Í fínu lagi á Íslandi en glæpur í Flórída Pétur Sigurðsson skrifar 27. desember 2011 06:00 Ástæðan fyrir því að ég settist niður til þess að rita þessa grein er frétt sem ég sá í íslensku dagblaði, þar sem blaðamaður ræddi við starfsmann (ekki löggiltan) á leigumiðlun. Þau voru að fjalla um leigumarkaðinn og tjáði starfsmaðurinn sig frjálslega um leigusalana og þeirra hagsmuni með niðrandi athugasemdum. Einnig hef ég heyrt að fasteignasölur geti ráðið til sín sölumenn án nokkurra réttinda og leyft þeim að selja og taka í sölu eignir. Það er fróðleg lesning að bera saman lög um fasteignasala í Flórída og á Íslandi, og bera síðan saman framkvæmdina á þessum tveimur stöðum. Fyrsta grein laganna í Flórída hljómar svona í lauslegri þýðingu höfundar: Tilgangur – Löggjafinn telur það nauðsynlegt í þágu almanna hagsmuna og velferðar að setja reglur um fasteignamiðlara, sölumenn og skóla í fylkinu. Íslensku lögin byrja á: Þeim einum er heimilt að hafa milligöngu um kaup, sölu eða skipti á fasteignum eða skráningarskyldum skipum fyrir aðra sem hafa til þess löggildingu. Eins og sést á upphafsgrein beggja laganna þá virðist tilgangurinn ekki sá sami, í Flórída er gegnumgangandi í lögunum að vernda almenning en á Íslandi að stjórna fasteignasalanum. Það skrítna við íslensku lögin er að það vantar í þau kaflann um sölumenn (aðstoðar) og annað aðstoðarfólk. Mesti munurinn á Íslandi og Flórída er að enginn má taka við umboðslaunum eða semja um þau, fyrir fasteignasölu án þess að hafa til þess tilskilin réttindi. Réttindin í Flórída eru tvenns konar, annars vegar sölumaður fasteigna sem verður að vinna fyrir miðlara. Síðan eru það fasteignamiðlara réttindin sem veita réttindi til þess að eiga og/eða reka fasteignasölur. Einungis réttindafólk má tjá sig um kosti og galla eigna og skrifa samninga. Öll umboðslaun verða að vera greidd fasteignasölunni og má fasteignasalan einungis greiða réttindafólki umboðslaun. Lítum nú á hvað réttindalausir aðstoðarmenn mega gera í Flórída, þeir mega svara í símann, þeir mega setja upp viðtöl við fasteignasalana og ef spurt er um eign þá mega þeir lesa upp það sem stendur á blaði sem fasteignasalinn hefur skrifað og afhent þeim. Aðstoðarmenn mega líka færa bókhald, sjá um skjalastjórn, koma auglýsingum í blöðin, uppfæra heimasíðu og aðra pappírsvinnu. Aðstoðarmenn mega ekki þiggja prósentur eða umboðslaun, þeir verða að vera launafólk á mánaðar- eða tímakaupi. Lögin hérna kveða á um hvaða skyldur við höfum og að við verðum að láta kúnnann vita hvar hann stendur í samskiptum við fasteignasalann. Í fyrsta lagi þarf fasteignasalinn að vera heiðarlegur og sanngjarn. Í öðru lagi þarf fasteignasalinn að gera grein fyrir öllum fjármunum. Í þriðja lagi þarf fasteignasalinn að nota alla sína þekkingu, hæfileika og kostgæfni varðandi söluna. Í fjórða lagi þurfum við að láta kaupanda vita allt sem við vitum um eignina og verðmæti hennar. Í fimmta lagi verðum við að koma öllum tilboðum tímanlega til allra aðila, nema að við höfum skriflegar ráðleggingar um annað frá umboðsaðila okkar. Í sjötta lagi þá höfum við takmarkaðan trúnað við alla aðila, það er við megum ekki segja frá einhverju sem getur skaðað samningstöðu aðila. Síðan en ekki síst þá getur okkar kúnni gefið okkur skrifleg fyrirmæli um sínar séróskir eða sérþarfir. Þessar reglur miða við miðlara, en kúnninn getur ráðið okkur sem sinn einka fasteignasala og þá verður trúnaðurinn algjör við kúnnann. Ef við vinnum sem dæmi sem einkafasteignasali fyrir kúnna þá greiðir kúnninn fyrir okkar vinnu sama hvort um er að ræða kaup eða sölu eigna, en við verðum að gera öllum sem við skiptum við grein fyrir sambandi við okkar kúnna. Flestir kjósa að nota sama kerfi og er á Íslandi eða miðlara samskipti þar sem þau eru léttari, ódýrari og ná yfirleitt sama árangri. En lítum nú aftur á Ísland, þar sem málpípur fasteignasala og leigumiðlara eru réttindalausar og tjá sig frjálslega um kúnna fasteignasalans. Þar sem fasteignir eru auglýstar til sölu án þess að sé hægt að sjá hvort það sé fasteignasali eða sölumaður fasteigna sem er að auglýsa. Neytandinn verður að geta séð fyrirfram við hvern hann er að eiga og hvort þetta er löglegur fasteignasali eða einhver sem vill verða fasteignasali en nennir ekki eða getur ekki náð sér í réttindi. Þegar ég auglýsi fasteign til sölu verður að koma fram í auglýsingunni að ég sé með réttindi og að ég vinni fyrir löggilta fasteignasölu. Maður veltir því fyrir sér hvort löggjafinn hafi sofið á verðinum þegar ástandið er skoðað á Íslandi? Tölum nú aðeins um glæpinn, í lögunum í Flórída stendur að: Enginn má vinna sem fasteignamiðlari eða sölumaður fasteigna nema hafa til þess tilskilið skírteini. Hver sá sem brýtur þessi lög er að fremja glæp (felony of the third degree), viðurlögin eru allt að fimm ára fangelsi og $5.000 sekt. En eins og ég sagði að framan er þetta í fínu lagi á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Sjá meira
Ástæðan fyrir því að ég settist niður til þess að rita þessa grein er frétt sem ég sá í íslensku dagblaði, þar sem blaðamaður ræddi við starfsmann (ekki löggiltan) á leigumiðlun. Þau voru að fjalla um leigumarkaðinn og tjáði starfsmaðurinn sig frjálslega um leigusalana og þeirra hagsmuni með niðrandi athugasemdum. Einnig hef ég heyrt að fasteignasölur geti ráðið til sín sölumenn án nokkurra réttinda og leyft þeim að selja og taka í sölu eignir. Það er fróðleg lesning að bera saman lög um fasteignasala í Flórída og á Íslandi, og bera síðan saman framkvæmdina á þessum tveimur stöðum. Fyrsta grein laganna í Flórída hljómar svona í lauslegri þýðingu höfundar: Tilgangur – Löggjafinn telur það nauðsynlegt í þágu almanna hagsmuna og velferðar að setja reglur um fasteignamiðlara, sölumenn og skóla í fylkinu. Íslensku lögin byrja á: Þeim einum er heimilt að hafa milligöngu um kaup, sölu eða skipti á fasteignum eða skráningarskyldum skipum fyrir aðra sem hafa til þess löggildingu. Eins og sést á upphafsgrein beggja laganna þá virðist tilgangurinn ekki sá sami, í Flórída er gegnumgangandi í lögunum að vernda almenning en á Íslandi að stjórna fasteignasalanum. Það skrítna við íslensku lögin er að það vantar í þau kaflann um sölumenn (aðstoðar) og annað aðstoðarfólk. Mesti munurinn á Íslandi og Flórída er að enginn má taka við umboðslaunum eða semja um þau, fyrir fasteignasölu án þess að hafa til þess tilskilin réttindi. Réttindin í Flórída eru tvenns konar, annars vegar sölumaður fasteigna sem verður að vinna fyrir miðlara. Síðan eru það fasteignamiðlara réttindin sem veita réttindi til þess að eiga og/eða reka fasteignasölur. Einungis réttindafólk má tjá sig um kosti og galla eigna og skrifa samninga. Öll umboðslaun verða að vera greidd fasteignasölunni og má fasteignasalan einungis greiða réttindafólki umboðslaun. Lítum nú á hvað réttindalausir aðstoðarmenn mega gera í Flórída, þeir mega svara í símann, þeir mega setja upp viðtöl við fasteignasalana og ef spurt er um eign þá mega þeir lesa upp það sem stendur á blaði sem fasteignasalinn hefur skrifað og afhent þeim. Aðstoðarmenn mega líka færa bókhald, sjá um skjalastjórn, koma auglýsingum í blöðin, uppfæra heimasíðu og aðra pappírsvinnu. Aðstoðarmenn mega ekki þiggja prósentur eða umboðslaun, þeir verða að vera launafólk á mánaðar- eða tímakaupi. Lögin hérna kveða á um hvaða skyldur við höfum og að við verðum að láta kúnnann vita hvar hann stendur í samskiptum við fasteignasalann. Í fyrsta lagi þarf fasteignasalinn að vera heiðarlegur og sanngjarn. Í öðru lagi þarf fasteignasalinn að gera grein fyrir öllum fjármunum. Í þriðja lagi þarf fasteignasalinn að nota alla sína þekkingu, hæfileika og kostgæfni varðandi söluna. Í fjórða lagi þurfum við að láta kaupanda vita allt sem við vitum um eignina og verðmæti hennar. Í fimmta lagi verðum við að koma öllum tilboðum tímanlega til allra aðila, nema að við höfum skriflegar ráðleggingar um annað frá umboðsaðila okkar. Í sjötta lagi þá höfum við takmarkaðan trúnað við alla aðila, það er við megum ekki segja frá einhverju sem getur skaðað samningstöðu aðila. Síðan en ekki síst þá getur okkar kúnni gefið okkur skrifleg fyrirmæli um sínar séróskir eða sérþarfir. Þessar reglur miða við miðlara, en kúnninn getur ráðið okkur sem sinn einka fasteignasala og þá verður trúnaðurinn algjör við kúnnann. Ef við vinnum sem dæmi sem einkafasteignasali fyrir kúnna þá greiðir kúnninn fyrir okkar vinnu sama hvort um er að ræða kaup eða sölu eigna, en við verðum að gera öllum sem við skiptum við grein fyrir sambandi við okkar kúnna. Flestir kjósa að nota sama kerfi og er á Íslandi eða miðlara samskipti þar sem þau eru léttari, ódýrari og ná yfirleitt sama árangri. En lítum nú aftur á Ísland, þar sem málpípur fasteignasala og leigumiðlara eru réttindalausar og tjá sig frjálslega um kúnna fasteignasalans. Þar sem fasteignir eru auglýstar til sölu án þess að sé hægt að sjá hvort það sé fasteignasali eða sölumaður fasteigna sem er að auglýsa. Neytandinn verður að geta séð fyrirfram við hvern hann er að eiga og hvort þetta er löglegur fasteignasali eða einhver sem vill verða fasteignasali en nennir ekki eða getur ekki náð sér í réttindi. Þegar ég auglýsi fasteign til sölu verður að koma fram í auglýsingunni að ég sé með réttindi og að ég vinni fyrir löggilta fasteignasölu. Maður veltir því fyrir sér hvort löggjafinn hafi sofið á verðinum þegar ástandið er skoðað á Íslandi? Tölum nú aðeins um glæpinn, í lögunum í Flórída stendur að: Enginn má vinna sem fasteignamiðlari eða sölumaður fasteigna nema hafa til þess tilskilið skírteini. Hver sá sem brýtur þessi lög er að fremja glæp (felony of the third degree), viðurlögin eru allt að fimm ára fangelsi og $5.000 sekt. En eins og ég sagði að framan er þetta í fínu lagi á Íslandi.
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar