Gengi krónunnar styrkist um 10% á aflandsmarkaði

Undanfarið hefur króna styrkst gagnvart evru á aflandsmarkaði. Nemur styrkingin 10% frá því um miðjan ágúst. Á sama tíma hefur gengi krónu gefið eftir um tæplega 1% gagnvart evru á innlendum gjaldeyrismarkaði. Evran kostar nú u.þ.b. 200 kr. á fyrrnefnda markaðinum en tæplega 182 kr. á þeim síðarnefnda.

Greining Íslandsbanka fjallar um málið í Morgunkorni sínu. Þar segir að munurinn nemur ríflega 10% og hefur hann ekki verið minni á þessu ári. Mestur var munurinn tæplega 95% í lok mars síðastliðins þegar evran kostaði 300 kr. á aflandsmarkaði en 154 kr. á innlendum gjaldeyrismarkaði.

Aflandsmarkaður með krónur er afar ógagnsær þar sem viðskiptin fara í mörgum tilfellum fram beint á milli kaupanda og seljanda. Þá heldur enginn einn aðili utan um heildarumfang viðskipta eða uppruna kaup- og sölutilboða. Þó má tína til ýmsa áhrifaþætti sem kunna að skýra styrkingu krónu þar undanfarið.

Minnkandi áhættufælni á alþjóðlegum fjármálamörkuðum kann að leika hér hlutverk eins og raunin var á innlendum gjaldeyrismarkaði fyrir innleiðingu gjaldeyrishaftanna. Þróun flestra helstu kvarða á áhættufælni gefur til kynna að talsvert hafi dregið úr ótta fjárfesta við áhættu undanfarna mánuði.

Minni munur á gengi krónunnar á aflandsmarkaði og innlendum markaði dregur úr ábata þess að fara framhjá gjaldeyrishöftunum. Kann minni munur á þessum tveimur mörkuðum að skýra að hluta af hverju velta á innlendum markaði hefur aukist, krónan haldist nokkuð stöðug undanfarið og Seðlabankinn þurft minna að verja gengi krónunnar með inngripum en svo virðist sem september hafi verið umfangsminnsti mánuður ársins í inngripum á gjaldeyrismarkaði.

Minni munur á innlendum gjaldeyrismarkaði og aflandsmarkaði ber einnig með sé að minni líkur séu á umtalsverðu gengisfalli við afnám gjaldeyrishafta en oft hefur gengi krónunnar á aflandsmarkaði verið talinn mælikvarði á hvert krónan myndi fara ef og þegar höft verða afnumin. Hvort gengi krónunnar myndi staldra þar við eftir flot skal ósagt látið en hins vegar má draga þá ályktun af þróun krónunnar á aflandsmarkaði að líkur á verulegu gengisfalli við afnám gjaldeyrishafta hafi minnkað undanfarið.