Lífið snýst um hegðun 15. ágúst 2004 00:01 Hegðun er það sem lífið snýst um segir heimþekktur fræðimaður á sviði atferlisgreiningar sem staddur er hér á landi vegna stofnunar samtaka áhugafólks um atferlisgreiningu. Charles Catania var nemandi og samverkamaður B.F. Skinners sem jafnan er talinn faðir atferlisgreingar í heiminum og er einn þekktasti hugmyndafræðingur síðustu aldar á sviði sálarfræði. Í fjölda ára hefur Catania verið leiðandi nafn í atferlisfræðum í heiminum. Fræðunum hefur verið beitt með góðum árangri við kvillum eins og átröskun, einhverfu og athyglisbresti með ofvirkni, auk þess sem henni er nú í auknum mæli beitt í skólum og á vinnustöðum. Catania segir að það sem sé sérstakt við fólk sem stundi atferlisrannsóknir sé að það rannsaki atferli fólks, það mikilvægasta sem hægt sé að þekkja að þeirra mati. Atferlisfræðingar vilji vita hvað gerist þegar fók gerir eitthvað og framkallar afleiðingar, þ.e. eykur það tíðni atferlisins eða minnkar það? Þeir líta svo á að hegðun mótist af því sem hún leiði af sér. Mikilvægt er að nota atferlismótun rétt í aðstæðum sem margir þekkja, eins og til dæmis barnafólk sem tekur börn sín með í stórverslanir. Catania segir að ef maður sjái hegðun sem manni líkar ekki og hugsar: „Æ, ég hef styrkt þetta, ég ætti að hætta því“, þá eigi maður frekar að nota þessa styrkingu, sem er barninu mikilvæg, til einhvers betra. Foreldrið ætti t.d. að gefa barninu sælgætið í biðröðinni við kassann en passa næst að hafa eitthvað til að gefa barninu áður en í biðröðina er komið. Í stuttu máli fæst atferlisfræði við lífið sjálft að mati Catania. Hann segir að ef það sé einhver einföld innsýn í það sem við gerum, er það að við höfum áhyggjur af því sem á eftir kemur, þegar við gerum eitthvað. Heilsa Innlent Mest lesið Framkvæmdastjóri Eurovision bregst við ákvörðun Íslands Lífið Hanskar Gunna Nels, árituð ManU-treyja og Elli Egils á uppboði Lífið Húsið fallega í Eyjum komið langt á veg Lífið Sigurvegari Eurovision skilar bikarnum Lífið Svipt krúnunni eftir að hafa gert sig skáeygða Lífið Hvert er burðarþol íslensks almennings fyrir kjaftæði? Lífið Opnar sig loksins um sambandið umtalaða Lífið Tóku áskoruninni og Joey Christ sver af sér sviðsetningu Lífið Krökkt af kempum í útgáfuhófi Óla Jó Lífið Listaverkin í World Class sem gjarnan hafa verið á milli tannanna á fólki Lífið Fleiri fréttir „Versta hljómsveit Íslandssögunnar“ segir rappara vera með sig á heilanum Kanónur í jólakósí „Djúp menning sem hefur átt sér stað og enginn telur sig ábyrgan“ Brjálað að gera á „Brjálað að gera“ Vilja minnka allt þetta neikvæða suð Munur er á manviti og mannviti Vatn og brauð íslenskra fanga: Hvað elda menn í íslenskum fangelsum? Gefur út bók um reynsluna af því að vera útilokuð Einn heitasti listamaður landsins heldur þræði Sýnilegri í senunni á meðgöngunni Það skrítnasta á djamminu: Amfetamín inni á klósetti og fólk að ríða Þetta er fólkið sem fær listamannalaun 2026 Björk og James Merry opna sýningar á Listahátíð í Reykjavík Bjó hjá Trumpara í búddistabæ í Kaliforníu Lyktarlítill dans, Lux og „metnaðarlaus stefna í íslensku“ Skilaði Kommúnistaávarpinu hálfri öld of seint en sleppur við sekt „Mér líður eins og plottið í bókinni sé að raungerast“ Helgi snýr heim: „Laus við leiðindin sem bjuggu þetta til“ Jón Ásgeirsson tónskáld er látinn Fimm fáránlegar biðraðir Íslendinga Þrír metnir hæfir til að stýra Óperunni Frumsýning á Vísi: Skoppa og Skrítla bjóða krökkunum í jólapartý Lögðu til að Gunnar og Halldór deildu Nóbelsverðlaununum Bubba svarað og „barnaleg vitleysa“ í Borgó George R. R. Martin á Íslandi: „Það er smá svalt hérna“ Skálað fyrir glæsilegustu dönsurum landsins og Jónsa úr Sigur Rós Krafa um betri ensku en íslensku reyndust mistök Magnús nýr formaður stjórnar Leikfélags Reykjavíkur „Erfiðasti skóli sem ég hef farið í“ Floppin í haust og sjónvarpslaus sjónvarpsverðlaun Sjá meira
Hegðun er það sem lífið snýst um segir heimþekktur fræðimaður á sviði atferlisgreiningar sem staddur er hér á landi vegna stofnunar samtaka áhugafólks um atferlisgreiningu. Charles Catania var nemandi og samverkamaður B.F. Skinners sem jafnan er talinn faðir atferlisgreingar í heiminum og er einn þekktasti hugmyndafræðingur síðustu aldar á sviði sálarfræði. Í fjölda ára hefur Catania verið leiðandi nafn í atferlisfræðum í heiminum. Fræðunum hefur verið beitt með góðum árangri við kvillum eins og átröskun, einhverfu og athyglisbresti með ofvirkni, auk þess sem henni er nú í auknum mæli beitt í skólum og á vinnustöðum. Catania segir að það sem sé sérstakt við fólk sem stundi atferlisrannsóknir sé að það rannsaki atferli fólks, það mikilvægasta sem hægt sé að þekkja að þeirra mati. Atferlisfræðingar vilji vita hvað gerist þegar fók gerir eitthvað og framkallar afleiðingar, þ.e. eykur það tíðni atferlisins eða minnkar það? Þeir líta svo á að hegðun mótist af því sem hún leiði af sér. Mikilvægt er að nota atferlismótun rétt í aðstæðum sem margir þekkja, eins og til dæmis barnafólk sem tekur börn sín með í stórverslanir. Catania segir að ef maður sjái hegðun sem manni líkar ekki og hugsar: „Æ, ég hef styrkt þetta, ég ætti að hætta því“, þá eigi maður frekar að nota þessa styrkingu, sem er barninu mikilvæg, til einhvers betra. Foreldrið ætti t.d. að gefa barninu sælgætið í biðröðinni við kassann en passa næst að hafa eitthvað til að gefa barninu áður en í biðröðina er komið. Í stuttu máli fæst atferlisfræði við lífið sjálft að mati Catania. Hann segir að ef það sé einhver einföld innsýn í það sem við gerum, er það að við höfum áhyggjur af því sem á eftir kemur, þegar við gerum eitthvað.
Heilsa Innlent Mest lesið Framkvæmdastjóri Eurovision bregst við ákvörðun Íslands Lífið Hanskar Gunna Nels, árituð ManU-treyja og Elli Egils á uppboði Lífið Húsið fallega í Eyjum komið langt á veg Lífið Sigurvegari Eurovision skilar bikarnum Lífið Svipt krúnunni eftir að hafa gert sig skáeygða Lífið Hvert er burðarþol íslensks almennings fyrir kjaftæði? Lífið Opnar sig loksins um sambandið umtalaða Lífið Tóku áskoruninni og Joey Christ sver af sér sviðsetningu Lífið Krökkt af kempum í útgáfuhófi Óla Jó Lífið Listaverkin í World Class sem gjarnan hafa verið á milli tannanna á fólki Lífið Fleiri fréttir „Versta hljómsveit Íslandssögunnar“ segir rappara vera með sig á heilanum Kanónur í jólakósí „Djúp menning sem hefur átt sér stað og enginn telur sig ábyrgan“ Brjálað að gera á „Brjálað að gera“ Vilja minnka allt þetta neikvæða suð Munur er á manviti og mannviti Vatn og brauð íslenskra fanga: Hvað elda menn í íslenskum fangelsum? Gefur út bók um reynsluna af því að vera útilokuð Einn heitasti listamaður landsins heldur þræði Sýnilegri í senunni á meðgöngunni Það skrítnasta á djamminu: Amfetamín inni á klósetti og fólk að ríða Þetta er fólkið sem fær listamannalaun 2026 Björk og James Merry opna sýningar á Listahátíð í Reykjavík Bjó hjá Trumpara í búddistabæ í Kaliforníu Lyktarlítill dans, Lux og „metnaðarlaus stefna í íslensku“ Skilaði Kommúnistaávarpinu hálfri öld of seint en sleppur við sekt „Mér líður eins og plottið í bókinni sé að raungerast“ Helgi snýr heim: „Laus við leiðindin sem bjuggu þetta til“ Jón Ásgeirsson tónskáld er látinn Fimm fáránlegar biðraðir Íslendinga Þrír metnir hæfir til að stýra Óperunni Frumsýning á Vísi: Skoppa og Skrítla bjóða krökkunum í jólapartý Lögðu til að Gunnar og Halldór deildu Nóbelsverðlaununum Bubba svarað og „barnaleg vitleysa“ í Borgó George R. R. Martin á Íslandi: „Það er smá svalt hérna“ Skálað fyrir glæsilegustu dönsurum landsins og Jónsa úr Sigur Rós Krafa um betri ensku en íslensku reyndust mistök Magnús nýr formaður stjórnar Leikfélags Reykjavíkur „Erfiðasti skóli sem ég hef farið í“ Floppin í haust og sjónvarpslaus sjónvarpsverðlaun Sjá meira