Eldgos hófst í Holuhrauni um klukkan fimm í morgun. Gosið er staðsett á sömu sprungu og eldgosið sem hófst á föstudagsmorguninn, en er margfalt stærra en það fyrra. Er þetta þriðja eldgosið á Bárðarbungusvæðinu á rúmri viku og hið langstærsta.

Click here for an English version.

Eldgosið er hraungos, staðsett um fimm kílómetra norðan Dyngjujökuls og rennur gos til austurs. Gossprungan nær aðeins norðar en á aðfararnótt föstudags, og er um einn og hálfur kílómetri að lengd. Nyrsti hluti hennar er á svæði þar sem ekki hefur gosið áður. Áætlað er að hraunrennslið sé tíu til tuttugu sinnum meira en í gosinu á föstudagsmorguninn og fimmtíu metra háir gosstrókar teygja sig til himins.

Á laugardaginn fyrir viku gaus í hlíðum Bárðarbungu. Gosið var undir jökli og náði ekki að bræða sig í gegnum ísinn. Á föstudagsmorgunn var svo hraungos í Holuhrauni, en það gos varði aðeins í um fjórar klukkustundir og var um tíu sinnum minna en fyrra gosið.

Gosið sem nú stendur yfir er stöðugt og nánast enginn gosórói hefur mælst. Lítil skjálftavirkni hefur verið á Bárðarbungusvæðinu í morgun miðað við virknina síðustu daga, og segja vísindamenn að gosið sé samfellt og frekar hljóðlátt.

Hættustig áfram í gildi og ekki flogið
Samhæfingarstöð Almannavarna var virkjuð í morgun og ákveðið var að hættustig verði áfram í gildi, en þegar gosið hófst á aðfararnótt föstudags á sama stað var neyðarstigi lýst yfir. Veðurstofan hefur fært litakóða upp í rautt og blindflug hefur verið bannað umhverfis eldstöðina, á því svæði sem nær norður undir Mývatn og upp í sex þúsund feta hæð. Athugað verður hvort hægt sé að fljúga yfir gosstöðvarnar síðar í dag. Samkvæmt upplýsingum frá ISAVIA hefur gosið ekki áhrif á flugsamgöngur.

Skyggni er mjög lítið við Holuhraun þar sem veður er slæmt og fer versnandi, en þar er mikið sandrok og þoka. Jarðvísindamenn sem fylgdust með gosinu í morgun hafa nú yfirgefið svæðið vegna veðurs, en nú er eingöngu fylgst með gosinu úr vefmyndavélum á svæðinu.

„Við vitum ekki stöðuna akkúrat á þessu augnabliki,“ segir Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur. „En í þetta sinn er um töluvert eldgos að ræða og það sýnir sig að á um þremur klukkutímum var það búið að mynda þriggja kílómetra langan hrauntaum og það er verulega mikið streymi þarna upp.“

Hann segir að gróflega megi áætla að um þúsund rúmmetrar af kviku hafi komið upp á sekúndu fyrstu þrjá tímana.

„Þetta er stærsta gosið í þessari hrinu, þetta er að svipaðri stærð og stærri gosin í Kröflueldum. En það er yfirleitt þannig að svona gos eru öflugust fyrst og svo dregur úr þeim.“

Kröflueldar voru hrina eldgosa og kvikuhlaupa sem áttu sér stað við Kröflu frá 20. desember 1975 til 18. september 1984. Á þessum tíma var einmitt verið að reisa þegar umdeilda Kröfluvirkjun.

Uppfært kl. 16:19: Hættusvæði vegna blindflugs umhverfis Holuhraun hefur verið aflétt. Engar takmarkanir gilda lengur um flug vegna eldgossins. Viðbúnaðarstig vegna flugs hefur verið fært niður á appelsínugult. Þetta kemur fram í tilkynningu frá Isavia.