starfa til að unnt sé að framfylgja markmiðum Sameinuðu þjóðanna um menntun, farsæld og sjálfbæra þróun, og hér á landi sem og víða á Vesturlöndum eru blikur á lofti vegna kennaraskorts. Tölur um kynja- og aldurssamsetningu íslenskrar kennarastéttar sýna að staðan er grafalvarleg. Fjölmennir hópar kennara og skólastjórnenda á öllum skólastigum munu láta af störfum vegna aldurs innan skamms tíma, mikill og viðvarandi skortur er á leikskólakennurum í leikskólum landsins og erfiðar starfsaðstæður eiga þátt í að kennarar leita annað. Kennaraskorturinn er ekki einkamál kennarastéttarinnar heldur snýst um viðgang menntakerfisins til framtíðar og menntun komandi kynslóða. Það er réttur allra barna og ungmenna að hafa greiðan aðgang að góðri og fjölbreyttri menntun, óháð þörfum, efnahag og uppruna, og að njóta leiðsagnar menntaðra kennara. Það skiptir höfuðmáli fyrir vöxt og viðgang samfélagsins að hlúa vel að menntun og farsæld allra barna og ungmenna, og að kennarastarfinu. Vanda þarf í hvívetna til kennarastarfsins, menntunar kennara, launa og starfsaðstæðna svo að þeir geti verið öllum nemendum að sem mestu liði til framtíðar, faglega og persónulega, og aðlagað starfið að síbreytilegum áherslum og kröfum. Það er óásættanlegt að íslenskir kennarar séu settir í þá stöðu að þurfa reglubundið að fara í hörð átök til að lagfæra launakjörin miðað við hópa á opinberum vinnumarkaði með sambærilega menntun, vegna andvaraleysis stjórnvalda. Og þrátt fyrir fögur orð um mikilvægi menntunar þá sýna nýjar tölur frá Hagstofunni að á árabilinu frá 2008 til 2016 drógust opinber útgjöld til fræðslumála að teknu tilliti til mannfjölda saman um 13,5% að raungildi. Víðtæk áhrif kreppunnar í kjölfar hrunsins 2008 á skólastarfið eru engan veginn gengin til baka. Samfélagið gerir kröfu um góða menntun barna og ungmenna og að íslenskir skólar standi í fremstu röð. Þessar kröfur kosta fé. Í komandi Alþingiskosningum þarf að verða til þjóðarsátt um að menntakerfið fái þá fjármuni sem til þarf svo það geti staðið undir þessum kröfum. Stjórnvöld þurfa að sýna í verki virðingu fyrir menntun og að meta kennarastarfið að verðleikum með því að styrkja stöðu kennara og búa vel að stéttinni til að sinna mikilvægu starfi, með hvetjandi og skapandi starfsumhverfi og samkeppnishæfum launum. Um þetta brýna verkefni þurfa margir að taka höndum saman, Alþingi, stjórnvöld, kennarar, skólar, foreldrar, almenningur og fjölmiðlar. Að standa með kennurum og meta að verðleikum skilar sér margfalt. Það skilar sér í aukinni nýliðun í kennslu og þar með öflugra menntakerfi og menntun, og síðast en ekki síst betra samfélagi fyrir börn og ungmenni þar sem jafnræði og lýðræði er haft að leiðarljósi. Kæru kennarar – Til hamingju með kennaradaginn!Þórður Á. Hjaltested er formaður KÍ.Aðalheiður Steingrímsdóttir er varaformaður KÍ. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Sjá meira
Í dag, 5. október, er Alþjóðadagur kennara haldinn hátíðlegur víðs vegar um heim undir yfirskriftinni: „Faglegt frelsi – styrkjum stöðu kennara“ og er tilgangurinn að vekja athygli á mikilvægi kennarastarfsins fyrir menntun og farsæld barna og ungmenna og þróun samfélagsins. Í mörgum heimsálfum vantar milljónir kennara til starfa til að unnt sé að framfylgja markmiðum Sameinuðu þjóðanna um menntun, farsæld og sjálfbæra þróun, og hér á landi sem og víða á Vesturlöndum eru blikur á lofti vegna kennaraskorts. Tölur um kynja- og aldurssamsetningu íslenskrar kennarastéttar sýna að staðan er grafalvarleg. Fjölmennir hópar kennara og skólastjórnenda á öllum skólastigum munu láta af störfum vegna aldurs innan skamms tíma, mikill og viðvarandi skortur er á leikskólakennurum í leikskólum landsins og erfiðar starfsaðstæður eiga þátt í að kennarar leita annað. Kennaraskorturinn er ekki einkamál kennarastéttarinnar heldur snýst um viðgang menntakerfisins til framtíðar og menntun komandi kynslóða. Það er réttur allra barna og ungmenna að hafa greiðan aðgang að góðri og fjölbreyttri menntun, óháð þörfum, efnahag og uppruna, og að njóta leiðsagnar menntaðra kennara. Það skiptir höfuðmáli fyrir vöxt og viðgang samfélagsins að hlúa vel að menntun og farsæld allra barna og ungmenna, og að kennarastarfinu. Vanda þarf í hvívetna til kennarastarfsins, menntunar kennara, launa og starfsaðstæðna svo að þeir geti verið öllum nemendum að sem mestu liði til framtíðar, faglega og persónulega, og aðlagað starfið að síbreytilegum áherslum og kröfum. Það er óásættanlegt að íslenskir kennarar séu settir í þá stöðu að þurfa reglubundið að fara í hörð átök til að lagfæra launakjörin miðað við hópa á opinberum vinnumarkaði með sambærilega menntun, vegna andvaraleysis stjórnvalda. Og þrátt fyrir fögur orð um mikilvægi menntunar þá sýna nýjar tölur frá Hagstofunni að á árabilinu frá 2008 til 2016 drógust opinber útgjöld til fræðslumála að teknu tilliti til mannfjölda saman um 13,5% að raungildi. Víðtæk áhrif kreppunnar í kjölfar hrunsins 2008 á skólastarfið eru engan veginn gengin til baka. Samfélagið gerir kröfu um góða menntun barna og ungmenna og að íslenskir skólar standi í fremstu röð. Þessar kröfur kosta fé. Í komandi Alþingiskosningum þarf að verða til þjóðarsátt um að menntakerfið fái þá fjármuni sem til þarf svo það geti staðið undir þessum kröfum. Stjórnvöld þurfa að sýna í verki virðingu fyrir menntun og að meta kennarastarfið að verðleikum með því að styrkja stöðu kennara og búa vel að stéttinni til að sinna mikilvægu starfi, með hvetjandi og skapandi starfsumhverfi og samkeppnishæfum launum. Um þetta brýna verkefni þurfa margir að taka höndum saman, Alþingi, stjórnvöld, kennarar, skólar, foreldrar, almenningur og fjölmiðlar. Að standa með kennurum og meta að verðleikum skilar sér margfalt. Það skilar sér í aukinni nýliðun í kennslu og þar með öflugra menntakerfi og menntun, og síðast en ekki síst betra samfélagi fyrir börn og ungmenni þar sem jafnræði og lýðræði er haft að leiðarljósi. Kæru kennarar – Til hamingju með kennaradaginn!Þórður Á. Hjaltested er formaður KÍ.Aðalheiður Steingrímsdóttir er varaformaður KÍ.
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun