"Að rústa háskólastofnun“ – og samfélagi Sveinn Hallgrímsson skrifar 20. september 2014 07:00 Í Fréttablaðinu hinn 27. ágúst 2014 er grein eftir Ólaf Arnalds sem ber yfirskriftina „Að rústa háskólastofnun“. Í greininni fjallar Ólafur um það ástand sem skapast hefur við Landbúnaðarháskóla Íslands eftir þær hremmingar sem lagðar hafa verið á hann (og á samfélagið á Hvanneyri). Hann lýsir áhyggjum vegna stöðu LbhÍ, eins og heimamenn í héraði og fleiri hafa gert. Ég þekki hins vegar ekki marga sem eru sammála Ólafi í því að þetta sé afleiðing af því að heimamenn höfnuðu sameiningu við HÍ, ekki vegna andstöðu við að vera hluti af Háskóla Íslands, að mínu viti, heldur vegna þess að það átti að rústa samfélaginu á Hvanneyri og rústa þessari gömlu menntastofnun. Á Hvanneyri hefur verið starfandi menntastofnun á háskólastigi frá 1947. Var lengi vel eina stofnunin utan HÍ sem veitti menntun á háskólastigi. Frá 2005 hefur skólinn starfað undir heitinu Landbúnaðarháskóli Íslands.Menntun kandídata frá 1947 Allt frá stofnun Framhaldsdeildarinnar á Hvanneyri 1947 hefur þar verið gott samfélag vísinda og mannlífs, Campussamfélag. Þar hafa lifað saman nemendur Bændaskólans, stúdentar í búvísindanámi, kennarar í búvísindum með kandidats-, masters- og doktorsgráðu í búvísindum, búvísindamenn með rannsóknir og kennslu að ævistarfi og aðrir samfélagsþegnar. Ólafur telur að það hafi verið stefna stjórnvalda í langan tíma að fækka háskólum. Þetta er ekki rétt, enda ekki langt síðan HA, Bifröst og HVANNEYRI og Háskólinn á Hólum voru stofnaðir. Núverandi menntamálaráðherra setti fram þá tillögu að sameina HÍ og LbhÍ en sú tillaga mætti mikilli andstöðu, ekki bara sjálfskipaðra „velunnara“ Hvanneyrar og LbhÍ, eins og Ólafur heldur fram, heldur einnig íbúa Hvanneyrar, allra sveitarstjórnarmanna í Borgarbyggð og allra alþingismanna Norðvesturkjördæmis. Það er því æði mikill hroki að halda því fram að um sé að ræða „sjálfskipaðan hóp velunnara“ LbhÍ og Hvanneyrar. Reyndar nefnir Ólafur aldrei samfélagið á Hvanneyri og þann vanda sem íbúar Hvanneyrar eru settir í með þeirri stefnu sem nú er framfylgt, að svelta LbhÍ og íbúa Hvanneyrar til hlýðni. Það virðist vera stefna embættismanna og forstjóra stofnana ríkisins að skera niður alla starfsemi, sem ekki er í Reykjavík. Þó er það yfirlýst stefna núverandi ríkisstjórnar að efla starfsemi ríkisins utan höfuðborgarinnar. Það virðist þó ekki hafa verið stefna stjórnenda LbhÍ að undanförnu.Samfélagsleg ábyrgð Það er líka vanvirðing við íbúa Hvanneyrar, um 300 manns, að halda því fram að málið snúist bara um LbhÍ. Það snýst líka um íbúa þess samfélags sem er á Hvanneyri. Það er til fleira fólk í þessu landi en akademíkerar, þó þeir séu mikilvægir í starfsemi háskóla og í nútíma samfélagi og atvinnulífi, en við háskóla starfar líka annað fólk og hefur atvinnu af háskólastarfsemi. Ólafur nefnir að „örskóli“ í þágu einnar atvinnugreinar geti aldrei staðið undir nafni sem háskóli. Varla er það þó til að bæta stöðu þessa „örskóla“ að stofna annan, enn meiri „örskóla“, sem mér skilst að sé verið að koma á fót á Keldnaholti. LbhÍ hefur haslað sér völl á fleiri sviðum en bara almennum landbúnaði. Hér hefur t.d. verið kennsla í umhverfisfræðum- og skipulagsfræðum, almennum náttúruvísindum, skógrækt og fleiru sem fellur vel að landbúnaði og landnýtingu.Regnhlífarháskóli Í tillögum menntamálaráðherra og í þeim greinargerðum sem ég hef séð hefur ekki komið fram að sameining HÍ og LbhÍ leiði til sparnaðar í rekstri. Það er því ekki ástæða fyrirhugaðrar sameiningar, né lausn á rekstrarvanda LbhÍ. Ég hef verið talsmaður þess að farin verði önnur leið en sameining. Farin verði sú leið að gera HÍ að regnhlíf og að svið HÍ verði sjálfstæðir háskólar. LbhÍ gæti orðið einn háskólinn undir regnhlífinni. Með þessu skipulagi myndi HÍ njóta þeirra vísindaritgerða sem starfsmenn LbhÍ skrifa og stuðla að því að HÍ þokist upp virðingarlista sem vísinda- og kennslustofnun. Ég set fram þessa tillögu, en skilyrði þess er að hver skóli verði algjörlega sjálfstæð eining, rekstrarlega og stjórnskipulega. Dr. Björn S. Stefánsson hefur talað fyrir álíka hugmynd í grein sem hann ritaði í Morgunblaðið 11.6. sl. Ég tek undir þessi orð Björns, nema ég vil ekki að LbhÍ fari undir hatt HÍ, nema hann njóti algers frelsis, bæði fjárhagslega og stjórnunarlega. Reynslan sýnir að stóri bróðir gleypir þann litla, nema sjálfstæði sé tryggt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Tengdar fréttir Ó María, mig langar heim… Ég er íslenskur læknir sem býr og starfar í Svíþjóð. Um daginn dreymdi mig dálítið furðulegan draum. Hann byrjaði ansi vel. Ég var nefnilega að flytja, ásamt eiginkonu minni og dóttur, til baka til Íslands. 20. september 2014 07:00 Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Skoðun Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Sjá meira
Í Fréttablaðinu hinn 27. ágúst 2014 er grein eftir Ólaf Arnalds sem ber yfirskriftina „Að rústa háskólastofnun“. Í greininni fjallar Ólafur um það ástand sem skapast hefur við Landbúnaðarháskóla Íslands eftir þær hremmingar sem lagðar hafa verið á hann (og á samfélagið á Hvanneyri). Hann lýsir áhyggjum vegna stöðu LbhÍ, eins og heimamenn í héraði og fleiri hafa gert. Ég þekki hins vegar ekki marga sem eru sammála Ólafi í því að þetta sé afleiðing af því að heimamenn höfnuðu sameiningu við HÍ, ekki vegna andstöðu við að vera hluti af Háskóla Íslands, að mínu viti, heldur vegna þess að það átti að rústa samfélaginu á Hvanneyri og rústa þessari gömlu menntastofnun. Á Hvanneyri hefur verið starfandi menntastofnun á háskólastigi frá 1947. Var lengi vel eina stofnunin utan HÍ sem veitti menntun á háskólastigi. Frá 2005 hefur skólinn starfað undir heitinu Landbúnaðarháskóli Íslands.Menntun kandídata frá 1947 Allt frá stofnun Framhaldsdeildarinnar á Hvanneyri 1947 hefur þar verið gott samfélag vísinda og mannlífs, Campussamfélag. Þar hafa lifað saman nemendur Bændaskólans, stúdentar í búvísindanámi, kennarar í búvísindum með kandidats-, masters- og doktorsgráðu í búvísindum, búvísindamenn með rannsóknir og kennslu að ævistarfi og aðrir samfélagsþegnar. Ólafur telur að það hafi verið stefna stjórnvalda í langan tíma að fækka háskólum. Þetta er ekki rétt, enda ekki langt síðan HA, Bifröst og HVANNEYRI og Háskólinn á Hólum voru stofnaðir. Núverandi menntamálaráðherra setti fram þá tillögu að sameina HÍ og LbhÍ en sú tillaga mætti mikilli andstöðu, ekki bara sjálfskipaðra „velunnara“ Hvanneyrar og LbhÍ, eins og Ólafur heldur fram, heldur einnig íbúa Hvanneyrar, allra sveitarstjórnarmanna í Borgarbyggð og allra alþingismanna Norðvesturkjördæmis. Það er því æði mikill hroki að halda því fram að um sé að ræða „sjálfskipaðan hóp velunnara“ LbhÍ og Hvanneyrar. Reyndar nefnir Ólafur aldrei samfélagið á Hvanneyri og þann vanda sem íbúar Hvanneyrar eru settir í með þeirri stefnu sem nú er framfylgt, að svelta LbhÍ og íbúa Hvanneyrar til hlýðni. Það virðist vera stefna embættismanna og forstjóra stofnana ríkisins að skera niður alla starfsemi, sem ekki er í Reykjavík. Þó er það yfirlýst stefna núverandi ríkisstjórnar að efla starfsemi ríkisins utan höfuðborgarinnar. Það virðist þó ekki hafa verið stefna stjórnenda LbhÍ að undanförnu.Samfélagsleg ábyrgð Það er líka vanvirðing við íbúa Hvanneyrar, um 300 manns, að halda því fram að málið snúist bara um LbhÍ. Það snýst líka um íbúa þess samfélags sem er á Hvanneyri. Það er til fleira fólk í þessu landi en akademíkerar, þó þeir séu mikilvægir í starfsemi háskóla og í nútíma samfélagi og atvinnulífi, en við háskóla starfar líka annað fólk og hefur atvinnu af háskólastarfsemi. Ólafur nefnir að „örskóli“ í þágu einnar atvinnugreinar geti aldrei staðið undir nafni sem háskóli. Varla er það þó til að bæta stöðu þessa „örskóla“ að stofna annan, enn meiri „örskóla“, sem mér skilst að sé verið að koma á fót á Keldnaholti. LbhÍ hefur haslað sér völl á fleiri sviðum en bara almennum landbúnaði. Hér hefur t.d. verið kennsla í umhverfisfræðum- og skipulagsfræðum, almennum náttúruvísindum, skógrækt og fleiru sem fellur vel að landbúnaði og landnýtingu.Regnhlífarháskóli Í tillögum menntamálaráðherra og í þeim greinargerðum sem ég hef séð hefur ekki komið fram að sameining HÍ og LbhÍ leiði til sparnaðar í rekstri. Það er því ekki ástæða fyrirhugaðrar sameiningar, né lausn á rekstrarvanda LbhÍ. Ég hef verið talsmaður þess að farin verði önnur leið en sameining. Farin verði sú leið að gera HÍ að regnhlíf og að svið HÍ verði sjálfstæðir háskólar. LbhÍ gæti orðið einn háskólinn undir regnhlífinni. Með þessu skipulagi myndi HÍ njóta þeirra vísindaritgerða sem starfsmenn LbhÍ skrifa og stuðla að því að HÍ þokist upp virðingarlista sem vísinda- og kennslustofnun. Ég set fram þessa tillögu, en skilyrði þess er að hver skóli verði algjörlega sjálfstæð eining, rekstrarlega og stjórnskipulega. Dr. Björn S. Stefánsson hefur talað fyrir álíka hugmynd í grein sem hann ritaði í Morgunblaðið 11.6. sl. Ég tek undir þessi orð Björns, nema ég vil ekki að LbhÍ fari undir hatt HÍ, nema hann njóti algers frelsis, bæði fjárhagslega og stjórnunarlega. Reynslan sýnir að stóri bróðir gleypir þann litla, nema sjálfstæði sé tryggt.
Ó María, mig langar heim… Ég er íslenskur læknir sem býr og starfar í Svíþjóð. Um daginn dreymdi mig dálítið furðulegan draum. Hann byrjaði ansi vel. Ég var nefnilega að flytja, ásamt eiginkonu minni og dóttur, til baka til Íslands. 20. september 2014 07:00
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun