Myglan er skaðleg Steinn Kárason skrifar 28. september 2017 07:00 Veikindi og heilsutjón af völdum myglusveppa er vaxandi samfélagslegt böl sem nauðsynlegt er að koma í veg fyrir. Fjárhagslegt tjón er einnig verulegt. Fræðsla um orsakir og afleiðingar af völdum myglusveppa er nauðsyn. Þar til bærir aðilar þurfa að sýna ábyrgð. Hönnun húsa, byggingaraðferðir, ábyrgð og eftirlit með húsbyggingum er höfuðatriði til að koma í veg fyrir myglutjón, einnig viðhald og umgengni fólks í húsum og híbýlum. Löggjöf og viðurlögum í þessum efnum er ábótavant. Aðstandendur fólks sem veikst hefur af völdum myglusveppa, almenningur, heilbrigðisstéttir og yfirvöld þurfa á upplýsingu að halda til að skilja hve mikil martröð það er að lifa eða hafa lifað með myglusvepp. Skjótra viðbragða er þörf. Myglusveppir hafa fylgt mönnum frá öndverðu. Myglusveppir eru hvorki afmarkaðir við lönd né þjóðríki og finnast alls staðar. Fólk sem verður fyrir barðinu á myglusveppum verður oft flóttafólk í eigin landi. Myglusveppaflóttamaður er sá sem hvorki getur búið, dvalið né unnið í myglu- og rakaskemmdu húsnæði vegna einkenna og veikinda sem orsakast við innöndun. Í Finnlandi eins og hér á landi er fjöldi myglusýktra bygginga. Samkvæmt upplýsingum finnska umhverfisráðuneytisins (Moisture and Mould Programme) er áætlað að sex til átta hundruð þúsund Finnar af rúmum fimm milljónum landsmanna búi við það að anda að sér eiturefnum af völdum myglusveppa. Afleiðingarnar geta verið varanlegir og alvarlegir sjúkdómar. Fólki sem er orðið ofurnæmt af völdum myglu er lífsins ómögulegt að búa og starfa í raka og mygluskemmdum byggingum.Margar orsakir Undirrót myglusveppa er raki sem getur átt sér margar orsakir. Algengustu ofnæmisvaldandi myglutegundirnar eru Alternaria, Aspergillus, Cladosporium og Penicillium. Agnir eða brot losna úr myglusveppunum, menga inniloftið og valda veikindum fólks og gæludýra. Agnirnar eru brot af sveppþráðum, gróum og askhirslum sem eru minna en 0,1 µm upp í 2,5 µm en það er minna en gró eru. Ofursmáar sveppaagnirnar blandast ryki sem óhjákvæmilega er alls staðar í húsnæði. Agnirnar smjúga svo inn um öndunarfæri og slímhúð. Algeng byrjunareinkenni geta lýst sér eins og frjóofnæmi með stíflum og ertingu í nefi, nefrennsli, hósta og höfuðverk en einnig með augnkláða. Þreyta og útbrot gera vart við sig og önnur einkenni geta svo fylgt í kjölfarið, mismunandi eftir því hver á í hlut. Fram geta komið skemmdir á innri líffærum, taugasjúkdómar, alvarlegar minnisraskanir, lungnasjúkdómar, ofnæmi fyrir ilmefnum og rokgjörnum efnum sem og ýmsir sjálfsnæmissjúkdómar. Ónæmiskerfið veiklast og fólk fær umgangspestir. Eiturefnapróf og ofnæmispróf á fólki nema ekki þau áhrif sem myglusveppir hafa á heilsuna. Hafi fólk fengið ofnæmi fyrir myglusveppum einu sinni getur verið á brattann að sækja við að endurheimta heilsuna. Í því sambandi er heilbrigð þarmaflóra lykilþáttur. Niðurstöður rannsókna styðja í vaxandi mæli tengsl þarmaflóru við bólgur og sýkingar í líkamanum við langvinna sjúkdóma, við taugakerfið og samskipti þarma og heila. Sýnt hefur verið fram á að niðurbrot þarmaflóru tengist myglusveppum. Við fæðingu fáum við þarmaflóru í líkamann um fæðingarveg móður. Barn, sem fæðist um fæðingarveg móður, hefur betri þarmaflóru í veganesti en barn sem tekið er með keisaraskurði. Brjóstamjólk er rík af gerlum og góðum bakteríum. Þannig m.a. byggist þarmaflóra okkar upp. Við ráðum sjálf miklu um hvernig við förum með þarmaflóruna okkar. Heilbrigðir lífshættir og heilbrigð fæða er grunnurinn að endurheimt heilsunnar. Afeitrun líkamans undir leiðsögn næringarfræðinga, lækna eða grasalækna er þekkt bataleið sem gagnast mörgum. Þekking á bataleiðum vegna myglusveppaeitrunar er takmörkuð enn sem komið er. Læknar standa iðulega ráðþrota. Sterar og pensilín hafa gagnast sumum myglusveppaþolendum. Leiðir til bata geta ráðist af aðstæðum hvers og eins. Ráðlegt er að leita ráðgjafar vitrustu manna á bataleiðinni. Það er martröð að lifa með myglusveppum. Það vita þeir sem reynt hafa. Mygludraugurinn er staðreynd og sá draugur verður trauðla kveðinn niður. Höfundur er umhverfishagfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Áhugaverðar ákvarðanir Sigurður Ingi Friðleifsson Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Skoðun Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar Sjá meira
Veikindi og heilsutjón af völdum myglusveppa er vaxandi samfélagslegt böl sem nauðsynlegt er að koma í veg fyrir. Fjárhagslegt tjón er einnig verulegt. Fræðsla um orsakir og afleiðingar af völdum myglusveppa er nauðsyn. Þar til bærir aðilar þurfa að sýna ábyrgð. Hönnun húsa, byggingaraðferðir, ábyrgð og eftirlit með húsbyggingum er höfuðatriði til að koma í veg fyrir myglutjón, einnig viðhald og umgengni fólks í húsum og híbýlum. Löggjöf og viðurlögum í þessum efnum er ábótavant. Aðstandendur fólks sem veikst hefur af völdum myglusveppa, almenningur, heilbrigðisstéttir og yfirvöld þurfa á upplýsingu að halda til að skilja hve mikil martröð það er að lifa eða hafa lifað með myglusvepp. Skjótra viðbragða er þörf. Myglusveppir hafa fylgt mönnum frá öndverðu. Myglusveppir eru hvorki afmarkaðir við lönd né þjóðríki og finnast alls staðar. Fólk sem verður fyrir barðinu á myglusveppum verður oft flóttafólk í eigin landi. Myglusveppaflóttamaður er sá sem hvorki getur búið, dvalið né unnið í myglu- og rakaskemmdu húsnæði vegna einkenna og veikinda sem orsakast við innöndun. Í Finnlandi eins og hér á landi er fjöldi myglusýktra bygginga. Samkvæmt upplýsingum finnska umhverfisráðuneytisins (Moisture and Mould Programme) er áætlað að sex til átta hundruð þúsund Finnar af rúmum fimm milljónum landsmanna búi við það að anda að sér eiturefnum af völdum myglusveppa. Afleiðingarnar geta verið varanlegir og alvarlegir sjúkdómar. Fólki sem er orðið ofurnæmt af völdum myglu er lífsins ómögulegt að búa og starfa í raka og mygluskemmdum byggingum.Margar orsakir Undirrót myglusveppa er raki sem getur átt sér margar orsakir. Algengustu ofnæmisvaldandi myglutegundirnar eru Alternaria, Aspergillus, Cladosporium og Penicillium. Agnir eða brot losna úr myglusveppunum, menga inniloftið og valda veikindum fólks og gæludýra. Agnirnar eru brot af sveppþráðum, gróum og askhirslum sem eru minna en 0,1 µm upp í 2,5 µm en það er minna en gró eru. Ofursmáar sveppaagnirnar blandast ryki sem óhjákvæmilega er alls staðar í húsnæði. Agnirnar smjúga svo inn um öndunarfæri og slímhúð. Algeng byrjunareinkenni geta lýst sér eins og frjóofnæmi með stíflum og ertingu í nefi, nefrennsli, hósta og höfuðverk en einnig með augnkláða. Þreyta og útbrot gera vart við sig og önnur einkenni geta svo fylgt í kjölfarið, mismunandi eftir því hver á í hlut. Fram geta komið skemmdir á innri líffærum, taugasjúkdómar, alvarlegar minnisraskanir, lungnasjúkdómar, ofnæmi fyrir ilmefnum og rokgjörnum efnum sem og ýmsir sjálfsnæmissjúkdómar. Ónæmiskerfið veiklast og fólk fær umgangspestir. Eiturefnapróf og ofnæmispróf á fólki nema ekki þau áhrif sem myglusveppir hafa á heilsuna. Hafi fólk fengið ofnæmi fyrir myglusveppum einu sinni getur verið á brattann að sækja við að endurheimta heilsuna. Í því sambandi er heilbrigð þarmaflóra lykilþáttur. Niðurstöður rannsókna styðja í vaxandi mæli tengsl þarmaflóru við bólgur og sýkingar í líkamanum við langvinna sjúkdóma, við taugakerfið og samskipti þarma og heila. Sýnt hefur verið fram á að niðurbrot þarmaflóru tengist myglusveppum. Við fæðingu fáum við þarmaflóru í líkamann um fæðingarveg móður. Barn, sem fæðist um fæðingarveg móður, hefur betri þarmaflóru í veganesti en barn sem tekið er með keisaraskurði. Brjóstamjólk er rík af gerlum og góðum bakteríum. Þannig m.a. byggist þarmaflóra okkar upp. Við ráðum sjálf miklu um hvernig við förum með þarmaflóruna okkar. Heilbrigðir lífshættir og heilbrigð fæða er grunnurinn að endurheimt heilsunnar. Afeitrun líkamans undir leiðsögn næringarfræðinga, lækna eða grasalækna er þekkt bataleið sem gagnast mörgum. Þekking á bataleiðum vegna myglusveppaeitrunar er takmörkuð enn sem komið er. Læknar standa iðulega ráðþrota. Sterar og pensilín hafa gagnast sumum myglusveppaþolendum. Leiðir til bata geta ráðist af aðstæðum hvers og eins. Ráðlegt er að leita ráðgjafar vitrustu manna á bataleiðinni. Það er martröð að lifa með myglusveppum. Það vita þeir sem reynt hafa. Mygludraugurinn er staðreynd og sá draugur verður trauðla kveðinn niður. Höfundur er umhverfishagfræðingur.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun