Er landinu svona illa stjórnað? Björn B. Björnsson skrifar 25. nóvember 2010 04:45 Það gefur ekki góða tilfinningu fyrir stjórn landsins að verða vitni að því að yfirvöld taki vondar og vitlausar ákvarðanir í málaflokki þar sem maður þekkir til. Þannig er um þá tillögu menntamálaráðuneytis fyrir næsta ár, að halda áfram 25% niðurskurði kvikmyndasjóða sem farið var út í á síðasta ári. Allir geta gert sér í hugarlund hvílíkt reiðarslag niðurskurður af þessari stærðargráðu væri nokkurri atvinnugrein, framtíðarmöguleikum hennar og fólkinu sem í greininni starfar. En látum það allt vera ef hægt væri að taka þá peninga sem sparast og nota t.d. í heilsugæslu. En það er ekki hægt. Ástæðan er sú að 250 milljóna niðurskurður til kvikmyndasjóða minnkar umsvifin í kvikmyndaiðnaðinum um einn milljarð króna og tekjur ríkisins af þessari atvinnustarfsemi minnka um meira en 250 milljónir. Sparnaðurinn er með öðrum orðum enginn! Þvert á móti tapar ríkið peningum á þessari ráðstöfun, peningum sem t.d. mætti nota í heilsugæsluna. Á síðasta hausti þegar þessi áform voru uppi hvöttu kvikmyndagerðarmenn til þess að ráðuneytið eða fjárlaganefnd skoðuðu málið betur og bentu á fordæmi Íra sem einnig eiga í miklum hremmingum en féllu frá áformum um verulegan niðurskurð til kvikmyndasjóða eftir að þingnefnd skoðaði málið og komst að því að slíkur niðurskurður borgaði sig alls ekki. Hér á Íslandi var málið ekki skoðað heldur var ákvörðunin tekin án þess að aflað væri upplýsinga um afleiðingarnar. Eftir þá niðurstöðu gengust samtök kvikmyndagerðarmanna fyrir umfangsmikilli könnun þar sem fjármál kvikmyndaiðnaðarins síðastliðin fjögur ár voru kortlögð. Yfir 80% allra kvikmyndaverka sem framleidd voru á Íslandi á þessum árum voru sett inn í gagnagrunninn sem þýðir að upplýsingarnar eru tölfræðilega afar áreiðanlegar. Niðurstaðan birtist í „Rauðu skýrslunni" svonefndu sem sýnir með óyggjandi hætti að þessi skertu framlög til kvikmyndasjóða leiða til þess að tekjutap ríkisins verður meira en þeir fjármunir sem sparast. Niðurskurður kvikmyndasjóða skaðar sem sagt fjárhag ríkisins og sparar ekki neitt. Menntamálaráðuneytinu og fjárlaganefnd til afsökunar má segja að þessar upplýsingar lágu ekki fyrir á síðasta ári þegar niðurskurðurinn var ákveðinn - en þeirri afsökun er ekki til að dreifa nú. Þessi niðurskurður kemur vissulega fram sem lækkun á útgjöldum menntamálaráðuneytis en tekjur fjármálaráðuneytis minnka enn meira. Hér er því á ferðinni vitleysisgangur sem skilar samfélaginu engum ávinningi - en veldur verulegum skaða. Skaðinn er m.a. sá að við missum 200 störf í nýsköpunariðnaði sem ungt fólk sækist eftir að vinna í. Iðnaði sem vinnur með íslenskt hugvit og hæfileika við að skapa menningarafurðir sem eiga markað um allan heim. Menningarlegi skaðinn til skamms tíma er sá að við fáum aldrei að sjá fjórar leiknar sjónvarpsþáttaraðir, fjórar kvikmyndir, og yfir tuttugu heimildarmyndir. Langtímaáhrifin eru að kyrkja vöxt og viðgang þeirrar íslensku listgreinar sem talar tungumál myndarinnar sem allir jarðarbúar horfa á í margar klukkustundir á dag. Efnahagslegi skaðinn er einnig verulegur því kvikmyndaiðnaður á Íslandi getur veitt þúsundum manna atvinnu og aflað mikilla gjaldeyristekna - fyrir utan að efla og styrkja ferðaþjónustuna. Það er því ekki nokkur leið að sjá hvernig sú ráðstöfun að skera kvikmyndagerðina niður, langt umfram allar aðrar listgreinar, geti þjónað hagsmunum Íslands þegar sparnaðurinn er enginn en skaðinn verulegur. Ríkisstjórnin segist hafa þá stefnu að efla mannaflsfrekar framkvæmdir þar sem stór hluti kostnaðar sé launagreiðslur. Rauða skýrslan sýnir að 2,7 milljarða fjárfesting ríkisins í kvikmyndum, á fjögurra ára tímabili, skilaði sér öll til baka á mjög skömmum tíma. En auk þess laðaði þessi fjárfesting að sér innlent og erlent fjármagn svo hér var framleitt kvikmyndaefni fyrir 12 milljarða króna, og yfir 70% þess fjár fóru í launagreiðslur. Þeir peningar runnu til fólks um allt land sem vinnur störf sem þjóna kvikmyndaframleiðslunni á margvíslegan hátt. Ef landinu er nú stjórnað, á öðrum sviðum, af sama skeytingarleysi um staðreyndir máls og landsins hag, eins og hér er verið að gera, er óhætt að biðja guði allra trúarbragða að blessa Ísland - og mun ekki duga til. Það er nú í höndum Alþingis hvort málið fái þá meðferð að verða skoðað áður en ákvörðun er tekin (eins og írska þingið gerði) eða hvort sömu vitleysunni verði haldið áfram að óathuguðu máli til verulegs tjóns fyrir menningu okkar og efnahag. P.S.: Kvikmyndaiðnaðurinn á Írlandi er eini iðnaðurinn sem gengur vel í kreppunni þar og er talinn munu velta um 24 milljörðum á þessu ári samanborið við 8 milljarða í fyrra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björn B. Björnsson Mest lesið Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga Skoðun Skoðun Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ákalli um samræmingu í eftirliti svarað Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Það gefur ekki góða tilfinningu fyrir stjórn landsins að verða vitni að því að yfirvöld taki vondar og vitlausar ákvarðanir í málaflokki þar sem maður þekkir til. Þannig er um þá tillögu menntamálaráðuneytis fyrir næsta ár, að halda áfram 25% niðurskurði kvikmyndasjóða sem farið var út í á síðasta ári. Allir geta gert sér í hugarlund hvílíkt reiðarslag niðurskurður af þessari stærðargráðu væri nokkurri atvinnugrein, framtíðarmöguleikum hennar og fólkinu sem í greininni starfar. En látum það allt vera ef hægt væri að taka þá peninga sem sparast og nota t.d. í heilsugæslu. En það er ekki hægt. Ástæðan er sú að 250 milljóna niðurskurður til kvikmyndasjóða minnkar umsvifin í kvikmyndaiðnaðinum um einn milljarð króna og tekjur ríkisins af þessari atvinnustarfsemi minnka um meira en 250 milljónir. Sparnaðurinn er með öðrum orðum enginn! Þvert á móti tapar ríkið peningum á þessari ráðstöfun, peningum sem t.d. mætti nota í heilsugæsluna. Á síðasta hausti þegar þessi áform voru uppi hvöttu kvikmyndagerðarmenn til þess að ráðuneytið eða fjárlaganefnd skoðuðu málið betur og bentu á fordæmi Íra sem einnig eiga í miklum hremmingum en féllu frá áformum um verulegan niðurskurð til kvikmyndasjóða eftir að þingnefnd skoðaði málið og komst að því að slíkur niðurskurður borgaði sig alls ekki. Hér á Íslandi var málið ekki skoðað heldur var ákvörðunin tekin án þess að aflað væri upplýsinga um afleiðingarnar. Eftir þá niðurstöðu gengust samtök kvikmyndagerðarmanna fyrir umfangsmikilli könnun þar sem fjármál kvikmyndaiðnaðarins síðastliðin fjögur ár voru kortlögð. Yfir 80% allra kvikmyndaverka sem framleidd voru á Íslandi á þessum árum voru sett inn í gagnagrunninn sem þýðir að upplýsingarnar eru tölfræðilega afar áreiðanlegar. Niðurstaðan birtist í „Rauðu skýrslunni" svonefndu sem sýnir með óyggjandi hætti að þessi skertu framlög til kvikmyndasjóða leiða til þess að tekjutap ríkisins verður meira en þeir fjármunir sem sparast. Niðurskurður kvikmyndasjóða skaðar sem sagt fjárhag ríkisins og sparar ekki neitt. Menntamálaráðuneytinu og fjárlaganefnd til afsökunar má segja að þessar upplýsingar lágu ekki fyrir á síðasta ári þegar niðurskurðurinn var ákveðinn - en þeirri afsökun er ekki til að dreifa nú. Þessi niðurskurður kemur vissulega fram sem lækkun á útgjöldum menntamálaráðuneytis en tekjur fjármálaráðuneytis minnka enn meira. Hér er því á ferðinni vitleysisgangur sem skilar samfélaginu engum ávinningi - en veldur verulegum skaða. Skaðinn er m.a. sá að við missum 200 störf í nýsköpunariðnaði sem ungt fólk sækist eftir að vinna í. Iðnaði sem vinnur með íslenskt hugvit og hæfileika við að skapa menningarafurðir sem eiga markað um allan heim. Menningarlegi skaðinn til skamms tíma er sá að við fáum aldrei að sjá fjórar leiknar sjónvarpsþáttaraðir, fjórar kvikmyndir, og yfir tuttugu heimildarmyndir. Langtímaáhrifin eru að kyrkja vöxt og viðgang þeirrar íslensku listgreinar sem talar tungumál myndarinnar sem allir jarðarbúar horfa á í margar klukkustundir á dag. Efnahagslegi skaðinn er einnig verulegur því kvikmyndaiðnaður á Íslandi getur veitt þúsundum manna atvinnu og aflað mikilla gjaldeyristekna - fyrir utan að efla og styrkja ferðaþjónustuna. Það er því ekki nokkur leið að sjá hvernig sú ráðstöfun að skera kvikmyndagerðina niður, langt umfram allar aðrar listgreinar, geti þjónað hagsmunum Íslands þegar sparnaðurinn er enginn en skaðinn verulegur. Ríkisstjórnin segist hafa þá stefnu að efla mannaflsfrekar framkvæmdir þar sem stór hluti kostnaðar sé launagreiðslur. Rauða skýrslan sýnir að 2,7 milljarða fjárfesting ríkisins í kvikmyndum, á fjögurra ára tímabili, skilaði sér öll til baka á mjög skömmum tíma. En auk þess laðaði þessi fjárfesting að sér innlent og erlent fjármagn svo hér var framleitt kvikmyndaefni fyrir 12 milljarða króna, og yfir 70% þess fjár fóru í launagreiðslur. Þeir peningar runnu til fólks um allt land sem vinnur störf sem þjóna kvikmyndaframleiðslunni á margvíslegan hátt. Ef landinu er nú stjórnað, á öðrum sviðum, af sama skeytingarleysi um staðreyndir máls og landsins hag, eins og hér er verið að gera, er óhætt að biðja guði allra trúarbragða að blessa Ísland - og mun ekki duga til. Það er nú í höndum Alþingis hvort málið fái þá meðferð að verða skoðað áður en ákvörðun er tekin (eins og írska þingið gerði) eða hvort sömu vitleysunni verði haldið áfram að óathuguðu máli til verulegs tjóns fyrir menningu okkar og efnahag. P.S.: Kvikmyndaiðnaðurinn á Írlandi er eini iðnaðurinn sem gengur vel í kreppunni þar og er talinn munu velta um 24 milljörðum á þessu ári samanborið við 8 milljarða í fyrra.
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun