Kerfisvillan fundin hjá Gylfa Heiðar Már Guðjónsson skrifar 19. febrúar 2013 06:00 Ég hef í tvígang ritað um kerfisbundinn misskilning Gylfa Magnússonar og tiltekið sex atriði sérstaklega í þeim efnum. Ég ákvað að skrifa um villur Gylfa því ég hef um margra ára skeið barist gegn því að íslensk stjórnvöld hneppi íslenskan almenning í skuldaánauð. Þar á meðal hef ég barist á móti því að stjórnvöld klári nauðasamninga við vogunarsjóðina sem eiga mest af kröfum föllnu bankanna. Þar liggur stærsta hætta þjóðarbúsins um þessar mundir, og er um að tefla hagsmuni upp á hundruð milljarða króna. Það vakti fyrir mér að vara við málflutningi eins og Gylfi hefur verið með frá hruni, því tal hans um að erlend staða þjóðarbúsins hafi ekki verið betri í áratug og Ísland geti klárað nauðasamninga er byggt á misskilningi. Því miður fæ ég engin efnisleg svör frá dósentnum heldur einungis útúrsnúninga og rangfærslur. Kostuðu almenning tugi milljarða Það er staðreynd að tugir milljarða af almannafé töpuðust út af mistökum Gylfa í samningagerð við kröfuhafa Landsbankans þegar hann tók gengislán bankans yfir með samningum 15. desember 2009. Það er staðreynd að tugir milljarða töpuðust þegar Gylfi ákvað að gefa SpKef og Byr nýtt fjármagn og undanþágu frá lögum um fjármálafyrirtæki sem jók á tap almennings vegna sjóðanna. Það er einnig ljóst að mat hans á Icesave er óbreytt, svo sérkennilegt sem það kann að virðast, og hann telur að skuldir Íslands séu sjálfbærar. Orkuveita Reykjavíkur En Gylfi ákveður að taka sérstaklega fyrir OR, sem var bara eitt atriði af sex, og reyna að gera mig tortryggilegan vegna þess að ég hafði forgöngu um aðkomu sérfræðinga að skuldavanda fyrirtækisins. Hann meira að segja heldur því fram að ég hafi komið með vogunarsjóði að því máli sem muni græða milljarða, en hvort tveggja er uppspuni af hans hálfu. Því næst veltir hann fyrir sér ímyndaðri skiptingu á ímyndaðri þóknun, sem eru staðlausir stafir. Ekki verður önnur ályktun dregin af þessum furðulega málflutningi Gylfa en að hann kjósi að beina sjónum frá raunverulegum skuldavanda fyrirtækisins. Hvernig þessi framganga samrýmist störfum hans sem stjórnarmaður fyrirtækisins skal látið öðrum um að dæma. Veitustarfsemi og áhættufjárfestingar Það er alkunna að OR var komið langt út fyrir verksvið sitt og stundaði miklar áhættufjárfestingar og spákaupmennsku á árunum fyrir hrun. Það er raunverulegt, lagalegt álitamál hvort það fær staðist að láta viðskiptavini veitufyrirtækis með einokunarstöðu á markaði greiða fyrir lánin sem nú eru að sliga fyrirtækið og voru tekin til að fjármagna veðmálastarfsemina. Aðskilnaður OR er á undanþágu, sem rennur út á þessu ári, um að aðskilja veituþjónustu frá almennri viðskiptastarfsemi fyrirtækisins. Tilskipun ESB kveður á um þessa uppskiptingu og HS orku var skipt upp í samræmi við hana árið 2008. Það er erfitt að skilja hvers vegna það vefst fyrir Gylfa að nauðsynlegt sé að endurskipuleggja skuldir og rekstur OR, m.a. út af þessu máli. Hann verður þó ekki sakaður um ósamkvæmni, því þegar litið er á þau sex atriði sem ég hef tiltekið hefur dósentinn kerfisbundið neitað að horfast í augu við veruleikann. Tjón almennings OR skuldar um 200 milljarða króna í erlendum gjaldeyri. Skuldir fyrirtækisins hafa verið boðnar til sölu á markaði með allt að helmingsafslætti. Það er ótrúlegt ef Gylfa er það ekki ljóst. Vandinn felst hins vegar í því að tekjur OR eru innan við 10 milljarðar króna í erlendum gjaldeyri á ári. Fyrirtækið er því ekki gjaldfært í erlendri mynt heldur fer kerfisbundið inn á krónumarkaðinn og kaupir gjaldeyri, t.d. fyrir næsta 30 milljarða gjalddaga í lok apríl, sem veikir krónuna, lækkar lífskjör landsmanna og eykur á skuldabyrði hinna verðtryggðu lána. Það er engin afsökun fyrir Gylfa að líta fram hjá þessum vanda þótt hann hafi ekki viljað þiggja ráðgjöf frá þeim sérfræðingum sem ég kynnti fyrir fyrirtækinu. Um endurskipulagningu skulda Allir alþjóðlegir kröfuhafar OR hafa þurft að endursemja um útlán sín á síðustu árum. Eitt stærsta málið sem þessir aðilar tóku þátt í var Ermarsundsgöngin og þar urðu niðurfærslur lána miklar. Eftir að allar forsendur lánanna til OR brustu, út af gjaldeyrishöftum, áhættufjárfestingum sem voru þvert gegn megintilgangi starfsemi fyrirtækisins og sjónarmiðum um aðskilnað slíks rekstrar frá veituþjónustu, ætti að vera hægur vandi að færa skuldir fyrirtækisins að greiðslugetu þess, eins og markaðsverð lánanna ber með sér. Hvers vegna vill Gylfi að íslenskur almenningur beri kostnaðinn af þeim mistökum fremur en þeir sem veittu upplýst samþykki sitt fyrir þessum ákvörðunum með lánveitingum? Kerfisvillan Gylfi Magnússon skilur því miður ekki grunnatriði fjármála. Kröfuhafar fyrirtækja eiga ekki heimtingu á aðstoð ríkisvalds, þó að fyrirtækin séu í eigu sveitarfélaga. Kröfuhafar, hvort sem þeir eru vogunarsjóðir eða annars konar fjárfestar eða lánveitendur, eiga ekki rétt á því, umfram aðra, að geta gengið í gjaldeyrissjóð þjóðarinnar eða veikt krónuna kerfisbundið. Þó að Gylfi sé tilbúinn að hampa hagsmunum kröfuhafa á kostnað þjóðarinnar samrýmist það ekki fjármálafræði og engum sanngirnissjónarmiðum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heiðar Guðjónsson Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 27.04.2024 Halldór Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson Skoðun Sögufölsun eytt í kyrrþey Hjörtur Hjartarson Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík Skoðun Skoðun Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason skrifar Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Sjá meira
Ég hef í tvígang ritað um kerfisbundinn misskilning Gylfa Magnússonar og tiltekið sex atriði sérstaklega í þeim efnum. Ég ákvað að skrifa um villur Gylfa því ég hef um margra ára skeið barist gegn því að íslensk stjórnvöld hneppi íslenskan almenning í skuldaánauð. Þar á meðal hef ég barist á móti því að stjórnvöld klári nauðasamninga við vogunarsjóðina sem eiga mest af kröfum föllnu bankanna. Þar liggur stærsta hætta þjóðarbúsins um þessar mundir, og er um að tefla hagsmuni upp á hundruð milljarða króna. Það vakti fyrir mér að vara við málflutningi eins og Gylfi hefur verið með frá hruni, því tal hans um að erlend staða þjóðarbúsins hafi ekki verið betri í áratug og Ísland geti klárað nauðasamninga er byggt á misskilningi. Því miður fæ ég engin efnisleg svör frá dósentnum heldur einungis útúrsnúninga og rangfærslur. Kostuðu almenning tugi milljarða Það er staðreynd að tugir milljarða af almannafé töpuðust út af mistökum Gylfa í samningagerð við kröfuhafa Landsbankans þegar hann tók gengislán bankans yfir með samningum 15. desember 2009. Það er staðreynd að tugir milljarða töpuðust þegar Gylfi ákvað að gefa SpKef og Byr nýtt fjármagn og undanþágu frá lögum um fjármálafyrirtæki sem jók á tap almennings vegna sjóðanna. Það er einnig ljóst að mat hans á Icesave er óbreytt, svo sérkennilegt sem það kann að virðast, og hann telur að skuldir Íslands séu sjálfbærar. Orkuveita Reykjavíkur En Gylfi ákveður að taka sérstaklega fyrir OR, sem var bara eitt atriði af sex, og reyna að gera mig tortryggilegan vegna þess að ég hafði forgöngu um aðkomu sérfræðinga að skuldavanda fyrirtækisins. Hann meira að segja heldur því fram að ég hafi komið með vogunarsjóði að því máli sem muni græða milljarða, en hvort tveggja er uppspuni af hans hálfu. Því næst veltir hann fyrir sér ímyndaðri skiptingu á ímyndaðri þóknun, sem eru staðlausir stafir. Ekki verður önnur ályktun dregin af þessum furðulega málflutningi Gylfa en að hann kjósi að beina sjónum frá raunverulegum skuldavanda fyrirtækisins. Hvernig þessi framganga samrýmist störfum hans sem stjórnarmaður fyrirtækisins skal látið öðrum um að dæma. Veitustarfsemi og áhættufjárfestingar Það er alkunna að OR var komið langt út fyrir verksvið sitt og stundaði miklar áhættufjárfestingar og spákaupmennsku á árunum fyrir hrun. Það er raunverulegt, lagalegt álitamál hvort það fær staðist að láta viðskiptavini veitufyrirtækis með einokunarstöðu á markaði greiða fyrir lánin sem nú eru að sliga fyrirtækið og voru tekin til að fjármagna veðmálastarfsemina. Aðskilnaður OR er á undanþágu, sem rennur út á þessu ári, um að aðskilja veituþjónustu frá almennri viðskiptastarfsemi fyrirtækisins. Tilskipun ESB kveður á um þessa uppskiptingu og HS orku var skipt upp í samræmi við hana árið 2008. Það er erfitt að skilja hvers vegna það vefst fyrir Gylfa að nauðsynlegt sé að endurskipuleggja skuldir og rekstur OR, m.a. út af þessu máli. Hann verður þó ekki sakaður um ósamkvæmni, því þegar litið er á þau sex atriði sem ég hef tiltekið hefur dósentinn kerfisbundið neitað að horfast í augu við veruleikann. Tjón almennings OR skuldar um 200 milljarða króna í erlendum gjaldeyri. Skuldir fyrirtækisins hafa verið boðnar til sölu á markaði með allt að helmingsafslætti. Það er ótrúlegt ef Gylfa er það ekki ljóst. Vandinn felst hins vegar í því að tekjur OR eru innan við 10 milljarðar króna í erlendum gjaldeyri á ári. Fyrirtækið er því ekki gjaldfært í erlendri mynt heldur fer kerfisbundið inn á krónumarkaðinn og kaupir gjaldeyri, t.d. fyrir næsta 30 milljarða gjalddaga í lok apríl, sem veikir krónuna, lækkar lífskjör landsmanna og eykur á skuldabyrði hinna verðtryggðu lána. Það er engin afsökun fyrir Gylfa að líta fram hjá þessum vanda þótt hann hafi ekki viljað þiggja ráðgjöf frá þeim sérfræðingum sem ég kynnti fyrir fyrirtækinu. Um endurskipulagningu skulda Allir alþjóðlegir kröfuhafar OR hafa þurft að endursemja um útlán sín á síðustu árum. Eitt stærsta málið sem þessir aðilar tóku þátt í var Ermarsundsgöngin og þar urðu niðurfærslur lána miklar. Eftir að allar forsendur lánanna til OR brustu, út af gjaldeyrishöftum, áhættufjárfestingum sem voru þvert gegn megintilgangi starfsemi fyrirtækisins og sjónarmiðum um aðskilnað slíks rekstrar frá veituþjónustu, ætti að vera hægur vandi að færa skuldir fyrirtækisins að greiðslugetu þess, eins og markaðsverð lánanna ber með sér. Hvers vegna vill Gylfi að íslenskur almenningur beri kostnaðinn af þeim mistökum fremur en þeir sem veittu upplýst samþykki sitt fyrir þessum ákvörðunum með lánveitingum? Kerfisvillan Gylfi Magnússon skilur því miður ekki grunnatriði fjármála. Kröfuhafar fyrirtækja eiga ekki heimtingu á aðstoð ríkisvalds, þó að fyrirtækin séu í eigu sveitarfélaga. Kröfuhafar, hvort sem þeir eru vogunarsjóðir eða annars konar fjárfestar eða lánveitendur, eiga ekki rétt á því, umfram aðra, að geta gengið í gjaldeyrissjóð þjóðarinnar eða veikt krónuna kerfisbundið. Þó að Gylfi sé tilbúinn að hampa hagsmunum kröfuhafa á kostnað þjóðarinnar samrýmist það ekki fjármálafræði og engum sanngirnissjónarmiðum.
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar