Hið opinbera sagt vinna gegn peningastefnunni Fanney Birna Jónsdóttir skrifar 28. mars 2014 08:00 ASÍ segir hagvöxt drifinn áfram af einkaneyslu í stað verðmætasköpunar. Vísir/Vilhelm Það birtir til í hagkerfinu samkvæmt nýrri hagspá hagdeildar ASÍ. Deildin spáir ágætum vexti landsframleiðslu og gerir ráð að hagvöxturinn verði 3,2 til 3,5 prósent fram til ársins 2016. „Við erum að sjá að hagur heimilanna er að vænkast, kaupmáttur er að aukast og skuldalækkunaráform ríkisstjórnarinnar koma til með að bæta stöðu heimilanna með því að ráðstöfunartekjur þeirra munu aukast. Við erum líka að sjá bata á vinnumarkaði, það er að störfum fjölgar og það dregur úr atvinnuleysi,“ segir Ólafur Darri Andrason, deildarstjóri hagdeildarinnar í samtali við Fréttablaðið. ASÍ segir að þó það birti til séu blikur á lofti. Fjárfestingar séu enn nálægt sögulegu lágmarki en ASÍ áætlar að fjárfesting verði aðeins 17,8 prósent af landsframleiðslu árið 2016. „Áhyggjuefnið er að verðbólga er að aukast, hún verður hófleg á þessu ári en er að fara upp undir 4 prósent á næsta ári. Það sem er að gerast í hagkerfinu er að við erum að fá hagvöxt sem er drifin áfram af einkaneyslu. Of lítill hluti hagvaxtarins er drifinn áfram af fjárfestingu eða framtíðarverðmætasköpun,“ segir Ólafur Darri. ASÍ segir áform skuldaleiðréttingar ríkisstjórnarinnar muni einnig hafa áhrif, þau muni auka ráðstöfunartekjur og hreina eign heimilanna og hafi áhrif á vætingar þeirra. Þannig muni aðgerðin leiða til aukinnar neyslu. ASÍ segir að þrátt fyrir að umfang aðgerðarinnar sé ekki meira en aðgerða á síðasta kjörtímabili megi búast við að áhrifin verði meiri á einkaneysluna. Aðgerðinni sé ætlað að ná til fjölda heimila sem hvorki séu í skulda- né greiðsluvanda og því megi búast við að þau heimili nýti sér það svigrúm sem aðgerðin skapi þeim til að auka neyslu sína. ASÍ gerir ráð fyrir að búast megi við því á næstunni að vöxtur innflutnings verði hraðari en vöxtur útflutnings sem dragi úr nauðsynlegum afgangi af viðskiptum við útlönd. ASÍ segir ennfremur augljós veikleikamerki í kerfinu. Stjórnvöld hafi þannig lagt áherslu á að útiloka aðra kosti í gjaldmiðlamálum en íslenska krónu, óvissa ríki um framtíðarstefnu í peningamálum, krónan sé í höftum og alls óvíst hvort eða hvenær þeim verði aflétt. Minni afgangur af viðskiptum við útlönd og óvissa setji þrýsting á gengi krónunnar til lækkunar sem skili sér fljótt út í verðlag. Þetta endurspeglast í spá hagdeildar sem gerir ráð fyrir tæplega 4 prósenta verðbólgu á næsta ári. Fjármál hins opinbera vinni þannig gegn peningastefnunni sem kalli á hærri vexti og þessir veikleikar dragi úr vexti fjárfestinga. „Við höfum áhyggjur af því að við séum á þeim stað í hagsveiflunni þar sem við ættum að sjá hag okkar batna. Það skiptir því miklu máli að menn stígi varlega til jarðar og sýni skynsemi við stjórn efnahagsmála og það reynir á það við þessar aðstæður,“ segir Ólafur Darri að lokum. Mest lesið Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Viðskipti innlent „Ég einfaldlega spurði kennarann: Ertu ekki að djóka?!“ Atvinnulíf Heitur pottur og sauna, tvenna sem getur ekki klikkað! Samstarf „Oft sömu aðilar og verða öskureiðir ef þú rangkynjar köttinn þeirra eða hundinn“ Atvinnulíf Vopnfirska kjötsúpan stoltið hjá efnahagsráðgjafa ríkistjórnarinnar Atvinnulíf Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Viðskipti innlent Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Viðskipti innlent Hægir á verðhækkunum matvöru Neytendur „Ég var pæja sem vildi ekki vera með ljótan gulan hatt á hausnum“ Atvinnulíf „Gátum ekki setið og beðið endalaust“ Neytendur Fleiri fréttir Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Há laun og dýr bjór séu vandamál ÁTVR Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Guðmundur tilnefndur til Evrópsku nýsköpunarverðlaunanna 2024 Forstjóri Play íhugar að fljúga frekar til Íslands en frá Base parking gjaldþrota Endurkjörinn formaður og fimm koma ný inn í stjórn Sjá meira
Það birtir til í hagkerfinu samkvæmt nýrri hagspá hagdeildar ASÍ. Deildin spáir ágætum vexti landsframleiðslu og gerir ráð að hagvöxturinn verði 3,2 til 3,5 prósent fram til ársins 2016. „Við erum að sjá að hagur heimilanna er að vænkast, kaupmáttur er að aukast og skuldalækkunaráform ríkisstjórnarinnar koma til með að bæta stöðu heimilanna með því að ráðstöfunartekjur þeirra munu aukast. Við erum líka að sjá bata á vinnumarkaði, það er að störfum fjölgar og það dregur úr atvinnuleysi,“ segir Ólafur Darri Andrason, deildarstjóri hagdeildarinnar í samtali við Fréttablaðið. ASÍ segir að þó það birti til séu blikur á lofti. Fjárfestingar séu enn nálægt sögulegu lágmarki en ASÍ áætlar að fjárfesting verði aðeins 17,8 prósent af landsframleiðslu árið 2016. „Áhyggjuefnið er að verðbólga er að aukast, hún verður hófleg á þessu ári en er að fara upp undir 4 prósent á næsta ári. Það sem er að gerast í hagkerfinu er að við erum að fá hagvöxt sem er drifin áfram af einkaneyslu. Of lítill hluti hagvaxtarins er drifinn áfram af fjárfestingu eða framtíðarverðmætasköpun,“ segir Ólafur Darri. ASÍ segir áform skuldaleiðréttingar ríkisstjórnarinnar muni einnig hafa áhrif, þau muni auka ráðstöfunartekjur og hreina eign heimilanna og hafi áhrif á vætingar þeirra. Þannig muni aðgerðin leiða til aukinnar neyslu. ASÍ segir að þrátt fyrir að umfang aðgerðarinnar sé ekki meira en aðgerða á síðasta kjörtímabili megi búast við að áhrifin verði meiri á einkaneysluna. Aðgerðinni sé ætlað að ná til fjölda heimila sem hvorki séu í skulda- né greiðsluvanda og því megi búast við að þau heimili nýti sér það svigrúm sem aðgerðin skapi þeim til að auka neyslu sína. ASÍ gerir ráð fyrir að búast megi við því á næstunni að vöxtur innflutnings verði hraðari en vöxtur útflutnings sem dragi úr nauðsynlegum afgangi af viðskiptum við útlönd. ASÍ segir ennfremur augljós veikleikamerki í kerfinu. Stjórnvöld hafi þannig lagt áherslu á að útiloka aðra kosti í gjaldmiðlamálum en íslenska krónu, óvissa ríki um framtíðarstefnu í peningamálum, krónan sé í höftum og alls óvíst hvort eða hvenær þeim verði aflétt. Minni afgangur af viðskiptum við útlönd og óvissa setji þrýsting á gengi krónunnar til lækkunar sem skili sér fljótt út í verðlag. Þetta endurspeglast í spá hagdeildar sem gerir ráð fyrir tæplega 4 prósenta verðbólgu á næsta ári. Fjármál hins opinbera vinni þannig gegn peningastefnunni sem kalli á hærri vexti og þessir veikleikar dragi úr vexti fjárfestinga. „Við höfum áhyggjur af því að við séum á þeim stað í hagsveiflunni þar sem við ættum að sjá hag okkar batna. Það skiptir því miklu máli að menn stígi varlega til jarðar og sýni skynsemi við stjórn efnahagsmála og það reynir á það við þessar aðstæður,“ segir Ólafur Darri að lokum.
Mest lesið Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Viðskipti innlent „Ég einfaldlega spurði kennarann: Ertu ekki að djóka?!“ Atvinnulíf Heitur pottur og sauna, tvenna sem getur ekki klikkað! Samstarf „Oft sömu aðilar og verða öskureiðir ef þú rangkynjar köttinn þeirra eða hundinn“ Atvinnulíf Vopnfirska kjötsúpan stoltið hjá efnahagsráðgjafa ríkistjórnarinnar Atvinnulíf Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Viðskipti innlent Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Viðskipti innlent Hægir á verðhækkunum matvöru Neytendur „Ég var pæja sem vildi ekki vera með ljótan gulan hatt á hausnum“ Atvinnulíf „Gátum ekki setið og beðið endalaust“ Neytendur Fleiri fréttir Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Há laun og dýr bjór séu vandamál ÁTVR Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Guðmundur tilnefndur til Evrópsku nýsköpunarverðlaunanna 2024 Forstjóri Play íhugar að fljúga frekar til Íslands en frá Base parking gjaldþrota Endurkjörinn formaður og fimm koma ný inn í stjórn Sjá meira