Lögreglumenntun á háskólastigi Eyrún Eyþórsdóttir skrifar 1. október 2014 07:00 Alþingi samþykkti á vordögum frumvarp til breytingar á lögreglulögum og var þar farið fram á endurskoðun á skipulagi og starfsemi Lögregluskólans. Á meðan beðið er eftir skýrslu starfshópsins sem fenginn var til verksins er gott að fjalla stuttlega um hvað málið varðar.Barn síns tíma Lögregluskólinn er eyland sem hefur staðið utan menntakerfisins og ekki lotið neins konar eftirliti eða krafna varðandi gæði. Námið hefur verið metið til eininga á framhaldsskólastigi þó svo þær einingar hafi illa fengist metnar inn í aðra skóla. Fastráðnir kennarar skólans eru ekki með námslegan bakgrunn eða starfsréttindi til kennslu og þar er ekki að finna faglegt námsefni. Helstu aðgangskröfurnar eru að hafa lokið tveimur árum í framhaldskóla, vera orðinn tuttugu ára og geta í íslensku og þreki er metin. Kröfurnar útiloka hóp fólks frá lögreglunáminu, t.d. lesblinda, innflytjendur sem hafa ekki náð fullum tökum á íslensku og fatlaða. Þá hefur Lögregluskólinn, eðli málsins samkvæmt, ekki staðið við lögskipað hlutverk sitt sem fræða- og rannsóknarsetur þar sem ekki hefur verið lögð áhersla á að nýta háskólamenntun sem lögreglumenn hafa aflað sér né hefur skólinn haft yfir akademískri þekkingu að ráða.Aukin menntun lögreglumanna Undanfarin ár hafa hugmyndir fólks gagnvart menntun lögreglunnar breyst samfara hröðum þjóðfélagslegum og hnattrænum breytingum. Til dæmis fyrirfinnast ekki lengur landamæri þegar kemur að glæpastarfsemi, net- og tölvuheimurinn er orðinn svo flókinn að það er ekki fyrir leikmenn að skilja, kynferðisofbeldi er undir áhrifum klámvæðingar, glæpir eru skipulagðari, fíkniefnaframleiðsla hefur fest rætur hérlendis og fólk er orðið að söluvöru. Fjölbreytni í trúarbrögðum hefur aukist, fjölmenning er meiri, lífsviðhorf fólks til kyns, uppruna, kynhneigðar og fleira hefur breyst. Og meðvitund fólks um eigin borgaraleg réttindi hefur aukist. Allt kallar þetta á aukna sérhæfingu lögreglufólks auk þess sem lögreglan þarf ekki aðeins að hafa fullan skilning á fjölbreytileikanum heldur einnig endurspegla hann. Nokkur lögregluembætti og deildir hafa ráðið til sín háskólamenntað fólk í sérhæfð verkefni. Það má álíta að það sé gert vegna þess að talið er að lögreglumenntun dugi ekki til að mæta þeirri sérhæfingu sem þarf. Líklega gekk sjónarmið sérstaks saksóknara út á það að þekking meðal lögreglumanna væri ekki til staðar þegar kom að flóknum fjármálagjörningum og því réði hann fólk með viðskiptafræðimenntun. Þá má spyrja af hverju þetta sjónarmið er ekki uppi þegar kemur að öðrum málaflokkum. Af hverju er ekki ráðnir tölvunarfræðingar þegar kemur að tölvurannsóknum eða sérfræðingum í kynbundnu ofbeldi þegar kemur að rannsóknum á kynferðisbrotum. Í nútímasamfélagi er háskólamenntun orðin almennari og meiri kröfur eru gerðar til fólks á vinnumarkaðinum. Kröfur til lögreglunnar eiga ekki að vera minni en kröfur til annarra hópa – heldur frekar á hinn veginn. Á ráðstefnu sem Landssamband lögreglumanna stóð fyrir árið 2013 um menntun lögreglumanna kom fram að Lögregluskólinn standi langt að baki lögregluskólum annarra norrænna ríkja þar sem lögreglunám er komið á háskólastig. Þar er ekki lengur til umræðu hvort nám eigi að vera á háskólastigi heldur uppbygging mastersnáms og jafnvel doktorsnámi skólanna.Lögreglunámið í Háskóla Íslands Lögreglunámið gæti verið þverfaglegt grunnnám í Háskóla Íslands þar sem inngangskrafan væri stúdentspróf. Háskólinn býður upp á nám í lögfræði og félagsvísindum sem ættu að vera grunnstoðir lögreglunáms. Auk þess væri hægt að taka ýmiss konar námskeið svo sem tölvunarfræði, efnafræði, viðskiptafræði og sálfræði sem mundi efla sameiginlegan þekkingargrunn lögreglumanna og verða til þess að fjölbreyttari hópur fólks menntaði sig á þessu sviði. Líkt og annað verktengt háskólanám gæti starfsnám lögreglu farið fram undir hatti háskólans. Þá þyrfti að vera hægt að fá sérhæfingu eftir grunnnámið, hvort sem það væri í sakamálarannsóknum eða til stjórnunarstarfa.Samfélagslegt mál Menntun lögreglumanna hefur sjaldan verði hluti af þjóðfélagslegri umræðu en er engu að síður samfélagsleg málefni. Lögreglan á Íslandi stendur sig yfirleitt með sóma en samfélagið breytist ört og samfara því vinnuumhverfi lögreglumanna. Aukin menntun er mikilvæg fyrir lögreglumenn til að auka færni sína, þekkingu og getu. Þannig geta þeir skilað faglegra starfi og orðið reiðubúnir til að mæta áskorunum framtíðarinnar og ekki síst þjónustu við samfélag sitt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Sjá meira
Alþingi samþykkti á vordögum frumvarp til breytingar á lögreglulögum og var þar farið fram á endurskoðun á skipulagi og starfsemi Lögregluskólans. Á meðan beðið er eftir skýrslu starfshópsins sem fenginn var til verksins er gott að fjalla stuttlega um hvað málið varðar.Barn síns tíma Lögregluskólinn er eyland sem hefur staðið utan menntakerfisins og ekki lotið neins konar eftirliti eða krafna varðandi gæði. Námið hefur verið metið til eininga á framhaldsskólastigi þó svo þær einingar hafi illa fengist metnar inn í aðra skóla. Fastráðnir kennarar skólans eru ekki með námslegan bakgrunn eða starfsréttindi til kennslu og þar er ekki að finna faglegt námsefni. Helstu aðgangskröfurnar eru að hafa lokið tveimur árum í framhaldskóla, vera orðinn tuttugu ára og geta í íslensku og þreki er metin. Kröfurnar útiloka hóp fólks frá lögreglunáminu, t.d. lesblinda, innflytjendur sem hafa ekki náð fullum tökum á íslensku og fatlaða. Þá hefur Lögregluskólinn, eðli málsins samkvæmt, ekki staðið við lögskipað hlutverk sitt sem fræða- og rannsóknarsetur þar sem ekki hefur verið lögð áhersla á að nýta háskólamenntun sem lögreglumenn hafa aflað sér né hefur skólinn haft yfir akademískri þekkingu að ráða.Aukin menntun lögreglumanna Undanfarin ár hafa hugmyndir fólks gagnvart menntun lögreglunnar breyst samfara hröðum þjóðfélagslegum og hnattrænum breytingum. Til dæmis fyrirfinnast ekki lengur landamæri þegar kemur að glæpastarfsemi, net- og tölvuheimurinn er orðinn svo flókinn að það er ekki fyrir leikmenn að skilja, kynferðisofbeldi er undir áhrifum klámvæðingar, glæpir eru skipulagðari, fíkniefnaframleiðsla hefur fest rætur hérlendis og fólk er orðið að söluvöru. Fjölbreytni í trúarbrögðum hefur aukist, fjölmenning er meiri, lífsviðhorf fólks til kyns, uppruna, kynhneigðar og fleira hefur breyst. Og meðvitund fólks um eigin borgaraleg réttindi hefur aukist. Allt kallar þetta á aukna sérhæfingu lögreglufólks auk þess sem lögreglan þarf ekki aðeins að hafa fullan skilning á fjölbreytileikanum heldur einnig endurspegla hann. Nokkur lögregluembætti og deildir hafa ráðið til sín háskólamenntað fólk í sérhæfð verkefni. Það má álíta að það sé gert vegna þess að talið er að lögreglumenntun dugi ekki til að mæta þeirri sérhæfingu sem þarf. Líklega gekk sjónarmið sérstaks saksóknara út á það að þekking meðal lögreglumanna væri ekki til staðar þegar kom að flóknum fjármálagjörningum og því réði hann fólk með viðskiptafræðimenntun. Þá má spyrja af hverju þetta sjónarmið er ekki uppi þegar kemur að öðrum málaflokkum. Af hverju er ekki ráðnir tölvunarfræðingar þegar kemur að tölvurannsóknum eða sérfræðingum í kynbundnu ofbeldi þegar kemur að rannsóknum á kynferðisbrotum. Í nútímasamfélagi er háskólamenntun orðin almennari og meiri kröfur eru gerðar til fólks á vinnumarkaðinum. Kröfur til lögreglunnar eiga ekki að vera minni en kröfur til annarra hópa – heldur frekar á hinn veginn. Á ráðstefnu sem Landssamband lögreglumanna stóð fyrir árið 2013 um menntun lögreglumanna kom fram að Lögregluskólinn standi langt að baki lögregluskólum annarra norrænna ríkja þar sem lögreglunám er komið á háskólastig. Þar er ekki lengur til umræðu hvort nám eigi að vera á háskólastigi heldur uppbygging mastersnáms og jafnvel doktorsnámi skólanna.Lögreglunámið í Háskóla Íslands Lögreglunámið gæti verið þverfaglegt grunnnám í Háskóla Íslands þar sem inngangskrafan væri stúdentspróf. Háskólinn býður upp á nám í lögfræði og félagsvísindum sem ættu að vera grunnstoðir lögreglunáms. Auk þess væri hægt að taka ýmiss konar námskeið svo sem tölvunarfræði, efnafræði, viðskiptafræði og sálfræði sem mundi efla sameiginlegan þekkingargrunn lögreglumanna og verða til þess að fjölbreyttari hópur fólks menntaði sig á þessu sviði. Líkt og annað verktengt háskólanám gæti starfsnám lögreglu farið fram undir hatti háskólans. Þá þyrfti að vera hægt að fá sérhæfingu eftir grunnnámið, hvort sem það væri í sakamálarannsóknum eða til stjórnunarstarfa.Samfélagslegt mál Menntun lögreglumanna hefur sjaldan verði hluti af þjóðfélagslegri umræðu en er engu að síður samfélagsleg málefni. Lögreglan á Íslandi stendur sig yfirleitt með sóma en samfélagið breytist ört og samfara því vinnuumhverfi lögreglumanna. Aukin menntun er mikilvæg fyrir lögreglumenn til að auka færni sína, þekkingu og getu. Þannig geta þeir skilað faglegra starfi og orðið reiðubúnir til að mæta áskorunum framtíðarinnar og ekki síst þjónustu við samfélag sitt.
Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar
Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun