Faglegt frelsi – styrkjum stöðu kennara! Þórður Hjaltested og Aðalheiður Steingrímsdóttir skrifar 5. október 2017 07:00 Í dag, 5. október, er Alþjóðadagur kennara haldinn hátíðlegur víðs vegar um heim undir yfirskriftinni: „Faglegt frelsi – styrkjum stöðu kennara“ og er tilgangurinn að vekja athygli á mikilvægi kennarastarfsins fyrir menntun og farsæld barna og ungmenna og þróun samfélagsins. Í mörgum heimsálfum vantar milljónir kennara til starfa til að unnt sé að framfylgja markmiðum Sameinuðu þjóðanna um menntun, farsæld og sjálfbæra þróun, og hér á landi sem og víða á Vesturlöndum eru blikur á lofti vegna kennaraskorts. Tölur um kynja- og aldurssamsetningu íslenskrar kennarastéttar sýna að staðan er grafalvarleg. Fjölmennir hópar kennara og skólastjórnenda á öllum skólastigum munu láta af störfum vegna aldurs innan skamms tíma, mikill og viðvarandi skortur er á leikskólakennurum í leikskólum landsins og erfiðar starfsaðstæður eiga þátt í að kennarar leita annað. Kennaraskorturinn er ekki einkamál kennarastéttarinnar heldur snýst um viðgang menntakerfisins til framtíðar og menntun komandi kynslóða. Það er réttur allra barna og ungmenna að hafa greiðan aðgang að góðri og fjölbreyttri menntun, óháð þörfum, efnahag og uppruna, og að njóta leiðsagnar menntaðra kennara. Það skiptir höfuðmáli fyrir vöxt og viðgang samfélagsins að hlúa vel að menntun og farsæld allra barna og ungmenna, og að kennarastarfinu. Vanda þarf í hvívetna til kennarastarfsins, menntunar kennara, launa og starfsaðstæðna svo að þeir geti verið öllum nemendum að sem mestu liði til framtíðar, faglega og persónulega, og aðlagað starfið að síbreytilegum áherslum og kröfum. Það er óásættanlegt að íslenskir kennarar séu settir í þá stöðu að þurfa reglubundið að fara í hörð átök til að lagfæra launakjörin miðað við hópa á opinberum vinnumarkaði með sambærilega menntun, vegna andvaraleysis stjórnvalda. Og þrátt fyrir fögur orð um mikilvægi menntunar þá sýna nýjar tölur frá Hagstofunni að á árabilinu frá 2008 til 2016 drógust opinber útgjöld til fræðslumála að teknu tilliti til mannfjölda saman um 13,5% að raungildi. Víðtæk áhrif kreppunnar í kjölfar hrunsins 2008 á skólastarfið eru engan veginn gengin til baka. Samfélagið gerir kröfu um góða menntun barna og ungmenna og að íslenskir skólar standi í fremstu röð. Þessar kröfur kosta fé. Í komandi Alþingiskosningum þarf að verða til þjóðarsátt um að menntakerfið fái þá fjármuni sem til þarf svo það geti staðið undir þessum kröfum. Stjórnvöld þurfa að sýna í verki virðingu fyrir menntun og að meta kennarastarfið að verðleikum með því að styrkja stöðu kennara og búa vel að stéttinni til að sinna mikilvægu starfi, með hvetjandi og skapandi starfsumhverfi og samkeppnishæfum launum. Um þetta brýna verkefni þurfa margir að taka höndum saman, Alþingi, stjórnvöld, kennarar, skólar, foreldrar, almenningur og fjölmiðlar. Að standa með kennurum og meta að verðleikum skilar sér margfalt. Það skilar sér í aukinni nýliðun í kennslu og þar með öflugra menntakerfi og menntun, og síðast en ekki síst betra samfélagi fyrir börn og ungmenni þar sem jafnræði og lýðræði er haft að leiðarljósi. Kæru kennarar – Til hamingju með kennaradaginn!Þórður Á. Hjaltested er formaður KÍ.Aðalheiður Steingrímsdóttir er varaformaður KÍ. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Sjá meira
Í dag, 5. október, er Alþjóðadagur kennara haldinn hátíðlegur víðs vegar um heim undir yfirskriftinni: „Faglegt frelsi – styrkjum stöðu kennara“ og er tilgangurinn að vekja athygli á mikilvægi kennarastarfsins fyrir menntun og farsæld barna og ungmenna og þróun samfélagsins. Í mörgum heimsálfum vantar milljónir kennara til starfa til að unnt sé að framfylgja markmiðum Sameinuðu þjóðanna um menntun, farsæld og sjálfbæra þróun, og hér á landi sem og víða á Vesturlöndum eru blikur á lofti vegna kennaraskorts. Tölur um kynja- og aldurssamsetningu íslenskrar kennarastéttar sýna að staðan er grafalvarleg. Fjölmennir hópar kennara og skólastjórnenda á öllum skólastigum munu láta af störfum vegna aldurs innan skamms tíma, mikill og viðvarandi skortur er á leikskólakennurum í leikskólum landsins og erfiðar starfsaðstæður eiga þátt í að kennarar leita annað. Kennaraskorturinn er ekki einkamál kennarastéttarinnar heldur snýst um viðgang menntakerfisins til framtíðar og menntun komandi kynslóða. Það er réttur allra barna og ungmenna að hafa greiðan aðgang að góðri og fjölbreyttri menntun, óháð þörfum, efnahag og uppruna, og að njóta leiðsagnar menntaðra kennara. Það skiptir höfuðmáli fyrir vöxt og viðgang samfélagsins að hlúa vel að menntun og farsæld allra barna og ungmenna, og að kennarastarfinu. Vanda þarf í hvívetna til kennarastarfsins, menntunar kennara, launa og starfsaðstæðna svo að þeir geti verið öllum nemendum að sem mestu liði til framtíðar, faglega og persónulega, og aðlagað starfið að síbreytilegum áherslum og kröfum. Það er óásættanlegt að íslenskir kennarar séu settir í þá stöðu að þurfa reglubundið að fara í hörð átök til að lagfæra launakjörin miðað við hópa á opinberum vinnumarkaði með sambærilega menntun, vegna andvaraleysis stjórnvalda. Og þrátt fyrir fögur orð um mikilvægi menntunar þá sýna nýjar tölur frá Hagstofunni að á árabilinu frá 2008 til 2016 drógust opinber útgjöld til fræðslumála að teknu tilliti til mannfjölda saman um 13,5% að raungildi. Víðtæk áhrif kreppunnar í kjölfar hrunsins 2008 á skólastarfið eru engan veginn gengin til baka. Samfélagið gerir kröfu um góða menntun barna og ungmenna og að íslenskir skólar standi í fremstu röð. Þessar kröfur kosta fé. Í komandi Alþingiskosningum þarf að verða til þjóðarsátt um að menntakerfið fái þá fjármuni sem til þarf svo það geti staðið undir þessum kröfum. Stjórnvöld þurfa að sýna í verki virðingu fyrir menntun og að meta kennarastarfið að verðleikum með því að styrkja stöðu kennara og búa vel að stéttinni til að sinna mikilvægu starfi, með hvetjandi og skapandi starfsumhverfi og samkeppnishæfum launum. Um þetta brýna verkefni þurfa margir að taka höndum saman, Alþingi, stjórnvöld, kennarar, skólar, foreldrar, almenningur og fjölmiðlar. Að standa með kennurum og meta að verðleikum skilar sér margfalt. Það skilar sér í aukinni nýliðun í kennslu og þar með öflugra menntakerfi og menntun, og síðast en ekki síst betra samfélagi fyrir börn og ungmenni þar sem jafnræði og lýðræði er haft að leiðarljósi. Kæru kennarar – Til hamingju með kennaradaginn!Þórður Á. Hjaltested er formaður KÍ.Aðalheiður Steingrímsdóttir er varaformaður KÍ.
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar