Dum spiro spero (ég vona á meðan ég anda) Eyþór Hreinn Björnsson skrifar 27. apríl 2017 07:00 Lungnasjúkdómar eru með algengustu sjúkdómum. Höfuðeinkenni þeirra eru mæði og erfiðleikar við öndun. Þessi einkenni eru að því leyti frábrugðin einkennum frá ýmsum öðrum líffærakerfum að við langt genginn sjúkdóm gera þau sig stöðugt gildandi, með hverjum andardrætti, hverja sekúndu, á nóttu sem degi allan ársins hring. Jafnvel lungnahraustum ætti að vera auðvelt að gera sér í hugarlund þá tilfinningu að ná ekki andanum jafnvel þó ekki sé nema fáeinar sekúndur. Fátt ef nokkuð er meira kvíðavaldandi. Auk þessa eykst í beinu hlutfalli við stig sjúkdómsins sú áreynsla (vinna) sem sjúklingur notar í hvert andartak. Þessi vinna sem hjá flestum er ósjálfráð og ómeðvituð verður hjá sjúklingnum meðvituð og óþægileg og yfirgefur hann ekki nokkra stund. Meðal þess sem skapar andnauð hjá lungnasjúkum er skortur á súrefni. Sem betur fer er tiltölulega auðvelt að auka súrefnisgjöf til veikra lungna. Súrefni meðhöndlað sem lyf er árangursríkt, tiltölulega laust við aukaverkanir og ódýrt, miðað við mörg önnur lyf. Viðbótarsúrefni hefur verið gefið lungnasjúkum í fjöldamörg ár. Það dregur úr mæði og minnkar öndunarvinnu. Það eykur lífsgæði og er fyrir utan reykbindindi eina meðferðin sem með vissu lengir líf sjúklinga með lungnateppu. Fyrirferð á tækjabúnaði og umstang sem fylgdi þessari meðferð hefur þó háð henni talsvert gegnum árin. Súrefniskútar eru þungir, þá þarf að fylla með reglulegu millibili og erfitt er að flytja þá milli staða. En tækninni fleygir fram á þessu sviði eins og öðrum. Nú er hægt að gefa súrefnismeðferð með súrefnissíum sem ganga fyrir rafmagni og sem einangra súrefni úr andrúmsloftinu. Ennþá nýrri eru handhægar litlar síur sem ganga fyrir rafhlöðu og hægt er að bera með sér eins og handtösku. Slíkar ferðasúrefnisíur geta skipt sköpum fyrir fólk og gefið því mikið frelsi. Sjúklingar með lungnasjúkdóm geta verið líkamlega hraustir að öðru leyti. Súrefnismeðferð sem þeir geta flutt með sér gerir þeim kleift að viðhalda öðru líkamlegu atgervi. Jafnvel stunda vinnu. Þannig græðir þjóðfélagið. Súrefnisþjónustan er veitt af SÍ. Í dag eru á Íslandi yfir 500 einstaklingar súrefnisháðir. Þeir nota nær allir súrefnissíur heima fyrir. Einungis 70 þeirra er þó gert kleift að njóta þæginda og öryggis ferðasía. Æskilegt væri að þeir væru fleiri. Þessi stutti pistill er skrifaður í tilefni þess að nú eru 20 ár liðin frá stofnun félags lungnasjúklinga. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson Skoðun Veðrið, veskið og Íslendingurinn María Rut Kristinsdóttir Skoðun Hvað getur Ísland gefið öðrum þjóðum? Gunnar Hersveinn Skoðun Jákvæður orðaforði eykur hamingju og vellíðan Helga Fjóla Sæmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ertu að bjóða þig fram? Sigurður Ragnarsson skrifar Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hagfræðin á Heimildinni Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Hreinleikaþráin Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Heimilisleysi blasir við öryrkjum Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Hvað getur Ísland gefið öðrum þjóðum? Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Veðrið, veskið og Íslendingurinn María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Að mæðra barn í hjarta sínu Hólmfríður Anna Baldursdóttir skrifar Skoðun Jákvæður orðaforði eykur hamingju og vellíðan Helga Fjóla Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Öll með? – 4.020 kr. hækkun fyrir skatt eftir 16 mánuði! Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Látum hjartað ráða för Sigrún Traustadóttir skrifar Skoðun Vekjum risann Guðmundur Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Katrín Jakobsdóttir forseti Viðar Pálsson skrifar Skoðun Þjóðarsátt líka fyrir fatlað fólk Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Í ker eða kistu Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar Skoðun Gummi Kalli, einlægur, skemmtilegur og frábær leiðtogi Arnar Ragnarsson skrifar Skoðun Ræstingafyrirtæki og starfsmannaleigur í jafnréttisparadísinni Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Forysta til framtíðar Hópur presta skrifar Skoðun Fyrir hverja eru skoðanakannanir? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Án varna, ekkert frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Mýtan um launin Elsa Nore skrifar Skoðun Samt kýs ég Katrínu Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Viltu vera memm? Birna Dröfn Birgisdóttir skrifar Skoðun Tíminn að renna út Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Átt þú rétt á sumarbústað? Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vonbrigði fyrir þá verst settu Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Fögnum unnum sigrum og aðlögumst nýjum tímum Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er minn forseti! Sara Dögg Svanhildardóttir skrifar Sjá meira
Lungnasjúkdómar eru með algengustu sjúkdómum. Höfuðeinkenni þeirra eru mæði og erfiðleikar við öndun. Þessi einkenni eru að því leyti frábrugðin einkennum frá ýmsum öðrum líffærakerfum að við langt genginn sjúkdóm gera þau sig stöðugt gildandi, með hverjum andardrætti, hverja sekúndu, á nóttu sem degi allan ársins hring. Jafnvel lungnahraustum ætti að vera auðvelt að gera sér í hugarlund þá tilfinningu að ná ekki andanum jafnvel þó ekki sé nema fáeinar sekúndur. Fátt ef nokkuð er meira kvíðavaldandi. Auk þessa eykst í beinu hlutfalli við stig sjúkdómsins sú áreynsla (vinna) sem sjúklingur notar í hvert andartak. Þessi vinna sem hjá flestum er ósjálfráð og ómeðvituð verður hjá sjúklingnum meðvituð og óþægileg og yfirgefur hann ekki nokkra stund. Meðal þess sem skapar andnauð hjá lungnasjúkum er skortur á súrefni. Sem betur fer er tiltölulega auðvelt að auka súrefnisgjöf til veikra lungna. Súrefni meðhöndlað sem lyf er árangursríkt, tiltölulega laust við aukaverkanir og ódýrt, miðað við mörg önnur lyf. Viðbótarsúrefni hefur verið gefið lungnasjúkum í fjöldamörg ár. Það dregur úr mæði og minnkar öndunarvinnu. Það eykur lífsgæði og er fyrir utan reykbindindi eina meðferðin sem með vissu lengir líf sjúklinga með lungnateppu. Fyrirferð á tækjabúnaði og umstang sem fylgdi þessari meðferð hefur þó háð henni talsvert gegnum árin. Súrefniskútar eru þungir, þá þarf að fylla með reglulegu millibili og erfitt er að flytja þá milli staða. En tækninni fleygir fram á þessu sviði eins og öðrum. Nú er hægt að gefa súrefnismeðferð með súrefnissíum sem ganga fyrir rafmagni og sem einangra súrefni úr andrúmsloftinu. Ennþá nýrri eru handhægar litlar síur sem ganga fyrir rafhlöðu og hægt er að bera með sér eins og handtösku. Slíkar ferðasúrefnisíur geta skipt sköpum fyrir fólk og gefið því mikið frelsi. Sjúklingar með lungnasjúkdóm geta verið líkamlega hraustir að öðru leyti. Súrefnismeðferð sem þeir geta flutt með sér gerir þeim kleift að viðhalda öðru líkamlegu atgervi. Jafnvel stunda vinnu. Þannig græðir þjóðfélagið. Súrefnisþjónustan er veitt af SÍ. Í dag eru á Íslandi yfir 500 einstaklingar súrefnisháðir. Þeir nota nær allir súrefnissíur heima fyrir. Einungis 70 þeirra er þó gert kleift að njóta þæginda og öryggis ferðasía. Æskilegt væri að þeir væru fleiri. Þessi stutti pistill er skrifaður í tilefni þess að nú eru 20 ár liðin frá stofnun félags lungnasjúklinga.
Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun
Skoðun Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Gummi Kalli er rétti kosturinn sem biskup Íslands Áslaug Helga Hálfdánardóttir,Dís Gylfadóttir,Guðni Már Harðarson skrifar
Við styðjum Guðmund Karl! Katrín Valdís Hjartardóttir,Andrea Bóel Bæringsdóttir,Guðbjörg Harpa Ingimundardóttir Skoðun