Helmingurinn vildi sjá þyngri refsingar 14. maí 2012 06:00 Helgi Gunnlaugsson, prófessor við Háskóla Íslands, kynnti niðurstöður nýrrar rannsóknar á viðhorfum Íslendinga til refsinga, á ráðstefnu Norræna sakfræðiráðsins í vikunni. Fréttablaðið/ÓKÁ Ný rannsókn leiðir í ljós afar ólík viðhorf fólks til refsinga við afbrotum, sér í lagi þegar kemur að kynferðisbrotum. Helgi Gunnlaugsson, prófessor við Félags- og mannvísindadeild Háskóla Íslands, kynnti niðurstöður rannsóknar sinnar á 50 ára afmælisráðstefnu Norræna sakfræðiráðsins sem fram fór á Hótel Selfossi í byrjun vikunnar. „Í ljós kemur djúp gjá í afstöðu fólks til kynferðisbrota gegn börnum,“ segir Helgi um niðurstöðurnar. „Mjög stór hópur er miklu harðari en dómararnir.“ Í rannsókninni var fólk í rýnihópum beðið að lýsa afstöðu sinni til tveggja raunverulegra afbrotamála. Annars vegar er um að ræða konu sem starfaði í banka og notaði aðstöðu sína til að draga sér fé, bæði með því að stofna gervireikninga og til að stela peningum af reikningum fólks. Afraksturinn af gervireikningunum notaði hún til hlutabréfakaupa og nam endanlegt tap bankans 60 milljónum króna. Hitt voru smærri upphæðir. Fyrir dómi fékk hún þriggja ára óskilorðsbundið fangelsi. Í rýnihópunum vildi um fjórðungur sjá þyngri refsingu. Helmingur aðspurðra vildi hins vegar sjá fimm ára óskilorðsbundið fangelsi, eða jafnvel mun þyngri refsingu, í máli fertugs manns sem misnotað hafði stjúpdóttur sína. Misnotkunin hófst þegar stúlkan var tíu ára og lauk þegar hún var 15 ára. Maðurinn hafði við stúlkuna samfarir frá því hún var 14 ára. Málið komst upp þegar stúlkan greindi vinkonu sinni frá. Maðurinn brotnaði saman þegar málið komst upp og viðurkenndi allt og var fullur iðrunar. Hann var í góðu starfi og kominn í nýtt hamingjuríkt samband þegar að dómi kom. Hann var þá dæmdur í 18 mánaða óskilorðsbundið fangelsi. „En síðan var þarna í rýnihópunum þriðjungur sem bara vildi ekki fangelsisrefsingar og kaus fremur aðrar leiðir,“ segir Helgi og kveður það fólk fremur hafa horft til betrunarúrræða og mýkri leiða. „En afstaðan sem í ljós kom í báðum hópum er mjög afgerandi, annars vegar er það rosaleg harka og svo hinir sem telja að nálgast þurfi hlutina á annan hátt.“ Rannsókn Helga er hluti af stærri norrænni rannsókn, en niðurstöður hennar leiða í ljós heldur meiri refsigleði en í þeirri norrænu. Í hvoru máli fyrir sig voru þrír rýnihópar, á aldrinum 18 til 29 ára, 30 til 49 ára og 50 til 74 ára, alls um 30 manns í hvoru máli. olikr@frettabladid.is Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent Fleiri fréttir Hélt á lokuðu umslagi Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Sjá meira
Ný rannsókn leiðir í ljós afar ólík viðhorf fólks til refsinga við afbrotum, sér í lagi þegar kemur að kynferðisbrotum. Helgi Gunnlaugsson, prófessor við Félags- og mannvísindadeild Háskóla Íslands, kynnti niðurstöður rannsóknar sinnar á 50 ára afmælisráðstefnu Norræna sakfræðiráðsins sem fram fór á Hótel Selfossi í byrjun vikunnar. „Í ljós kemur djúp gjá í afstöðu fólks til kynferðisbrota gegn börnum,“ segir Helgi um niðurstöðurnar. „Mjög stór hópur er miklu harðari en dómararnir.“ Í rannsókninni var fólk í rýnihópum beðið að lýsa afstöðu sinni til tveggja raunverulegra afbrotamála. Annars vegar er um að ræða konu sem starfaði í banka og notaði aðstöðu sína til að draga sér fé, bæði með því að stofna gervireikninga og til að stela peningum af reikningum fólks. Afraksturinn af gervireikningunum notaði hún til hlutabréfakaupa og nam endanlegt tap bankans 60 milljónum króna. Hitt voru smærri upphæðir. Fyrir dómi fékk hún þriggja ára óskilorðsbundið fangelsi. Í rýnihópunum vildi um fjórðungur sjá þyngri refsingu. Helmingur aðspurðra vildi hins vegar sjá fimm ára óskilorðsbundið fangelsi, eða jafnvel mun þyngri refsingu, í máli fertugs manns sem misnotað hafði stjúpdóttur sína. Misnotkunin hófst þegar stúlkan var tíu ára og lauk þegar hún var 15 ára. Maðurinn hafði við stúlkuna samfarir frá því hún var 14 ára. Málið komst upp þegar stúlkan greindi vinkonu sinni frá. Maðurinn brotnaði saman þegar málið komst upp og viðurkenndi allt og var fullur iðrunar. Hann var í góðu starfi og kominn í nýtt hamingjuríkt samband þegar að dómi kom. Hann var þá dæmdur í 18 mánaða óskilorðsbundið fangelsi. „En síðan var þarna í rýnihópunum þriðjungur sem bara vildi ekki fangelsisrefsingar og kaus fremur aðrar leiðir,“ segir Helgi og kveður það fólk fremur hafa horft til betrunarúrræða og mýkri leiða. „En afstaðan sem í ljós kom í báðum hópum er mjög afgerandi, annars vegar er það rosaleg harka og svo hinir sem telja að nálgast þurfi hlutina á annan hátt.“ Rannsókn Helga er hluti af stærri norrænni rannsókn, en niðurstöður hennar leiða í ljós heldur meiri refsigleði en í þeirri norrænu. Í hvoru máli fyrir sig voru þrír rýnihópar, á aldrinum 18 til 29 ára, 30 til 49 ára og 50 til 74 ára, alls um 30 manns í hvoru máli. olikr@frettabladid.is
Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent Fleiri fréttir Hélt á lokuðu umslagi Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Sjá meira