Skoðun

Að spara eða auka lífsgæði

Guðmundur Magnússon skrifar
Það er áberandi í allri opinberri umræðu, sama um hvað er rætt, að nær öllum stjórnmálamönnum hættir til, hvar í flokki sem þeir standa, að leggja fyrst áherslu á hversu mikið „nýjungin" muni spara. Í stað þess að benda á hve mikið nýjungin muni auka lífsgæði þegnanna. Sparnaður yrði svo mögulega einhver, en það væri hreinn bónus.

Ég er þess reyndar fullviss að aukin lífsgæði þegnanna skili sér nær ávallt með sparnaði til lengdar fyrir samfélagið í heild. Fólk þarfnast minni aðstoðar ef því líður vel, t.d. í heilbrigðiskerfinu og það sem mest er um vert, verður virkara í samfélaginu til starfa eða annarrar virkni. Þetta er sú áhersla sem á að hafa í huga þegar breytingar eru gerðar eða lagfæra þarf það sem fyrir er.

Gott dæmi um þessa röngu nálgun er aðferð starfshóps um endurskoðun laga um almannatryggingar. Þar er fyrst ákveðið að ekki megi setja meira fé í þennan málaflokk og síðan er hrært í núverandi kerfi án þess að athuga og sníða stóru vankanta kerfisins af fyrst!

Hvað með skerðingar sem eru augljóslega vinnuletjandi, letja til sparnaðar og eru andstæðar fjölskyldumyndun? Með skerðingum og lágum frítekjumörkum nær sá sem er að vinna þrátt fyrir veikindi eða fötlun ekki að bæta hag sinn að neinu marki og situr eftir í gildru fátæktar. Sama á við um þann sem hefur tekist að spara og leggja í banka eða fengið ákveðna upphæð í tryggingabætur þar sem skattur af vöxtum og jafnvel verðbætur skerða framfærslu þess fatlaða. Þegar rætt er um fjölskylduvæna stefnu stjórnvalda eru lífeyrisgreiðslur hrein mótsetning, þar sem það er ekki sparnaður að búa með öðrum heldur er það til lækkunar framfærslu lífeyris.

Það er líka óumdeilt að fötlun eða langvarandi veikindi hafa nær alltaf í för með sér aukinn kostnað. Fólk þarf að kaupa sér aðstoð sem aðrir þurfa ekki, auk þess sem lyfja- og lækniskostnaður er ekki eins lítill og stjórnvöld vilja vera láta. Á meðan við öll greiðum skatta (líka af öllum lífeyrisgreiðslum) þurfum við einnig að greiða svo og svo mikið í hvert sinn sem við förum til læknis eða í apótek, að ekki sé talað um sjúkra-, iðju- eða talþjálfun, sem mörgum er nauðsynleg til að geta tekið þátt í samfélaginu.

Að búa við fötlun eða langvarandi veikindi er ekki eitt og sér ávísun á ófullnægjandi lífsfyllingu. En þegar samfélagið er farið að starfa þannig að viðkomandi er dæmdur til fátæktar við að komast í þessar aðstæður í stað þess að aðstoða til aukinna lífsgæða er einhvers staðar pottur brotinn.

Tökum höndum saman og tryggjum öllum mannsæmandi líf á Íslandi. Það er nokkuð sem við, ein ríkasta þjóð í Evrópu, eigum að geta gert. Allir þegnar samfélagsins eru jafn mikils virði. Vinnum að réttlátu samfélagi og okkur mun farnast vel.




Skoðun

Skoðun

Stöðvum hel­víti á jörðu

Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar

Sjá meira


×