Afmælisboð 180 daga á ári og oft á dag Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar 14. október 2024 11:02 Þegar ég svara fólki spurningunni um hvað kennarastarfið felur í sér þá á ég það til að nota líkingarmál því fáir sem ekki hafa kennt vita um hvað starfið snýst í raun. Stutta svarið er að starfið er margþætt, krefjandi og háð utanaðkomandi áhrifum en sú skilgreining segir lítið. Ímyndaðu þér að halda afmælisveislu, á hverjum virkum degi og oft á dag, sem þú þarft að undirbúa vel svo gestirnir séu sáttir og líka foreldrar þeirra. Þú þarft auðvitað að taka tillit til allra frávika undir sólinni. Útbúa veitingar fyrir vegan börnin, þau sem eru með glútenóþol, ofnæmi og annað sem gæti haft áhrif á upplifun veislugestanna. Til að ná athygli allra gestanna í veislunni þarftu að vera með leiki sem ná til sem flestra því annars er voðinn vís. Aðallaun veislustjórans eftir hverja veislu eru hamingjusöm börn, sem geyma minninguna um veisluna í reynslubanka sínum, og sáttir foreldrar. Hlutverk veislustjórans, í samvinnu við foreldra því það eru þeir sem þekkja veislugestina best, er að stuðla að alhliða þroska veislugestanna. En staðreyndin er sú að nám og kennsla snýst ekki um girnilegt bakkelsi og skemmtiatriði. Nám og kennsla yngstu samborgaranna snýst um það að leiðbeina þeim á faglegan hátt svo þeir verði fullgildir einstaklingar í lýðræðis samfélagi. Ef fólk er ekki búið að missa áhugann á því sem ég er að segja og vill vita meira um starf mitt sem kennara þá nefni ég nokkrar staðreyndir. Veistu að ... ... þú þrífst ekki í kennslu ef þú hefur ekki brennandi áhuga á að auka farsæld barna. ... lægstu meðallaunin í landinu eru í störfum sem tengjast börnum og þeir sem starfa við póstflokkun eru með hærri meðallaun þó ætlun mín sé ekki að gera lítið úr þeim störfum. ... ástæðan fyrir því að ég valdi mér ekki póstflokkun sem ævistarf var sú að ég hafði meiri áhuga á því að mennta mig til starfa með börnum. ... við höfum misst fjöldann allan af framúrskarandi hæfum einstaklingum úr kennslu vegna þess að þeir hafa ekki látið bjóða sér þau kjör sem eru í boði. ... þeir hæfu einstaklingar sem brenna fyrir gott skólastarf og menntun eru að sligast undan álagi og margir þeirra klessa á vegg vegna vinnuálags og því miður sér stór hluti sig ekki starfa við kennslu þegar litið er til framtíðar. ... launaliðurinn er sá liður sem fælir flesta frá kennslu. Samkvæmt könnunum þá eru þeir sem starfa við kennslu langt á eftir öðrum sambærilegum sérfræðingum hvað laun varðar. Gapið er orðið um 40% munur. ... kennaranámið er fimm ára háskólanám og kennarar eru upp til hópa vel menntuð stétt sem er dugleg að sækja sér viðbótarmenntun til að auka færni sína í starfi. ... þróunin í kjaramálum kennara er á mjög einföldu máli galin. Á meðan kröfurnar aukast þá fjarlægjast kennarar viðmiðunarstéttir í launum. ... tími “Hússins á sléttunni” er löngu liðinn þar sem kennarinn var kona sem lifði fyrir starf sitt og átti sér lítið annað líf utan kennslu. ... ég og fleiri í minni stétt hafa gefið mikið af vinnu okkar til samfélagsins í gegnum árin með ólaunaðri vinnu til að uppfylla kröfur Aðalnámskrár grunnskóla. Þeir sem búa með kennurum geta staðfest þetta. Þetta hefur því miður gefið skakka mynd af ástandinu og er lítið talað um þetta því margir kennarar skammast sín fyrir þessa staðreynd. En staðreyndin er sú að kennarar eiga erfitt með að uppfylla skyldur sínar innan þess ramma sem þeim er settur. ... að heimurinn hefur breyst mikið á þessari öld. Unga fólkið er ekki tilbúið til að festa sig í aðstæðum sem það sættir sig ekki við. Það gerir sér grein fyrir því að gapið sem hefur myndast á milli kennara og annarra viðmiðunarstétta er orðið allt of stórt. Ungur kennari sem fer að starfa við kennslu gerir sér grein fyrir því hvað hann fer á mis við launalega séð ef hann gerir kennslu að lífsstarfi sínu. Laun á starfsævi einstaklinga skipta máli og hafa áhrif á lífeyri þeirra seinna á ævinni. ... staðan í menntamálum er alvarleg. Það þarf að skapast sátt um kjör kennara. Það er ekki hægt að grafa hausinn endalaust í sandinn og þvinga kennara til að samþykkja samninga sem þeir eru ósáttir við. Hlutfall fagmenntaðra kennara lækkar í menntageiranum með tilheyrandi auknu álagi á þá sem eftir eru á gólfinu og þeir gefast upp á endanum. ... við þurfum að horfa til framtíðar. Við erum að missa tökin á ástandinu og ábyrgðin er hjá stjórnvöldum. Ef ég næ áheyrn með því að þylja upp þessar staðreyndir þá veit ég að fólki er ekki sama. Við sem störfum við kennslu þurfum að fá samfélagið í lið með okkur. Skólastarf skiptir okkur öll mál. Það skiptir máli að ná sátt um þennan málaflokk. Ég hef alltaf haft trú á því að stjórnvöld færu að hlusta á raddir kennara og leiðrétta kjör þeirra. Ég hef virkilega trúað því á minni þrjátíu ára starfsævi að ég myndi ná því að skrifa undir samning sem ég væri sátt við . En ég er ekki lengur viss. Kennarar eru samningslausir og ekki í fyrsta sinn. Þeir samningar sem skrifað verður undir næst munu segja til um hvernig menntakerfi við munum bjóða börnunum okkar upp á í framtíðinni. Ég ætlaði að enda þennan pistil á orðum Geir Haarde í upphafi hrunsins en ákvað að gera það ekki. Höfundur er kennari í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kennaraverkfall 2024 Rakel Linda Kristjánsdóttir Mest lesið Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Sjá meira
Þegar ég svara fólki spurningunni um hvað kennarastarfið felur í sér þá á ég það til að nota líkingarmál því fáir sem ekki hafa kennt vita um hvað starfið snýst í raun. Stutta svarið er að starfið er margþætt, krefjandi og háð utanaðkomandi áhrifum en sú skilgreining segir lítið. Ímyndaðu þér að halda afmælisveislu, á hverjum virkum degi og oft á dag, sem þú þarft að undirbúa vel svo gestirnir séu sáttir og líka foreldrar þeirra. Þú þarft auðvitað að taka tillit til allra frávika undir sólinni. Útbúa veitingar fyrir vegan börnin, þau sem eru með glútenóþol, ofnæmi og annað sem gæti haft áhrif á upplifun veislugestanna. Til að ná athygli allra gestanna í veislunni þarftu að vera með leiki sem ná til sem flestra því annars er voðinn vís. Aðallaun veislustjórans eftir hverja veislu eru hamingjusöm börn, sem geyma minninguna um veisluna í reynslubanka sínum, og sáttir foreldrar. Hlutverk veislustjórans, í samvinnu við foreldra því það eru þeir sem þekkja veislugestina best, er að stuðla að alhliða þroska veislugestanna. En staðreyndin er sú að nám og kennsla snýst ekki um girnilegt bakkelsi og skemmtiatriði. Nám og kennsla yngstu samborgaranna snýst um það að leiðbeina þeim á faglegan hátt svo þeir verði fullgildir einstaklingar í lýðræðis samfélagi. Ef fólk er ekki búið að missa áhugann á því sem ég er að segja og vill vita meira um starf mitt sem kennara þá nefni ég nokkrar staðreyndir. Veistu að ... ... þú þrífst ekki í kennslu ef þú hefur ekki brennandi áhuga á að auka farsæld barna. ... lægstu meðallaunin í landinu eru í störfum sem tengjast börnum og þeir sem starfa við póstflokkun eru með hærri meðallaun þó ætlun mín sé ekki að gera lítið úr þeim störfum. ... ástæðan fyrir því að ég valdi mér ekki póstflokkun sem ævistarf var sú að ég hafði meiri áhuga á því að mennta mig til starfa með börnum. ... við höfum misst fjöldann allan af framúrskarandi hæfum einstaklingum úr kennslu vegna þess að þeir hafa ekki látið bjóða sér þau kjör sem eru í boði. ... þeir hæfu einstaklingar sem brenna fyrir gott skólastarf og menntun eru að sligast undan álagi og margir þeirra klessa á vegg vegna vinnuálags og því miður sér stór hluti sig ekki starfa við kennslu þegar litið er til framtíðar. ... launaliðurinn er sá liður sem fælir flesta frá kennslu. Samkvæmt könnunum þá eru þeir sem starfa við kennslu langt á eftir öðrum sambærilegum sérfræðingum hvað laun varðar. Gapið er orðið um 40% munur. ... kennaranámið er fimm ára háskólanám og kennarar eru upp til hópa vel menntuð stétt sem er dugleg að sækja sér viðbótarmenntun til að auka færni sína í starfi. ... þróunin í kjaramálum kennara er á mjög einföldu máli galin. Á meðan kröfurnar aukast þá fjarlægjast kennarar viðmiðunarstéttir í launum. ... tími “Hússins á sléttunni” er löngu liðinn þar sem kennarinn var kona sem lifði fyrir starf sitt og átti sér lítið annað líf utan kennslu. ... ég og fleiri í minni stétt hafa gefið mikið af vinnu okkar til samfélagsins í gegnum árin með ólaunaðri vinnu til að uppfylla kröfur Aðalnámskrár grunnskóla. Þeir sem búa með kennurum geta staðfest þetta. Þetta hefur því miður gefið skakka mynd af ástandinu og er lítið talað um þetta því margir kennarar skammast sín fyrir þessa staðreynd. En staðreyndin er sú að kennarar eiga erfitt með að uppfylla skyldur sínar innan þess ramma sem þeim er settur. ... að heimurinn hefur breyst mikið á þessari öld. Unga fólkið er ekki tilbúið til að festa sig í aðstæðum sem það sættir sig ekki við. Það gerir sér grein fyrir því að gapið sem hefur myndast á milli kennara og annarra viðmiðunarstétta er orðið allt of stórt. Ungur kennari sem fer að starfa við kennslu gerir sér grein fyrir því hvað hann fer á mis við launalega séð ef hann gerir kennslu að lífsstarfi sínu. Laun á starfsævi einstaklinga skipta máli og hafa áhrif á lífeyri þeirra seinna á ævinni. ... staðan í menntamálum er alvarleg. Það þarf að skapast sátt um kjör kennara. Það er ekki hægt að grafa hausinn endalaust í sandinn og þvinga kennara til að samþykkja samninga sem þeir eru ósáttir við. Hlutfall fagmenntaðra kennara lækkar í menntageiranum með tilheyrandi auknu álagi á þá sem eftir eru á gólfinu og þeir gefast upp á endanum. ... við þurfum að horfa til framtíðar. Við erum að missa tökin á ástandinu og ábyrgðin er hjá stjórnvöldum. Ef ég næ áheyrn með því að þylja upp þessar staðreyndir þá veit ég að fólki er ekki sama. Við sem störfum við kennslu þurfum að fá samfélagið í lið með okkur. Skólastarf skiptir okkur öll mál. Það skiptir máli að ná sátt um þennan málaflokk. Ég hef alltaf haft trú á því að stjórnvöld færu að hlusta á raddir kennara og leiðrétta kjör þeirra. Ég hef virkilega trúað því á minni þrjátíu ára starfsævi að ég myndi ná því að skrifa undir samning sem ég væri sátt við . En ég er ekki lengur viss. Kennarar eru samningslausir og ekki í fyrsta sinn. Þeir samningar sem skrifað verður undir næst munu segja til um hvernig menntakerfi við munum bjóða börnunum okkar upp á í framtíðinni. Ég ætlaði að enda þennan pistil á orðum Geir Haarde í upphafi hrunsins en ákvað að gera það ekki. Höfundur er kennari í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun