Hið opinbera sagt vinna gegn peningastefnunni Fanney Birna Jónsdóttir skrifar 28. mars 2014 08:00 ASÍ segir hagvöxt drifinn áfram af einkaneyslu í stað verðmætasköpunar. Vísir/Vilhelm Það birtir til í hagkerfinu samkvæmt nýrri hagspá hagdeildar ASÍ. Deildin spáir ágætum vexti landsframleiðslu og gerir ráð að hagvöxturinn verði 3,2 til 3,5 prósent fram til ársins 2016. „Við erum að sjá að hagur heimilanna er að vænkast, kaupmáttur er að aukast og skuldalækkunaráform ríkisstjórnarinnar koma til með að bæta stöðu heimilanna með því að ráðstöfunartekjur þeirra munu aukast. Við erum líka að sjá bata á vinnumarkaði, það er að störfum fjölgar og það dregur úr atvinnuleysi,“ segir Ólafur Darri Andrason, deildarstjóri hagdeildarinnar í samtali við Fréttablaðið. ASÍ segir að þó það birti til séu blikur á lofti. Fjárfestingar séu enn nálægt sögulegu lágmarki en ASÍ áætlar að fjárfesting verði aðeins 17,8 prósent af landsframleiðslu árið 2016. „Áhyggjuefnið er að verðbólga er að aukast, hún verður hófleg á þessu ári en er að fara upp undir 4 prósent á næsta ári. Það sem er að gerast í hagkerfinu er að við erum að fá hagvöxt sem er drifin áfram af einkaneyslu. Of lítill hluti hagvaxtarins er drifinn áfram af fjárfestingu eða framtíðarverðmætasköpun,“ segir Ólafur Darri. ASÍ segir áform skuldaleiðréttingar ríkisstjórnarinnar muni einnig hafa áhrif, þau muni auka ráðstöfunartekjur og hreina eign heimilanna og hafi áhrif á vætingar þeirra. Þannig muni aðgerðin leiða til aukinnar neyslu. ASÍ segir að þrátt fyrir að umfang aðgerðarinnar sé ekki meira en aðgerða á síðasta kjörtímabili megi búast við að áhrifin verði meiri á einkaneysluna. Aðgerðinni sé ætlað að ná til fjölda heimila sem hvorki séu í skulda- né greiðsluvanda og því megi búast við að þau heimili nýti sér það svigrúm sem aðgerðin skapi þeim til að auka neyslu sína. ASÍ gerir ráð fyrir að búast megi við því á næstunni að vöxtur innflutnings verði hraðari en vöxtur útflutnings sem dragi úr nauðsynlegum afgangi af viðskiptum við útlönd. ASÍ segir ennfremur augljós veikleikamerki í kerfinu. Stjórnvöld hafi þannig lagt áherslu á að útiloka aðra kosti í gjaldmiðlamálum en íslenska krónu, óvissa ríki um framtíðarstefnu í peningamálum, krónan sé í höftum og alls óvíst hvort eða hvenær þeim verði aflétt. Minni afgangur af viðskiptum við útlönd og óvissa setji þrýsting á gengi krónunnar til lækkunar sem skili sér fljótt út í verðlag. Þetta endurspeglast í spá hagdeildar sem gerir ráð fyrir tæplega 4 prósenta verðbólgu á næsta ári. Fjármál hins opinbera vinni þannig gegn peningastefnunni sem kalli á hærri vexti og þessir veikleikar dragi úr vexti fjárfestinga. „Við höfum áhyggjur af því að við séum á þeim stað í hagsveiflunni þar sem við ættum að sjá hag okkar batna. Það skiptir því miklu máli að menn stígi varlega til jarðar og sýni skynsemi við stjórn efnahagsmála og það reynir á það við þessar aðstæður,“ segir Ólafur Darri að lokum. Mest lesið Rekstrarhagnaðurinn þremur milljónum krónum hærri Viðskipti innlent Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Viðskipti innlent Risinn sem var of stór til að falla er fallinn Viðskipti erlent Umframeftirspurn eftir skuldabréfum Play Viðskipti innlent Fótboltastelpan sem fór í verkfræði: „Höfum eiginlega verið saman að eilífu“ Atvinnulíf Þrjú ráðin til Landsbyggðar Viðskipti innlent Skattakóngurinn flytur úr landi Viðskipti innlent Vilhjálmur í Smáríkinu ákærður fyrir að selja eina hvítvínsbelju Viðskipti innlent Verðmunur getur verið allt að 28 prósent Neytendur Gunnar Ágúst til Dineout Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Rekstrarhagnaðurinn þremur milljónum krónum hærri Umframeftirspurn eftir skuldabréfum Play Gunnar Ágúst til Dineout Vilhjálmur í Smáríkinu ákærður fyrir að selja eina hvítvínsbelju Þrjú ráðin til Landsbyggðar Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna á mánudaginn Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Kannast ekki við „lífróður“ Heimildarinnar sem fækkar útgáfudögum Skattakóngurinn flytur úr landi Setja tvo milljarða til í fiskeldið sem tapar hundruðum milljóna „Framboð á markaði er ekki það sem neytendur vilja kaupa“ Móðurfélag útgefanda Moggans tapaði hundruðum milljóna Segir háa stýrivexti bitna á ákveðnum hópi og boðar aðhald í fjárlagafrumvarpi Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Kaupa Gompute „Ég bið almenning að hafa þolinmæði með okkur“ Ósáttir með ákvörðun peningastefnunefndar Muni ekki hika við að hækka vexti Sektað fyrir að auglýsa of mikið fyrir Áramótaskaupið Kristján og Leó kaupa fyrrverandi höfuðstöðvar Landsvirkjunar Endurbættur Kaffivagn opnar aftur í dag Gleðiefni að fjármálaráðherri tali um aðhald í ríkisfjármálum Bein útsending: Rökstyðja stýrivaxtaákvörðunina Seðlabankinn heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ráðin til Fossa fjárfestingarbanka Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Sjá meira
Það birtir til í hagkerfinu samkvæmt nýrri hagspá hagdeildar ASÍ. Deildin spáir ágætum vexti landsframleiðslu og gerir ráð að hagvöxturinn verði 3,2 til 3,5 prósent fram til ársins 2016. „Við erum að sjá að hagur heimilanna er að vænkast, kaupmáttur er að aukast og skuldalækkunaráform ríkisstjórnarinnar koma til með að bæta stöðu heimilanna með því að ráðstöfunartekjur þeirra munu aukast. Við erum líka að sjá bata á vinnumarkaði, það er að störfum fjölgar og það dregur úr atvinnuleysi,“ segir Ólafur Darri Andrason, deildarstjóri hagdeildarinnar í samtali við Fréttablaðið. ASÍ segir að þó það birti til séu blikur á lofti. Fjárfestingar séu enn nálægt sögulegu lágmarki en ASÍ áætlar að fjárfesting verði aðeins 17,8 prósent af landsframleiðslu árið 2016. „Áhyggjuefnið er að verðbólga er að aukast, hún verður hófleg á þessu ári en er að fara upp undir 4 prósent á næsta ári. Það sem er að gerast í hagkerfinu er að við erum að fá hagvöxt sem er drifin áfram af einkaneyslu. Of lítill hluti hagvaxtarins er drifinn áfram af fjárfestingu eða framtíðarverðmætasköpun,“ segir Ólafur Darri. ASÍ segir áform skuldaleiðréttingar ríkisstjórnarinnar muni einnig hafa áhrif, þau muni auka ráðstöfunartekjur og hreina eign heimilanna og hafi áhrif á vætingar þeirra. Þannig muni aðgerðin leiða til aukinnar neyslu. ASÍ segir að þrátt fyrir að umfang aðgerðarinnar sé ekki meira en aðgerða á síðasta kjörtímabili megi búast við að áhrifin verði meiri á einkaneysluna. Aðgerðinni sé ætlað að ná til fjölda heimila sem hvorki séu í skulda- né greiðsluvanda og því megi búast við að þau heimili nýti sér það svigrúm sem aðgerðin skapi þeim til að auka neyslu sína. ASÍ gerir ráð fyrir að búast megi við því á næstunni að vöxtur innflutnings verði hraðari en vöxtur útflutnings sem dragi úr nauðsynlegum afgangi af viðskiptum við útlönd. ASÍ segir ennfremur augljós veikleikamerki í kerfinu. Stjórnvöld hafi þannig lagt áherslu á að útiloka aðra kosti í gjaldmiðlamálum en íslenska krónu, óvissa ríki um framtíðarstefnu í peningamálum, krónan sé í höftum og alls óvíst hvort eða hvenær þeim verði aflétt. Minni afgangur af viðskiptum við útlönd og óvissa setji þrýsting á gengi krónunnar til lækkunar sem skili sér fljótt út í verðlag. Þetta endurspeglast í spá hagdeildar sem gerir ráð fyrir tæplega 4 prósenta verðbólgu á næsta ári. Fjármál hins opinbera vinni þannig gegn peningastefnunni sem kalli á hærri vexti og þessir veikleikar dragi úr vexti fjárfestinga. „Við höfum áhyggjur af því að við séum á þeim stað í hagsveiflunni þar sem við ættum að sjá hag okkar batna. Það skiptir því miklu máli að menn stígi varlega til jarðar og sýni skynsemi við stjórn efnahagsmála og það reynir á það við þessar aðstæður,“ segir Ólafur Darri að lokum.
Mest lesið Rekstrarhagnaðurinn þremur milljónum krónum hærri Viðskipti innlent Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Viðskipti innlent Risinn sem var of stór til að falla er fallinn Viðskipti erlent Umframeftirspurn eftir skuldabréfum Play Viðskipti innlent Fótboltastelpan sem fór í verkfræði: „Höfum eiginlega verið saman að eilífu“ Atvinnulíf Þrjú ráðin til Landsbyggðar Viðskipti innlent Skattakóngurinn flytur úr landi Viðskipti innlent Vilhjálmur í Smáríkinu ákærður fyrir að selja eina hvítvínsbelju Viðskipti innlent Verðmunur getur verið allt að 28 prósent Neytendur Gunnar Ágúst til Dineout Viðskipti innlent Fleiri fréttir Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Rekstrarhagnaðurinn þremur milljónum krónum hærri Umframeftirspurn eftir skuldabréfum Play Gunnar Ágúst til Dineout Vilhjálmur í Smáríkinu ákærður fyrir að selja eina hvítvínsbelju Þrjú ráðin til Landsbyggðar Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna á mánudaginn Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Kannast ekki við „lífróður“ Heimildarinnar sem fækkar útgáfudögum Skattakóngurinn flytur úr landi Setja tvo milljarða til í fiskeldið sem tapar hundruðum milljóna „Framboð á markaði er ekki það sem neytendur vilja kaupa“ Móðurfélag útgefanda Moggans tapaði hundruðum milljóna Segir háa stýrivexti bitna á ákveðnum hópi og boðar aðhald í fjárlagafrumvarpi Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Kaupa Gompute „Ég bið almenning að hafa þolinmæði með okkur“ Ósáttir með ákvörðun peningastefnunefndar Muni ekki hika við að hækka vexti Sektað fyrir að auglýsa of mikið fyrir Áramótaskaupið Kristján og Leó kaupa fyrrverandi höfuðstöðvar Landsvirkjunar Endurbættur Kaffivagn opnar aftur í dag Gleðiefni að fjármálaráðherri tali um aðhald í ríkisfjármálum Bein útsending: Rökstyðja stýrivaxtaákvörðunina Seðlabankinn heldur stýrivöxtunum óbreyttum Ráðin til Fossa fjárfestingarbanka Birta nýja ákvörðun um stýrivexti í dag Sjá meira