Lítið leynigos líklega í Vatnajökli árið 2011 Kristján Már Unnarsson skrifar 5. mars 2016 19:45 Kortið sýnir líklegan gosstað og leið hlaupsins þann 13. júlí árið 2011 um Hamarslón, Hágöngulón og niður til Þórisvatns. Grafík/Tótla. Gríðarstór flóðbylgja, sem óvænt kom í Hágöngulón sumarið 2011, er nú rakin til lítils eldgoss sem talið er hafa orðið undir vestanverðum Vatnajökli. Þetta bendir til að eldgos geti orðið undir jöklum hérlendis án þess að vísindamenn né almannavarnir átti sig á atburðinum fyrr en eftirá. Frétt Stöðvar 2 í kvöld um málið má sjá hér. Í júlímánuði fyrir fimm árum snerust allar fréttir um Kötluhlaup úr Mýrdalsjökli sem sópaði burt brúnni yfir Múlakvísl og lokaði hringveginum skammt austan Víkur þann 9. júlí. Annað stórhlaup hvarf hins vegar alveg í skuggann af atburðinum á Mýrdalssandi en það brast á fjórum dögum síðar, þann 13. júlí, undan vestanverðum Vatnajökli. Flóðbylgjan, sem mældist 2.200 rúmmetrar á sekúndu, sexfalt rennsli Ölfusár, fór í Hamarslón, síðan í Hágöngulón, niður Köldukvísl, um Sauðafellsslón og niður í Þórisvatn. Þrjú miðlunarlón Landsvirkjunar náðu hins vegar alfarið að dempa flóðbylgjuna, Hágöngulón hækkaði um 120 sentímetra, Sauðafellslón um 80 sentímetra og Þórisvatn um 20 sentímetra. Leiðigarðar sópuðust burt við Hágöngulón en hvorki brýr né stíflur skemmdust. Hér má sjá myndskeið sem var tekið daginn eftir.Flogið var yfir svæðið daginn eftir og sáust þá nýir katlar. Mikil aska var á jöklinum eftir Grímsvatnagos tveimur mánuðum áður.Mynd/Oddur Sigurðsson.Daginn eftir, þegar flogið var yfir Vatnajökul, náði Oddur Sigurðsson jarðfræðingur ljósmyndum af tveimur nýjum sigkötlum við Hamarinn og lýsti þá grunsemdum sínum um að þarna hefði orðið eldgos. Einnig var tekið myndband af sigkötlunum. „Það er ekkert útilokað, eða jafnlíklegt, að þar hafi orðið smágos sem hafi orsakað þennan atburð,“ segir Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði við Háskóla Íslands. Hann segir að enn sé verið að rannsaka hvort gos hafi orðið við Hamarinn sumarið 2011, meðal annars sé búið að fara yfir svæðið með íssjá og verið að vinna úr gögnum.Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði.Stöð 2/Baldur Hrafnkell Jónsson.Þessi atburður rifjast upp nú þegar vísindamenn eru smámsaman að átta sig á að sennilega hafi orðið fjögur eldgos undir Vatnajökli í tengslum við gosið í Holuhrauni. En getur verið að eldgos undir jökli geti farið framhjá mönnum á Íslandi í dag? „Ég held að okkur vanti allar forsendur til að draga þær ályktanir. Ég held að það sé ekki þannig. Ég held að við vitum um flest gos. En þetta eru mjög áhugaverðir hlutir og það er margt í náttúru Íslands sem við skiljum ekki eins vel og við vildum skilja.“Sigketill við Hamarinn í júlí 2011. Varð eldgos þarna undir? Jökullinn er svartur af ösku Grímsvatnagoss fyrr um vorið.Mynd/Oddur Sigurðsson.Magnús Tumi telur þó ekki að Kötluhlaupið sem braut brúna yfir Múlakvísl sumarið 2011 hafi orsakast af eldgosi. „Flest bendir til að sá atburður hafi verið jarðhitavirkni.“Brúin yfir Múlakvísl sópaðist burt af hringveginum í Kötluhlaupinu þann 9. júlí 2011. Varð þá lítið eldgos i Kötlu?Mynd/Þórir Kjartansson Tengdar fréttir Virkjunarlónin gleyptu gríðarstóra flóðbylgjuna Hlaupið sem kom úr vestanverðum Vatnajökli reyndist gríðarstórt og fór vatnsrennslið yfir tvöþúsund rúmmetra á sekúndu í nótt, sem er meira en í stærstu Skaftárhlaupum. Líklegast þykir að hlaupið komi úr jarðhitakatli undir jöklinum. Vísindamenn telja ekki bein tengsl milli þessa atburðar og hlaupsins úr Kötlu um síðustu helgi. 13. júlí 2011 19:02 Leynigos fyrir 35 árum Neðansjávargos við Landeyjar um fimm kílómetra undan suðurströndinni fyrir 35 árum er komið á opinberan lista yfir eldgos á Íslandi á tuttugustu öld. Jarðfræðingar efast þó um að nægar sannanir séu til fyrir þessu leynigosi. 28. október 2008 18:53 Fjögur önnur eldgos urðu í Vatnajökli frá Bárðarbungu Rannsóknir á umbrotunum í Bárðarbungu sumarið 2014 hafa leitt í ljós að fjögur eldgos, sem ekki var áður vitað um, urðu undir Vatnajökli. 3. mars 2016 19:45 Við misstum af síðasta eldgosi við Norðurland Vísbendingar hafa fundist um nýlegt neðansjávargos úti fyrir Norðurlandi, milli Grímseyjar og Kolbeinseyjar. 17. október 2013 19:00 Stíflum á Þjórsársvæðinu ekki talin stafa ógn af hamfarahlaupum Hlaupið úr Vatnajökli var um þriðjungur þess sem stíflumannvirki Landsvirkjunar eru hönnuð til að standast án skemmda. Risastór hamfaraflóð eru talin ólíkleg á virkjanasvæðunum. 14. júlí 2011 20:15 Eldgos gæti hafa brotist upp við Hamarinn Líkur eru taldar á að lítið eldgos hafi orsakað hlaupið undan vestanverðum Vatnajökli í gær, að sögn Odds Sigurðssonar jarðfræðings. Tveir nýir sigkatlar, sem ekki var vitað um áður, komu í ljós í flugi almannavarna yfir svæðið í gærkvöldi. 14. júlí 2011 12:05 Mest lesið Greindi þátt almennings og fjölmiðla í máli „strokufangans“ Innlent Sagður hafa tæmt sjóði flokksins og rekur nýja stjórn úr húsnæðinu Innlent Þúsundir syrgja í Tehran og Trump segir æðstaklerkinn ljúga Erlent Halla forseti blandar sér í götuljósaumræðuna Innlent Mikill viðbúnaður vegna eftirfarar á Sæbraut Innlent Reiða fram rúma milljón fyrir Jakub Innlent Allt að sautján stiga hiti í dag Veður „Þurfum að huga að forvörnum“ Fréttir Segir ásakanir kjaftæði og íhugar meiðyrðamál Innlent Steini frá Straumnesi látinn Innlent Fleiri fréttir Vonar að Rauði krossinn endurskoði afstöðu sína Segir ásakanir kjaftæði og íhugar meiðyrðamál Átök í Sósíalistaflokknum, þinglokaviðræður og síðasti dagur Litlu kaffistofunnar Veiðigjöld ekki á dagskrá þingfundar í dag Gripinn við innbrot og bíl ekið inn í búð Greindi þátt almennings og fjölmiðla í máli „strokufangans“ Mikill viðbúnaður vegna eftirfarar á Sæbraut Sagður hafa tæmt sjóði flokksins og rekur nýja stjórn úr húsnæðinu Halla forseti blandar sér í götuljósaumræðuna Reiða fram rúma milljón fyrir Jakub Tilraun langtímakjarasamninga hafi mistekist Málið rannsakað sem tilraun til manndráps Telja Múmínlundinn klárt brot á höfundarétti Glænýr leikskóli í Mosfellsbæ heitir Sumarhús Verðbólguvonbrigði, hraðakstur og kokkur með keppnisskap Málið týndist í kerfinu og reyndist á endanum fyrnt Segulómtækið enn óvirkt og beðið eftir þúsund lítrum af helíni „Allar kannanir eru með einhverja óvissu“ Steini frá Straumnesi látinn Áfram frestað meðan formenn funda Birgir Ármannsson kominn með málflutningsréttindi Þingmenn ekki svo heppnir að fá tvöföld laun Standa saman gegn „óskiljanlegri“ ósk Vegagerðarinnar Helgi leiðir nefnd um atvinnumál í Norðurþingi Nú má heita Kareem Link Baggio og Anóra Vava Star Kerfið bilaði og atkvæði greidd upp á gamla mátann Ánægja með gjaldfrjálsar skólamáltíðir en fjármögnunin áskorun Verðbólga eykst og Alþingi í óvissu Gerðu úttekt á skrifstofu Ríkissáttasemjara Stærsti árgangur sögunnar fer í framhaldsskóla: „Það verður þétt setið í skólastofunni“ Sjá meira
Gríðarstór flóðbylgja, sem óvænt kom í Hágöngulón sumarið 2011, er nú rakin til lítils eldgoss sem talið er hafa orðið undir vestanverðum Vatnajökli. Þetta bendir til að eldgos geti orðið undir jöklum hérlendis án þess að vísindamenn né almannavarnir átti sig á atburðinum fyrr en eftirá. Frétt Stöðvar 2 í kvöld um málið má sjá hér. Í júlímánuði fyrir fimm árum snerust allar fréttir um Kötluhlaup úr Mýrdalsjökli sem sópaði burt brúnni yfir Múlakvísl og lokaði hringveginum skammt austan Víkur þann 9. júlí. Annað stórhlaup hvarf hins vegar alveg í skuggann af atburðinum á Mýrdalssandi en það brast á fjórum dögum síðar, þann 13. júlí, undan vestanverðum Vatnajökli. Flóðbylgjan, sem mældist 2.200 rúmmetrar á sekúndu, sexfalt rennsli Ölfusár, fór í Hamarslón, síðan í Hágöngulón, niður Köldukvísl, um Sauðafellsslón og niður í Þórisvatn. Þrjú miðlunarlón Landsvirkjunar náðu hins vegar alfarið að dempa flóðbylgjuna, Hágöngulón hækkaði um 120 sentímetra, Sauðafellslón um 80 sentímetra og Þórisvatn um 20 sentímetra. Leiðigarðar sópuðust burt við Hágöngulón en hvorki brýr né stíflur skemmdust. Hér má sjá myndskeið sem var tekið daginn eftir.Flogið var yfir svæðið daginn eftir og sáust þá nýir katlar. Mikil aska var á jöklinum eftir Grímsvatnagos tveimur mánuðum áður.Mynd/Oddur Sigurðsson.Daginn eftir, þegar flogið var yfir Vatnajökul, náði Oddur Sigurðsson jarðfræðingur ljósmyndum af tveimur nýjum sigkötlum við Hamarinn og lýsti þá grunsemdum sínum um að þarna hefði orðið eldgos. Einnig var tekið myndband af sigkötlunum. „Það er ekkert útilokað, eða jafnlíklegt, að þar hafi orðið smágos sem hafi orsakað þennan atburð,“ segir Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði við Háskóla Íslands. Hann segir að enn sé verið að rannsaka hvort gos hafi orðið við Hamarinn sumarið 2011, meðal annars sé búið að fara yfir svæðið með íssjá og verið að vinna úr gögnum.Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði.Stöð 2/Baldur Hrafnkell Jónsson.Þessi atburður rifjast upp nú þegar vísindamenn eru smámsaman að átta sig á að sennilega hafi orðið fjögur eldgos undir Vatnajökli í tengslum við gosið í Holuhrauni. En getur verið að eldgos undir jökli geti farið framhjá mönnum á Íslandi í dag? „Ég held að okkur vanti allar forsendur til að draga þær ályktanir. Ég held að það sé ekki þannig. Ég held að við vitum um flest gos. En þetta eru mjög áhugaverðir hlutir og það er margt í náttúru Íslands sem við skiljum ekki eins vel og við vildum skilja.“Sigketill við Hamarinn í júlí 2011. Varð eldgos þarna undir? Jökullinn er svartur af ösku Grímsvatnagoss fyrr um vorið.Mynd/Oddur Sigurðsson.Magnús Tumi telur þó ekki að Kötluhlaupið sem braut brúna yfir Múlakvísl sumarið 2011 hafi orsakast af eldgosi. „Flest bendir til að sá atburður hafi verið jarðhitavirkni.“Brúin yfir Múlakvísl sópaðist burt af hringveginum í Kötluhlaupinu þann 9. júlí 2011. Varð þá lítið eldgos i Kötlu?Mynd/Þórir Kjartansson
Tengdar fréttir Virkjunarlónin gleyptu gríðarstóra flóðbylgjuna Hlaupið sem kom úr vestanverðum Vatnajökli reyndist gríðarstórt og fór vatnsrennslið yfir tvöþúsund rúmmetra á sekúndu í nótt, sem er meira en í stærstu Skaftárhlaupum. Líklegast þykir að hlaupið komi úr jarðhitakatli undir jöklinum. Vísindamenn telja ekki bein tengsl milli þessa atburðar og hlaupsins úr Kötlu um síðustu helgi. 13. júlí 2011 19:02 Leynigos fyrir 35 árum Neðansjávargos við Landeyjar um fimm kílómetra undan suðurströndinni fyrir 35 árum er komið á opinberan lista yfir eldgos á Íslandi á tuttugustu öld. Jarðfræðingar efast þó um að nægar sannanir séu til fyrir þessu leynigosi. 28. október 2008 18:53 Fjögur önnur eldgos urðu í Vatnajökli frá Bárðarbungu Rannsóknir á umbrotunum í Bárðarbungu sumarið 2014 hafa leitt í ljós að fjögur eldgos, sem ekki var áður vitað um, urðu undir Vatnajökli. 3. mars 2016 19:45 Við misstum af síðasta eldgosi við Norðurland Vísbendingar hafa fundist um nýlegt neðansjávargos úti fyrir Norðurlandi, milli Grímseyjar og Kolbeinseyjar. 17. október 2013 19:00 Stíflum á Þjórsársvæðinu ekki talin stafa ógn af hamfarahlaupum Hlaupið úr Vatnajökli var um þriðjungur þess sem stíflumannvirki Landsvirkjunar eru hönnuð til að standast án skemmda. Risastór hamfaraflóð eru talin ólíkleg á virkjanasvæðunum. 14. júlí 2011 20:15 Eldgos gæti hafa brotist upp við Hamarinn Líkur eru taldar á að lítið eldgos hafi orsakað hlaupið undan vestanverðum Vatnajökli í gær, að sögn Odds Sigurðssonar jarðfræðings. Tveir nýir sigkatlar, sem ekki var vitað um áður, komu í ljós í flugi almannavarna yfir svæðið í gærkvöldi. 14. júlí 2011 12:05 Mest lesið Greindi þátt almennings og fjölmiðla í máli „strokufangans“ Innlent Sagður hafa tæmt sjóði flokksins og rekur nýja stjórn úr húsnæðinu Innlent Þúsundir syrgja í Tehran og Trump segir æðstaklerkinn ljúga Erlent Halla forseti blandar sér í götuljósaumræðuna Innlent Mikill viðbúnaður vegna eftirfarar á Sæbraut Innlent Reiða fram rúma milljón fyrir Jakub Innlent Allt að sautján stiga hiti í dag Veður „Þurfum að huga að forvörnum“ Fréttir Segir ásakanir kjaftæði og íhugar meiðyrðamál Innlent Steini frá Straumnesi látinn Innlent Fleiri fréttir Vonar að Rauði krossinn endurskoði afstöðu sína Segir ásakanir kjaftæði og íhugar meiðyrðamál Átök í Sósíalistaflokknum, þinglokaviðræður og síðasti dagur Litlu kaffistofunnar Veiðigjöld ekki á dagskrá þingfundar í dag Gripinn við innbrot og bíl ekið inn í búð Greindi þátt almennings og fjölmiðla í máli „strokufangans“ Mikill viðbúnaður vegna eftirfarar á Sæbraut Sagður hafa tæmt sjóði flokksins og rekur nýja stjórn úr húsnæðinu Halla forseti blandar sér í götuljósaumræðuna Reiða fram rúma milljón fyrir Jakub Tilraun langtímakjarasamninga hafi mistekist Málið rannsakað sem tilraun til manndráps Telja Múmínlundinn klárt brot á höfundarétti Glænýr leikskóli í Mosfellsbæ heitir Sumarhús Verðbólguvonbrigði, hraðakstur og kokkur með keppnisskap Málið týndist í kerfinu og reyndist á endanum fyrnt Segulómtækið enn óvirkt og beðið eftir þúsund lítrum af helíni „Allar kannanir eru með einhverja óvissu“ Steini frá Straumnesi látinn Áfram frestað meðan formenn funda Birgir Ármannsson kominn með málflutningsréttindi Þingmenn ekki svo heppnir að fá tvöföld laun Standa saman gegn „óskiljanlegri“ ósk Vegagerðarinnar Helgi leiðir nefnd um atvinnumál í Norðurþingi Nú má heita Kareem Link Baggio og Anóra Vava Star Kerfið bilaði og atkvæði greidd upp á gamla mátann Ánægja með gjaldfrjálsar skólamáltíðir en fjármögnunin áskorun Verðbólga eykst og Alþingi í óvissu Gerðu úttekt á skrifstofu Ríkissáttasemjara Stærsti árgangur sögunnar fer í framhaldsskóla: „Það verður þétt setið í skólastofunni“ Sjá meira
Virkjunarlónin gleyptu gríðarstóra flóðbylgjuna Hlaupið sem kom úr vestanverðum Vatnajökli reyndist gríðarstórt og fór vatnsrennslið yfir tvöþúsund rúmmetra á sekúndu í nótt, sem er meira en í stærstu Skaftárhlaupum. Líklegast þykir að hlaupið komi úr jarðhitakatli undir jöklinum. Vísindamenn telja ekki bein tengsl milli þessa atburðar og hlaupsins úr Kötlu um síðustu helgi. 13. júlí 2011 19:02
Leynigos fyrir 35 árum Neðansjávargos við Landeyjar um fimm kílómetra undan suðurströndinni fyrir 35 árum er komið á opinberan lista yfir eldgos á Íslandi á tuttugustu öld. Jarðfræðingar efast þó um að nægar sannanir séu til fyrir þessu leynigosi. 28. október 2008 18:53
Fjögur önnur eldgos urðu í Vatnajökli frá Bárðarbungu Rannsóknir á umbrotunum í Bárðarbungu sumarið 2014 hafa leitt í ljós að fjögur eldgos, sem ekki var áður vitað um, urðu undir Vatnajökli. 3. mars 2016 19:45
Við misstum af síðasta eldgosi við Norðurland Vísbendingar hafa fundist um nýlegt neðansjávargos úti fyrir Norðurlandi, milli Grímseyjar og Kolbeinseyjar. 17. október 2013 19:00
Stíflum á Þjórsársvæðinu ekki talin stafa ógn af hamfarahlaupum Hlaupið úr Vatnajökli var um þriðjungur þess sem stíflumannvirki Landsvirkjunar eru hönnuð til að standast án skemmda. Risastór hamfaraflóð eru talin ólíkleg á virkjanasvæðunum. 14. júlí 2011 20:15
Eldgos gæti hafa brotist upp við Hamarinn Líkur eru taldar á að lítið eldgos hafi orsakað hlaupið undan vestanverðum Vatnajökli í gær, að sögn Odds Sigurðssonar jarðfræðings. Tveir nýir sigkatlar, sem ekki var vitað um áður, komu í ljós í flugi almannavarna yfir svæðið í gærkvöldi. 14. júlí 2011 12:05